Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 21

Yehoba Ukemupa Bulume

Yehoba Ukemupa Bulume

“Umvwe nakooka, ngikala ke wakosa.”—2 KO. 12:10.

LWIMBO 73 Tukwashai Tuchinchike

BIJI MU UNO MUTWE *

1-2. Ñanyi makatazho apitamo Bakamonyi bavula?

MUTUMWA PAULO watundaikile Timoti ne bena Kilishitu bonse kwingilanga bulongo mwingilo wabo. (2 Timo. 4:5) Atweba bonse tulondela lujimuno lwapaine Paulo ne kwingila mwingilo wa Lesa papelela bulume bwetu. Pano bino, kimye kimo bintu bikatazha. Balongo ne banyenga bavula bachinchika pa kuba’mba bengile mwingilo wa kusapwila. (2 Timo. 4:2) Langulukai pa balongo bekala mu byalo mo bakanya mwingilo wetu. Basapwila nangwa kya kuba bayuka’mba bakonsha kwibataya pa kazhima.

2 Bantu ba Yehoba bapita mu makatazho avula akonsha kwibalefula. Bavula bengila maola avula pa kuba’mba bakebele bisemi byabo bikebewa mu bwikalo. Bakeba kwingila kimye kyabaya mu mwingilo wa kusapwila, bino bakooka bingi ku mpelo ya mulungu. Bakwabo bakankalwa kwingila pakatampe na mambo kukolwakolwa, kukoma, nangwa bekalatu pa nzubo na mambo a lukatazho lwa kwenda. Kabiji bakwabo balanguluka’mba kechi banema kwi Yehoba ne. Nyenga wa jizhina ja Mary * waambile’mba: “Nebikako pa kuba’mba nshinde milanguluko yatama kabiji kino kinkookesha bingi mu milanguluko. Ñumvwa bingi kutama mambo kintaila kimye ne ngovu ya kwingila mwingilo wa kusapwila.”

3. Tusakwisamba pa ka mu uno mutwe?

3 Nangwa twikale na makatazho a mutundu ka, Yehoba wakonsha kwitupa bulume bwa kwitukwasha kutwajijila kumwingijila papelela bulume bwetu. Saka tukyangye kwisamba pe Yehoba byo akonsha kwitukwasha, patanshi twayai twisambe pa byo akwashishe Paulo ne Timoti kwingila bulongo mwingilo wabo nangwa kya kuba bapichilenga mu makatazho.

YEHOBA WITUPA BULUME BWA KWITUKWASHA KUTWAJIJILA KUSAPWILA

4. Ñanyi makatazho apichilemo Paulo?

4 Paulo wapichile mu makatazho avula. Wakebeshe bukwasho bwa Yehoba kimye kyo bamupuminenga, kumwasa mabwe ne kumukasa mu kaleya ku balwanyi banji. (2 Ko. 11:23-25) Paulo kechi waumvwine bumvu kwamba’mba bimye bimo waingilanga na ngovu pa kuba’mba abule kulefulwa ne. (Loma 7:18, 19, 24) Kabiji wachinchikile lukatazho lwajinga nobe “mwiba mu mubiji” wanji ye akebeshe kuba’mba Lesa amufumyemo.—2 Ko. 12:7, 8.

Ñanyi kintu kyakwashishe Paulo kwingila bulongo mwingilo wanji? (Monai mafuka 5-6) *

5. Ñanyi bintu byaubile Paulo nangwa kya kuba wapichilenga mu makatazho?

