1. Davida wayukile’mba Yehoba uji byepi, kabiji kino kyamulengejile kuba ka?

MFUMU DAVIDA wanembele’mba: “Yehoba ye mukatampe kabiji ye wafwainwa kutotwa.” (Sala. 145:3) Watemenwe Yehoba kabiji buno butemwe bwamulengejile kutota Lesa “mukachi ka kipwilo.” (Sala. 22:22; 40:5) Kwa kubula ne kuzhinaukatu ne, ne anweba mwatemwa Yehoba kabiji mwaswisha byambo byaambile Davida bya kuba’mba: “Mutotwe, anweba Yehoba, Lesa wa Isalela shetu, myaka ne myaka.”—1 Moba 29:10-13.

2. (a) Twakonsha kutota byepi Yehoba? (b) Ñanyi lukatazho lupitamo bamo, kabiji tusakwisamba pa ka?

² Jishinda jimo jo tutotelamo Yehoba lelo jino ke kukumbulapo pa kupwila. Pano bino, balongo ne banyenga bavula kibakatazha bingi kukumbulapo. Bakebesha kukumbulapo, pano bino, moyo wibalengela kukankalwa kuba bino. Bakonsha kushinda byepi uno moyo? Kabiji ñanyi bintu byakonsha kwitukwasha atweba bonse kukumbulapo mikumbu itundaikañana? Saka tukyangye kukumbula ano mepuzho, patanshi twayai twisambe bishinka bina bitulengela kukumbulapo pa kupwila.

3-5. (a) Byonka byaamba Bahebelu 13:15, mambo ka o tukumbwilapo pa kupwila? (b) Nanchi atweba bonse twakonsha kukumbula mikumbu yaesakana na ya bakwetu nyi? Lumbululai.

³ Yehoba ukeba’mba atweba bonse tumutotenga. (Sala. 119:108) Mikumbu yetu pa kupwila ke lubaji lwa “bitapisho bya kumutota” Lesa, kabiji kafwako wakonsha kwitupainako bino bitapisho ne. (Tangai Bahebelu 13:15.) Nanchi Yehoba ukeba’mba tupanenga bitapisho byaesakana na bya bakwetu, nangwa’mba kwamba mikumbu yaesakana na ya bakwetu nyi? Ine.

 ⁴ Yehoba wayuka’mba tuji na bya bupe byapusana-pusana kabiji twikala bwikalo bwapusana-pusana, kabiji usanta bingi pa bitapisho byo twakonsha kumupa. Akilangulukai pa bitapisho byo atambulanga ku bena Isalela. Bena Isalela bamo bapananga milambo ya baana ba mikooko nangwa bambuzhi. Bino mwina Isalela muyanji wafwainwe kupana “tutela tubiji nangwa twana twa nkunda tubiji.” Kabiji inge mwina Isalela wakankalwa kupana tuñonyi tubiji, Yehoba waswanga kutambula “kipimo kimo kya bunga bwalamba kya mu bipimo jikumi bitwela mu efa.” (Levi 5:7, 11) Bunga kechi bwakatezhe ne, bino Yehoba wasantanga bingi inge muntu wapana kino kitapisho. Pano bino, wafwainwe kupana “bunga bwalamba,” kechi kupanatu amba kikulu bunga ne.

⁵ Lesa wetu wa lusa byo byo akeba ne lelo jino. Inge tubena kukumbulapo kimye kya kupwila, kechi ukeba’mba atweba bonse twikale byonka byajinga Apolosa, wayukile bingi kwamba, nangwa byajinga Paulo wayukile bya kwitabisha bantu ne. (Byu. 18:24; 26:28) Kintu Yehoba kyo akeba ke kya kuba’mba twambenga mikumbu yawama kwesakana na papelela bulume bwetu. Vulukai mwanamukazhi wafwijilwe wapaine tumali twa muwayawaya tubiji twakepesha. Yehoba wamunemekele bingi uno mwanamukazhi mambo wapaine bintu byonka byo ajinga nabyo.—Luka 21:1-4.

6. (a) Kwesakana na byaamba Bahebelu 10:24, 25, mikumbu ya bakwetu pa kupwila itukwasha byepi? (b) Mwakonsha kumwesha byepi amba musanta pa mikumbu ya bakwenu imutundaika?

