Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

“Aye Upana Bulume ku Bakooka”

“Aye Upana Bulume ku Bakooka”

Kinembelo kya mwaka wa 2018: “Aba baketekela mwi Yehoba bakekala na bulume.”—ISA. 40:31.

NYIMBO: 3, 47

1. Ñanyi makatazho o tubena kupitamo, bino ñanyi kishinka kisangajika muchima wa Yehoba pa bakalume banji ba kishinka? (Monai bipikichala bitanshi.)

BYONKATU byo mwayuka, bwikalo mu ino ntanda bwakatazha. Anweba balongo ne banyenga bavula mubena kupita mu misongo ikatampe. Bakwabo nangwa kya kuba abo bene bakota kala, bino babena kulama balongo babo bakote. Kabiji bakwabo kibakatazha bingi kukebela bisemi byabo bintu bichechetu bikebewa mu bwikalo. Kabiji twayuka kuba’mba anweba bavula mubena kupita mu ano makatazho onse pa kimye kimotu. Kikebewa kwibikishako ne kuchinchika pa kimye kyabaya, kabiji makatazho amo akebewa mali avula pa kwiapwisha. Pano bino, mwaketekela mu milaye ya Lesa na muchima yense, kabiji muji na lwitabilo lwakosa. Kino kisangajika bingi muchima wa Yehoba.

2. Ñanyi byambo bya lutundaiko biji pa Isaya 40:26, bino ñanyi kintu kyatama kyo twakonsha kufuukulapo kuba?

2 Nanchi bimye bimo mumona kuba’mba makatazho a mu bwikalo abena kwimupezha maana nyi? Kechi yenu bonka mumvwa bino ne. Baibolo waamba pa bakalume ba Lesa ba kishinka ba kala balangulukilenga’mba kyawamatu ne kufwa. (1 Mfu. 19:4; Yoba 7:7) Nangwa byonkabyo, kechi balekele kwikala ba kishinka ne, baketekejile mu bulume bupana Yehoba. Kechi bapulwijilemotu mabula ne, mambo Lesa wetu “upana bulume ku bakooka.” (Isa. 40:29) Kyatamakotu ke kya kuba’mba, bantu ba Lesa bamo lelo jino balanguluka’mba ‘kyawama kutulako Baibolo pacheche’ pa kuba’mba bapwishe makatazho abo. Bamona nobe mwingilo wa bwina Kilishitu kisendwa, kechi bamumona’mba mapesho ne. Onkao mambo, baleka kutanga Mambo a Lesa, kupwila, ne kusapwila, byonkatu Satana byo akeba’mba bobe.

3. (a) Twakonsha kushinda byepi mulanguluko wa kwa Satana wa kwitukookesha? (b) Tusakwisamba pa ka mu uno mutwe?

3 Diabola wayukishatu bulongo kuba’mba mingilo ya bwina Kilishitu ikosesha bingi lwitabilo lwetu, bino aye ukeba’mba tukooke. Inge mwamona’mba bulume bwakepa, kange mwisulwe kufuma kwi Yehoba ne. Kyo kimye kya kufwenya kwipi ne aye, mambo “ukemulengela kushikimana, [kabiji] ukemukosesha.” (1 Pe. 5:10; Yako. 4:8) Mu uno mutwe, tusakwisamba pa bintu bibiji byakonsha kwitubwezha panyuma mu mwingilo wa Lesa, ne kwingijisha mafunde a mu Baibolo byo kwakonsha kwitukwasha kuchinchika. Bino patanshi, twayai twisambe pe Yehoba byo aji na bulume bwa kwitukwasha, byonka byaamba Isaya 40:26-31.