5 Yehoba wapele Paulo bulume bwamukwashishe kutwajijila kwingila mwingilo wanji nangwa kya kuba wapichilenga mu makatazho. Langulukai pa mingilo yaingijile Paulo. Byo bamukashile mu kaleya ka mu nzubo mu Loma, walwijileko mambo awama kimye kyo bamutwajile ku bantangi ba Bayudea kabiji kampe ne ku biloolo bya mu kafulumende. (Byu. 28:17; Fili. 4:21, 22) Kabiji wasapwijile bantu bavula mu Kipango kya Mfumu ne ku bantu baishilenga na kumupempula. (Byu. 28:30, 31; Fili. 1:13) Kabiji pa kyonkakya kimye, Lesa waingijishe Paulo kunemba makalata akwashishe bena Kilishitu ba kine bajingako pa kyo kya kimye, kabiji abena kukwasha ne ba mu ano moba. Kabiji byapichilemo Paulo byakoseshe kipwilo kyajinga mu Loma, ne kyafuminemo, balongo baambilenga “mambo a Lesa kwa kubula moyo.” (Fili. 1:14) Nangwa kya kuba bimye bimo Paulo kechi wakonshanga kwingila byonse byo akebanga kuba ne, bino waingijile papelejile bulume bwanji, kabiji ‘kyalengejile mambo awama kukoma.’—Fili. 1:12.

6. Kwesakana na byaamba 2 Kolinda 12:9, 10, ñanyi kintu kyakwashishe Paulo kwingila bulongo mwingilo wanji?

6 Paulo wayukile’mba bintu byo aubile, wibyubile na bulume bwa Lesa kechi na bulume bwanji ne. Waambile’mba bulume bwa Lesa “bubena kulumbulukila mu kubula kukosa.” (Tangai 2 Kolinda 12:9, 10.) Kupichila mu mupashi wanji wazhila, Yehoba wapele Paulo bulume bwa kwingila bulongo mwingilo wanji nangwa kya kuba bamumanyikilenga, kumukasa, ne makatazho akwabo o apichilemo.

Ñanyi kintu kyakwashishe Timoti kwingila bulongo mwingilo wanji? (Monai jifuka 7) *

7. Ñanyi makatazho Timoti o afwainwe kushinda pa kuba’mba engile bulongo mwingilo wanji?

7 Mwanyike Timoti waingijilanga pamo ne Paulo, kabiji naye wafwainwe kuketekela mu bulume bwa Lesa pa kuba’mba engile bulongo mwingilo wanji. Timoti ne Paulo baendelanga pamo miseke yalepa mu mwingilo wa bumishonale. Kabiji Paulo watumine Timoti pa bimye bikwabo kuya na kufwakesha bipwilo ne kwibikosesha. (1 Ko. 4:17) Kyamweka Timoti walangulukilenga kuba’mba kechi wafikijilemo ne. Kampe kyo kyalengejile Paulo kumwambila’mba: “Kange uleke muntu nangwa umo akulengulule na mambo a bwanyike bobe ne.” (1 Timo. 4:12) Kabiji pa kyonkakya kimye, Timoti naye wajinga na mwiba mu mubiji, ko kuba’mba “kukolwakolwa.” (1 Timo. 5:23) Bino Timoti wayukile’mba bulume bwa Yehoba bwa mupashi wazhila busakumupa bulume bwa kumukwasha kusapwila ne kukwasha balongo.—2 Timo. 1:7.

YEHOBA WITUPA BULUME PA KUBA’MBA TUTWAJIJILE KWIKALA BA KISHINKA INGE TUBENA KUPITA MU MAKATAZHO

8. Yehoba ukosesha byepi bantu banji lelo jino?

8 Lelo jino, Yehoba upa bantu banji “bulume bwakila bwa bantu” pa kuba’mba batwajijile kumwingijila mu bukishinka. (2 Ko. 4:7) Twayai twisambe pa bintu bina bitupa Yehoba bitulengela kwikala na bulume ne kwitukwasha kwitwajijila kwikala ba kishinka kwi aye. Abino bintu ke: Lulombelo, Baibolo, bakwetu bena Kilishitu, ne mwingillo wetu.