⁶ Twitundaika atwe bene na bene na mikumbu yetu. (Tangai Bahebelu 10:24, 25.) Atweba bonse tumvwa bingi bulongo pa mikumbu yapusana-pusana yo tumvwa pa kupwila. Twiyowa mikumbu yapeela ya banyike yo bakumbula kufuma panshi ya muchima. Tutundaikwa bingi inge twaumvwa muntu ubena kwamba pa bukine bo ataana mu Mambo a Lesa. Kabiji tunemeka bingi boba ‘bachinchika’ ne kwamba mukumbu nangwa kya kuba baji bingi na bumvu nangwa popo babena kufundatu mulaka. (1 Tesa. 2:2) Twakonsha kumwesha byepi amba tusanta pa kwibikako kwabo? Inge kupwila kwapwa, twakonsha kwibasanchila pa mukumbu wabo wawama. Jishinda jikwabo ke kukumbulapo ne atweba. Inge ke tube bino, kechi tukatundaikwangatu na mikumbu ya bakwetu ne, bino ne atweba tukebatundaikanga.—Loma 1:11, 12.

7. Tumwenamo byepi inge ke tukumbulepo pa kupwila?

⁷ Tumwenamo ne atweba bene inge ke tukumbulepo.  (Isa. 48:17) Tumwenamo byepi? Kitanshi, inge tubena kwinengezha kukumbulapo, tunengezha bulongo kupwila. Inge twanengezha bulongo, tumvwisha Mambo a Lesa. Kabiji inge twaumvwisha Mambo a Lesa, twakonsha kuyuka bya kwingijisha bintu byo tufunda. Kya bubiji, tukeyowanga kupwila mambo tubena kwivwangamo mu mwisambo. Kya busatu, na mambo a kuba’mba kikebewa kwibikako pa kuba’mba ukumbulepo, javula kechi tulubamo bishinka byo twaambilepo ne, nangwatu inge papita kimye kyabaya kufuma po twakumbwijile yewo mukumbu.

8-9. (a) Kwesakana na byaamba Malakai 3:16, Yehoba umvwa byepi inge ketukumbulepo pa kupwila? (b) Ñanyi lukatazho lwakonsha kwikala na bamo?

⁸ Tutokesha Yehoba ku muchima inge ke twambe pa bintu byo twaitabilamo. Twafwainwa kushiinwa’mba Yehoba uteleka kabiji usanta bingi byo twibikako kukumbulapo pa kupwila. (Tangai Malakai 3:16.) Umwesha byo asanta kupichila mu kwitupesha inge twibikako kumutokesha ku muchima.—Mala. 3:10.

⁹ Kine, tuji na bishinka byawama bitulengela kukumbulapo pa kupwila. Pano bino, bamo bakonsha kumvwa moyo kusuntula kuboko. Inge ne anweba mumvwa moyo, kange mumvwe bibi ne. Twayai twisambe pa mafunde a mu Baibolo amo amwesha byaubile bantu bamo, ne mashinda akonsha kwitukwasha atweba bonse kukumbulangapo pa kupwila.

10. (a) Ñanyi kintu kilengela bavula kuchina kukumbulapo? (b) Mambo ka kumvwa moyo kukumbulapo o kyaikela kiyukilo kyawama?

¹⁰ Nanchi muchima wenu ulajika kimye kyonse inge kemukebe kusuntula kuboko kuba’mba mukumbulepo nyi? Inge byobyo mumvwa, yukai kuba’mba kechi yenu bonkatu ne. Kishinka ke kya kuba’mba atweba bavula tumvwa moyo pa kukumbulapo. Pa kuba’mba muyuke bya kushinda moyo, patanshi mwafwainwa kuyuka kine kintu kimulengela kumvwa moyo. Nanchi muchina kuba’mba musakulubamo kyo mukeba kwamba nangwa’mba musakwamba byabula kuyilamo nyi? Abya mwakamwa’mba mukumbu wenu kechi usakuwama byonka biwama mikumbu ya bakwenu  nenyi? Kishinka ke kya kuba’mba kumvwa moyo ke kiyukilo kyawama. Kimwesha kuba’mba mwipelula kabiji mumona bakwenu kuba’mba bemukila. Yehoba watemwa bantu bepelula. (Sala. 138:6; Fili. 2:3) Kabiji Yehoba ukeba’mba ne anweba mumutotenga ne kutundaika balongo ne banyenga pa kupwila. (1 Tesa. 5:11) Wimutemwa kabiji ukemukwasha kushinda moyo.

11. Ñanyi mafunde a mu Binembelo akonsha kwitukwasha?

¹¹ Langulukai pa mafunde amo a mu Binembelo. Baibolo waamba’mba atweba bonse tulubankanya mu ñambilo yetu. (Yako. 3:2) Yehoba wayuka’mba twibambulwa kulumbuluka kabiji balongo ne banyenga nabo byo byo bayuka. (Sala. 103:12-14) Balongo ne banyenga mu kipwilo betutemwa bingi. (Mako 10:29, 30; Yoa. 13:35) Bayuka’mba bimye bimo tukumbwila mo twajikubula kunengezhezha’mba mo tusakukumbwila.

