Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 3

Bintu byo Twakonsha Kufunjilako ku Mipolo ya kwa Yesu

Bintu byo Twakonsha Kufunjilako ku Mipolo ya kwa Yesu

“Yesu wajijile ne mipolo.”—YOA. 11:35.

LWIMBO 17 “Naswa”

BIJI MU UNO MUTWE *

1-3. Ñanyi makatazho akonsha kulengela bantu ba Yehoba kujila?

 ÑANYI kimye kyapeleleko kyo mwajijile? Bimye bimo, tujila mipolo ya lusekelo. Bino javula tujila na mambo a bulanda. Nabiji inge muntu ye twatemwa wafwa, tujila. Nyenga wa ku United States wa jizhina ja Lorilei wanembele’mba: “Bimye bimo naikalanga na bulanda bukatampe na mambo a lufu lwa mwanami wa mukazhi kya kuba kafwako kyakonsheshe kuntekenesha ne. Kechi nalangulukilengapo’mba bulanda bukapwa ne.” *

2 Kabiji kuji ne bintu bikwabo byakonsha kwitulengela kujila. Painiya wa ku Japan aye Hiromi waambile’mba: “Javula ngikala na bulanda na mambo a kuba’mba bantu bavula bo ntaana mu mwingilo kechi bakeba kuteleka ku byambo byo tusapwila ne. Bimye bimo, ndomba kwi Yehoba saka mbena kujila kuba’mba ankwashe kutaanapo muntu ubena kukeba bukine.”

3 Nanchi ne anweba bimye bimo byo byo mumvwa byonka byaamba bano banyenga nyi? Atweba bavula byobyo tumvwa. (1 Pe. 5:9) Tukeba kwingijila “Yehoba na lusekelo,” bino bimye bimo tumwingijila na bulanda na mambo a kufwisha muntu ye twatemwa, kulefulwa, nangwa na mambo a makatazho eseka bukishinka bwetu kwi Lesa. (Sala. 6:6; 100:2) Twakonsha kuba byepi inge tubena kupita mu makatazho a uno mutundu?

4. Tusakwisamba pa ka mu uno mutwe?

4 Twakonsha kufunjilako kwi Yesu. Bimye bimo, wapichile mu bintu byamulengejile ‘kujila ne mipolo.’ (Yoa. 11:35; Luka 19:41; 22:44; Hebe. 5:7) Twayai twisambeko pa bintu bimo byo apichilemo. Kabiji tusakumona bintu byo twakonsha kufunjilako. Tusakumona ne byo twakonsha kuba inge twapita mu bintu byakonsha kwitulengela kujila.

YESU WAJIJILE MAMBO WATEMENWE BALUNDA NANJI

Kwashainga boba baji na bulanda byonka byaubile Yesu (Monai mafuka 5-9) *

5. Byambo biji pa Yoano 11:32-36 bitufunjishapo ka pe Yesu?

5 Mu mwaka wa 32 C.E., mulunda wa kwa Yesu aye Lazalasa wakolelwe kabiji wafwile. (Yoa. 11:3, 14) Uno mwanamulume wajinga na banyenga yanji babiji, Maliya ne Mata, kabiji Yesu watemenwe bingi kino kisemi. Bano banabakazhi baumvwine bingi bulanda kimye kyafwile uno mulongo wabo ye batemenwe. Lazalasa byo afwile, Yesu wayile mu muzhi wa Betani mwaikalanga Maliya ne Mata. Mata byo aumvwine’mba Yesu ubena kwiya, wayile lubilo na kumutundaila. Fwanyikizhai bulanda bo ajinga nabo byo aambilenga’mba: “Nkambo, umvwe mwajinga kuno, nkasami inge kechi wafwa ne.” (Yoa. 11:21) Byo papichiletu kimye kicheche Yesu byo amwene Maliya ne bo ajinga nabo saka babena kujila, ne aye “wajijile ne mipolo.”—Tangai Yoano 11:32-36.

