Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Mepuzho Afuma ku Batanga

Mepuzho Afuma ku Batanga

Nanchi kyambo kya kuba’mba “mukebalama” kiji pa Salamo 12:7, kilumbulula’mba “bakajilwa” (kyepelo 5) nangwa’mba “Byambo bya Yehoba” (kyepelo 6) nyi?

Kwesakana na byambo byaambiwapo mu uno Salamo, kino kyepelo kibena kwamba pa bantu.

Pa Salamo 12:1-4, tutangapo’mba “bantu ba kishinka bazhiya mukachi ka bantu.” Pano akimonai Salamo 12:5-7, byepelo byo baambapo mu bwipuzho.

“Yehoba waamba’mba,‘Na mambo a kuba bakajilwa bebamanyika,

Ne na mambo a kubinza kwa bayanji,

Amiwa nkemana ne kwibakwasha.

Nkebapokolola ku boba beboba mukeyu.’

Byambo bya Yehoba byawama

Biji nobe siliva yo basungulula bulongo mu kyo basungulwilamo, ye batubula jitanu na jibiji.

Anweba Yehoba, mukebalama;

Mukebazhikijila pa muntu pa muntu ku kino kisemi myaka ne myaka.”

Kyepelo 5 kibena kumwesha Lesa byo aambile pa bantu “bakajilwa.” Ukebapokolola.

Kyepelo 6 kyanungapo’mba “byambo bya Yehoba byawama,” ‘nobe siliva yo basungulula bulongo.’ Bino byambo bimwesha bena Kilishitu ba kishinka byo bamona Mambo a Lesa.​—Sala. 18:30; 119:140.

Pano akimonai kyepelo kyalondelapo kya Salamo 12:7 byo kyaamba: “Anweba Yehoba, mukebalama; Mukebazhikijila pa muntu pa muntu ku kino kisemi myaka ne myaka.” Kyambo kya kuba’mba “mukebalama” kyamba pa ñanyi bintu?

Na mambo a kuba’mba kyepelo 7 kyalondankana na byambo biji mu kyepelo 6 bya kuba’mba “Byambo bya Yehoba,” bamo bakonsha kulanguluka’mba kyambo kya kuba’mba “mukebalama” kilumbulula byambo Lesa. Kabiji twayuka kuba’mba Lesa wazhikijila Baibolo nangwa kya kuba balwanyi baeseka kumonauna.​—Isa. 40:8; 1 Pe. 1:25.

Nangwa byonkabyo, kya kine kuba’mba Yehoba uzhikijila bantu bo baambapo mu kyepelo 5. Yehoba ukatwajijila kukwasha ne kupokolola bantu “bakajilwa” ne bo ‘bamanyika.’​—Yoba 36:15; Sala. 6:4; 31:1, 2; 54:7; 145:20.

Onkao mambo, kyambo kya kuba’mba “mukebalama” kiji pa kyepelo 7, kyamba pa ñanyi bintu?

Kwesakana na byo baambapo mu uno Salamo, kyambo kya kuba’mba “mukebalama” kyamba pa bantu.

Salamo 12:1 waamba pa “bantu ba kishinka” bo babepele. Mu kyepelo kyalondelapo, muji byambo bya kuba’mba Yehoba ukazhachisha bantu baji na ñambilo yatama. Uno Salamo witulengela kushiinwa’mba Lesa ukatwajijila kukwasha bantu banji mambo byambo byanji bya kine.

Onkao mambo, kyepelo 7 kibena kwamba’mba Yehoba ‘ukalamanga’ ne ‘kuzhikijila’ boba bo bamanyika ku babi.

Kyambo kya kuba’mba “mukebalama” bekingijishe mu kino kyepelo mu Binembelo bya Kihebelu bine bitanshi. Baibolo wa Kingiliki wa Septuagint waingijisha kyambo kya kuba’mba “atweba” jibiji mu kyepelo 7, kwamba pa bantu ba kishinka bantutu bamo bakajilwe kabiji bo bamanyikanga. Ne pa kupezhako, kyepelo 7 kyaamba’mba bantu ba kishinka “pa muntu pa muntu” bakebazhikijila “ku kino kisemi,” ko kuba’mba banabalume batundaika byubilo byatama. (Sala. 12:7, 8) Byambo bitanshi mu kino kyepelo 7 kwesakana na Binembelo bya Kihebelu byo batuntulwile mu Kialamaiki byaamba’mba: “Anweba NKAMBO, mukazhikijila baoloka, mukebalamanga ku kino kisemi kibi myaka ne myaka.” Bino byambo nabyo bitulengela kushiinwa’mba Salamo 12:7 kechi waamba pa byambo bya Lesa ne.

Onkao mambo, kino kyepelo kilengela “bantu ba kishinka” kwikala na luketekelo lwa kuba’mba Lesa ukebakwasha.