Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

JISHIMIKILA JA BWIKALO

“Luno Natemwa Mwingilo wa Kusapwila”

“Luno Natemwa Mwingilo wa Kusapwila”

NAKOMEJILE mu muzhi wa Balclutha pa jikuji jiji ku kabeta ka bulenge bwa kyalo kya New Zealand. Saka nkijitu mwanyike, natemenwe bingi Yehoba kabiji natemenwe kwikala mu bukine. Naumvwanga bingi bulongo kuya na kupwila, kabiji kipwilo kyawamine bingi kya kuba naikalanga bingi na lusekelo ne kuyuka’mba nazhikijilwa. Nangwa kya kuba najinga bingi na bumvu, neyowanga kusapwila pa mulungu pa mulungu. Kechi nachinanga kusapwila ku bakwetu baana ba sukulu ne bantu bakwabo ne. Naumvwanga bingi bulongo na mambo a kwikala Kamonyi wa Yehoba, kabiji byo nafikizhe myaka ya kusemwa 11, napaine bumi bwami kwi Lesa.

LUSEKELO LO NAJINGA NALO LWAPWILE

Kyataminekotu ke kya kuba’mba byo nafikizhe myaka ya kusemwa 13, bulunda bwami ne Yehoba bwatendekele kukooka. Bakwetu baana ba sukulu bamwekanga nobe baji na bwana bwa bene bwabaya kukila amiwa, kabiji nakebelenga kwikala na bwana bwa bene bo bajingapo nabo. Natendekele kumona nobe mizhilo ya bansemi bami ne mizhilo ya bwina Kilishitu yakatazha bingi, kabiji kupopwela Yehoba kwamwekelenga nobe kintu kyakatazha kya kine kine. Nangwa kya kuba natwajijile kwitabila’mba Yehoba ko aji, bino natendekele kumona nobe kechi uji kwipi ne amiwa ne.

Pano bino, kechi nakebelenga kwikala musapwishi wakooka ne, onkao mambo, naingilangako pacheche mwingilo wa kusapwila. Kechi nanengezhanga pa kuya na kusapwila ne, onkao mambo, kyankatazhanga bingi kutendeka mwisambo nangwa kwisamba na muntu pa kimye kyabaya. Kyafuminemo, kechi naikalangapo na bantu ba kubwelako na kwisamba nabo ne, kabiji kechi naikalanga na lusekelo ne. Kino kyandengejile kushikwa mwingilo wa kusapwila. Neipuzhanga amiwa mwine namba, ‘Muntu wakonsha kutwajijila byepi kwingila uno mwingilo pa mulungu pa mulungu, pa ñondo pa ñondo?’

Byo nafikizhe myaka 17, nakebeshenga bingi kukasuluka. Onkao mambo, nakashile tubipe twami ne kufumapo pa nzubo, ne kuvilukila ku Australia. Byo nafumine pa nzubo, bansemi bami baikele bingi na bulanda. Baakaminwe bingi, bino balangulukilenga’mba nkatwajijila kwingijila Yehoba.

Byo naikelenga ku Australia, bulunda bwami na Lesa bwakookele. Kechi napwilanga kimye kyonse ne. Nelengele bulunda na banyike bakwetu bajinga na byubilo byo najingapo nabyo bya kuba lelo mwaya na kupwila, kesha bufuku mwaya na kutoma ne kuzha mu bishimikwa bya maalwa. Inge nalanguluka pa byajinga bwikalo bwami pa kyokya kimye, mmona kuba’mba kulu kumo kwajinga mu bukine, kulu kukwabo mu bya ntanda, kechi nateshesheko muchima ku bukine ne, kabiji kechi natwezhezhemo mutwe mu bya ntanda ne, najingatu nobe kamfifya.

NAFUNJILE LUFUNJISHO LWANEMA

Myaka ibiji yalondejilepo, namonañene na nyenga wandengejile kutendeka kulanguluka pa bwikalo bwami. Naikalanga mu nzubo imo na banyenga batanu bazhike, kabiji twaichile kalama wa mwanzo ne mwinakwanji aye Tamara kwiya na kwikala mu nzubo yetu pa mulungu umo. Kimye kalama wa mwanzo kyo aingijilenga mingilo ya kipwilo, mwinakwanji aye Tamara waikalanga ne atweba bansongwakazhi na kwisamba ne kuseka. Naumvwine bingi bulongo. Uno nyenga ke muntu wanemeka bingi bakwabo kabiji wakasuluka kwisamba nanji. Nakuminye bingi pa kumona muntu wata muchima pa kwingijila Lesa waikalapo na kimye kya kwisamba ne kuseka na bantu bakwabo.

