MUTWE WA KUFUNDA 10
Kutemwa Yehoba ne Kumusanchila Kukemutundaika Kubatizhiwa
“Ñanyi kintu kisakunkanya kubatizhiwa?”—BYU. 8:36.
LWIMBO 37 Kwingijila Yehoba na Muchima Yense
BIJI MU UNO MUTWE *
1-2. Kwesakana na byaamba Byubilo 8:27-31, 35-38, ki ka kyatundaikile ntungu mwina Etiopya kubatizhiwa?
NANCHI mukeba kubatizhiwa ne kwikala baana ba bwanga ba kwa Kilishitu nyi? Kutemwa Lesa ne kumusanchila byatundaika bavula kufuukulapo kuba bino. Akimonai byaubile kinemanga waingijilanga mu kipango kya mfumu wa mukazhi wa ku Etiopya.
2 Uno mwina Etiopya wafuukwilepo kubatizhiwa byo afunjiletu mu Binembelo kuba’mba kino kyo kyo afwainwe kuba. (Tangai Byubilo 8:27-31, 35-38.) Ki ka kyamutundaikile kuba kino? Wanemekele Mambo a Lesa. Twayuka byepi? Twayuka bino mambo byo ajinga pa lwendo mu kalaki watangilenga byepelo bimo mu buku wa Isaya. Kabiji Filipa byo esambile nanji, uno mwanamulume wasanchijile Yesu pa bintu byo amubijile. Mambo ka uno kinemanga o ayijile ku Yelusalema? Mambo watemenwe Yehoba. Twayuka byepi? Wayile ku Yelusalema na kupopwela Yehoba. Kyamweka uno mwanamulume wafumine mu bupopweshi mo ayanga kala ne kukwatankena pamo na kisaka kyapopwelanga Lesa wa kine. Na mambo a kuba’mba watemenwe Yehoba, wafuukwilepo kuba kintu kikwabo kyanema. Wabatizhiwe ne kwikala mwana wa bwanga wa kwa Kilishitu.—Mat. 28:19.
3. Ñanyi bintu byakonsha kulengela muntu kukankalwa kubatizhiwa? (Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “ Muchima Wenu uji Byepi?”)
3 Kutemwa Yehoba kwakonsha kwimutundaika kubatizhiwa. Pano bino, butemwe bwakonsha ne kwimulengela kukankalwa kubatizhiwa. Mu ñanyi jishinda? Langulukai Mat. 10:37) Nangwa mwakonsha kutemwa miteeto imo Lesa yo ashikwa kya kuba kyakonsha kwimukatazha kwiileka. (Sala. 97:10) Nangwa kampe kufumatu ku bwanyike mwasekelelanga moba amo a kukokoloka a bupopweshi bwa bubela. Nangwa kampe muvuluka byo mwiyowanga kuba bino bintu kala. Na mambo a kino, kyakonsha kwimukatazha kuleka kuba bintu bifichisha Yehoba ku muchima. (1 Ko. 10:20, 21) Bwipuzho bo mwafwainwa kwishikisha ke buno: “Ñanyi kintu nangwa muntu ye natemwisha?”
pa bino: Mwakonsha kutemwa bingi balongo benu babula kwitabila ne balunda nenu, kabiji mwakonsha kwakamwa’mba inge mwabatizhiwa, bakemushikwa. (MWINE YE TWAFWAINWA KUTEMWA BINGI
4. Ñanyi kine kintu kikatampe kikemulengela kubatizhiwa?
4 Kuji bintu byavula bingi byo mwakonsha kutemwa ne kunemeka. Nangwatu saka mukyangye kutendeka kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba, kyamweka mwanemekele bingi Baibolo. Kabiji kampe mwatemenwe bingi Yesu. Pano byo mwayuka Bakamonyi ba kwa Yehoba mwakonsha kutemwa kupwanañana nabo. Bino kutemwa bino bintu kechi kwakonsha kwimulengela kwipana kwi Yehoba ne kubatizhiwa ne. Kine kintu kikemulengela kubatizhiwa ke kutemwa Yehoba Lesa. Inge mwatemwa Yehoba kukila bintu byonse, kafwako kintu nangwa muntu ukemulengela kuleka kwingijila Lesa ne. Kutemwa Yehoba kukemutundaika kubatizhiwa, kabiji kukemukwasha kutwajijila kwikala ba kishinka kwi aye inge mwabatizhiwa.
