MUTWE WA KUFUNDA 34
Muji na Kifulo Kyanema mu Kipwilo kya Yehoba
“Byonkatu mubiji byo aji umo ne kwikala na binungwa byavula, nangwa kya kuba binungwa bya mubiji byavula ye mubiji umo, abino byo biji ne Kilishitu.”—1 KO. 12:12.
LWIMBO 101 Twingijilenga Pamo Saka Twakwatankana
BIJI MU UNO MUTWE *
1. Ñanyi kintu kyanema kyo muji nakyo?
KYANEMA bingi kwikala mu kipwilo kya Yehoba. Tuji mu paladisa wa ku mupashi muji bantu ba mutende kabiji ba lusekelo. Ñanyi kifulo kyo muji nakyo mu kipwilo?
2. Ñanyi kimwesho kyaingijishe mutumwa Paulo mu makalata o anembele na lutangijilo lwa mupashi?
2 Twakonsha kufunda bavula pa uno mutwe ku kimwesho kyaingijishe mutumwa Paulo mu makalata avula o anembele na lutangijilo lwa mupashi wa Lesa. Mu ano makalata, Paulo waesakenye kipwilo ku mubiji wa muntu. Kabiji waesakenye bantu baji mu kipwilo ku binungwa bya mubiji.—Loma 12:4-8; 1 Ko. 12:12-27; Efi. 4:16.
3. Ñanyi bintu bisatu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?
3 Mu uno mutwe, tusakwisamba pa bintu bisatu byo twakonsha kufunjilako ku kimwesho kya kwa Paulo. Kitanshi, tusakufunda’mba atweba bonse pa muntu pa muntu tuji na kifulo * mu kipwilo kya Yehoba. Kya bubiji, tusakwisamba pa byo twakonsha kuba inge kitukatazha kuyuka amba tuji na kifulo mu kipwilo. Ne kya busatu, tusakwisamba pa ene mambo o twafwainwa kupayankena mu mwingilo ye tuji nanji mu kipwilo kya Lesa.
ATWEBA BONSE PA MUNTU PA MUNTU TUJI NA KIFULO MU KIPWILO KYA YEHOBA
4. Kinembelo kya Loma 12:4, 5 kitufunjishapo ka?
4 Kintu kitanshi kyo twakonsha kufunjilako ku kimwesho kya kwa Paulo ke kya kuba’mba atweba bonse pa muntu pa muntu tuji na kifulo kyanema mu kisemi kya Yehoba. Paulo waambile’mba: “Byonkatu mubiji byo aji na binungwa byavula, bino binungwa kechi bingila mwingilo umo ne, ne atweba nangwa twavula, twi mubiji umo mwi Kilishitu, bino pa muntu pa muntu, twi binungwa byakwatankana.” (Loma 12:4, 5) Paulo waambilenga pa ka? Nangwa kya kuba atweba bonse pa muntu pa muntu tuji na mingilo yapusana-pusana mu kipwilo, bino bonse twanema.
5. Ñanyi “bya bupe” Yehoba byo apa kipwilo?
5 Inge mwalanguluka pa boba baji na bifulo mu kipwilo, kampe mwakonsha kulanguluka pa bakulumpe bemutangijila. (1 Tesa. 5:12; Hebe. 13:17) Ibyo kuba’mba kupichila mwi Kilishitu, Yehoba witupa banabalume “kwikala bya bupe.” (Efi. 4:8) Bino “bya bupe” ke banabalume baji mu Jibumba Jitangijila, mu Kavoto ka Musampi, bakalama ba mwanzo, bafunjisha masukulu, bakulumpe mu kipwilo ne bankwasho. Bano balongo batongolwa na mupashi wazhila kulama mikooko yanema ya kwa Yehoba ne kukosesha kipwilo.—1 Pe. 5:2, 3.
