ATWEBA bonse twaitabila’mba Yehoba ye ubena kutangijila bantu banji kabiji wibapa byonse bikebewa pa kuba’mba batwajijile kufwenya kwipi ne aye mu ano “moba a kupelako.” (2 Timo. 3:1) Pano bino, atweba bonse twafwainwa kwikala na lukookelo. Twakonsha kwesakanya bwikalo bwetu ku bwikalo bwa bena Isalela mu kiselebwa. Baubangapo bintu bimo inge baumvwa ntolompita yavuma.

Yehoba waambijile Mosesa kulenga matolompita abiji a siliva kuba’mba bakeengijishenga “pa kwita jibumba ne pa kwimana lwendo.” (Bala. 10:2) Bañanga bavumyanga matolompita mu mashinda apusana-pusana pa kubuula bantu bintu byo bafwainwe kuba. (Bala. 10:3-8) Lelo jino, bantu ba Lesa batambwila mikambizho mu mashinda apusana-pusana. Mu uno mutwe tusakwisamba pa mashinda asatu o tutambwilamo mikambizho epasha na byavumanga matolompita mu kimye kya bena Isalela. Bantu Lesa lelo jino bebeta kuya ku kupwila kukatampe, bakalama mu kipwilo bebafunjisha bya kwingila, kabiji mikambizho ya kulondela bipwilo byonse beiwamishako nangwa kwiipimpulako.

Mu kimye kya bena Isalela, inge Yehoba ukeba’mba “jibumba jonse” jikonkane ku kibelo kya ku musela kya tente wa lusambakeno, bañanga bavumyanga matolompita onse abiji. (Bala. 10:3) Mikoka yonse ya bena Isalela yazhokolokele tente wa lusambakeno mu mabumba ana, baumvwanga kuvuma kwa ano matolompita. Aba baikalanga kwipi na kibelo, kyamweka bo baikalanga batanshi kwiya ku tente. Aba baikelanga palepako papitangako kimye kabiji baendeshanga pa kuba’mba bafike. Aba baikalanga kwipi ne baikalanga kwalepa, bonse bakonkananga ne kumvwa mikambizho.

Lelo jino, kechi tukonkana pa tente wa lusambakeno ne, bino betwita kuya na kupwila pamo na bantu ba Lesa. Kino kibena kulumbulula kushonkena kwa kijiiji ne kubuñana pa bimye byapusana-pusana po tutambwila byambo byanema ne mikambizho. Mu byalo byonse pano pa ntanda, bantu ba Yehoba bafundatu bintu bimo. Onkao mambo, aba baswa luno lwito ne kuya na kutanwako beyowa bingi kwikala lubaji lwa jibumba ja bantu ba lusekelo. Bamo benda miseke yalepa kukila bakwabo. Nangwa byonkabyo, aba baswa lwito ne kuya bamwenamo bingi.

Aba baji mu tumabumba twaikela kwalepa na bipwilo, nanchi nabo bakonsha kumwenamo mu kupwila kukatampe nyi? Na mambo a kuyilako palutwe mu bya kulengalenga, bavula babena kumwenamo bingi mu kuno kupwila ne kumona’mba nabo baji pa bantu bapwila. Kimye mulongo wimenako ofweshi mukatampe kyo afwakashijile musampi wa mu Benin, balongo mu muzhi wa mikochi wa Arlit mu kiselebwa kya Sahara, mu kyalo kya Niger, batelekele ku mutanchi yense wa kupwila kwingijisha Intaneti. Balongo ne banyenga 21, kubikapo ne bo baichileko bapwijile ne kuteleka ku uno mutanchi. Nangwa kya kuba bajinga ku mpunzha  kwalepa bingi, bino bamwene’mba bakwatankenejile pamo na jibumba jikatampe ja bantu 44,131 japwijile ku Benin. Mulongo umo wanembele’mba: “Nemusanchila bingi pa luno lunengezho lwa kupwila. Lwamwesheshe kuba’mba mwitutemwa bingi.”

Inge bañanga ba bena Isalela bavumyatu ntolompita imo, “bantangi, ko kuba’mba bakulumpe ba bisaka bya bena Isalela,” bo bonkatu bayanga ku tente wa lusambakeno. (Bala. 10:4) Mosesa wibabuulanga mikambizho ne kwibafunjisha. Kino kibakwashanga kwingila bulongo mingilo yabo mu mikoka yabo. Inge kya kuba mwajinga pa bano bakulumpe ba bisaka, nanchi inge kechi mwibikangako kuya ku tente kuba’mba mukashinkweko ne kumwenamo nenyi?