ABA BAKETEKELA MWI YEHOBA BAKEKALA NA BULUME

4. Kinembelo kya Isaya 40:26 kitufunjishapo ka?

4 Tangai Isaya 40:26. Kafwako muntu wakonsha kubala tubangabanga twa mwiulu ne. Bashayuka ba sayansi bamba’mba mu mwala wanshansha umo muji tubangabanga twafika ku 400 bilyonyi. Bino Yehoba witutela tonse pa mazhina. Kino kitufunjishapo ka? Inge Yehoba wata muchima bilengwa bibula kupema, ko kuba’mba wakilamo kuta muchima anweba mumwingijila na mambo a kumutemwa kechi na mambo a kwimukanjikizha ne. (Sala. 19:1, 3, 14) Shetu wa mwiulu wimuyuka bulongo. “Nangwatu nsuki ya ku mitwe yenu” wiibala yonse. (Mat. 10:30) Kabiji nyimbi wa masalamo waambile’mba: “Yehoba wayuka bintu bipitamo bantu babula kaneneno.” (Sala. 37:18) Kine, Lesa umona meseko onse o mupitamo, kabiji wakonsha kwimupa bulume bwa kwiachinchika onse.

5. Ki ka kitulengela kushiinwa’mba Yehoba wakonsha kwitupa bulume?

5 Tangai Isaya 40:28. Yehoba ye Nsulo ya bulume bukatampe. Akilangulukai pa bulume bo apana ku juba. Shayuka wa bya sayansi aye David Bodanis waambile’mba: “Bulume bufuma ku juba mu kakimyetu kacheche bwakonsha kwesakana pamo na kutubika kwa mabilyonyi ne mabilyonyi a mabomba ashinta.” Shayuka mukwabo waambile’mba mu sekondi umotu, juba “jipana bulume bwakonsha kusamisha kyeya ne kuleta kyuya pano pa ntanda pa myaka 200,000.” Nanchi kujipo wakonsha kuzhinauka kuba’mba Mwine upana bulume ku juba wakonsha kwitupa bulume bwa kuchinchika makatazho nyi?

6. Mu ñanyi jishinda kikonkoji kya kwa Yesu mo kyapeelela kwi atweba, kabiji kuyuka kino kishinka kwitukwasha byepi?

6 Tangai Isaya 40:29. Kwingijila Yehoba kwituletela bingi lusekelo. Yesu waambijile baana banji ba bwanga amba: “Sendai kikonkoji kyami.” Kabiji wanungilepo’mba: “Anweba mukakokoloka. Mambo kikonkoji kyami kyapeela, ne kipe kyami kyapeela.” (Mat. 11:28-30) Abino byambo bya kine. Bimye bimo tumvwa kukooka inge tubena kufuma pa nzubo kuya na kupwila nangwa na kusapwila. Bino tumvwa byepi pa kubwela? Tukookoloka, kabiji michima yetu inengezha kushinda makatazho a mu bwikalo. Kikonkoji kya kwa Yesu kechi kyanemapo nangwa pachechetu ne.

7. Shimikizhai kyamwekele kimwesha’mba byambo biji pa Mateo 11:28-30 bya kine.

7 Nyenga umo ye tusakutela’mba Kayla uji na kikola kibula kupwa kya kukooka mubiji, kupopomenwa, ne mutwe wa nzazhi. Bimye bimo, kimukatazha bingi kuya na kupwila. Pano bino, juba jimo byo ebikileko kuya na kupwila, wanembele’mba: “Jashi jaambilenga pa kulefulwa. Jino jashi bejambile na kifyele ne lusa kya kuba najijile ne mipolo. Kino kyamvulwilemo kuba’mba kupwila kyo kintu kyanema kyo nafwainwa kubanga.” Uno nyenga wasangalele bingi pa kwibikako kuya na kupwila.

8, 9. Paulo walumbulwilenga ka byo anembele’mba: “Umvwe nakooka, ngikala ke wakosa”?

8 Tangai Isaya 40:30. Nangwa twikalepotu na bulume buji byepi, kuji bimo byo tukankalwa kuba na bulume bwetu. Kino kyo kyo twafwainwa kuyuka atweba bonse. Nangwa kya kuba mutumwa Paulo wajinga na bulume, bino kuji bintu bimo byo akankalwanga kuba. Byo abuujile Lesa bijikila byo ajinga nabyo, Lesa wamubuujile’mba: “Bulume bwami bubena kulumbulukila mu kubula kukosa.” Paulo wakwatakenye kyo bamubuujile. Waambile’mba: “Umvwe nakooka, ngikala ke wakosa.” (2 Ko. 12:7-10) Watazhizhe mwepi?

