Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

JISHIMIKILA JA BWIKALO

Kushinka Matwi Kechi Kwandengela Kukankalwa Kufunjisha Bantu Ne

Kushinka Matwi Kechi Kwandengela Kukankalwa Kufunjisha Bantu Ne

Nabatizhiwe mu 1941 saka nji na myaka 12. Pano bino, mu 1946 po po naumvwishishe bukine bwa mu Baibolo. Ki ka kyalengejile? Lekai nemushimikizhe mwapita bwikalo bwami.

MU MWAKA wa 1910, bansemi bami bavilukijile ku Canada kufuma mu muzhi wa Tbilisi, mu kyalo kya Georgia, kabiji baikelenga mu kazubo kacheche kajinga pa bujimi kwipi na muzhi wa Pelly mu kibunji kya Saskatchewan, ku muzhika wa Canada. Nasemenwe mu 1928, kabiji yami mukala pa baana batanu na umo. Batata bafwile byo kwashajiletu bañondo batanu na umo kuba’mba nsemwe, kabiji bamama nabo bafwile saka nkijitu lukeke. Pakupitapo kimye, bakolojami babakazhi ba Lucy nabo bafwile saka baji na myaka 17. Onkao mambo, bamwisho ba Nick betusendele na kwitulama amiwa ne bakolojami.

Juba jimo saka nkijitu mwanyike, balongo bami bammwene saka nkoka mukila wa mbili mulume. Babijikile’mba ne kileke kukoka mukila wa mbili mambo baakaminwe’mba usakunkozha, bino kechi nekilekele ne. Navundamijile ko bajinga kabiji kechi naumvwinenga byo babijikilenga ne. Kyawaminekotu mbili kechi wankozhezhe ne, kabiji jino jo juba balongo bami jo bayukile’mba nashinka matwi.

Muntu umo waumvwañanga bingi na ba mu kisemi wibatundaikile kuntwala ku sukulu wa baana bashinka matwi. Onkao mambo, bamwisho ba Nick bantwajile ku sukulu wa bashinka matwi uji mu muzhi wa Saskatoon, mu kibunji kya Saskatchewan. Balongo bami bashajile kwalepa bingi, kabiji pa kyokya kimye saka njitu na myaka itanu, onkao mambo, naakaminwe bingi. Nayangatu na kwibamonapo inge twashinka sukulu. Mu kuya kwa kimye, nafunjile mulaka wa kwamba na maboko kabiji natendekele kukaya na bakwetu baana ba sukulu bashinka matwi.

KUFUNDA BUKINE BWA MU BAIBOLO

Mu 1939, bakolojami babakazhi, ba Marion, basongwelwe kwi ba Bill Danylchuck, kabiji betusendele amiwa ne bakolojami bakwabo babakazhi ba Frances kuba’mba tukekalenga nabo. Bo bajinga batanshi mu kisemi kyetu kwisambapo na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Inge twashinka sukulu, bebikangako kumfunjishako bintu byo bafunjilenga mu Baibolo. Kwambatu kine, kwisamba nabo kwakatezhe bingi, mambo kechi bayukile mulaka wa kwamba na maboko ne. Pano bino, bamwene kuba’mba natemenwe bingi bintu byo nafunjilenga pe Yehoba. Namwene kuba’mba byo baubilenga byakwatankene na byaamba Baibolo, onkao mambo, natendekele kuya nabo mu busapwishi. Pa kupitapo kimye, nakebelenga kubatizhiwa, kabiji pa 5 September, 1941, ba Bill bambatizhe mu kishomeka kikatampe mo bayuzhizhe mema o batapwile mu mushima. Mema aubile munyango kya mama nafwa.

Saka nji pa jibumba ja bantu bashinka matwi pa kushonkena mu muzhi wa Cleveland, mu Ohio, mu 1946

Byo nabwelele ku nzubo mu 1946, twayile na kushonkena mu muzhi wa Cleveland, Ohio, ku U.S.A. Pa juba jitanshi ja kushonkena, banyenga yami bannembejilenga byambo byo baambilenga pa mutuntamo pa kuba’mba ne amiwa mmwenemo. Bino pa juba ja bubiji, natemenwe bingi pa kumvwa’mba kuji jibumba ja bantu bashinka matwi kabiji kwajinga batuntulwilenga majashi mu mulaka wa kwamba na maboko. Neyowele bingi kushonkena, kabiji kyawamine bingi kumvwisha bukine bwa mu Baibolo.