Nyenga Tamara wajinga bingi na kizaku kya kwingila mwingilo wa Lesa. Butemwe bo atemwa bukine ne mwingilo wa kusapwila bulengela ne bakwabo kutemwa bino bintu. Wajinga bingi na lusekelo pa kwingijila Yehoba papelela bulume bwanji, bino amiwa naingijilanga Lesa kya mukose-mukose kechi najinga na lusekelo ne. Byubilo byanji byawama ne lusekelo lwa kine lo ajinga nalo lwandengejile kupimpula bwikalo bwami. Byubilo byanji byandengejile kulanguluka pa kishinka kya mu Binembelo kya kuba’mba: Yehoba ukeba atweba bonse tumwingijilenga “na lusekelo” ne “na nyimbo ya lusekelo.”—Sala. 100:2.

NATENDEKELE KUTEMWA MWINGILO WA KUSAPWILA JIBIJI

Nakebelenga kwikala na lusekelo lwajingapo na nyenga Tamara, bino pa kuba’mba ngikale na luno lusekelo, nafwainwe kupimpula bintu byavula mu bwikalo bwami. Papichile kimye kyabaya, bino mu kuya kwa kimye natendekele pachepache kupimpula bwikalo bwami. Natendekele kunengezha bya kusapwila ne kwingilako bupainiya bwa kukwasha mu bañondo bamo. Kuba bino kwankwashishe kukepeshako moyo ne kukasuluka kwamba na bantu. Na mambo a kuba’mba naingijishanga bingi Baibolo mu mwingilo, natendekele kwiyowa bingi mwingilo wa kusapwila. Kechi pabanjile ne, natendekele kwingila bupainiya bwa kukwasha pa ñondo pa ñondo.

Natendekele kupwanañana na balunda ba mafumbi apusana-pusana baingijilenga Yehoba na muchima yense kabiji beyowelenga kwingila mwingilo wanji. Byubilo byabo byandengejile kulangulukapo bulongo pa bintu byo nanemekele bingi mu bwikalo bwami ne kwikala na mutanchi wawama wa kutanga Baibolo pa juba pa juba. Natendekele kwikala bingi na lusekelo pa kwingila mwingilo wa kusapwila, kabiji mu kuya kwa kimye, natendekele bupainiya bwa kimye kyonse. Kyo kimye kitanshi kyo nakasulukile ne kwikala na lusekelo mu kipwilo.

NATAAINE PAINIYA WA KWINGILA NANJI KIMYE KYONSE

Mwaka walondejilepo, namonañene na mulongo wa jizhina ja Alex. Uno mulongo wajinga bingi na kifyele, kabiji watemenwe Yehoba ne mwingilo wa kusapwila. Wajinga nkwasho mu kipwilo kabiji waingijile bupainiya bwa kimye kyonse pa myaka itanu na umo. Ba Alex pa kimye kimo bayile na kwingijila kwakepele basapwishi ku kyalo kya Malawi. Byo baingijilenga ku Malawi, bapwanañenenga na bamishonale. Bafunjijileko byavula bingi, kabiji bebatundaikile kutwajijila kutangizhako mwingilo wa Bufumu mu bwikalo bwabo.

Mu 2003, amiwa ne ba Alex twatwelele mu masongola, kabiji twatwajijile mu mwingilo wa kimye kyonse. Twafunda bintu byavula bingi byawama, kabiji Yehoba witupesha mu mashinda a kukankalwa kubala.

KIBELO KYASHINKUKILE KYA MAPESHO AKWABO

Saka tuji mu mwingilo mu Gleno, Timor-Leste

Mu 2009, betutumine kuya na kwingila bumishonale mu kyalo kya Timor-Leste, kajikuji kacheche pa makuji atelwa’mba Indonesia. Twakuminye bingi, kabiji twajinga na lusekelo, bino twajinga ne na bijikila. Byo papichiletu bañondo batanu, twafikile mu muzhi mukatampe wa Dili.