9 Paulo wafunjile kuba’mba kechi wakonsheshe kuba byavula kwa kubula bukwasho bwa Lesa ne. Mupashi wazhila wa Lesa ye wakonsheshe kupa Paulo bulume bo abujile. Kechi kyonkakyotu ne, mupashi wa Lesa wakwashishe Paulo kwingila mingilo yo akonsheshe kubula kwingila na bulume bwanji. Ne atweba kyo kimotu. Inge Yehoba witupa bulume, tukakosa kya kine kine.

10. Yehoba wakwashishe byepi Davida kuchinchika makatazho o apichilengamo?

10 Nyimbi wa masalamo aye Davida wimwenejile bulume bwa mupashi wazhila wa Lesa pa bimye byavula. Waimbile’mba: “Na bukwasho bwenu nakonsha kushinda nzhita ya balwanyi; na bulume bwa Lesa nakonsha kukanjila ku lubumbulu.” (Sala. 18:29) Makatazho amo aji nobe bibumbulu byo twakonsha kukankalwa kukanjila na bulume bwetu; kanatu twalomba bukwasho bwa Yehoba.

11. Lumbululai bingila mupashi wazhila pa kwitukwasha kuchinchika makatazho.

11 Tangai Isaya 40:31. Mpungu kechi utumbuka ne kuya kwalepa na bulume bwanjitu ne. Mwela wa kyuya uji mwiulu ukwasha mpungu kulelemba ne kubula kukooka. Onkao mambo, inge mubena kwingila mwingilo wakosa, vulukainga byuba mpungu. Sashijilainga Yehoba kwimupa bulume kupichila mu “nkwasho, mupashi wazhila.” (Yoa. 14:26) Kyawamakotu ke kya kuba’mba twakonsha kutambula uno mupashi pa kimye kyonse kyo tumukeba pa juba pa juba. Kabiji tukeba bukwasho bwa Lesa inge twapusenamo na mukwetu mu kipwilo. Ki ka kilengela kupusenamo na bakwetu mu kipwilo?

12, 13. (a) Mambo ka bimye bimo bena Kilishitu o bapusenamo na bakwabo? (b) Jishimikila ja kwa Yosefwa jitufunjishapo ka pe Yehoba?

12 Tupusenamo na bakwetu mambo twi bambulwa kulumbuluka. Onkao mambo, bimye bimo byambo ne byubilo bya bakwetu byakonsha kwitufichisha ku muchima nangwa atweba kwibafichisha ku muchima. Kino kyakonsha kweseka lwitabilo lwetu. Byonkatu byo kikala na meseko akwabo, Yehoba wituleka kupita mu luno lweseko kuba’mba tumweshe bukishinka bwetu kupichila mu kukwatankana pamo na balongo ne banyenga Lesa bo atemwa nangwa kya kuba bambulwa kulumbuluka.

Yehoba kechi walekele kuta muchima Yosefwa ne; ne anweba ukatwajijila kwimuta muchima (Monai jifuka 13)

13 Jishimikila ja kwa Yosefwa jitufunjisha kuba’mba Yehoba uswisha bakalume banji kupita mu meseko. Yosefwa saka akijitu mwanyike, bakolojanji bamupoteshe mu buzha na mambo a kichima kabiji bamutwajile ku Ijipita. (Nte. 37:28) Yehoba wamwene byo baubile kabiji kyamukolele ku muchima pa kumona byamanaminenga mulunda nanji, muntu waoloka aye Yosefwa. Nangwa byonkabyo, kechi wafumishepo ano meseko ne. Kabiji Yosefwa byo bamutayile pa kaleya na mambo a kumubepela’mba wakebelenga kulaala na muka Potifwalo, Yehoba kechi wamuzhikijile ne. Nanchi kino kibena kulumbulula’mba Lesa kechi wamutele muchima Yosefwa nenyi? Ine. “Yehoba wamukwashanga [Yosefwa] mu bintu byonse byo aubanga.”—Nte. 39:21-23.

