MUTWE WA KUFUNDA 34
Mwakonsha ‘Kutompa’ Byepi Buwame bwa Yehoba?
“Mutompai Yehoba mumone byo awama; ye mwine wa lusekelo awa muntu ufyama mwi aye.”—SALA. 34:8.
LWIMBO 117 Ikalai na Muchima Wawama
BIJI MU UNO MUTWE *
1-2. Kwesakana na byaamba Salamo 34:8, twakonsha kutompa byepi buwame bwa Yehoba?
FWANYIKIZHAI kuba’mba bemupa kajo ko mukyangye kujapo kala. Mwakonsha kuyuka biji kano kajo kupichila mu kwikatajisha, kununkako, kuyuka byo bekanengezha, nangwa kwipuzhako bantu bakwabo inge bekatemwa. Nangwa byonkabyo, jishinda jine jakonsha kwimukwasha kuyuka biji koko kajo ke kwikatompa anweba bene.
2 Twakonsha kuyuka buwame bwa Yehoba kupichila mu kutanga Baibolo ne mabuku etu ne kuteleka ku bantu bakwabo byo bamba pa mapesho ebapa Yehoba. Bino tukayuka bulongo Yehoba byo awama inge ‘twatompa’ buwame bwanji. (Tangai Salamo 34:8.) Twayai twisambeko jishinda jimo jo twakonsha kubilamo bino. Twambe’mba tubena kukeba kutwela mu mwingilo wa kimye kyonse, bino pa kuba’mba tufikizhe kino kikonkwanyi, twafwainwa kupeezhako bwikalo bwetu. Kampe twatanga bimye byavula mulaye wa kwa Yesu wa kuba’mba inge twatangizhako Bufumu patanshi mu bwikalo bwetu, Yehoba uketupa bintu byanema bikebewa mu bwikalo. Bino tukyangye kwimwenapo kufika kwa uno mulaye ne. (Mat. 6:33) Nangwa byonkabyo, na mambo a lwitabilo mu mulaye wa kwa Yesu, twakepeshako bya kupotapota, twakepeshako moba o twingila nkito, ne kuta muchima pa mwingilo wa kusapwila. Byo twauba bino, twimwena kuba’mba Yehoba kine witupa bikebewa mu bwikalo. Ko kuba’mba ‘twatompa’ buwame bwa Yehoba.
3. Kwesakana na byaamba Salamo 16:1, 2, bañanyi bamwenamo mu buwame bwa Yehoba?
3 Yehoba wawama “ku bonse,” ne ku boba babula kumuyuka. (Sala. 145:9; Mat. 5:45) Bino Yehoba ubila bintu byavula byawama boba bamutemwa kabiji bamwingijila na mweo yense. (Tangai Salamo .) Twayai twisambe pa bintu bimo byawama byo tumwenamo mu buwame bwa Yehoba. 16:1, 2
4. Yehoba umwesha byepi buwame bwanji ku boba bafwenya kwipi ne aye?
4 Kimye kyonse inge twaingijisha bintu byo tufunda pe Yehoba, tumona byo bitukwasha mu bwikalo bwetu. Byo twafunjile pe aye ne kumutemwa, witukwashishe kuleka milanguluko ne byubilo byakonsha kwitufumya kwi aye. (Kolo. 1:21) Kabiji kimye kyo twipaine kwi Yehoba ne kubatizhiwa, twimwenejile buwame bwanji byo etupele jiwi ja mu muchima jawama ne kwitufwenya kwipi ne aye kuba’mba twikale balunda nanji.—1 Pe. 3:21.
