Anweba ne benakwenu popo mwafumatu na kutoboka. Mwaamba mu muchima amba, ‘Kechi nafwainwa kulomba lulekelo lwa mambo ne mambo kechi yami nanji kutendeka lutobo ne.’

Mwalubako ku byajikumweka, pano bino, mwatwajijilatu monka mwazhingijila. Ke mulanguluke amba ndombe lulekelo lwa mambo, pano bino, kimukatazha kwamba byambo byapela bya kuba’mba “ndekelaiko mambo.”

Bwitote. Mwanamulume wasongola aye Charles * waswile kuba’mba: “Kimo kimye kikatazha bingi kwamba’mba ‘ndekelaiko mambo’ na mambo a kwimona kunema.” Bwitote bwakonsha kwimulengela kumvwa bingi bumvu pa kuba’mba muswe’mba mwatamisha.

Byo mulangulukapo. Mwakonsha kulanguluka’mba mwafwainwatu kulomba lulekelo lwa mambo umvwe anweba yenu mwaleta lolo lukatazho. Mwanamukazhi wasongolwa wa jizhina ja Jill waambile’mba: “Inge nayuka’mba yami natamisha kipela bingi kwamba’mba ‘ndekelaiko mambo.’ Pano inge bonse babiji twajikwiambila byambo bikozha ku muchima kikatazha bingi kwamba’mba ndekelaiko mambo. Neipuzha’mba, mambo ka o nafwainwa kulombela lulekelo lwa mambo inge kya kuba’mba bonse babiji twajikulubankanya?”

Mwakonsha ne kukilamo kulanguluka’mba kechi mwafwainwa kulomba lulekelo lwa mambo ne, inge kya kuba mwamona’mba mwinakwenu ye walubankanya. Mwanamulume wasongola wa jizhina ja Joseph waambile’mba: “Inge wamona kuba’mba kechi watamishapo ne, kubula kulomba lulekelo lwa mambo jo jishinda ja kumwesheshamo amba mambo ufwao.”

Nkomeno yenu. Kampe mwakomena mu kisemi mo babula kulomba lulekelo lwa mambo. Inge byo byo kiji, ko kuba’mba mwafunjile kuba’mba kechi mwafwainwa kulomba lulekelo lwa mambo ne. Na mambo a kuba’mba ku bwanyike kechi mwalombanga lulekelo lwa mambo ne, pa kukoma kikatazha bingi kuba byobyo.

Tai muchima ku benakwenu. Esekai kuvulukapo kimye muntu umo kyo emulombele lulekelo lwa mambo ne kuba bino o kwimulengejile kumvwa bulongo ku muchima. Mambo ka a kubujila kuba byobyo ku benakwenu kuba’mba nabo bomvwe bulongo ku muchima? Nangwa kya kuba mwamona’mba kechi yenu mwalubankenye ne, mwakonsha kulomba lulekelo lwa mambo pa byo mwaubile byalengejile kuba’mba benakwenu bazhingile. Kulomba lulekelo lwa mambo kwakonsha kulengela benakwenu kukasuluka.—Jifunde ja mu Baibolo: Luka 6:31.

Tai muchima pa masongola enu. Yukai kuba’mba kulomba lulekelo lwa mambo kechi kulumbulula’mba bemushinda ne, bino mwafwainwa kwikumonanga’mba jishinda ja kukoseshamo masongola enu. Byambo bya Maana 18:19 byaamba’mba muntu utwajijilatu monka azhingijila “wakatazha kumufwomona, kukila ne muzhi uji na nsakwa yakosa.” Kikatazha bingi kubwezha mutende inge kya kuba mwatwajijilatu monka mwazhingijila. Pano bino, kulomba lulekelo lwa mambo kukemulengela kukanya kintu kimutamisha benakwenu kwikala ke lukatazho lukatampe. Kuba bino kumwesha’mba mwatangizhako masongola enu mu bwikalo bwenu.—Jifunde ja mu Baibolo: Filipai 2:3.

Pelawizhainga kulomba lulekelo lwa mambo. Kya kine, kulomba lulekelo lwa mambo kwakonsha kukatazha inge kya kuba’mba kechi yenu mwatamisha ne. Pano bino, bilubo bya benakwenu kechi byafwainwa kwimulengela kwikala na byubilo byatama ne. Onkao mambo, kange mukankazhamenga kulomba lulekelo lwa mambo ne kulanguluka’mba bakalubako inge papita kimye ne. Kulomba lulekelo lwa mambo kukakwasha benakwenu nabo kulomba lulekelo lwa mambo. Kabiji inge saka mulomba lulekelo lwa mambo kimye kyonse, ne benakwenu nabo kikebapelela kuba byobyo.—Jifunde ja mu Baibolo: Mateo 5:25.

Mweshainga’mba mwalomba lulekelo lwa mambo kufuma panshi ya muchima. Kubingisha byubilo byenu kwapusana na kulomba lulekelo lwa mambo. Kabiji ne kwamba byambo bya mukeyu nabiji bya kuba’mba “Ndekelaiko mambo, ne anweba muzhingilatu bukiji” kechi ko kulomba lulekelo lwa mambo ne. Mwafwainwa kuswa kuba’mba mwatamisha, ne kuyuka’mba mwakozha benakwenu ku muchima nangwa kya kuba mwamona’mba kechi mwauba kintu kikatampe kyakonsha kwibazhingijisha ne.

Yukai kuba’mba bonse mutamisha. Mwafwainwa kwipelula ne kuswa kuba’mba ne anweba mupusa. Kishinka ke kya kuba’mba kafwako muntu ubula kupusa ne. Nangwa kya kuba’mba kechi yenu mwatamisha ne, mwafwainwa kuyuka’mba kuji byo mwauba byalengela kuba’mba bintu biye munsunya. Baibolo waamba’mba: “Mutanshi kwamba mambo umweka nobe waoloka, posotu mukwabo waiya ne kusolola bishinka pe aye.” (Byambo bya Maana 18:17) Kuyuka kuba’mba ne anweba mutamisha kukemukwasha kulombanga lulekelo lwa mambo.