14. Ñanyi bintu byawama bifumamo mu kubula kuzhingila?

14 Twayai twisambe pa muntu mukwabo wapichile mu makatazho. Davida bamubile nshiji yo babula kubapo bantu bavula. Pano bino, uno mulunda na Lesa kechi waswishishe kizhingijisha kumupwishisha lusekelo ne. Pakuba wanembele’mba: “Kange uzhingile nangwa kubuuka bukaji ne; kange uzhingile ne kuba bintu byatama ne.” (Sala. 37:8) Kishinka kikatampe kitulengela ‘kubula kuzhingila’ ke kulondela Yehoba, mambo aye “kechi witubila monka mwayila mambo etu.” (Sala. 103:10) Kabiji kuji ne bikwabo byawama bifuma mu ‘kubula kuzhingila.’ Bukaji bwakonsha kuleta bikola nabiji BP ne kubula kupeema bulongo. Kabiji bukaji bwakonsha kulengela machima ne ndulu kubula kwingila bulongo, ne kajo kubula kukayika bulongo munda. Inge twazhingila, javula tuleka kulanguluka bulongo. Kabiji bimye bimo bukaji bwakonsha kwitulengela kupopomenwa pa kimye kyabaya. Bino Baibolo waamba’mba: “Muchima watekanya upana bumi ku mubiji.” (Maana 14:30) Pano twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tupwane na mulongo witufichisha ku muchima? Twafwainwa kulondela lujimuno lwa mu Baibolo.

INGE BALONGO MU KIPWILO BETUFICHISHA KU MUCHIMA

15, 16. Twakonsha kusolomoka byepi mukwetu witufichisha ku muchima?

15 Tangai Efisesa 4:26. Kechi tukumya inge bantu ba mu ino ntanda betuba byatama ne. Bino inge mukwetu mu kipwilo nangwa wa mu kisemi waamba nangwa wituba kintu kyatama, kikola bingi ku muchima. Inge kya kuba twakankalwa kulubako ku kyo betuba, nanchi tukatwajijila kuzhingila nyi? Inyi tukalondela lujimuno lwa mu Baibolo lwaamba pa kupwisha makatazho bukiji? Inge twabula kupwisha lukatazho bukiji, kiketukatazha bingi kupwana na mulongo wetu.

16 Twambe’mba mulongo wimufichisha ku muchima kabiji mwakankalwa kulubakotu. Ñanyi bintu byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mupwane? Patanshi, lombai kwi Yehoba kufuma panshi ya muchima. Lombai kuba’mba emukwashe kuyuka bya kwisamba bulongo na mulongo wimufichisha ku muchima. Vulukainga kuba’mba awo mulongo naye mulunda na Yehoba. (Sala. 25:14) Kabiji bamutemwa kwi Lesa. Yehoba ubila lusa balunda nanji, kabiji ukeba’mba ne atweba tubilenga bakwetu lusa. (Maana 15:23; Mat. 7:12; Kolo. 4:6) Kya bubiji, langulukilai jimo byambo byo mukamba. Kechi mwafwainwa kupwisha mu muchima amba mulongo waubijilemotu kya nshiji kuba’mba emukozhe ku muchima ne; kampe kuji byalengejile. Mwafwainwa ne kuvulukanga kuba’mba kampe ne anweba paji byo mwaubile byalengejile kuba’mba pekale lukatazho. Mwakonsha kutendeka mwisambo wenu na byambo nabiji bya kuba’mba: “Mundekeleko mambo pa kwipuzha bino, bino, byambo byo mwaambile kesha . . . ” Inge mwakankalwa kuyila mumo, mwafwainwa kumonapo jishinda jikwabo ja kupwainamo. Mwafwainwa kumulombelako kuba’mba Yehoba amupeshe. Lombai kuba’mba Lesa emukwashe kuta muchima pa byubilo byawama bya mulongo. Yukai kuba’mba Yehoba umvwa bingi bulongo pa kumona byo mwibikako kupwana na mulongo wenu kabiji mulunda ne Lesa.

