Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Twajijilai Kwikala Muntu wa Bumupashi!

Twajijilai Kwikala Muntu wa Bumupashi!

“Endainga monka mwayila lutangijilo lwa mupashi.”—NGA. 5:16.

NYIMBO: 22, 75

1, 2. Mulongo umo wataaine’mba bulunda bwanji na Lesa bwajinga byepi, kabiji waubilepo ka?

BA ROBERT babatizhiwe saka bakijitu banyike bino kechi bateleko muchima ku bukine ne. Baambile’mba: “Kechi nalengelepo mambo ne, bino kechi nateleko muchima ku mingilo ya Lesa ne. Namwekanga nobe nji na bulunda bwakosa na Lesa, napwilanga kimye kyonse ne kwingilako bupainiya bwa kukwasha bimye bimo mu mwaka. Bino kuji kintu kimo kyo nabulanga kuba.”

2 Ba Robert kechi bayukile kino kintu kyo babulanga kuba ne, kufikatu ne kimye kyo basongwele. Ba Robert ne bakazhi babo bimye bimo beipuzhanga mepuzho a mu Baibolo. Na mambo a kuba’mba bakazhi babo bajinga na bulunda bwakosa na Lesa, kechi kibakatazhanga kukumbula mepuzho ne, bino ba Robert javula bakankalwanga, kabiji baumvwa bingi bumvu. Baambile’mba: “Kyajingatu nobe kafwako ne byo nayukile ne. Naambile mu muchima amba, ‘Umvwe nkeba kwikala mutwe wa kisemi wakosa mu lwitabilo, nafwainwa kubapo kimo.’” Ne kya kine baubilepo kimo. Baambile’mba: “Natendekele kuchikamenamo kufunda Baibolo, kabiji natendekele kukwatakanya byo nafunjilenga. Naumvwishishe, kabiji kyakilamo kunema, bulunda bwami ne Yehoba bwakosele.”

3. (a) Twakonsha kufunjilako ka ku byapichilemo ba Robert? (b) Ñanyi bishinka byanema byo tusakwisambapo?

3 Twakonsha kufunjila ku byapichilemo ba Robert. Twakonsha kuyukako bimo bya mu Baibolo kabiji kampe tupwila kimye kyonse, bino kubatu bino bintu kechi ko kwitulengelatu kwikala bantu ba bumupashi ne. Nangwa kampe mwayilako palutwe mu mwingilo wa Lesa, bino inge mwipima anweba bene, mwakonsha kutaana’mba kuji mo mwakonsha kuwamishako. (Fili. 3:16) Pa kuba’mba tutwajijile kukomenako, tusakukumbula mepuzho asatu mu uno mutwe: (1) Twakonsha kwipima byepi atweba bene pa kuba’mba tuyuke biji bumupashi bwetu? (2) Twakonsha kukosesha byepi bumupashi bwetu? (3) Bumupashi bwakonsha kwitukwasha byepi mu bwikalo?

KWIPIMA ATWEBA BENE

4. Bañanyi bafwainwa kulondela lujimuno luji pa Efisesa 4:23, 24?

4 Kimye kyo twatendekele kwingijila Lesa, twapimpwile bwikalo bwetu. Luno lupimpu lwavwangilemo bwikalo bwetu bonsetu. Kabiji kechi twalekele kupimpula byubilo byetu byo twabatizhiwe ne. Betukambizha “kutwajijila kulengwa ke bapya mu michima [yetu].” (Efi. 4:23, 24) Na mambo a kuba’mba atweba bonse twi bambulwa kulumbuluka, twafwainwa kutwajijila kupimpulako byubilo byetu. Nangwatu bakalume ba Yehoba babanda mu bukine, bafwainwa kutwajijila kukosesha bulunda bwabo na Lesa.—Fili. 3:12, 13.

5. Ñanyi mepuzho akonsha kwitukwasha kwipima atweba bene?