6. Mambo ka Yesu o ajijiile pa kikye kimye?

6 Mambo ka Yesu o ajijiile pa kyo kya kimye? Buku wa Insight on the Scriptures wakumbula’mba: “Lufu lwa mulunda nanji Lazalasa ne bulanda bwajinga na banyenga yanji byalengejile Yesu ‘kumvwa bingi bulanda ne kujila ne mipolo.’” * Yesu kyamweka walangulukilenga pa misongo yajinga na mulunda nanji Lazalasa kimye kyo akolelwenga, ne kufwanyikizha uno mwanamulume byo aumvwinenga ku muchima byo ayukile’mba kechi usakupuluka ne. Kabiji wajijile ne mipolo byo amwene bulanda bwajinga ne Maliya ne Mata na mambo a lufu lwa mulongo wabo. Inge mwafwishapo kala mulunda nenu nangwa mulongo wenu, kwa kubula ne kuzhinaukatu ne, mwajinga na bulanda bwajingapo na bano bantu. Langulukai pa mafunjisho asatu o twakonsha kufunjilako ku kino kyamwekele.

7. Yesu byo ajijile na mambo a balunda nanji kitufunjishapo ka pe Yehoba?

7 Yehoba wayuka byo mumvwa ku muchima. Yesu “ye kipasha” kya Lesa. (Hebe. 1:3) Yesu byo ajijile, wamwesheshe Shanji byo omvwa inge mulunda nanji wafwa. (Yoa. 14:9) Inge mwafwisha muntu ye mwatemwa, mwakonsha kushiinwa kuba’mba Yehoba umona bulanda bo mwikala nabo kabiji wimumvwina bingi lusa. Ukeba kubuka muchima wenu walajika.—Sala. 34:18; 147:3.

8. Mambo ka o twakonsha kwikela na luketekelo lwa kuba’mba Yesu ukasangula batemwe betu bafwa?

8 Yesu ukeba kusangula batemwe benu bafwa. Yesu saka akyangye kutendeka kujila, wabuujile Mata amba: “Nkasobe usakusanguka.” Mata waitabijile byamubuujile Yesu. (Yoa. 11:23-27) Na mambo a kuba’mba wajinga mupopweshi wa Yehoba, Mata wayukile kuba’mba ngauzhi Elaija ne ngauzhi Elisha basangwilepo bantu kala. (1 Mfu. 17:17-24; 2 Mfu. 4:32-37) Kabiji wafwainwa waumvwine ne kuba’mba Yesu wasangwilepo bantu bafwile. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Ne anweba mwakonsha kushiinwa kuba’mba mukamonañana jibiji na bantu bo mwatemwa bafwa. Mipolo yajijile Yesu kimye kyo atekeneshenga balunda nanji bajinga bingi na bulanda ke kishiino kimwesha kuba’mba ukebesha bingi kusangula bantu bafwa.

9. Mwakonsha kukwasha byepi boba baji na bulanda byonka byaubile Yesu? Lumbululai mulongo umo byo bamukwashishe.

9 Mwakonsha kukwasha boba baji na bulanda. Yesu kechi wajijiletu pamo ne Mata ne Maliya ne, bino watelekele ku byo baambilenga kabiji wibatekeneshe. Ne atweba byo byo twafwainwa kuba ku boba baji na bulanda. Mukulumpe mu kipwilo ku Australia, wa jizhina ja Dan waambile’mba: “Bakazhi bami byo bafwile, nakebewenga bingi lutundaiko. Balongo bavula ne bakazhi babo baiyanga kimye kyonse kabiji batelekanga inge mbena kwamba. Banswishanga kumwesha patoka bulanda bwami, kabiji kechi baumvwanga bumvu umvwe natendeka kujila ne. Kabiji bankwashangako ne mu bintu bimo, nabiji kungovwelako motoka, kumpotelako bintu, ne kuntekelako kajo inge nakankalwa kwiubila bino bintu amiwa mwine. Kabiji bandombelangako bimye byavula. Bamwesheshe kuba’mba bajinga balunda ba kine bo ‘wakonsha kuketekela mu kimye kya bya malwa.’”—Maana 17:17.