INGE TWATWAJIJILA KWIZHACHISHA PA MAMBO O TWALENGELE KALA

17. Yehoba wakonsha kwitukwasha byepi inge twalenga mambo akatampe, kabiji mambo ka o kyanemena kulomba bukwasho?

17 Bamo na mambo a kuba’mba balengelepo mambo akatampe, balanguluka’mba kechi bafikilamo kwingijila Yehoba ne. Kwizhachisha kwakonsha kwibalengela kubula kwikala mu mutende ne kubula lusekelo. Kimye Mfumu Davida kyo ezhachishenga, waambile’mba: “Byo nazhindaminepo, bikupa byami byakookele na mambo a kubinza kimye kyonse. Mute ne bufuku, kuboko kwenu kwannemejile.” Bino na mambo a kuba’mba Davida wanemekele bulunda bwanji na Lesa, waubilepo kimo. Wanembele’mba: “Kepo nasolwele mambo ami kwi anweba . . . Ne anweba mwandekejileko mambo ami.” (Sala. 32:3-5) Inge mwalengele mambo akatampe, yukai’mba Yehoba ukemukwasha kuwamisha bulunda bwenu ne aye. Bino mwafwainwa kuswa bukwasho bo apana kupichila mu kipwilo. (Maana 24:16; Yako. 5:13-15) Kange mukankazhame kulomba bukwasho ne, mambo po paimena bumi bwenu bwa myaka. Bino kyakonsha kwikala byepi inge mwatwajijila kwizhachisha nangwa kya kuba mwayuka’mba mambo enu alekelwa?

18. Byapichilemo Paulo bikwasha byepi boba bamona’mba kechi bafikilamo kwingijila Lesa ne?

18 Kyamweka bimye bimo mutumwa Paulo wizhachishanga pa bintu byatama byo aubile kala. Waambile’mba: “Amiwa yami mucheche pa batumwa, kabiji kechi nafwainwa kutelwa’mba mutumwa ne, mambo namanyikanga kipwilo kya Lesa.” Pano bino, wanungilepo’mba: “Bino na mambo a lusa lukatampe lwa Lesa, lo lwalengela’mba ngikale byonka bino byo nji.” (1 Ko. 15:9, 10) Nangwa kya kuba Paulo wajinga mbulwa kulumbuluka, Yehoba wamwene kuba’mba wafikilamo kwikala mutumwa, kabiji wakebelenga ne Paulo naye kuyuka kino kishinka. Umvwe mwalapila kufuma panshi ya muchima kabiji mwasolola mambo enu kwi Yehoba ne ku bakulumpe mu kipwilo kwesakana na kubaya kwa mambo o mwalengele, ketekelai kuba’mba Yehoba ukemubila lusa. Kabiji mwafwainwa kuswa kuba’mba Yehoba wimulekelako mambo.—Isa. 55:6, 7.

19. Ñanyi kinembelo kya mwaka wa 2018, kabiji mambo ka o kyayilamo?

19 Ino ntanda byo ibena kunangijila ku mpelo, twafwainwa kuketekela’mba makatazho asakuvujilangakotu. Pano bino, shiinwai kuba’mba Yehoba, aye mwine “upana bulume ku bakooka ne kukosesha babula kukosa” ukemukwasha kutwajijila kumwingijila mu bukishinka. (Isa. 40:29; Sala. 55:22; 68:19) Mu uno mwaka wa 2018, tusakuvulukanga kino kishinka kyanema kimye kyonse kyo twatwela mu Nzubo ya Bufumu na kupwila. Kino kishinka kyanembwa mu byambo biji mu kinembelo kyetu kya mwaka kya kuba’mba: “Aba baketekela mwi Yehoba bakekala na bulume.”Isa. 40:31.