Kwingijila ku ino mpunzha kwalumbulwilenga kupimpula bwikalo bwetu. Kufunda kisho kikwabo, mulaka ungi, kajo kapusana na ko twapijilwe, ne ngikelo ingi. Pa kuya na kusapwila, twataananga kuba’mba bantu bavula bayanji, bamo bafundako pacheche pa kuba bakwabo kechi bafundapo sukulu ne, kabiji bebamanyikanga bingi. Bantu bavula bapichilenga mu makatazho ne kususubala na mambo makondo ne bukapondo. *

Busapwishi bwawamine bingi. Juba jimo, namonañene na nsongwakazhi wa myaka 13 wajinga na bulanda. Jizhina janji Maria. * Bainanji bafwile, kabiji bashanji kechi wibamonangapo bimye byavula ne. Byonkatu biji banyike bavula ba jifumbi janji, Maria naye kechi wayukile bya kuba mu bwikalo bwanji ne. Mbena kuvuluka juba jimo wajijile bingi byo alumbulwilenga bintu byo apitamo. Pano bino, kechi nayukile byo aambilenga ne, mambo pa kyo kya kimye kechi nayukile bulongo bya kwamba mulaka wanji ne. Nalombele kwi Yehoba kuba’mba ankwashe kutundaika uno nsongwakazhi, kabiji natendekele kumutangila binembelo. Pa myaka icheche yalondejilepo, namwene bukine byo bwapimpwilenga byubilo bya kwa Maria, mwekelo yanji, ne bwikalo bwanji. Wabatizhiwe, kabiji luno uji na bantu bo afunjisha Baibolo. Lelo jino, Maria uji na kisemi kikatampe kya bantu ba Yehoba kabiji wayuka’mba bamutemwa.

Yehoba ubena kupesha mwingilo wa kusapwila mu Timor-Leste. Nangwa kya kuba basapwishi bavula babatizhiwatu pa myaka jikumi yapitapo, bino bavula bapainiya, bankwasho mu kipwilo, kabiji bakwabo bakulumpe mu kipwilo. Bakwabo bengijila pa ofweshi wa bantuntuluzhi kabiji babena kutuntulula kajo ka ku mupashi mu milaka yo bamba mu kino kyalo. Kindetela bingi lusekelo pa kumvwa byo bemba kimye kya kupwila, kumona byo babena kumwemwesela na lusekelo, ne kumona byo babena kwikala balunda ne Yehoba.

Ne ba Alex saka tubena kuya na kusampanya tupepala twa kwichilapo bantu ku Kivuluko mu nyaunda yo babulanga kwingijilamo javula

KECHI NAYUKILE’MBA NKEKALA NA LUSEKELO MU BWIKALO BWAMI NE

Bwikalo mu Timor-Leste bwapusene bingi na byo twaikalanga ku Australia, bino naikele bingi na lusekelo. Bimye bimo, pa kuya ku mapunzha amo, twakanjilanga tumasakya tucheche kya kuba mwayula bantu basenda masabi auma ne masaka a bishu kufumya pa kisankanyi. Pa moba amo, twafunjishanga bantu Baibolo saka twaikala mu kazubo kacheche katwa kyuya kabiji panshi paji ndochi ne banzolo saka bapitañana. Nangwa kya kuba twapitanga mu ano makatazho, bino javula nalangulukanga’mba, ‘Kuno kuntu kwawama bingi.’

A. Twayilenga mu nyaunda yetu

Inge nalanguluka mwapita bwikalo bwami, nsanchila bingi bansemi bami pa kwibikako kumfunjisha mashinda a Yehoba ne kuntundaika nangwatu kimye kyo nakijinga mwanyike. Byambo byanembwa pa Byambo bya Maana 22:6 byafikile mu bwikalo bwami. Bamama ne batata baji bingi na lusekelo na mambo a amiwa ne ba Alex. Basangalala bingi pa kumona Yehoba byo abena kwitwingijisha. Kutendeka mu mwaka wa 2016 tubena kwingila bukalama bwa mwanzo mu nyaunda ya musampi wa Australasia.

B. Twatambishenga vidyo wa Kaleba ne Sofiya ku baana mu kyalo kya Timor-Leste

Kala namonanga mwingilo wa kusapwila nobe kisendwa bingi. Pano luno namutemwa bingi uno mwingilo. Nafunda kuba’mba nangwa tupite mu bintu bya mutundu ka, lusekelo lwa kine lufumatu mu kwingijila Lesa na muchima yense. Kwambatu kine, myaka 18 yo naingijila Yehoba pamo ne ba Alex ke myaka ya lusekelo lukatampe mu bwikalo bwami. Luno naumvwisha bukishinka bwa byambo Davida byo aambijile Yehoba amba: “Aba bonse bafyama mwi anweba, bakasekelanga; bakabijikanga na lusekelo. . . . Kabiji aba batemwa jizhina jenu bakasangalela mwi anweba.”—Sala. 5:11.

Kituletela bingi lusekelo kufunjisha Baibolo ku bantu bepelula

^ jifu. 21 Kutendeka mu mwaka wa 1975, mu kyalo kya Timor-Leste mwajinga nkondo yo balwile pa myaka 20 pa kuba’mba batambule bwana bwa bene.

^ jifu. 22 Jizhina japimpulwa.