5. Twimwena byepi buwame bwa Yehoba mu mwingilo wa kusapwila?
5 Tutwajijila kwimwena buwame bwa Yehoba byo twingila mwingilo wa kusapwila. Abya muji na bumvu nyi? Bantu ba Yehoba bavula baji na bumvu. Kampe saka mukyangye kwikala kalume wa Yehoba, kechi mwalangulukangapo’mba mwakonsha kuya pa nzubo ya muntu ye mwabula kuyuka ne kwisamba nanji byambo bya mu Baibolo ne. Bino lelo jino, byo byo muba kimye kyonse. Kabiji kyakilamo kunema, Yehoba wimukwasha kwiyowa mwingilo wa kusapwila. Mwimwena bukwasho bwa Yehoba mu mashinda avula bingi. Wimukwasha kutekanya inge mwatana muntu ulengulula byambo byo musapwila. Kabiji wimukwasha kuvuluka kinembelo kyawama inge mwataana mwina nzubo ubena kukeba kuyuka bukine. Kabiji wimupa bulume bukebewa pa kuba’mba mutwajijile kusapwila inge bantu mu nyaunda yenu bakana kuteleka ku byambo byo musapwila.—Yele. 20:7-9.
6. Bintu bitufunjisha Yehoba bimwesha byepi buwame bwanji?
6 Kabiji Yehoba witumwesha buwame bwanji kupichila mu kwitufunjisha bya kwingila mwingilo wa kusapwila. (Yoa. 6:45) Pa kupwila kwetu kwa mukachi ka mulungu, tuteleka ku majashi amwesha bya kwisamba na bantu mu mwingilo, kabiji betutundaika kwingijisha ano mashinda mu mwingilo. Kimye kitanshi, kyakonsha kwitukatazhako kwingijisha jishinda ja katataka, bino umvwe twibikako, twakonsha kutaana kuba’mba jo jishinda jingila bingi bulongo mu nyaunda yetu. Kabiji pa kupwila ne pa kushonkena betutundaika kwingila busapwishi bwapusana pusana kampe bo tukyangye kwingilapo kala. Twakonsha kuchina kwingijisha ano mashinda, bino inge twibikako kwiengijisha, Yehoba uketupesha. Twayai tufunde bintu bimo byawama bitupa Yehoba inge twamuketekela ne kwingijisha mashinda a katataka papelela bulume bwetu, nangwa kya kuba twikala bwikalo bwapusana pusana. Apa bino twisambe ne pa byo twakonsha kufikizha bikonkwanyi byetu.
YEHOBA UPESHA BANTU BAMUKETEKELA
7. Tumwenamo byepi inge twaingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila?
7 Tufwenya kwipi ne Yehoba. Langulukai pa byapichilemo mukulumpe mu kipwilo wa jizhina ja Samuel * wikala ku Colombia pamo ne mwinakwanji. Bano ba mulume ne mukazhi baingijilenga bupainiya mu kipwilo kyo bajingamo, bino bakebelenga kwingilako pakatampe kupichila mu kuya ku kipwilo kyajinga na basapwishi bacheche. Pa kuba’mba bafikizhe kino kikonkwanyi, basankijilepo bintu bimo byo batemenwe. Ba Samuel baambile’mba: “Twalondejile byaamba Mateo 6:33 kabiji twalekele kupota bintu byabujile kunema. Bino kintu kyakijilemo kukatazha ke kusha nzubo yetu. Ino nzubo twiishimikile kwesakana na monka mo twakebejilenga kabiji kechi twashajilepo na nkongole ne.” Byo bavilukijile ku kino kipwilo, baingijishengatu mali acheche kukila o baingijishanga mu nzubo yabo. Ba Samuel baambile’mba: “Twimwena Yehoba byo abena kwitutangijila ne kukumbula milombelo yetu. Twamona’mba tubena kusangajika muchima wanji kabiji tubena kwimwena byo abena kwitumwesha butemwe mu mashinda avula.” Nanchi mwakonsha kwingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila nyi? Inge mwauba bino, mwakonsha kushiinwa kuba’mba mukafwenya kwipi ne Yehoba kabiji ukemulama.—Sala. 18:25.