Yehoba witukosesha kupichila mu lulombelo (Monai jifuka 9)

9. Lulombelo lwakonsha kwitukwasha byepi?

9 Witukosesha kupichila mu lulombelo. Byonka byo kyanembwa pa Efisesa 6:18, Paulo witutundaikile kulombanga kwi Lesa “kimye kyonse.” Lesa ukakumbula milombelo yetu ne kwitukosesha. Ba Jonnie bekala ku Bolivia bemwenejile Yehoba byo ebakwashishe kimye kyo bapichilenga mu makatazho apusana-pusana. Benakwabo ne bansemi babo bonse babiji bakolelwe bingi pa kimye kimo. Kibakatezhe bingi ba Jonnie kulama bantu basatu bakolelwe pa kimye kimo. Bainabo bafwile, kabiji papichile kimye kyabaya pa kuba’mba benakwabo ne bashabo bakose. Ba Jonnie baambile pa makatazho o bapichilemo amba: “Kimye kyo najinga bingi na bijikila, kintu kyankwashishe ke kubuula Yehoba mu lulombelo byo naumvwinenga ku muchima.” Yehoba wapele ba Jonnie bulume bwakebewenga pa kuba’mba bachinchike. Mukulumpe mu kipwilo aye Ronald wikala mu Bolivia, bamubuujiile’mba bainanji bajinga na kikola kya kansa. Kabiji byo papichile ñondo umo bainanji bafwile. Ki ka kyamukwashishe kuchinchika? Waambile’mba: “Pa kulomba kwi Yehoba, namubuula byonse biji ku muchima wami. Nayuka kuba’mba aye wangyuka bulongo byonji kukila byangyuka bantu, nangwatu amiwa mwine.” Kimye kimo makatazho etupezha maana kya kuba twakonsha kukankalwa ne kulomba. Bino Yehoba ukeba’mba tulombenga kwi aye nangwa kya kuba kyakatazha kulumbulula bulongo lukatazho lwetu.—Loma 8:26, 27.

Yehoba witukosesha kupichila mu Baibolo (Monai jifuka 10)

10. Kwesakana na byaamba Bahebelu 4:12, mambo ka kutanga Baibolo ne kulanguluka-langulukapo o kwanemena?

10 Witukosesha kupichila mu Baibolo. Paulo watanganga Binembelo pa kuba’mba ataane bulume ne lutekenesho, ne atweba byo byo twafwainwa kubanga. (Loma 15:4) Inge ketutange Mambo a Lesa ne kulanguluka-langulukapo, Yehoba wakonsha kwingijisha mupashi wanji kwitukwasha kumvwisha Binembelo byo byakonsha kwitukwasha na makatazho etu. (Tangai Bahebelu 4:12.) Ba Ronald bo twisambapo kala, baambile’mba: “Nji bingi na lusekelo mambo nebikako kutanga Baibolo moba onse saka nkyangye kulaala. Ndanguluka bingi pa byubilo bya Yehoba ne byo ata muchima bakalume banji. Kino kinkwasha kwikala na bulume jibiji.”

11. Baibolo wakwashishe byepi nyenga wajinga na bulanda?

11 Kulanguluka-languluka pa Mambo a Lesa, kwakonsha kwitukwasha kuyuka bya kuba na makatazho o tupitamo. Akilangulukai pa Baibolo byo akwashishe mwanamukazhi wafwilwa wajinga na binyenge. Mukulumpe mu kipwilo wamubuujile’mba ukafunjilako byavula umvwe watanga buku wa Yoba. Byo atangile buku wa Yoba, patanshi wafikenejiletu kupamo mambo Yoba pa byo alangulukilenga. Mu milanguluko yanji uno mwanamukazhi watendekele kumujimunako’mba: “Yoba kechi wafwainwa kulanguluukangatu pa makatazho obe ne.” Bino kepo atendekele kumona’mba ndangulukilo yanji kechi yapusene na ya kwa Yoba ne. Kino kyamukwashishe kupimpula ndangulukilo yanji ne bya kuba na bulanda bwa kufwisha bamwatawanji.