6. Kwesakana na byaamba 1 Tesalonika 2:6-8, balongo batongolwa na mupashi wazhila bebikako kuba ka?
6 Balongo batongolwa na mupashi wazhila kwingila mingilo yapusana-pusana mu kipwilo. Byonkatu binungwa byapusana-pusana, nabiji maboko ne maulu byo bikwasha mubiji yense, ne balongo batongolwa na mupashi wazhila nabo bengila na ngovu kukwasha kipwilo kyonse. Kechi bakeba’mba bakwabo bebatumbijikenga ne. Pakuba bengila na ngovu kutundaika ne kukosesha balongo ne banyenga. (Tangai 1 Tesalonika 2:6-8.) Tusanchila bingi Yehoba pa kwitupa bano balongo bafikizha bikebewa bya mu Binembelo bata muchima pa kukwasha bakwabo.
7. Ñanyi bintu byawama biyowa balongo ne banyenga baji mu mwingilo wa kimye kyonse?
7 Bamo baji mu kipwilo bakonsha kwibatongola kwikala bamishonale, bapainiya beikajila, nangwa bapainiya ba kimye kyonse. Balongo ne banyenga mwaya ntanda bafuukulapo kwingila mwingilo wa kusapwila ne kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga. Na mambo a kwingila uno mwingilo, bakwasha bavula kwikala baana ba bwanga ba kwa Kilishitu Yesu. Nangwa kya kuba bavula bengila mwingilo wa kimye kyonse kechi baji na bintu byavula ne, bino Yehoba wibapa bintu byawama. (Mako 10:29, 30) Twanemeka bingi bano balongo ne banyenga, kabiji tusanta bingi pa kwikala nabo mu kipwilo.
8. Mambo ka Yehoba o anemekela musapwishi yense wa mambo awama?
8 Nanchi balongo betutangijila ne boba baji mu mwingilo wa kimye kyonse bo bonkatu baji na kifulo mu kipwilo nyi? Ine. Musapwishi yense wa mambo awama wanema kwi Lesa ne mu kipwilo. (Loma 10:15; 1 Ko. 3:6-9) Kiji bino na mambo a kuba’mba mwingilo mukatampe wanema uji na kipwilo ke wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga ba Nkambo Yesu Kilishitu. (Mat. 28:19, 20; 1 Timo. 2:4) Basapwishi bonse babatizhiwa ne babula kubatizhiwa, banemeka bingi mwingilo wa kusapwila.—Mat. 24:14.
9. Mambo ka o twanemekela banyenga bena Kilishitu?
9 Yehoba wanemeka bingi banyenga kupichila mu kwibapa mwingilo mu kipwilo. Wanemeka banyenga basongolwa, baji na baana, bafwilwa ne bazhike bamwingijila mu bukishinka. Binembelo byatongola banabakazhi basangajikanga Lesa. Bebatakaika’mba bajinga Luka 8:2, 3; Byu. 16:14, 15; Loma 16:3, 6; Fili. 4:3; Hebe. 11:11, 31, 35) Tusanchila bingi Yehoba pa kwitupa banyenga mu kipwilo baji na bino byubilo byawama.
na maana, lwitabilo, mukoyo, kuchinchika, batambwilanga benyi, kabiji baingilanga mingilo yawama. (10. Mambo ka o twanemekela balongo ne banyenga bakoma?
10 Tumvwa bingi bulongo pa kwikala na balongo ne bayenga bakoma mu kipwilo. Mu bipwilo bimo muji balongo ne banyenga bakoma baingijila Yehoba mu bukishinka mu bwikalo bwabo bonse. Bamo kampe bafunda bukine katataka. Bano balongo ne banyenga bakonsha kwikala na misongo iya na mambo a kukoma. Ano makatazho akonsha kwibalengela kubula kwingila bulongo mingilo mu kipwilo ne mwingilo wa kusapwila. Nangwa byonkabyo, bano balongo ne banyenga bakoma bengila papelela bulume bwabo mwingilo wa kusapwila, kabiji bebikako kutundaika ne kufunjisha bakwabo mingilo. Tufunjilako byavula kwi abo. Yehoba wibanemeka bingi, kabiji ne atweba twibanemeka.—Maana 16:31.
11-12. Banyike baji mu kipwilo kyenu bemutundaika byepi?