5. Ñanyi mepuzho o tusakukumbula?
5 Yesu waambile’mba twafwainwa kutemwa Yehoba wetu na muchima wetu yense ne na mweo wetu yense ne na maana etu onse ne na bulume bwetu bonse. (Mako 12:30) Mwakonsha kutemwa byepi Yehoba ne kumunemeka mu jino jishinda? Inge twalanguluka pe Yehoba byo etutemwa, kiketutundaika ne atweba kumutemwa. (1 Yoa. 4:19) Ñanyi byubilo bikwabo byo mukekala nabyo inge mwatemwa Yehoba? *
6. Kwesakana na byaamba kinembelo kya Loma 1:20, ñanyi jishinda jimo jo mwakonsha kufunjilamo pe Yehoba?
6 Fundainga pe Yehoba kupichila mu kumona bintu byo alenga. (Tangai Loma 1:20; Lum. 4:11) Langulukai pa bijimwa ne banyama byo bimwesha kuba’mba Yehoba uji bingi na maana. Kabiji fundaiko pacheche pa byalengwa mubiji wenu. (Sala. 139:14) Langulukai ne pa bulume Yehoba bo abika mu juba, kabiji juba ke kabangabanga kamotu pa biumbi ne biumbi bya tubangabanga * tuji mwiulu. (Isa. 40:26) Inge mwauba bino, mukamunemeka bingi Yehoba. Kyanema bingi kuyuka kuba’mba Yehoba uji bingi na maana ne bulume. Pano bino, pa kuba’mba mukoseshe butemwe bo mwamutemwa, mwafwainwa kuyuka byavula pe aye.
7. Pa kuba’mba mutemwe Yehoba na muchima wenu yense, mwafwainwa kushiinwa’mba ka?
7 Mwafwainwa kushiinwa kuba’mba Yehoba wimutemwa bingi. Nanchi kimukatazha kuswa kuba’mba Mulenga walengele jiulu ne ntanda wimuyuka kabiji wimuta muchima nyi? Inge byo byo kiji, vulukainga kuba’mba Yehoba “kechi uji kwalepa ne atweba bonse ne.” (Byu. 17:26-28) “Ukebakeba mu michima yonse,” kabiji wimulaya byonkatu Davida byo abuujile Solomone, amba “inge wamukeba, aye ukesolola kwi obewa.” (1 Moba 28:9) Kabiji kishinka kine kimulengela kufunda Baibolo ke kya kuba’mba Yehoba ‘wimumwesha butemwe bwanji bubula kwaluka.’ (Yele. 31:3) Inge mwayuka byonse bimubila Yehoba, mukamutemwa bingi.
8. Mwakonsha kumwesha byepi kuba’mba musanchila Yehoba pa butemwe bwanji?
8 Jishinda jimo jo tumwesheshamo amba twatemwa Yehoba ke kwisamba nanji mu lulombelo. Inge saka mubuula Lesa bijikila byo mwikala nabyo ne kumusanchila pa byonse byo emubila, butemwe bo mwamutemwa bukabaya. Kabiji bulunda bwenu ne Yehoba bukakosa inge mwamona byo akumbula milombelo yenu. (Sala. 116:1) Mukashiinwa’mba wimuyuka bulongo. Bino pa kuba’mba bulunda bwenu ne Yehoba bukose, mwafwainwa kuyuka bintu byo atemwa, byo ashikwa, ne byo alanguluka pa bintu bimo. Kabiji mwafwainwa kuyuka bintu byo akeba’mba mubenga. Pa kuba’mba muyuke bino byonse, mwafwainwa kufundanga Mambo anji, Baibolo.
9. Mwakonsha kumwesha byepi amba mwanemeka Baibolo?
9 Nemekainga Mambo a Lesa, Baibolo. Mu Baibolo mo muji byambo bya kine byaamba pe Yehoba ne byo akeba kwimubila. Mumwesha’mba mwanemeka Baibolo inge ke mutange pa juba pa juba, kunengezha lufunjisho lonse lo mufunda na wimufunjisha Baibolo, ne kwingijisha byo mufunda. (Sala. 119:97, 99; Yoa. 17:17) Nanchi muji na mutanchi wa kutanga Baibolo nyi? Abya mulondela uno mutanchi pa kuba’mba mutangenga Baibolo pa juba pa juba nyi?