8. Mwafunjilako ka ku byambo byaambile ba Ivan ne ba Viktoria?
8 Twikala na lusekelo pa kwingila mwingilo wa Lesa. Monai byaambile ba mulume ne mukazhi abo ba Ivan ne ba Viktoria, bengila bupainiya mu kyalo kya Kyrgyzstan. Bapeezhezheko bwikalo bwabo pa kuba’mba kibapeelele kwingilako mwingilo yense ye bakonsha kwibapa, kubikapo ne mwingilo wa buntungi. Ba Ivan baambile’mba: “Twaingilanga na muchima yense mingilo yonse yo betupanga. Nangwa kya kuba pa kuzhika juba twakookanga bingi, bino twaikalanga na mutende wa mu milanguluko ne lusekelo na mambo a kuba’mba twaingijisha ngovu yetu mu mwingilo wa Bufumu. Kabiji twajinga na lusekelo mambo twaikele na balunda bavula ne bintu byawama byo twapichilengamo.”—Mako 10:29, 30.
9. Nyenga umo ubena kupita mu makatazho wauba byepi pa kuba’mba engileko pakatampe mwingilo wa kusapwila, kabiji ñanyi bintu byafumamo?
9 Twikala na lusekelo pa kwingila mwingilo wa Yehoba nangwatu inge tubena kupita mu makatazho. Nyenga wakoma kabiji wafwilwa wikala ku West Africa wa jizhina ja Mirreh, watambwile penshonyi ku nkito yo aingilanga mu kipatela kabiji watendekele bupainiya. Ba Mirreh baji na lukatazho lwa kukola mu tupokoso ne mu manungo kabiji bengilatu jiola jimo mu busapwishi bwa ku nzubo ku nzubo. Bino bengila maola avula mu busapwishi bwa ku mvula bantu. Kabiji baji na bantu bavula bo babwelako na kwisamba nabo ne bo bafunjisha Baibolo, kabiji bamo besamba nabo kwingijisha foni. Mambo ka ba Mirreh o bakebela kwingilako pakatampe mwingilo wa Lesa? Baambile’mba: “Natemwa bingi Yehoba ne Kilishitu Yesu. Kabiji ndomba kimye kyonse kuba’mba Yehoba ankwashenga kwingila papelela bulume bwami mwingilo wanji.”—Mat. 22:36, 37.
10. Kwesakana na byaamba 1 Petelo 5:10, aba bepana kwingilako pakatampe mwingilo wa Yehoba, ñanyi bintu byo bamwenamo?
10 Yehoba witufunjisha bintu byavula. Ba Kenny bengila bupainiya mu kyalo kya Mauritius bataaine kuba’mba kine Lesa witufunjisha. Byo bafunjile bukine, bafuminepo pa sukulu mukatampe po bafunjilenga, babatizhiwe ne kutendeka mwingilo wa kimye kyonse. Baambile’mba: “Nebikako kwikala byonka byajinga ngauzhi Isaya, waambile’mba: ‘Amiwa bano! Ntumai!’” (Isa. 6:8) Ba Kenny baingila mwingilo wa buntungi mu mapunzha apusana pusana, kabiji bakwashisheko ne kutuntulula mabuku alumbulula Baibolo mu mulaka wabo. Ba Kenny baambile’mba: “Bamfunjishe bya kwingila mingilo yo bampelenga.” Bino bafunjile byavula, kechi kuyukatu bya kwingila mingilo ne. Banungilepo’mba: “Nafunjile ne bintu byo nakonsha kubula kuba ne byubilo byo nafwainwa kwikala nabyo pa kuba’mba ngikale kalume wa Yehoba wawama.” (Tangai 1 Petelo 5:10.) Nanchi ne anweba mwakonsha kupimpulako bwikalo bwenu pa kuba’mba Yehoba akemufunjishishepo ne bintu bikwabo nyi?
11. Banyenga ba ku South Korea baubile byepi pa kuba’mba bengilengako mwingilo wa kusapwila, kabiji ñanyi bintu byafumamo? (Monai kipikichala kya pa nkupiko.)