KUFUNJISHA BUKINE

Nkondo ya Bubiji ya Ntanda Yonse popo yapwiletu, kabiji bantu bavula bakebelenga kumwesha byo batemwa byalo byabo. Byo nafumine na kushonkena, nafuukwilepo kubula kwivwanga mu bintu byapusenejilemo na byo naitabijilemo. Onkao mambo, nalekele kunemeka mbandela ne kwimba lwimbo wa kishipa. Kabiji nalekele kusekelela moba a kukookoloka ne kwivwanga mu bya bupopweshi pa sukulu. Bafunjishi kechi basekejilemo ne, kabiji banzakamishenga ne kumbepela pa kuba’mba mpimpule milanguluko yami. Bakwetu baana ba sukulu bamwene kyamwekelenga kabiji kino kyandengejile kwibasapwila. Bakwetu mo twafunjilanga nabiji Larry Androsoff, Norman Dittrick, ne Emil Schneider baswile kufunda bukine kabiji babena kwingijila Yehoba mu bukishinka kufikatu ne lelo jino.

Inge naya na kufwakasha mu mizhi ikwabo natemwa kusapwila bantu bashinka matwi. Juba jimo mu muzhi wa Montreal nayile pa mpunzha pakonkena bantu bashinka matwi kabiji nasapwijile ku nsongwalume wajinga mu jibumba ja bantu bashinka matwi aye Eddie Taeger. Wajinga mu kipwilo kya mulaka wa kwamba na maboko mu muzhi wa Laval mu kibunji kya Quebec kufikatu ne byo afwile mwaka wapwa. Kabiji nesambilepo ne na nsongwalume mukwabo wa jizhina ja Juan Ardanez. Byonka byaubile bena Beliya, uno nsongwalume wakebeshe kuyuka umvwe mu Baibolo muji byambo bya kine. (Byu. 17:10, 11) Ne aye waishile mu bukine kabiji waingijile Lesa mu bukishinka pa bukulumpe mu kipwilo mu muzhi wa Ottawa, mu kibunji kya Ontario, kufikatu ne byo afwile.

Saka mbena kusapwila mu mukwakwa ku ntendekelo ya myaka ya mu ma 1950

Mu 1950, navilukijile mu muzhi wa Vancouver. Nangwa kya kuba natemwa kusapwila bantu bashinka matwi, kechi nkalubamo mwanamukazhi wamba wa jizhina ja Chris Spicer ye nasapwijile mu mukwakwa ne. Wapaineko mali kuba’mba bamutuminenga magazini kabiji wañambijile’mba nkamonañane na bamwata wanji ba Gary. Onkao mambo, nayile pa nzubo yabo, kabiji twisambile pa kimye kyabaya bingi kupichila mu kunemba byambo pa mapepala. Kechi namonañenepo nabo jikwabo ne. Byo papichile myaka icheche, nakuminye bingi byo bammwene mu jibumba pa kushonkena mu muzhi wa Toronto, mu kibunji kya Ontario. Jo juba ba Gary jo babatizhiwe. Kino kyamwekele kyamvulwilemo buneme bwa kusapwila, mambo kechi tuyuka bantu bakatambwila bukine ne kwibulama mu muchima wabo ne.

Palutwe kacheche, nabwelele ku Saskatoon. Namonañene na inetu wakebelenga’mba mfunjishenga baana banji babakazhi mapasa, Jean ne Joan Rothenberger, bafundanga pa sukulu wa bashinka matwi yenka ye nafundangapo. Mu kuya kwa kimye, batendekele kufunjishako bakwabo baana ba sukulu bintu byo bafunjilenga. Pa kupitapo kimye, baana ba sukulu batanu mo bafunjilanga baikele Bakamonyi ba kwa Yehoba. Umo wajinga Eunice Colin. Namonañene ne Eunice kimye kyo najinga pa uno sukulu saka kwashalatu pacheche kupwisha. Pa kyokya kimye wampele switi ne kuñambila’mba twikale balunda. Mu kuya kwa kimye waikele mulunda nami wa pa muchima, ko kuba’mba mukazhami.

Saka nji ne Eunice mu 1960 ne mu 1989

Bainanji Eunice byo bayukile’mba ubena kufunda Baibolo babuujile mufunjishi-kata kuba’mba bamulekeshe kufunda Baibolo. Uno mufunjishi-kata waangachile mabuku alumbulula Baibolo afundangamo Eunice. Nangwa byonkabyo, Eunice wafuukwilepo kutwajijila kwikala wa kishinka kwi Yehoba. Kimye kyo akebelenga kubatizhiwa, bansemi banji bamubuujile’mba, “Inge wikaletu Kamonyi wa kwa Yehoba, tusakukupanga pa nzubo!” Eunice wafumine pa nzubo saka aji na myaka 17, kabiji kisemi kya Bakamonyi kyamutambwijile ne kutendeka kwikala nanji. Watwajijile kufunda Baibolo, kabiji mu kuya kwa kimye wabatizhiwe. Byo namusongwele mu 1960, bansemi banji kechi baishileko ku masongola ne. Pano bino, byo papichile myaka, batendekele kwitunemeka na mambo a bintu byo twaitabijilemo ne byo twakomeshenga baana betu bulongo.