12-13. Tufunjilako ka kwi Nehemiya ne Yona?

¹² Akilangulukai pa byaubile bantu bamo banembwa mu Baibolo byakonsha kwimukwasha kushinda moyo. Vulukai byaubile Nehemiya. Waingijilanga mu kipango kya mfumu wajinga bingi na bulume. Nehemiya wajinga na bulanda mambo waumvwine’mba masakwa a Yelusalema akunduka ne binzhilo byao bebyonauna. (Ne. 1:1-4) Fwanyikizhai byo aumvwine moyo kimye mfumu kyo amwipwizhe ene mambo o amwekejilenga bulanda. Nehemiya ponkapotu walombele ne kumubuula kyalengejile. Pa kumvwa bino, mfumu waubile bintu byavula bingi pa kuba’mba akwashe bantu ba Lesa. (Ne. 2:1-8) Kabiji akilangulukai byaubile Yona. Kimye Yehoba kyo amutumine kuya na kujimunako bena Ninevwa, Yona waumvwine bingi moyo kya kuba wanyemejile ku mpunzha ingi. (Yona 1:1-3) Bino na bukwasho bwa Yehoba, Yona waingijile mwingilo ye bamupele. Kabiji byambo byo aambile byakwashishe bena Ninevwa. (Yona 3:5-10) Kwi Nehemiya tufunjilako kuba’mba kyanema bingi kulomba saka tukyangye kukumbula. Kabiji kwi Yona tufunjilako kuba’mba Yehoba wakonsha kwitukwasha kumwingijila nangwa kya kuba tumvwa bingi moyo. Abya kujipo kipwilo muji bantu balengesha moyo byonka byajinga bena Ninevwa nyi?

¹³ Ñanyi bintu byakonsha kwimukwasha kukumbulangapo mikumbu itundaikañana pa kupwila? Twayai twisambepo bintu bimo byakonsha kwitukwasha.

14. Mambo ka o twafwainwa kunengezhezhanga bulongo kupwila kwetu, kabiji twakonsha kunengezhanga byepi?

¹⁴ Nengezhezhainga jimo kupwila konse. Inge mwalangulukilapo jimo ne kunengezha bulongo, kechi kikemukatazhanga kukumbulapo ne. (Maana 21:5) Ibyo kuba’mba twingijisha mashinda apusana-pusana pa kunengezha kupwila. Nyenga wafwilwa uji na myaka kukila pa 80 utendeka kunengezha Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa ku ntendekelo ya mulungu. Waambile’mba: “Neyowa kupwila inge nanengezhezha jimo.” Ba Joy bengila nkito kufuma pa Kimo kufika pa Kitanu banengezha Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa pa Kibelushi.  Baambile’mba: “Kimpelela kuvuluka bishinka inge nanengezha kupwila saka kwashalatu juba jimo.” Mukulumpe mu kipwilo kabiji painiya wa jizhina ja Ike waambile’mba: “Nataana kuba’mba kimpelela kunengezhako pacheche pa juba pa juba mu mulungu yense kukila kunengezha byonse pa kimye kimo.”

15. Mwakonsha kunengezha byepi bulongo kupwila?

¹⁵ Ñanyi bintu byavwangwamo mu kunengezha kupwila? Saka mukyangye kutendeka kunengezha, mwafwainwa kulomba kwi Yehoba kuba’mba emupe mupashi wazhila. (Luka 11:13; 1 Yoa. 5:14) Apa bino mwapitamo mu lufunjisho pa kuba’mba muyuke bijimo. Langulukai pa mutwe, tumitwe tucheche tujimo, bipikichala ne mepuzho a kupitulukamo. Pano inge mwatendeka kutanga jifuka pa jifuka, mwafwainwa kutanga ne binembelo bijimo. Langulukai pa byambo bijimo, ne kuta muchima pa bishinka byo mukeba kukumbulapo. Inge mwanengezha bulongo, mukamwenamo bingi kabiji kikemupelela kukumbulapo.—2 Ko. 9:6.

16. Ñanyi bingijisho byo muji nabyo, kabiji mwibingijisha byepi?

¹⁶ Inge kyakonsheka, ingijishainga biñambañamba. Kupichila mu jibumba janji, Yehoba witunengezhezha mitanchi ya pa Intaneti yakonsha kwitukwasha kunengezhanga bulongo kupwila. JW Library^® app witukwasha kukopolola mabuku a kufundamo pa mafoni ne pa biñambañamba bikwabo. Kabiji mwakonsha kufunda, kutanga, nangwa kuteleka ku byo batangila jimo pa kimye kyonse kyo mukeba ne ku mpunzha konse ko muji. Bamo bengijisha kino kingijisho kufunda Mambo a Lesa pa kimye kyo bakookolokako pacheche pa nkito nangwa pa sukulu, nangwa inge baji pa lwendo. Watchtower Library ne BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI^™ byakonsha kwitukwasha kukebakeba bishinka pa lufunjisho lo tubena kunengezha pa kuba’mba tumvwishe.