5 Pa kuba’mba tutwajijile kukosesha bumupashi bwetu, twafwainwa kwipima bulongo atweba bene. Atweba bonse, banyike ne bakulumpe twafwainwa kwiipuzha ano mepuzho: ‘Nanchi mbena kumona mwi amiwa lupimpu lubena kumwesha’mba natwajijila kwikala muntu wa bumupashi nyi? Nanchi nji na byubilo bya Kilishitu nyi? Nanchi byo nguba kimye kya kupwila bimwesha’mba nemuntu wa bumupashi nyi? Nga ñambilo yami imwesha’mba natemwa ñanyi bintu? Jishinda jo mfunjilamo Mambo a Lesa, mvwajilo ne mwekelo, nangwa byo nguba inge bamfundako, bisololapo ka pe amiwa? Nguba byepi inge napita mu meseko? Nanchi ne mwina Kilishitu wakoma mu lwitabilo nyi?’ (Efi. 4:13) Kulanguluka pa mikumbu ya ano mepuzho kwakonsha kwitukwasha kupima byo tubena kukomenako ku mupashi.

6. Ñanyi kintu kikwabo kyo twafwainwa kuba pa kuba’mba tuyuke biji bumupashi bwetu?

6 Pa kuba’mba tuyuke biji bumupashi bwetu, bimye bimo twafwainwa kwipuzhako bakwetu. Mutumwa Paulo waambile’mba muntu wa buntunshi kechi wakonsha kuyuka bintu byo atamisha kwi Lesa ne. Pakuba muntu wa bumupashi uyuka Lesa byo alanguluka pa bintu ne byo amona byubilo bya muntu wa buntunshi. (1 Ko. 2:14-16; 3:1-3) Bakulumpe mu kipwilo baji na muchima wa Kilishitu javula bamona bukiji biyukilo bimwesha’mba muntu watendeka kwikala na ndangulukilo ya buntunshi. Inge betujimunako, nanchi tuswa ne kwingijilapo nyi? Umvwe twauba bino, tukamwesha’mba tukeba kuwamishako bumupashi bwetu.—Sapwi. 7:5, 9.

KWIKALA BANTU BA BUMUPASHI

7. Mambo ka o twafwainwa kubujila kupelelatu pa kuyuka byaamba Baibolo pa kuta muchima pa bintu bya mupashi?

7 Yukai kuba’mba kuyuka byaamba Baibolo konka kechi ko kulengela muntu kwikala wa bumupashi ne. Mfumu Solomone wayukile bingi mashinda a Yehoba. Byambo byo aambile byanembwa mu Baibolo. Bino mu kuya kwa kimye bulunda bwanji na Yehoba bwatamine kabiji walekele kwikala wa kishinka. (1 Mfu. 4:29, 30; 11:4-6) Onkao mambo, kununga pa kuyuka byaamba Baibolo, ñanyi bintu bikwabo byo twafwainwa kuba? Twafwainwa kutwajijila kukomenako mu lwitabilo. (Kolo. 2:6, 7) Pano twakonsha kuba byepi bino?

8, 9. (a) Ñanyi bintu biketukwasha kukosesha lwitabilo lwetu? (b) Twafwainwa kwikala na ñanyi mulanguluko pa kufunda Mambo a Lesa ne kulanguluka langulukapo? (Monai kipikichala kitanshi.)

8 Paulo wakambizhe bena Kilishitu batanshi kutwajijila ‘kukoma.’ (Hebe. 6:1) Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tulondelenga lujimuno lwa kwa Paulo lelo jino? Jishinda janema ke kufunda buku wa Ikalai mu Butemwe bwa Lesa.” Kufunda uno buku kukemukwasha kuyuka byo mwakonsha kwingijisha mafunde a mu Baibolo mu bwikalo bwenu. Inge mwapwisha kala kufunda uno buku, nanchi mwakonsha kumonapo buku mukwabo ye mwafwainwa kufundangamo pa kuba’mba mutwajijile kukosesha lwitabilo lwenu nyi? (Kolo. 1:23) Nanchi mulombapo ne kulanguluka languluka pa byo mwakonsha kwingijisha bintu byo mufunda nyi?