11 Twayai twisambe pa banyike bo tuji nabo mu kipwilo. Bapita mu makatazho avula bingi byo babena kukoma mu ino ntanda iji mu bulume bwa kwa Satana Diabola kabiji mwayula milanguluko incha. (1 Yoa. 5:19) Pano bino, atweba bonse tutundaikwa inge twamona banyike saka bakumbulapo pa kupwila, kwingila mwingilo wa kusapwila, ne byo balwilako lwitabilo lwabo saka bachinchika. Anweba banyike, muji na kifulo kyanema mu kipwilo kya Yehoba.—Sala. 8:2.
12 Pano bino, balongo ne banyenga bamo kibakatazha kuswa kuba’mba banema mu kipwilo. Ki ka kyakonsha kwitukwasha atweba bonse pa muntu pa muntu kuyuka kuba’mba tuji na kifulo mu kipwilo? Twayai tumone.
YUKAI KIFULO KYO MUJIPO MU KIPWILO
13-14. Ki ka kyakonsha kulengela bamo kulanguluka’mba kechi banema mu kipwilo ne?
13 Monai kintu kya bubiji kyo twakonsha kufunjilako ku kimwesho kya kwa Paulo. Waambile 1 Ko. 12:15, 16) Ñanyi kintu Paulo kyo aambilengapo?
pa lukatazho lubena kupitamo bavula lelo jino, lwa kwimona’mba kechi banema mu kipwilo ne. Paulo wanembele’mba: “Umvwe kulu kwaamba’mba: ‘Amiwa byo nabula kwikala kuboko, kechi nekinungwa kya mubiji ne,’ kino kechi kilengela kulu kubula kwikala kinungwa kya mubiji ne. Kabiji umvwe kutwi kwaamba’mba, ‘Amiwa byo nabula kwikala jiso, kechi nekinungwa kya mubiji ne,’ kino kechi kilengela jiso kubula kwikala kinungwa kya mubiji ne.” (14 Umvwe ke mwiesakanye ku bakwenu mu kipwilo, mukamonanga nobe kechi mwanema ne. Bamo mu kipwilo baji na kya bupe kya kufunjisha, kunengezha bulongo bintu nangwa kwingila bulongo mwingilo wa bukafunga. Kampe mulanguluka kuba’mba kechi muji na bino bya bupe ne. Kino kimwesha’mba mwipelula kabiji mwayuka’mba kuji byo mukankalwa kuba. (Fili. 2:3) Pano bino, mwafwainwa kujimuka. Inge kimye kyonse ke mwiesakanye ku bakwenu baji na bya bupe, mukakankalwanga kwingila bulongo. Kyakonsha kwimulengela kulanguluka byonka byaambile Paulo amba kechi muji na kifulo mu kipwilo ne. Ki ka kyakonsha kwimukwasha kushinda ino mulanguluko?
15. Kwesakana na byaamba 1 Kolinda 12:4-11, twafwainwa kuyuka ka pa bya bupe byo tuji nabyo?
15 Akilangulukai pa kino: Yehoba wapele bena Kilishitu batanshi bamo bya bupe bya kuba bya kukumya na mupashi wazhila, bino kechi bonse bena Kilishitu batambwijile bino bya bupe ne. (Tangai 1 Kolinda 12:4-11.) Yehoba wibapele bya bupe byapusana-pusana ne bulume. Bino mwina Kilishitu yense wanema. Lelo jino, kechi tuji na kya bupe kya kuba bya kukumya na mupashi wazhila ne. Pano bino, twanema bingi mu kipwilo. Atweba bonse kechi twakonsha kwikala na bya bupe bimo ne, pano bino, bonse twanema bingi kwi Yehoba.
16. Ñanyi lujimuno lwapaine mutumwa Paulo lo twafwainwa kumvwina?
16 Kechi twafwainwa kwiesakanyanga ku bena Kilishitu bakwetu ne. Bino twafwainwa kumvwina lujimuno lwapaine mutumwa Paulo lwa kuba’mba: “Muntu yense apime byubilo Nga. 6:4.
byanji, ne kwitotela mu bintu byanji mwine, kechi kwiesakanya ku muntu mukwabo ne.”—17. Ñanyi bintu byo tukamwenamo inge twalondela lujimuno lwapaine Paulo?