17. (a) Mambo ka o kyanemena kunengezha mikumbu yavula? (b) Ñanyi bintu byo mwafunjile mu vidyo wa kuba’mba Ikala Mulunda na Yehoba—Inengezhe Kukumbulapo?

¹⁷ Inge kyakonsheka, nengezhainga mikumbu yavula. Mambo ka? Mambo kimo kimye kechi bakonsha kwimutongola kimye kitanshi kyo mwasuntula kuboko ne. Bavula bakonsha kusuntula maboko abo pa kyonka kimye kyo mwasuntula, kabiji ubena kutangijila lufunjisho ukasalapotu umo. Pa kuba’mba kupwila kupwenga pa kimye kyatongolwa, ubena kutangijila lufunjisho wakonsha kukepeshako nambala ya bantu bafwainwa kukumbulapo pa jifuka jimo. Onkao mambo, kechi mwafwainwa kumvwa bibi ku muchima nangwa kuzhingila inge babula kwimutongola pa kimye kitanshi kyo mwasuntula kuboko ne. Inge mwanengezha mikumbu yavula, mwakonsha kwikala na bimye byavula bya kukumbulapo. Mukumbu umo ye mwakonsha kunengezha ke kutangapo kinembelo. Bino inge mwakonsha, mwafwainwa kunengezha kukumbula mu byambo byenu. *

18. Mambo ka o mwafwainwa kukumbwilanga mikumbu ipi?

 ¹⁸ Ambainga mikumbu ipi. Javula, mikumbu itundaikañana ke mikumbu ipi ya kushinkamika. Onkao mambo, nengezhainga kukumbulapo mikumbu ipi. Esekainga kukumbula mu masekondi 30. (Maana 10:19; 15:23) Inge kya kuba mwatendekele kala kukumbulapo pa kupwila, muji na mwingilo wanema bingi wa kukwasha bakwenu kufunjilako kwi anweba bya kukumbula mikumbu ipi. Inge mwamba mikumbu yalepa bingi, mukalengela bakwenu kuchina kukumbulapo, mambo bakalangulukanga’mba kechi bakonsha kukumbula byonka byo mukumbula ne. Kabiji mikumbu ipi ilengela bavula kukumbulapo pa kupwila. Kikatakata umvwe yenu batanshi bo batongola kukumbulapo, kumbulai mukumbu washinkamana pa bwipuzho. Kange mwambe bishinka byonse biji mu jifuka ne. Inge bakumbula kala kishinka kikatampe kiji mu jifuka, mwakonsha kwamba pa bishinka bikwabo bijimo.—Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “ Ñanyi Bintu byo Nakonsha Kwambapo pa Kukumbula?”

19. Ubena kutangijila lufunjisho wakonsha kwimukwasha byepi, bino ñanyi kintu kyo mwafwainwa kuba?

¹⁹ Buujilai jimo usakutangijila lufunjisho jifuka jo mukeba kukumbulapo. Inge mwasalapo kuba bino, mwafwainwa kubuujila jimo usakutangijila lufunjisho kupwila saka kukyangye kutendeka. Inge kimye kyafika kya kwisamba jifuka jo mwasala, bukiji bukiji mwafwainwa kusuntwisha kuboko kwenu peulu pa kuba’mba ubena kutangijila emumone.

20. Kupwila kuji byepi nobe kijiilo kyo mujila pamo na balunda nenu?

²⁰ Monainga kupwila nobe kajo ko mujiila pamo na balunda nenu. Fwanyikizhai kuba’mba balunda nenu mu kipwilo bemwitako ku kijiilo kabiji bemwambila kunengezhapo tukajo tumo. Mukoba byepi? Mwakonsha kulanguluka’mba kechi mwakonsha kunengezha kajo kawama ne, pano bino, mukebikako kunengezha tukajo twawama pa kuba’mba bakwenu bakeyowe. Yehoba ye mwine witwita ku kupwila, unengezha kijiilo kya kajo kawama bingi. (Sala. 23:5; Mat. 24:45) Kabiji umvwa bingi bulongo inge mwaletapo bupe bwawama. Onkao mambo, nengezhainga bulongo ne kukasuluka kukumbulapo. Inge kemube bino, kechi mukeyowangatu kajo kanengezha Yehoba ne, bino ne anweba mukaletangako bupe bo mwafwainwa kushilañana na kipwilo.