Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

BYAMBAPO BAIBOLO

Nkito

Nkito

Nangwa kya kuba Baibolo ke buku wanembelwe kala, mafunde ajimo engila kimye kyonse. Byo aamba pa nkito bingila ne luno byonkatu byo byaingijilenga ne kimye kyo banembele Baibolo.

Twafwainwa kumonanga byepi nkito?

BYAMBA BANTU

Pa kuba’mba ulame nkito yobe, wafwainwa kuteshako bingi muchima kukila bintu byonse mu bwikalo. Kulanguluka bino kwalengela bantu bavula kutwezhamo ne mutwe mu nkito yabo kya kuba balubako ne ku kisemi kyabo ne ku butuntulu bwabo bwa mubiji.

BYAMBA BAIBOLO

Baibolo witubuula byo twafwainwa kumonanga nkito. Wamba’mba kyawama kwingila na ngovu kabiji walengulula kwikala nkope. (Byambo bya Maana 6:6-11; 13:4) Kabiji Baibolo kechi uswisha kwingila kukila mu kipimo ne. Bino witutundaika kwikalako na bimye bya kukokoloka. Musapwishi 4:6 waamba’mba: “Kyawama kukokolokako kukila kukizhamo kwingila mingilo ne kupulwilamotu mabuula.” Onkao mambo, kechi twafwainwa kulabikwa na nkito kya kuba twabula ne kuta muchima kisemi kyetu nangwa butuntulu bwetu bwa mubiji ne. Kechi twafwainwa kwipanyikanga ne!

“Kintu kyawamatu ku muntu ke kuja, kutoma ne kumwena lusekelo mu mingilo yo engila.”—Musapwishi 2:24.

Nanchi mwafwainwa kusala nkito ya kwingila nyi?

BYAMBA BANTU

Inge kya kuba nkito yenu imuletela mali avula, ko kuba’mba yawama. Ino ndangulukilo ne kukeba kwikala na muzema wa mali, byalengela bavula kuba busulu bwa kwibila bantu nangwa kutwela nkito ilala mizhilo.

Bakwabo nabo balondela ndangulukilo ya kuba’mba ‘wafwainwa kuba kiji kyonse pa kuba’mba ube kyo ukeba kuba mu bwikalo’ nangwa ‘kwingila nkito ikuletela lusekelo.’ Bamo inge kya kuba’mba nkito kechi “beitemwa” ne, nangwa kechi ibalengela kutondwa ne, bamba’mba yatama. Onkao mambo, kechi bengila na ngovu ne. Bakonsha ne kukana nkito yawama na mambo a kulanguluka’mba ayo nkito kechi ibafwainwa ne.

BYAMBA BAIBOLO

Baibolo kechi waswisha nkito ya bujimbijimbi nangwa ikozha bantu bakwabo ne. (Bena Levi 19:11, 13; Loma 13:10) Mingilo yawama ilengela bantu kumwenamo ne kulengela mwine ubena kwingila kwikala “na jiwi ja mu muchima jawama.”—1 Petelo 3:16.

Kabiji Baibolo ufunjisha’mba nkito yanema bingi, kechi itusangajikatu atweba bene ne, bino ne kumona mwakwikela ne kukwashishamo kisemi kyetu. Byo kiji kuba’mba kechi kyatama kusekela mu nkito yo mwingila ne, bino kechi yo yo mwafwainwa kunemeka mu bwikalo bwenu ne.

“Batata bapayankana bingi. Kununga pa nkito yabo, baji ne na mingilo mu kipwilo kyetu kya Bakamonyi ba kwa Yehoba. Bino batata bengila bulongo ku nkito. Bengijila jimo byonse, apa bino bashalako na kimye kya kumona amiwa ne kolojami wa mukazhi ne bamama. Kimye kyonse batata bekala na mingilo, bino bayuka pa kupelela.”—Alannah.

Ibyo kuba’mba mitengo ya bintu yakonsha kukanjila ne kwitulengela kwakamwa byo twafwainwa kutaana mali, pano bino Baibolo witutundaika kuyuka pa kupelela. Wamba’mba: “Onkao mambo, byo tuji na kajo ne bivwalo, tusekela mu bino bintu.” (1 Timoti 6:8) Bino byambo kechi bilumbulula’mba twikale bayanji ne. Bino twafwainwa kuyuka bintu byo twakonsha kupota ne kuyuka bintu byo twafwainwa kwikala nabyo.—Luka 12:15.

BYO MWAKONSHA KUMWENAMO

Ingilainga na ngovu. Ikalai na lusekelo pa kwingila. Nangwa kya kuba nkito yo mwingila imweka nobe ya panshi nangwa kechi yoyo mwakebelenga ne, ibikaiko pa kuba’mba mwiiyuke bulongo. Kwingila na ngovu kwimulengela kwikala na lusekelo, kabiji kuyuka bya kwingila nkito kwakonsha kubaisha lusekelo lwenu.

Kabiji yukai pa kupelela. Ikalaingako na kimye kya kukokoloka ne kukayako bisela. Bimye bya uno mutundu biwama bingi inge kya kuba mwaingila kala. Kabiji inge twaikalatu na bintu bikebewa, twinemeka kabiji bakwetu nabo betunemeka kuvwangakotu ne kisemi kyetu.—2 Tesalonika 3:12.

“Kange mubambishenga michima ne kwamba’mba, ‘Lelo tusakuja ka?’ nangwa’mba, ‘Tusakutoma ka?’ nangwa’mba, ‘Tusakuvwala ka?’ ne. . . . Shenu wa mwiulu wayuka’mba mwibikeba bino bintu byonse.”Mateo 6:31, 32.