17 Inge twalondela lujimuno lwapaine Paulo lwanembelwe na lutangijilo lwa mupashi ne kulanguluka pa byubilo byetu, twakonsha kutaana kuba’mba tuji na bya bupe ne bulume bwabulapo bakwetu. Langulukai pa kino: Mukulumpe mu kipwilo kechi wakonsha kwikala na kya bupe kya kufunjisha pa mutuntamo ne, bino wakonsha kwikala na kya bupe kya kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga. Nangwa kampe kechi unengezha bintu bulongo byonka byuba bakulumpe bakwabo mu kipwilo ne, pano bino, wakonsha kwikala na kifyele kabiji kafunga wawama balongo ne banyenga ye bakasulukila kulombako bukwasho bwa mu Binembelo. Nangwa kampe wayukanyikwa’mba ukatambwila benyi. (Hebe. 13:2, 16) Inge twayuka bya bupe byo tuji nabyo, tukomvwanga bulongo kukwasha kipwilo. Kabiji kechi tukobilanga kichima balongo baji na bya bupe byapusana na byetu ne.
18. Ki ka kyakonsha kwitukwasha kwikala basendwe mu mwingilo wa kusapwila?
18 Nangwa kya kuba tuji na bifulo byapusana pusana mu kipwilo, atweba bonse twafwainwa kwibikangako kwingila bulongo ne kuwamishako busendwe bwetu. Yehoba witufunjisha pa kuba’mba twingilenga bulongo mwingilo wetu. Pa kupwila kwa mukachi ka mulungu, tufunda bya kwingila bulongo mwingilo wa kusapwila. Nanchi mubena kwingijisha byo mufunda pa kuno kupwila nyi?
19. Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mufikilemo kutaanwa ku Sukulu wa Basapwishi ba Bufumu?
19 Lunengezho lukwabo lwawama lwitukwasha kwikala basendwe mu mwingilo ke Sukulu wa Basapwishi ba Bufumu. Balongo ne banyenga baji mu mwingilo wa kimye kyonse baji na myaka ya kusemwa pakachi ka 23 ne 65 bo bataanwa ku uno sukulu. Mwakonsha kumona nobe kechi mwakonsha kutaanwa ku uno sukulu ne. Kechi mwafwainwa kuta muchima pa byakonsha kwimulengela kukankalwa kutanwako ne, pakuba tai muchima pa ene mambo o mubena kukebela kutanwako. Apa bino munengezhe mutanchi wa bintu byo mwafwainwa kuba pakuba’mba mukafikilemo. Na bukwasho bwa Yehoba ne kwingila na ngovu, bintu byo mumona’mba byakatazha bikapeela.
INGIJISHAINGA BYA BUPE BYENU KUKOSESHA KIPWILO
20. Tubena kufunjilako ka ku Loma 12:6-8?
20 Kuji kintu kya busatu kyo tufunjilako ku kimwesho kya kwa Paulo kiji pa Loma 12:6-8. (Tangai.) Apano Paulo wamwesheshe’mba bantu bonse mu kipwilo baji na bya bupe byapusana-pusana. Pano bino, witutundaika’mba twafwainwa kwingijishanga bya bupe byo tuji nabyo kutundaika ne kukosesha kipwilo.
21-22. Mwakonsha kufunjilako ka kwi ba Robert ne ba Felice?