11 Nangwatu Bakamonyi baingijila Lesa pa myaka yavula bamwenamo bingi inge bebafunjisha bya kwingijisha mashinda a katataka pa kusapwila. Mu kimye kya mwalo wa COVID-19, bakulumpe mu kipwilo ku South Korea banembele’mba: “Bamo na mambo a kukolwakolwa balangulukanga’mba kechi bakonsha kwingila mwingilo wa kusapwila ne, luno babena kwingila kwingijisha biñambañamba. Banyenga basatu baji na myaka kukila pa 80 bafunjile bya kwingijisha kompyuta pa kwisamba na bantu, kabiji luno babena kwingila mwingilo wa kusapwila pa juba pa juba.” (Sala. 92:14, 15) Abya mwakonsha kwingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila ne kutompa buwame bwa Yehoba nyi? Langulukai pa bintu bisatu byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mufikizhe kino kikonkwanyi.
BINTU BYO MWAKONSHA KUBA PA KUBA’MBA MWINGILEKO PAKATAMPE
12. Yehoba wibalaya’mba ka aba bamuketekela?
12 Fundai kuketekela mwi Yehoba. Witulaya kwitubila bintu byawama byavula bingi inge twamuketekela ne kwingila na ngovu. (Mala. 3:10) Nyenga wa ku Colombia wa jizhina ja Fabiola wimwenejile Yehoba byo afikizhe uno mulaye kwi aye. Wakebelenga kutendeka bupainiya aku ubatizhiwatu. Nangwa byonkabyo, wafwainwe kwingilanga nkito pa kuba’mba akwashishengamo kisemi kyanji. Onkao mambo, kimye kya kutambula penshonyi byo kyafikile, walombelepo bingi kwi Yehoba kuba’mba amukwashe. Waambile’mba: “Papita kimye kyabaya bingi pa kuba’mba muntu atambule mali anji a kumukunta bibalabala, bino amiwa papichiletu ñondo umo natendeka kutambula mali ami. Kyajinga kya kukumya.” Byo papichile bañondo babiji, watendekele bupainiya. Luno uno nyenga uji na myaka kukila pa 70 kabiji waingila bupainiya myaka kukila pa 20. Pa ino myaka yo aingila bupainiya, wakwasha bantu batanu na basatu kufika ku lubatizhilo. Waambile’mba: “Nangwa kya kuba bimye bimo ñumvwa kukooka, Yehoba unkwasha pa juba pa juba kuba’mba ntwajijile kwingila bupainiya.”
13-14. Ñanyi bintu byakonsha kwimukwasha kuketekela mwi Yehoba ne kwingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila?
13 Funjilaiko ku bantu baketekejile mwi Yehoba. Mu Baibolo mwanembwa bantu bavula baingijile na ngovu mwingilo wa Yehoba. Bavula Yehoba wibapesheshe byo baubilepo bintu bimo byamwesheshe kuba’mba bamuketekela. Abalahama byo afumine mu muzhi mo aikalanga, “nangwa kya kuba kechi wayukile ko ayilenga ne,” Hebe. 11:8) Yakoba byo alwile na malaika po po atambwile mapesho. (Nte. 32:24-30) Bena Isalela byo bajingatu pepi kutwela mu Ntanda ya Mulaye, bantu baabukiletu mukola wa Yodano kimye bañanga kyo banyanchile maulu abo mu mema.—Yosh. 3:14-16.