9 Vulukainga’mba twafwainwa kufundanga Mambo a Lesa ne kulanguluka langulukapo na mulanguluko wa kusangajika muchima wa Yehoba ne kukookela mizhilo yanji. (Sala. 40:8; 119:97) Kabiji twafwainwa kwibikako kukana bintu byakonsha kwitutozha mu mwingilo wa Lesa.—Titu. 2:11, 12.

10. Banyike bakonsha kuba byepi pa kuba’mba bakoseshe bumupashi bwabo?

10 Inge mwi bakitwala, nanchi mwibikila bikonkwanyi mu mwingilo wa Lesa nyi? Pa kubuñana kwa mwanzo, mulongo wingijila pa Betele javula uya kwaikala bantu babena kuya na kubatizhiwa ne kwisamba nabo kubuñana saka kukyangye kutendeka. Bavula babatizhiwa banyike. Uno mulongo wibepuzha bikonkwanyi byo bebikila mu mwingilo wa Lesa. Mikumbu ya bavula imwesha’mba bayuka byo bakeba kuba pa kuba’mba bengijilenga Yehoba bulongo, nabiji kutendeka mwingilo wa kimye kyonse nangwa kuya na kwingijila kwakepa basapwishi ba Bufumu. Pano bino, bimye bimo, kwikala banyike bamo babula kwikala na mukumbu. Nanchi kino kyakonsha kumwesha’mba bakyangye kufuukulapo mu michima yabo kuba’mba bafwainwa kwibikila bikonkwanyi mu mwingilo wa Lesa nyi? Anweba banyike iipuzhai’mba: ‘Nanchi mbena kwingilako mingilo ya Lesa na mambotu a kuba’mba bansemi bami byo byo bakeba’mba ngubenga nyi? Abya mbena kufwenya kwipi ne Lesa kupichila mu kukosesha bulunda bwami ne aye nyi?’ Pano bino, kechi banyiketu bo bafwainwa kwibikila bikonkwanyi mu mwingilo wa Lesa ne. Kwibikila bikonkwanyi bya uno mutundu kuketukwasha atweba bonse bakalume ba Yehoba kwikala na bulunda bwakosa na Lesa.—Sapwi. 12:1, 13.

11. (a) Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tutwajijile kwikala bantu ba bumupashi? (b) Ñanyi jishimikila ja mu Baibolo jo twakonsha kufunjilako?

11 Umvwe twayuka mo twakonsha kuwamishako, twafwainwa kusalapo mashinda akonsha kwitukwasha kuwamishako bumupashi bwetu. Kyanema bingi kwikala na bulunda bwakosa na Lesa. Mambo po paimena bumi bwetu. (Loma 8:6-8) Pano bino, kwikala muntu wa bumupashi kechi kulumbulula’mba twafwainwa kwikala balumbuluka ne. Mupashi wa Yehoba wakonsha kwitukwasha kukomenako. Pano bino, twafwainwa kwingila na ngovu pa kuba’mba tuyileko palutwe. Mulongo John Barr wajinga mu Jibumba Jitangijila pa kwamba pa Luka 13:24, walumbulwile’mba: “Bavula bakankalwa kuyilako palutwe mu mwingilo wa Lesa mambo kechi batwajijila kwikala bakosa ne.” Twafwainwa kuba byonka byaubile Yakoba, watwajijile kwisunsa na malaika kufikatu ne byo bamupesheshe. (Nte. 32:26-28) Tumvwa bingi bulongo kutanga Baibolo, bino kechi twafwainwa kutanganga Baibolo nobe tubena kutanga buku wa mashimikila a kwitusangajikatu ne. Twafwainwa kukebangamo bishinka byakonsha kwitukwasha.

12, 13. (a) Ki ka kyakonsha kwitukwasha kwingijisha Loma 15:5? (b) Tufunjilako ka ku byapichilemo mutumwa Petelo ne ku lujimuno lwanji? (c) Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mwikale muntu wa bumupashi? (Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “ Bintu byo Mwafwainwa Kuba pa Kuba’mba Mutwajijile Kwikala Muntu wa Bumupashi.”)