21 Twayai twisambeko pa mulongo wa jizhina ja Robert. Byo apwishishe kwingijila mu kyalo kingi, bamutumine kuya na kwingijila pa Betele mu kyalo kyanji. Nangwa kya kuba balongo bamubuujile’mba kafwako byatama byo aubile ne, bino waambile’mba: “Pa bañondo bavula kechi najinga na lusekelo ne, mambo nalangulukilenga’mba luno lupimpu lwaubiwa na mambo a kuba’mba nakankalwa kwingila mwingilo. Kwajinga bimye bimo byo nakebanga kuleka mwingilo wa pa Betele.” Ki ka kyamukwashishe kwikala na lusekelo jibiji? Mukwabo mukulumpe mu kipwilo wamuvulwilemo kuba’mba mingilo yo twaingijilenga kala jo jishinda Yehoba jo etufunjishengamo
pa kuba’mba twingilenga bulongo mingilo yo tuji nayo luno. Ba Robert bamwene’mba kechi bafwainwe kulangulukanga pa byo baingilanga kala ne, bino bafwainwa kuta muchima pa byo babena kwingila luno.22 Mulongo Felice Episcopo naye wapichile mu lukatazho lwipasha na luno. Aye ne mwinakwanji bataainwe ku sukulu wa Gileada mu 1956, kabiji bayile na kwingila bukalama bwa mwanzo mu kyalo kya Bolivia. Mu 1964 baikele na mwana. Ba Felice baambile’mba: “Kitukatezhe bingi kuleka mwingilo wetu ye twanemekele bingi. Naikele na bulanda pa mwaka umo. Bino na bukwasho bwa Yehoba, napimpwile milanguluko yami ne kuta muchima pa mwingilo wa bunsemi.” Nanchi ne anweba mumvwa byonka byaumvwine ba Robert nangwa ba Felice nyi? Nanchi mumvwa bulanda na mambo a kuba’mba kechi mubena kwingila mwingilo ye mwaingilanga kala nenyi? Inge byo byo kiji, mukekala na lusekelo inge mwapimpula milanguluko yenu ne kuta muchima pa byo mwakonsha kuba luno pa kwingijila Yehoba ne balongo. Ingijishainga bya bupe ne bulume bwenu kukwasha bakwenu. Kino kikemulengela kwikala na lusekelo ne kukosesha kipwilo.
23. Ñanyi bintu byo twafwainwa kutapo muchima, kabiji tukesamba pa ka mu mutwe walondelapo?
23 Atweba bonse pa muntu pa muntu twanema bingi kwi Yehoba. Ukeba’mba twikale mu kisemi kyanji. Inge twaikalapo na kimye kya kulanguluka languluka pa byo twakonsha kuba pa kuba’mba tukoseshe balongo ne banyenga ne kwingila na ngovu mwingilo wetu, tukaleka kulanguluka’mba kechi betunemeka mu kipwilo ne. Pano tumona byepi bakwetu baji mu kipwilo? Twakonsha kumwesha byepi amba twibatemwa? Tukesamba pa bino bintu byanema mu mutwe walondelapo.
LWIMBO 24 Iyai ku Mutumba wa Yehoba
^ jifu. 5 Atweba bonse tukeba kumvwa’mba twanema kwi Yehoba. Pano bimye bimo twizhinauka inge Lesa wakonsha kwitwingijisha. Uno mutwe usakwitukwasha kuyuka kuba’mba atweba bonse pa muntu pa muntu tuji na kifulo kyanema mu kipwilo.
^ jifu. 3 KULUMBULULA BYAMBO: Kifulo kyo tuji na kyo mu kipwilo kya Yehoba ke mwingilo wa kutundaika ne kukosesha kipwilo. Kino kechi kyaimena pa kikoba, mutundu, bunonshi, kisemi kyo twafumamo, kisho nangwa kufunda ne.
^ jifu. 62 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Bipikichala bisatu bibena kumwesha byo kikala kupwila saka ku kyangye kutendeka, kimye kya kupwila, ne pa kupwisha. Kipikichala 1: Mukulumpe mu kipwilo ubena kwimuna mwenyi na lusekelo, mulongo mwanyike ubena kunengezha bya kwambilamo, kabiji nyenga ubena kwisamba na nyenga wakoma. Kipikichala 2: Mwanyike ne mukulumpe babena kukumbula pa Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa. Kipikichala 3: Ba mulume ne mukazhi babena kuwamisha mu Nzubo ya Bufumu. Nsemi wa mukazhi ubena kukwasha mwananji kubika mali mu kabokoshi ka bupe. Mulongo mwanyike ubena kwingijila ku mabuku, kabiji mulongo ubena kutundaika nyenga wakoma.