Lelo jino, bakulumpe mu kipwilo kechi “bakulumpe ba bisaka” ne, kabiji kechi bobila jitanga ja Lesa bunkambo ne. (1 Pe. 5:1-3) Pano bino, bebikako kwingila mwingilo wa kufunga jitanga. Onkao mambo, baswa inge bebeta kuba’mba bebafunjishe bya kwingila, nabiji kutanwa ku Sukulu wa Mwingilo wa Bufumu. Ku ano masukulu, bakulumpe bafunda bya kwingila bulongo mingilo ya kipwilo. Na mambo a ano mafunjisho, bakulumpe mu kipwilo ne balongo ne banyenga mu kipwilo bakonsha kufwenya kwipi ne Yehoba. Nangwa kya kuba kechi mwatanwapo ku ano masukulu ne, mumwenamo mambo aba batanwako bengijisha bintu byo bafunda pa kukwasha kipwilo.

Bañanga ba bena Isalela pa bimye bimo bavumyanga ntolompita na musango wapusana-pusana. Kino kyamweshanga’mba Yehoba ukeba’mba jibumba jonse jimane lwendo. (Bala. 10:5, 6) Bantu pa kufuma mu kampu, baubanga bino mu ndonda, bino kino kyakebewanga kwibikako. Bimye bimo, bena Isalela bamo bakankazhamanga kuvilukila ku mpunzha ikwabo. Mambo ka?

Kampe bamo bamwene’mba lwito lwa kuviluka lwavujile kabiji lwaishilenga kya kubazhimukilatu. “Bimye bimo jikumbi jaikalangatu pa tente kufuma mabanga kufika lukelo.” Pa bimye bikwabo jaikalangapo “moba abiji, ñondo umo nangwa kukilapo.” (Bala. 9:21, 22) Kabiji jino jibumba jaikele mateko anga pa lwendo lwabo? Kubala kitango 33 kyatongola mapunzha 40 bena Isalela po baikele mateko.

Pa bimye bimo, bena Isalela baikele mateko pa mapunzha ajinga bingi na kimfutele. Kwikala mu kimfutele kwawamine bingi “mu kiselebwa kikatampe kilenga moyo.” (Mpitu. 1:19) Onkao mambo, bakonsheshe kulanguluka’mba kuviluka kwakonsha kwibalengela kuya ku mpunzha yabula kuwama.

Pa kuviluka, bamo bapembelelanga bakwabo kuba’mba bakitendekeko kuya bino nabo ke balondele. Kino nakyo kyakonsheshe kuleta lukatazho. Bonse baumvwanga ntolompita byo yavumanga mu musango wapusana-pusana, bino kechi baimananga pa kimye kimo ne. Inge ntolompita yavuma mu musango wapusana-pusana, kyamweshanga kuba’mba mikoka yaikelanga ku mu musela, ko kuba’mba mukoka wa Yuda, wa Isakala ne wa Zebuluna bo bafwainwe kutendekelapo kuya. (Bala. 2:3-7; 10:5, 6) Inge batendekako kuya, bañanga bavumyanga ntolompita jibiji mu musango wapusana-pusana kumwesha kuba’mba mikoka isatu yajinga ku bulenge yafwainwa kutendeka kuya. Bañanga batwajijilanga na kuvumya ntolompita mu uno musango kufikatu ne jibumba jonse byo jaimananga ne kuya.

Kampe ne anweba kimukatazha kuswa inge lupimpu lwaubiwa mu jibumba ja Lesa. Kabiji kampe mwalangulukilenga amba lupimpu lwavujisha. Nangwa kampe mwatemenwe jishinda jo mwaubilangamo bintu kabiji kechi mwakebelenga’mba jipimpulwe ne. Monse mo kyakonsha kwikela, kampe kimukatezhe kutekanya ne kupijilwa na lupimpu lwaubiwe. Nangwa byonkabyo, inge mwibikako kulondela lupimpu lwaubiwa, mukakonsha kumona kuba’mba lupimpu lwawama kabiji tukasangajika muchima wa Yehoba.

Mu moba a Mosesa, Yehoba watangijile biumbi ne biumbi bya banabalume, banabakazhi, ne baana mu kiselebwa. Kwa kubula bukwasho bwanji ne lutangijilo lwanji, inge kechi bapulukile ne. Lelo jino, Yehoba ubena kwitutangijila mu ano moba a kupelako akatazha. Ubena kwitukwasha kutwajijila kwikala na bulunda bwawama ne aye ne kwikala na lwitabilo lwakosa. Onkao mambo, twayai atweba bonse tufuukulepo kuba byonka byaubanga bena Isalela ba kishinka inge matolompita avuma.