Yehoba witukosesha kupichila mu bakwetu bena Kilishitu (Monai jifuka 12)

12. Yehoba wingijisha byepi bapopweshi bakwetu kwitukosesha?

12 Witukosesha kupichila mu kupwanañana na bakwetu bena Kilishitu. Jishinda jikwabo Yehoba jo akoseshamo bena Kilishitu ke kupichila mu bapopweshi bakwabo. Paulo wanembele’mba wakebeshe bingi ‘kwikosesha’ na balongo ne banyenga. (Loma 1:11, 12) Ba Mary bo twaambapo kala, bomvwa bulongo kupwanañana na balongo ne banyenga. Baambile’mba: “Yehoba waingijishe balongo ne banyenga babujile ne kuyuka makatazho ami kwiya na kunkwasha. Baambile byambo bya lutundaiko ne kuntumina tubikachi po banembele byambo byawama. Abino bintu byaishijile pa kimye kyafwainwa. Kabiji kindengela kukasuluka kwisamba na banyenga bapichile mu makatazho epasha na o mbena kupitamo ne kufunjilako ku byo baubile. Kabiji bakulumpe mu kipwilo bandengela kuyuka’mba balongo ne banyenga bantemwa.”

13. Twakonsha kwitundaika byepi atweba bene na bene pa kupwila?

13 Kimye kya kupwila ke kimye kyawama kya kwitundaika atweba bene na bene. Umvwe mwaya na kupwila mwakonsha kukosesha bakwenu kupichila mu kwibabuula’mba mwibatemwa kabiji mwibasanchila bingi pa byo bemubila. Kupwila saka kukyangye kutendeka, mukulumpe mu kipwilo wa jizhina ja Peter wabuujile nyenga uji na balume babula kwitabila amba: “Naumvwa bingi bulongo kwimumona. Kimye kyonse mwiya na baana benu batanu na umo, kabiji mwiya saka mwinengezha kukumbulapo pa kupwila.” Uno nsemi waumvwine bingi bulongo, kabiji waambile’mba: “Byambo byenu byantundaika bingi ne kunkosesha.”

Yehoba witukosesha kupichila mu mwingilo wa kusapwila (Monai jifuka 14)

14. Mwingilo wa kusapwila witukwasha byepi?

14 Wimukosesha kupichila mu mwingilo wa kusapwila. Kimye kyo tusapwila ku bantu bukine bwa mu Baibolo, tumvwa bingi bulongo nangwa kya kuba baswa kuteleka nangwa bakana. (Maana 11:25) Nyenga wa jizhina ja Stacy wimwenejile mwingilo wa kusapwila byo amukosesha. Kimye mulongo wanji kyo bamupangile mu kipwilo, wajinga bingi na bulunda, kabiji wiipwizhenga’mba: ‘Nafwainwe kuba byepi pa kuba’mba nkwashe mulongo wami?’ Stacy kyamukatezhe bingi pa kuba’mba aleke kulanguluka pa luno lukatazho. Ñanyi kintu kyamukwashishe? Mwingilo wa kusapwila. Byo aingijilenga mwingilo wa kusapwila, watele muchima pa kukwasha bantu bajinga mu nyaunda yanji. Waambile’mba: “Pa kyo kya kimye, Yehoba wampele muntu watemenwe bukine bo afunjilenga kabiji waingijishenga byo afunjilenga. Kino kyantundaikile bingi. Kwingila mwingilo wa kusapwila kwankwashishe bingi mu bwikalo bwami.”

15. Mubena kufunjilako ka ku byambo byaambile ba Mary?

15 Na mambo a makatazho mu bwikalo, balongo ne banyenga bamo bakonsha kulanguluka’mba kechi bakonsha kwingila pakatampe mwingilo wa kusapwila ne. Umvwe byo byo mulanguluka, yukai kuba’mba Yehoba usanta bingi inge mwibikako kwingila papelela bulume bwenu. Langulukai jibiji pe ba Mary. Byo bayile na kwingijila mu nyaunda mo bengijisha mulaka ungi, balangulukilenga’mba kechi bakakonsha kwingila pakatampe mwingilo wa kusapwila ne. Baambile’mba, “Kimye kimo inge naya mu mwingilo, kintu kyo nakonshangatu kuba ke kwambatu byambo bicheche, kutanga kinembelo nangwa kupanatu talakiti.” Inge beesakanya ku byasapwijilenga balongo ne banyenga bayukile mulaka, bamonanga nobe kafwako kyo baubilenga ne. Nangwa byonkabyo, bapimpwile ndangulukilo yabo. Bayukile kuba’mba Yehoba wakonsha kwibengijisha nangwa kya kuba kechi bayukishe mulaka ne. Baambile’mba: “Byambo bya bukine bikapulusha bantu kechi byakatazha ne, kabiji buno bukine bo bulengela bantu kupimpula byubilo byabo.”