Yehoba po po amupesheshe. (14 Mwakonsha kufunjilako ne ku Bakamonyi ba mu ano moba baketekela mwi Yehoba ne kwingila pakatampe mwingilo wa kusapwila. Mulongo wa jizhina ja Payton ne mwinakwanji aye Diana, batemenwe kutanga mashimikila a balongo ne banyenga baingijile pakatampe mwingilo wa Yehoba, nabiji oa anembwa mu bibaaba bya kuba’mba “Bepaine na Muchima Yense.” * Ba Payton baambile’mba: “Byo twatanganga mashimikila abo, twamonangatu nobe tubena kutamba muntu ubena kwiyowa kajo kawama bingi. Kutanga ano mashimikila kwitulengejile kukeba ‘kutompa Yehoba ne kumona byo awama.’” Kepo ba Payton ne ba Diana bayile na kwingijila kwakepa basapwishi. Abya ne anweba mutanga bino bibaaba nyi? Nanchi mwatamba mavidyo a kuba’mba Witnessing in Isolated Territory—Australia ne Witnessing in Isolated Territory—Ireland aji pa jw.org nyi? Bino bibaaba ne mavidyo byakonsha kwimukwasha kumonapo mashinda o mwakonsha kwingijilamo pakatampe mwingilo wa kusapwila.
15. Balunda bawama bakonsha kwitukwasha byepi?
15 Pwanañanainga na balunda bawama. Twakonsha kutendeka kuja kajo ko tukyangye kujapo kala inge kya kuba tupwanañana na bantu batemwa koko kajo. Ne atweba inge ke tupwanañane na bantu batangizhako Yehoba patanshi mu bwikalo bwabo, tukamonapo mashinda a kwingijilamo pakatampe mwingilo wa Lesa. Kino kyo kyamwekejile ba mulume ne mukazhi abo ba Kent ne ba Veronica. Ba Kent baambile’mba: “Balunda netu ne kisemi kyetu betutundaikile kwesekako mashinda a katataka a kwingijilamo mwingilo wa kusapwila. Kupwanañana na bantu batangizhako Bufumu mu bwikalo bwabo, kwitulengejile kweseka kwingijisha mashinda a katataka.” Ba Kent ne ba Veronica luno babena kwingila bupainiya bwiikajila mu Serbia.
16. Kwesakana na kishimpi kya kwa Yesu kyanembwa pa Luka 12:16-21, mambo ka o twafwainwa kusankilapo bintu bimo byo twatemwa?
16 Sankilaipo bintu bimo byo mwatemwa pa kuba’mba mwingijilenga Yehoba bulongo. Kino kechi kibena kulumbulula’mba twafwainwa kuleka bintu byonse byawama byo twiyowa pa kuba’mba tutokeshenga Yehoba ku muchima ne. (Sapwi. 5:19, 20) Nangwa byonkabyo, inge twafuukulapo kubula kwingilako pakatampe mwingilo wa Lesa na mambotu a kuchinuzhuka kuleka bintu bimo byo twatemwa, ko kuba’mba tubena kuba byonkatu byaubile mwanamulume wa mu kishimpi kya kwa Yesu. Waingijile na ngovu kukeba bintu byavula bya mu bwikalo bino kutako muchima kwi Lesa ne. (Tangai Luka 12:16-21.) Mulongo wa jizhina ja Christian wikala ku France, waambile’mba: “Kechi naingijishanga kimye kyami ne ngovu kwingijila Yehoba ne kwikala pamo na kisemi kyami ne.” Uno mulongo ne mwinakwanji bafuukwilepo kunembesha bupainiya. Bino pa kuba’mba bafikizhe kino kikonkwanyi, bafuukwilepo kuleka nkito. Pa kuba’mba bekalenga na mali a kwikwashishamo, batendekele busulu bwa kuwamisha mu bishimikwa, kabiji bafunjile kutondwa na mali acheche o balengelenga. Nanchi kuleka nkito ne kutendeka bupainiya kwibaletela lusekelo nyi? Ba Christian baambile’mba: “Luno tubena kwiyowa mwingilo wa kusapwila kabiji tuji bingi na lusekelo pa kumona bo tufunjisha Baibolo ne bantu bo tubwelako na kwisamba nabo byo babena kufunda pe Yehoba.”