YESU WAJIJILE MAMBO WATEMENWE BANTU BO ASAPWIJILENGAKO

10. Lumbululai kintu kyamwekele kyanembwa pa Luka 19:36-40.

10 Yesu wafikile mu Yelusalema pa Nisanyi 9, mu mwaka wa 33 C.E. Byo afikilenga kipikipi na muzhi, jibumba jakonkene kabiji baanshikilenga bivwalo byabo bya peulu mu mukwakwa kumwesha kuba’mba baswile’mba ye Mfumu wabo. Kino kyajinga kimye kya lusekelo. (Tangai Luka 19:36-40.) Onkao mambo, baana banji ba bwanga kyamweka kechi bekiketekejilenga kyamwekele kyalondejilepo ne. “Yesu byo afikile kwipi, wamwene muzhi ne kumujila.” Saka aji na mipolo mu meso, Yesu waambile pa bintu byatama bikamwekela bangikazhi ba mu Yelusalema.—Luka 19:41-44.

11. Mambo ka Yesu o ajijiile bangikazhi ba mu Yelusalema?

11 Yesu kyamukolele ku muchima mambo wayukile’mba nangwa kya kuba bamutambwijile bulongo, Bayudea bavula kechi bakatambwila byambo bya Bufumu ne. Na mambo a kino, Yelusalema bakamonauna kabiji Bayudea bakapuluka bakebatwala mu buzha. (Luka 21:20-24) Monka mwaambijile Yesu, bantu bavula bamukaine. Nga bantu bavula mu nyaunda yenu boba byepi na byambo bya Bufumu byo musapwila? Inge kya kuba bachechetu bo baswa kufunda bukine, mwakonsha kufunjilako ka ku mipolo ya kwa Yesu? Langulukai pa bintu bikwabo bisatu byo tufunjilako.

12. Yesu byo ajijile na mambo a bantu kitufunjishapo ka pe Yehoba?

12 Yehoba wata bingi muchima bantu. Mipolo ya kwa Yesu ituvululamo kuba’mba Yehoba wata bingi muchima bantu. “Kechi usaka muntu nangwa umo amba akafwe ne, bino ukeba’mba bonse balapile.” (2 Pe. 3:9) Lelo jino, tumwesha’mba twatemwa bantu bo tusapwilako kupichila mu kwingila na ngovu kwibakwasha kufunda mambo awama a Bufumu.—Mat. 22:39.

Pimpulaingako kimye kyo mwingijilamo busapwishi, byonka byaubile Yesu (Monai mafuka 13-14) *

13-14. Yesu wamwesheshe byepi kuba’mba waumvwinanga bantu lusa, kabiji twakonsha kuba byepi pa kuba’mba twikale na kino kyubilo?

13 Yesu waingijile na ngovu mwingilo wa busapwishi. Yesu wamwesheshe byo atemenwe bantu kupichila mu kutwajijila kwibafunjisha ponse pamwekelanga kimye. (Luka 19:47, 48) Ki ka kyamulengejile kuba bino? Yesu waubijile bantu lusa. Bimye bimo, bantu bavula bingi bakebelenga kuteleka kwi Yesu kya kuba aye ne baana banji ba bwanga “bakankelwe ne kuja.” (Mako 3:20) Kabiji muntu umo byo akebelenga kwisamba ne Yesu bufuku, Yesu waswile kwisamba nanji. (Yoa. 3:1, 2) Bantu bavula batelekele kwi Yesu kechi baikele baana banji ba bwanga ne. Pano bino, bonse wibasapwijile. Lelo jino, tubena kukeba kushimuna bulongo mambo awama pa kuba’mba muntu yense omvwe. (Byu. 10:42) Pa kuba’mba tube kino, twafwainwa kupimpulangako mashinda o twingijisha pa kusapwila.