12 Umvwe twibikako kuwamisha bumupashi bwetu, mupashi wazhila uketukwasha kupimpula milanguluko yetu. Na bukwasho bwa mupashi, tukatendeka kulanguluka byonka bilanguluka Kilishitu. (Loma 15:5) Kabiji mupashi wa Lesa uketukwasha kuleka kuta muchima pa bisakasaka mubiji ne kwikala na byubilo bisangajika muchima wa Lesa. (Nga. 5:16, 22, 23) Umvwe twatendeka kwikala na muchima wa kukebesha bunonshi nangwa bya kusakasaka bya mubiji, twafwainwa kwibikako kwibichinuzhuka. Twajijilai kulomba mupashi, kabiji Yehoba ukemukwasha kuta muchima pa bintu byanema. (Luka 11:13) Vulukai byaubile mutumwa Petelo. Pa bimye byavula, kechi waubile bintu monka mwafwainwa kubila muntu wa bumupashi ne. (Mat. 16:22, 23; Luka 22:34, 54-62; Nga. 2:11-14) Bino kechi walekele kwibikako kukosesha bulunda bwanji na Lesa ne. Mu kuya kwa kimye, na bukwasho bwa Yehoba, Petelo watendekele kulanguluka byonka bilanguluka Kilishitu. Ne atweba byo byo twafwainwa kubanga.

13 Palutwe kacheche, Petelo wanembele bintu byakonsha kwitukwasha kwikala bantu ba bumupashi. (Tangai 2 Petelo 1:5-8.) Inge ‘ketwibikisheko’ kwikala na byubilo nabiji kwikanya, kuchinchika, ne kutemwa balongo, abino byubilo biketukwasha kutwajijila kuyilako palutwe mu kwingijila Lesa. Pa juba pa juba, twafwainwa kwishikisha’mba, ‘Ñanyi kintu kyo nafwainwa kwingijilapo lelo pa kuba’mba ntwajijile kuyilako palutwe mu mwingilo wa Lesa?’

KWINGIJISHA MAFUNDE A MU BAIBOLO PA JUBA PA JUBA

14. Kwikala muntu wa bumupashi kwakonsha kwitukwasha byepi mu bwikalo bwetu?

14 Kulanguluka byonka bilanguluka Kilishitu kuketukwasha kwikala na ñambilo ne byubilo byawama pa nkito nangwa ku sukulu, ne kufuukula bintu bulongo pa juba pa juba. Bintu byo tukafuukulanga bikamweshanga’mba twi baana ba bwanga ba kwa Kilishitu. Byo tuji bantu ba bumupashi, kechi tukeba kuba kintu kyakonsha konauna bulunda bwetu ne Shetu wa mwiulu ne. Umvwe ketupite mu meseko, kwikala na muchima wa Kilishitu kuketukwasha kwiashinda. Pa kufuukula bintu, twafwainwa kukitulumanako ne kulanguluka pa ano mepuzho: ‘Ñanyi mafunde a mu Baibolo akonsha kunkwasha kufuukula bulongo? Umvwe wajinga Kilishitu inge wafuukulapo byepi? Nanchi byo nsakufuukulapo bisakusangajika muchima wa Yehoba nyi?’ Pa kuba’mba tuyuke byo twakonsha kuba, twayai twisambeko pa bimo. Mu byonse byo tusakwisambapo, tusakukeba kuyuka jifunde ja mu Binembelo jakonsha kwitukwasha kufuukula bulongo.

15, 16. Kulanguluka bilanguluka Kilishitu kwitukwasha byepi (a) pa kusala muntu wa kutwela nanji mu masongola? (b) pa kusala balunda?

15 Kusala muntu wa kutwela nanji mu masongola. Jino jifunde jitanwa pa Kinembelo kya 2 Kolinda 6:14, 15. (Tangai.) Paulo waambile’mba muntu wa bumupashi kechi wakonsha kukwatankana na muntu wa buntunshi ne. Mwakonsha kulondela byepi bino byambo pa kusala wa kutwela nanji mu masongola?