10. Ñanyi bintu bimo biji mu Baibolo?
10 Bintu bimo biji mu Baibolo ke masawakya anembele bantu bajingako kimye Yesu kyo ajinga pano pa ntanda. Baibolo ye buku walumbulula bintu bimubila Yesu. Inge mwafunda bintu byaambile Yesu ne byo aubile, mukakeba kwikala balunda nanji.
11. Ñanyi kintu kikemukwasha kutemwa Yehoba?
11 Temwai Yesu, kabiji butemwe bo mwatemwa Yehoba bukabayilako. Mambo ka? Mambo Yesu umweshatu suka byubilo bya Yoa. 14:9) Inge mwafunda byavula pe Yesu, mukayuka bulongo Yehoba ne kumunemeka. Langulukai pa lusa Yesu lo amwesheshe bantu bo balengulwile, ko kuba’mba, bayanji, bakolwa, ne babujile wa kwibakwasha. Kabiji langulukai pa mafunde o emupa ne ano mafunde byo emukwasha mu bwikalo bwenu inge mwialondela.—Mat. 5:1-11; 7:24-27.
Shanji. (12. Inge mwafunda byavula pe Yesu, mukatundaikwa kuba ka?
12 Butemwe bo mwatemwa Yesu bukabayilako inge mwalanguluka bingi pa kitapisho kyo apaine pa kuba’mba mambo etu alekelwe. (Mat. 20:28) Inge mwayuka’mba Yesu waswile kwiya na kwimufwila, mukatundaikwa kulapila ne kulomba lulekelo lwa mambo kwi Yehoba. (Byu. 3:19, 20; 1 Yoa. 1:9) Kabiji inge mwatemwa Yesu ne Yehoba, mukakebeshanga kupwanañana na bantu bebatemwa.
13. Ñanyi kintu kimupa Yehoba?
13 Temwai kisemi kya Yehoba. Balongo benu babula kwitabila ne bantu bajinga balunda nenu kala kechi bakonsha kuyuka ene mambo o mwafuukwilapo kwipana kwi Yehoba ne. Bakonsha ne kutendeka kwimukanya kwingijila Lesa. Yehoba ukemukwasha kupichila mu kwimupa balongo ne banyenga mu kipwilo bajitu nobe kisemi. Inge saka mupwanañana na bano balongo ne banyenga, bakemutemwa kabiji bakemukwashanga. (Mako 10:29, 30; Hebe. 10:24, 25) Mu kuya kwa kimye, balongo benu bakonsha kutendeka kwingijila Yehoba ne kulondela malamuna anji.—1 Pe. 2:12.
14. Kwesakana na byaamba 1 Yoano 5:3, ñanyi bintu byawama byo mwamwenamo mu kukookela mafunde a Yehoba?
14 Nemekainga mizhilo ya Yehoba ne kwiikookela. Saka mukyangye kuyuka Yehoba, kampe mwifuukwilanga anweba bene kyawama ne kyatama. Pano luno mwayuka kuba’mba mizhilo ya Yehoba yo yawama. (Sala. 1:1-3; tangai 1 Yoano 5:3.) Langulukai pa mafunde aji mu Baibolo aamba pa banabalume basongola, banabakazhi basongolwa, bansemi, ne baana. (Efi. 5:22–6:4) Nanchi kisemi kyenu kyaikala na lusekelo na mambo a kukookela ano mafunde nyi? Nanchi kukookela mafunde a Yehoba aamba pa kusala bulongo balunda emulengela kwikala na byubilo byawama nyi? Abya ano mafunde emulengela kwikala na lusekelo nyi? (Maana 13:20; 1 Ko. 15:33) Twaketekela mwakumbula’mba ee.
15. Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba muyuke bya kwingijisha mafunde a mu Baibolo?
15 Bimye bimo kyakonsha kwimukatazha kulondela mafunde a mu Baibolo o mubena kufunda. O ene mambo Yehoba o engijishisha jibumba janji kunengezha mabuku aimena pa Baibolo akonsha kwimukwasha kuyuka kyawama ne kyatama. (Hebe. 5:13, 14) Inge ke mutange ne kufunda ano mabuku, mukamona buwame bwa kwingijisha mafunde a mu Baibolo, kabiji mukakebesha kwikala mu jibumba ja Yehoba.