14 Pimpulaingako kimye kyo mwingijilamo busapwishi. Inge ke tubule kupimpulako bimye byo tuyilapo mu mwingilo, kechi twakonsha kutaana bantu bakonsha kutemwa kufunda mambo awama ne. Painiya wa jizhina ja Matilda waambile’mba: “Amiwa ne bamwatawami tweseka kuya mu mwingilo pa bimye byapusana-pusana. Lukelokelo, twingila busapwishi bwa mu mukwakwa. Pa kushinkimana juba, kimye bantu kyo bavula mu mikwakwa, tusapwila kwingijisha twa kutanchikapo mabuku. Mabanga po po tuya ku mazubo a bantu kabiji bavula twibataanapo.” Kechi twafwainwa kusapwilanga pa kimye kituwamina ne, bino twafwainwa kupimpulangako mutanchi wetu pa kuba’mba tusapwilenga pa bimye bantu byo batanwa pa mazubo. Umvwe twauba bino, tukasangajika muchima wa Yehoba.

YESU WAJIJILE MAMBO WAKEBELENGA KUBINGISHA JIZHINA JA YEHOBA

Sashijilainga Yehoba inge mubena kupita mu makatazho byonka byaubile Yesu (Monai mafuka 15-17) *

15. Ñanyi kintu kyamwekele bufuku bwapeleleko bwa kwa Yesu pano pa ntanda kyanembwa pa Luka 22:39-44?

15 Mabanga pa Nisanyi 14, mu mwaka wa 33 C.E., Yesu wayile mu bujimi bwa Ngesemani. Byo afikile kuno, wabuujile Yehoba byonse byajinga ku muchima wanji. (Tangai Luka 22:39-44.) Pa kikye kimye, Yesu “walombelenga milombelo ya misashijilo, na kujijisha ne mipolo.” (Hebe. 5:7) Ñanyi bintu Yesu byo alombelepo bufuku bwapeleleko saka bakyangye kumwipaya? Walombele bulume pa kuba’mba atwajijile kwikala wa kishinka kwi Yehoba ne kuba kyaswa muchima wanji. Yehoba waumvwine milombelo ya misashijilo yalombele Mwananji, kabiji watumine malaika kuya na kumukosesha.

16. Mambo ka Yesu o aikejile na kijikila kimye kyo alombelenga mu bujimi bwa Ngesemani?

16 Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, Yesu wajijile byo alombelenga mu bujimi bwa Ngesemani mambo wajinga na kijikila kya kuba’mba bantu bakalanguluka’mba waubanga Lesa mwenga. Kabiji wayukile byo kyanemene bingi kwi aye kutwajijila kwikala wa kishinka ne kubingisha jizhina ja Shanji. Umvwe mubena kupita mu makatazho abena kubika bukishinka bwenu kwi Yehoba mu lweseko, mwakonsha kufunjilako ka ku mipolo ya kwa Yesu? Langulukai pa bintu bikwabo bisatu byo tufunjilako.

17. Milombelo ya kwa Yesu itufunjishapo ka pe Yehoba?

17 Yehoba umvwa misashijilo yenu. Yehoba waumvwine milombelo ya kwa Yesu. Mambo ka? Mambo kintu Yesu kyo atelepo bingi muchima ke kutwajijila kwikala wa kishinka kwi Shanji ne kubingisha jizhina janji. Inge kya kuba kintu kyo twateshapo muchima ke kutwajijila kwikala ba kishinka kwi Yehoba ne kubingisha jizhina janji, ukakumbula milombelo yetu yo tulomba bukwasho kwi aye.—Sala. 145:18, 19.