16 Balunda. Monai jifunde jiji pa 1 Kolinda 15:33. (Tangai.) Muntu wakamwa Lesa kechi wafwainwa kupwanañananga na bantu bakonsha konauna bulunda bwanji na Lesa ne. Ñanyi mepuzho akonsha kwitukwasha kulondela jino jifunde? Twakonsha kwiipuzha’mba, ‘Nafwainwa kwingijisha byepi jino jifunde pa kusala ba kwisamba nabo pa Intaneti?’ Nangwa mwafwainwa kuba byepi umvwe muntu ye mwabula kuyuka wimwambila’mba mukayenga nanji makayo a pa kompyuta?

Nanchi byo mfuukulapo bikankwasha kwikala muntu wa bumupashi nyi? (Monai jifuka 17)

17-19. Kwikala muntu wa bumupashi kwakonsha kwimukwasha byepi (a) kuchinuzhuka kukeba bintu bya byabula munda ne munyuma? (b) kwibikila bikonkwanyi mu bwikalo bwenu? (c) kuyuka bya kuba inge mwapusana na bakwenu?

17 Byubilo bilengela kubula kuyilako palutwe mu mwingilo wa Lesa. Byambo Paulo byo anembejile bena Kilishitu bitujimunako ne atweba. (Tangai Bahebelu 6:1.) Ñanyi “mingilo yafwa” yo twafwainwa kuchinuzhuka? Bintu byonse byatutu bibula kwitukwasha kwikala na bulunda bwakosa na Lesa. Jino jifunde jakonsha kwitukwasha kukumbula mepuzho nabiji ano: ‘Nanchi uno mwingilo uji pa mingilo ya ku mubiji nyi? Nanchi nafwainwa kutendeka kuba bubwe busulu nyi? Mambo ka o nafwainwa kubujila kutwela mu tubungwe tukeba kuwamisha bintu pano pa ntanda?’

Nanchi byo mfuukulapo bikankwasha kwibikila bikonkwanyi mu mwingilo wa Lesa nyi? (Monai jifuka 18)

18 Bikonkwanyi bya mu mwingilo wa Lesa. Byambo bya kwa Yesu mu Jashi ja pa Mutumba bitukwasha byo twakonsha kwibikila bikonkwanyi. (Mat. 6:33) Muntu wa bumupashi wibikila bikonkwanyi mu mwingilo wa Lesa. Kulondela jino jifunde kwitukwasha kukumbula mepuzho nabiji ano: ‘Nanchi nafwainwa kufunda kufika palepa nyi? Nanchi nafwainwa kuswa kutwela nkito yonsetu nyi?’

Nanchi byo mfuukulapo bikankwasha ‘kukeba mutende’ nyi? (Monai jifuka 19)

19 Inge twapusana na bakwetu. Jifunde Paulo jo anembejile kipwilo kya bena Loma jakonsha kwitukwasha byepi bya kuba inge twapusana na bakwetu? (Loma 12:18) Byo tuji baana ba bwanga ba kwa Kilishitu, twibikako kwikala “mu mutende na bantu bonse.” Tuba byepi inge twapusana na bakwetu? Nanchi kitukatazha kulekelako bakwetu mambo nyi, inyi twi bantu “bakeba mutende”?—Yako. 3:18.

20. Mambo ka o mukebela kutwajijila kwikala na bulunda bwakosa na Lesa?

20 Bino ke bichechetu byo twisambapo pa byafwainwa kufuukulanga muntu wa bumupashi kwingijisha mafunde a Lesa. Umvwe twaikala bantu ba bumupashi tukekala bwikalo bwa lusekelo moba onse. Ba Robert bo twaambapo ku ntendekelo ya uno mutwe, baambile’mba: “Byo naikele na bulunda bwakosa ne Yehoba, naikele mutwe wa kisemi wawama. Kabiji najinga na lusekelo mu bwikalo bwami.” Ne atweba umvwe twaikala na bulunda bwakosa na Lesa tukamwenamo byawama. Atweba tutangijilwa na mupashi wa Lesa twikala na lusekelo luno kabiji tukekala na “bumi bwa kine kine.”—1 Timo. 6:19.