16. Yehoba ukwasha byepi bantu banji?
16 Temwai jibumba ja Yehoba ne kwijitundaika. Yehoba wanengezhezha bantu banji bipwilo, kabiji Mwananji aye Yesu ye mutwe wa bipwilo byonse. (Efi. 1:22; 5:23) Yesu wasala kajibumba ka banabalume bashingwa kutangijila mwingilo ye akeba’mba engijiwe lelo jino. Yesu watongwele kano ka jibumba ka banabalume amba “kalume wa kishinka kabiji wa maana,” kabiji batako bingi muchima kwingila mwingilo wabo wa kwimukwasha kufwenya kwipi ne Lesa ne kuzhikijila bulunda bwenu ne aye. (Mat. 24:45-47) Jishinda jimo kalume wa kishinka jo emukwashishamo ke kupichila mu kutongola bakulumpe mu kipwilo ba kwimutangijila ne kwimuzhikijila. (Isa. 32:1, 2; Hebe. 13:17; 1 Pe. 5:2, 3) Bano bakulumpe mu kipwilo bengila na ngovu kwimutekenesha ne kwimukwasha kufwenya kwipi ne Yehoba. Pano bino, kintu kyanema kyo boba ke kwimukwasha kuyuka bya kufunjisha bantu pe Yehoba.—Efi. 4:11-13.
17. Kwesakana na byaamba Loma 10:10, 13, 14, mambo ka o tufunjishisha bantu pe Yehoba?
17 Kwashainga bantu kutemwa Yehoba. Yesu wakambizhe baana banji ba bwanga kufunjisha bantu pe Yehoba. (Mat. 28:19, 20) Twafwainwa kukookela uno mukambizho mambo twayuka’mba kyo kyo twafwainwa kuba. Inge butemwe bo mwatemwa Yehoba bwabaya, mukomvwatu byonka byaumvwine mutumwa Petelo ne mutumwa Yoano. Baambile’mba: “Kechi twakonsha kuleka kwamba pa bintu byo twamwene ne kumvwa ne.” (Byu. 4:20) Kiketuletela bingi lusekelo inge twakwasha muntu kutemwa Yehoba. Fwanyikizhai lusekelo lwajinga na musapwishi aye Filipa byo akwashishe mwina Etiopya kufunda bukine buji mu Binembelo ne kubatizhiwa. Inge mwalondela byaubile Filipa ne kukookela mukambizho wa kwa Yesu wa kusapwila, mukamwesha kuba’mba mubena kukeba kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba. (Tangai Loma 10:10, 13, 14.) Inge kemube bino, mukakonsha kwipuzha byaipwizhe mwina Etiopya amba: “Ñanyi kintu kisakunkanya kubatizhiwa?”—Byu. 8:36.
18. Tukafunda pa ka mu mutwe walondelapo?
18 Inge mwafuukulapo kubatizhiwa, ko kuba’mba mwafuukulapo kintu kyanema bingi mu bwikalo bwenu. Na mambo a kuba’mba lubatizhilo lwanema bingi, mwafwainwa kulangulukapo bulongo pa bintu byavwangwamo. Ñanyi bintu byo mwafwainwa kuyuka pa lubatizhilo? Kabiji ñanyi bintu byo mwafwainwa kuba saka mukyangye kubatizhiwa ne byo mukabatizhiwa? Ano mepuzho akakumbulwa mu mutwe walondelapo.
LWIMBO 2 Anweba Yenu Yehoba
^ jifu. 5 Bantu bamo batemwa Yehoba bazhinauka inge kya kuba’mba bafikilamo kubatizhiwa ne kwikala Bakamonyi ba Yehoba. Inge ne anweba muzhinauka, uno mutwe usakwimukwasha kuyuka bintu byo mwafwainwa kuba bikemukwasha kufikilamo kubatizhiwa.
^ jifu. 5 Bantu bapusana-pusana, onkao mambo, bamo bakonsha kwingijisha byambo biji mu uno mutwe mu ndonda yapusana na yo twibitanchikilamo.
^ jifu. 6 Pa kuba’mba muyukilepo byavula, monai buloshuwa wa kuba’mba Was Life Created? ne wa kuba’mba The Origin of Life—Five Questions Worth Asking.
^ jifu. 61 KULUMBULULA KIPIKICHALA: Nyenga wapa nsongwakazhi talakiti byo abena kupota kajo.