16. Ki ka kyakonsha kukwasha boba bekalatu pa nzubo na mambo a lukatazho lwa kwenda kwikala na bulume bwa kwingila mwingilo?

16 Yehoba umona kabiji usanta bingi pa muchima wa kukebesha kwingila mwingilo wa kusapwila nangwa kya kuba twikalatu pa nzubo na mambo a lukatazho lwa kwenda. Yehoba wakonsha kwitukwasha kusapwila ku babena kwitulama nangwa ku ba dokotala. Umvwe twaesakanya byo tubena kwingila mwingilo luno ne byo twaingilanga kala, twakonsha kulefulwa. Bino inge twamona Yehoba byo abena kwitukwasha luno, tukekala na bulume buketukwasha kuchinchika makatazho na lusekelo.

17. Kwesakana na byaamba Musapwishi 11:6, mambo ka o twafwainwa kutwajijila kusapwila nangwa kya kuba kechi mufuma byawama ponkapotu ne?

17 Kechi twakonsha kuyuka kunwa ya bukine yo tubyala yakonsha kumena ne kukoma ne. (Tangai Musapwishi 11:6.) Nyenga Barbara uji na myaka ya kusemwe 80, usapwila kimye kyonse pa foni ne kunemba makalata. Mu nkalata imo wabikilemo Kyamba kya Usopa kya March 1, 2014, mwajinga kibaaba kya kuba’mba, “Bintu Bitubila Lesa.” Kwa kubulula kuyuka, watumine ino nkalata ku ba mulume ne mukazhi bajinga Bakamonyi ba kwa Yehoba kala. Batangile uno magazini bimye byavula. Balume baumvwinengatu nobe Yehoba waambilenga kwi abo. Bano bamulume ne mukazhi batendekele kutanwa ku kupwila, kabiji babambakene jibiji mu mwingilo wa kusapwila panyuma ya kwikala bakooka myaka kukila pa 27. Fwanyikizhai lusekelo lwajinga ne Barbara pa kumona byawama byafuminemo mu nkalata imo yo batumine.

Yehoba witukosesha kupichila mu (1) lulombelo, (2) Baibolo, (3) bakwetu bena Kilishitu, ne (4) mwingilo wa kusapwila (Monai mafuka 9-10, 12, 14)

18. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tumwenemo mu bulume bwa Lesa?

18 Yehoba witupa bintu bitulengela kwikala na bulume bukatampe bwa kwingila. Umvwe ke twingijishe bino bintu ko kuba’mba lulombelo, Baibolo, bakwetu bena Kilishitu, ne mwingilo wa kusapwila, tumwesha’mba twaketekela mwi Yehoba kabiji tukeba’mba etukwashenga. Twayai tutwajijile kuketekela mu bulume bwa Shetu wa mwiulu, ukebesha kumwesha “bulume bwanji na mambo a boba bamuketekela na muchima wabo yense.”—2 Moba 16:9.

LWIMBO 61 Yainga Kulutwe, Anweba Bakamonyi!

^ jifu. 5 Tubena kwikala mu bimye byakatazha, bino Yehoba witupa bukwasho bukebewa pa kuba’mba tuchinchike. Mu uno mutwe, tusakwisamba pe Yehoba byo akwashishe mutumwa Paulo ne Timoti kutwajijila kumwingijila nangwa kya kuba bapichilenga mu makatazho. Tusakwisamba pa bintu bina bitupa Yehoba byakonsha kwitukwasha kuchinchika inge tubena kupita mu makatazho.

^ jifu. 2 Jizhina japimpulwa.

^ jifu. 53 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Saka bamukasa mu kaleya ka mu nzubo, Paulo wanembejile makalata bipwilo byavula kabiji wasapwijilenga mambo awama ku bantu baishilenga na kumupempula.

^ jifu. 55 KULUMBULULA BIPIKICHALA: Timoti ubena kutundaika balongo kimye kyo afwakesha bipwilo.