YEHOBA WANKWASHISHE

Mwanami Nicholas ne benakwanji ba Deborah, babena kwingijila pa Betele mu London

Nangwa kya kuba atweba bansemi twashinka matwi, bino twakomeshe baana babalume batanu na babiji bomvwa ne kwamba. Kechi kyapeelele ne, bino twibafunjishe mulaka wa kwamba na maboko pa kuba’mba twisambenga nabo bulongo ne kwibafunjisha bukine. Balongo ne banyenga mu kipwilo betukwashishe bingi. Juba jimo, nsemi umo witunembejile tubyambo pa kapepala kuba’mba mwanetu umo ubena kwamba byambo byatama bingi mu Nzubo ya Bufumu. Ponkapotu twamukwashishe mwanetu kwa kubula kutaya kimye. Baana betu bana, ko kuba’mba James, Jerry, Nicholas, ne Steven, babena kwingijila Yehoba mu bukishinka pamo na bakazhi babo ne baana. Bonse bana bakulumpe mu kipwilo. Kunungapo, Nicholas ne benakwanji ba Deborah, bakwashako kutuntulula mabuku mu mulaka wa kwamba na maboko pa ofweshi wa musampi mu Britain, kabiji Steven ne benakwanji ba Shannan baji mu jibumba jituntulula mulaka wa kwamba na maboko pa ofweshi wa musampi mu United States.

Baana bami, ba James, Jerry, ne Steven pamo na benakwabo babena kutundaika mwingilo wa kusapwila mu mulaka wa kwamba na maboko

Byo kwashajiletu ñondo umo kuba’mba tufikizhe myaka 40 mu masongola, Eunice wafwile na kikola kya kansa. Watwajijile kuchinchika kimye kyo akolelwenga. Kwitabila mu lusanguko kwamukwashishe bingi. Mbena kutengela juba jo tukamonañana jibiji.

Faye ne James, Jerry ne Evelyn, Shannan ne Steven

Mu February 2012, nalengumukile kapole kabiji kyamwekeshetu patoka’mba nakebewenga bantu ba kunkwasha. Onkao mambo, natendekele kwikala ku mwanami ne mwinakwanji. Luno tuji mu kipwilo kya Mulaka wa Kwamba na Maboko kya Calgary, mo natwajijila kwingila bukulumpe mu kipwilo. Kyo kimye kitanshi kupwila mu kipwilo kya mulaka wa kwamba na maboko. Akilangulukaipotu! Naikala mu kipwilo kya Kizungu kufuma mu 1946. Ki ka kyankwashishe kukosesha bulunda bwami na Lesa? Yehoba wafikizhe mulaye wanji wa kukwasha baana babula bashabo. (Sala. 10:14) Mbena kusanchila bonse baingijile na ngovu kwisamba ne amiwa kupichila mu kunemba byambo, kufunda mulaka wa kwamba na maboko, ne kuntuntulwilako byambo kimye kya kupwila.

Nataainwe ku sukulu wa bapainiya mu Mulaka wa Kwamba na Maboko wa Kina America saka nji na myaka 79

Kwambatu kine, kwajinga bimye bimo byo naumvwanga kutama ku muchima ne kukeba kwikileka kwingijila Lesa na mambo a kuba’mba kechi naumvwishanga byo baambanga pa kupwila ne, kabiji namonanga nobe bantu bashinka matwi kechi bebata muchima ne. Pano bino, navulukanga byambo bya kwa Petelo byo aambijile Yesu amba: “Nkambo, tukaya kwi ñanyi? Anweba muji na byambo bipana bumi bwa myaka ne myaka.” (Yoa. 6:66-68) Byonkatu biji balongo ne banyenga bashinka matwi bavula babanda mu bukine, nafunda kutekanya. Nafunda kuketekela mwi Yehoba ne jibumba janji, kabiji namwenamo bingi mu kuba bino. Lelo jino, kuji mabuku avula bingi alumbulula Baibolo mu mulaka wami, kabiji mbena kwiyowa kupwila ne kushonkena mu Mulaka wa Kwamba na Maboko wa Kina America. Kwingijila Yehoba Lesa wetu kwandetela bingi lusekelo ne kwikala bwikalo bwawama.