17. Ki ka kyakonsha kwitulengela kukankazhama kwingijisha jishinda ja katataka pa kwingila mwingilo wa kusapwila?
17 Esekainga kwingijisha mashinda a katataka Byu. 17:16, 17; 20:20, 21) Ba Shirley bengila bupainiya mu United States, bapimpwileko mashinda a kwingijilamo mwingilo wa kusapwila mu kimye kya mwalo wa COVID-19. Kimye kitanshi, bakankazhaminenga kwingila busapwishi bwa kwingijisha foni. Bino byo bafunjile bya kwingila buno busapwishi kimye kalama wa mwanzo kyo afwakashijile kipwilo kyabo, batendekele kwingijisha jino jishinda kusapwila kimye kyonse. Baambile’mba: “Kimye kitanshi kyo natendekele kwingijisha jino jishinda naumvwanga moyo, bino luno mbena kwiyowa bingi. Tubena kwisamba na bantu bavula kukila kimye kyo twayanga ku nzubo ku nzubo.”
a kwingijilamo mwingilo. (18. Ki ka kyakonsha kwitukwasha kuyuka bya kuba na makatazho inge tubena kukeba kwingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila?
18 Ibikilai kikonkwanyi ne kwibikako kwikifikizha. Inge twapita mu makatazho, twafwainwa kulomba bukwasho ne kulangulukapo bulongo byo twafwainwa kuba na o o makatazho. (Maana 3:21) Ba Sonia bengila bupaniya na jibumba jingijisha mulaka wa Romani mu kibunji kya Europe, baambile’mba: “Nnembela jimo bintu byo nkeba kuba pa kipepala ne kwikibika pa mpunzha pa kuba saka nekimona kimye kyonse. Pa tebulu wami nalengelapo mansanga a mikwakwa ibiji. Inge nkeba kufuukulapo bya kuba, ntala pa ano mansanga ne kumona bintu byo nafuukula ko bisa kuntwala.” Ba Sonia bebikako kwikala na milanguluko yawama inge babena kupita mu makatazho. Baambile’mba: “Lukatazho lonse lwakonsha kwikala nobe lubumbulu wakonsha kundengela kukankalwa kuya ko mbena kukeba kuya, nangwa lwakonsha kwikala nobe kyabu kya kwabukilapo. Kyaimenatu pa ndangulukilo yami.”
19. Twakonsha kumwesha byepi amba tusanchila Yehoba pa bintu byawama byo etubila?
19 Yehoba witupesha mu mashinda avula. Twakonsha kumwesha’mba tusanta pa mapesho anji inge ke twingile na ngovu kumutota. (Hebe. 13:15) Kino kyakonsha kuvwangamo kufunda mashinda a katataka a kwingijilamo mwingilo wa kusapwila. Inge twauba bino, Yehoba uketubikilapo ne mapesho akwabo. Pa juba pa juba, twayai tumonengapo mashinda a ‘kutompelamo Yehoba ne kumona byo awama.’ Umvwe ke tube bino, tukekala nobe Yesu waambile’mba: “Kajo kami ke kuba kyaswa muchima wa yewa wantumine ne kupwisha mwingilo wanji.”—Yoa. 4:34.
LWIMBO 80 “Mutompai Yehoba Mumone byo Awama”
^ jifu. 5 Bintu byonse byawama bifuma kwi Yehoba. Upa bantu bonse bintu byawama, kubikapotu ne babi. Bino kikatakata bapopweshi banji ba kishinka bo bo atemwa kubila bintu byawama. Mu uno mutwe, tusa kwisamba pe Yehoba byo amwesha buwame bwanji ku bakalume banji. Kabiji tusa kufunda ne boba baji na bya kuba byavula mu mwingilo wa Lesa byo bemwena buwame bwa Yehoba.
^ jifu. 7 Mazhina amo apimpulwa.
^ jifu. 14 Bino bibaaba patanshi byanembwanga mu Kyamba kya Usopa, luno babena kwibibika pa jw.org. Chintai pa BAKAMONYI BA KWA YEHOBA > BYAMWEKELE > KUFIKIZHA BIKONKWANYI MU MWINGILO WA LESA.