18. Mu ñanyi mashinda Yesu mo aikela mulunda netu wawama?

18 Yesu wayuka byo mumvwa ku muchima. Inge twaikala na bijikila, kitutekenesha bingi pa kuyuka kuba’mba tuji na mulunda netu wayuka byo tubena kumvwa, wapichile mu meseko epasha na o tubena kupitamo. Uno mulunda netu ke Yesu. Wayuka byo kyumvwanyika inge wakooka nangwa ubena kukebewa bukwasho. Wayuka bintu byo tukankalwa kuba, kabiji uketukwasha “pa kimye kyafwainwa.” (Hebe. 4:15, 16) Byonkatu Yesu byo aswile bukwasho bwa malaika mu bujimi bwa Ngesemani, ne atweba twafwainwa kutambwilanga bukwasho bufuma kwi Yehoba, kupichila mu mabuku, mavidyo, majashi, nangwa lutundaiko kufuma ku mukulumpe mu kipwilo nangwa mulunda netu wakoma mu lwitabilo.

19. Mwakonsha kwikala byepi na bulume inge mubena kupita mu bintu byakonsha kweseka bukishinka bwenu mwi Lesa? Ambaipo kimo kyamwekele.

19 Yehoba ukemupa “mutende wa Lesa.” Yehoba uketukosesha byepi? Inge twalomba, tukatambula “mutende wa Lesa wakila milanguluko ya bantu.” (Fili. 4:6, 7) Mutende upana Yehoba witukwasha kubula kubambisha muchima ne kulanguluka bulongo. Kino kyo kyamwekejile nyenga wa jizhina ja Luz. Waambile’mba: “Bimye byavula mmona nobe njitu bunke bwami. Bimye bimo, ino milanguluko indengela kumona nobe Yehoba kechi wantemwa ne. Bino ino milanguluko inge yaiya mu muchima, ponkapotu ndombapo kwi Yehoba. Milombelo inkwasha kwikala na mutende wa mu milanguluko.” Byonkatu byashimikizha uno nyenga, twakonsha kwikala na mutende inge twalomba.

20. Ñanyi bintu byo twafunjilako ku mipolo yajijile Yesu?

20 Ku mipolo ya kwa Yesu twafunjilako bintu byawama kabiji bitutekenesha bingi. Twafunda kuba’mba twafwainwa kukwashanga balunda netu baji na bulanda, ne kuketekela kuba’mba Yehoba ne Yesu baketukwasha inge twafwisha muntu ye twatemwa. Twatundaikwa kubila bantu lusa pa kusapwila ne kufunjisha, mambo Yehoba Lesa ne Yesu Kilishitu bamwesha kino kyubilo kyawama. Kabiji kitutekenesha bingi pa kuyuka kuba’mba Yehoba ne Mwananji bayuka byo tumvwa ku muchima ne bintu byo tukankalwa kuba, kabiji bakeba kwitukwasha kuchinchika. Twayai tutwajijile kwingijisha bintu byo twafunda kufikatu ne kimye Yehoba kyo akafikizha mulaye wanji wawama bingi wa ‘kushimuna mipolo yonse ku meso etu.’—Lum. 21:4.

LWIMBO 120 Ikalai Bakimote Byonka Biji Kilishitu

^ Bimye bimo, Yesu waikele bingi na bulanda kya kuba wajijile ne mipolo. Mu uno mutwe, tusakwisamba pa bimye bisatu Yesu byo ajijile ne bintu byo twakonsha kufunjilako.

^ Mazhina amo apimpulwa.

^ Monai buku wa bubiji wa Insight on the Scriptures, ji. 69.

^ KULUMBULULA KIPIKICHALA: Yesu watekeneshe Maliya ne Mata. Ne atweba byo byo twafwainwa kubanga ku boba bafwisha batemwe babo.

^ KULUMBULULA KIPIKICHALA: Yesu waswile kufunjisha Nikodema bufuku. Twafwainwa kufunjishanga bantu Baibolo pa kimye kibawamina.

^ KULUMBULULA KIPIKICHALA:Yesu walombele bulume pa kuba’mba atwajijile kwikala wa kishinka kwi Yehoba. Ne atweba byo byo twafwainwa kuba inge tubena kupita mu meseko.