1. Mambo ka o twanemekela kwimba?

NEMBI WA NYIMBO umo waambile’mba: “Byambo bilengela muntu kulanguluka. Bino lwimbo ulengela byambo kufika muntu pa muchima.” Nyimbo yetu itulengela kutota Shetu wa mwiulu aye Yehoba ne kumutemwa bingi. Ino nyimbo itufika pa muchima. O ene mambo bapopweshi ba kine o banemekela bingi kwimba, umvwe babena kwimba bunke nangwa babena kwimbila pamo na bena Kilishitu bakwabo mu kipwilo.

2, 3. (a) Bamo bamona byepi kwimbila pamo na kipwilo? (b) Ñanyi mepuzho o tusakwisambapo?

² Nanchi mukasuluka kwimbila pamo na kipwilo nyi, inyi mumvwa bumvu? Mu bisho bimo, banabalume kechi bakasuluka kwimba pa mvula bantu ne. Kino kisho kyakonsha kutwela ne mu kipwilo, kikatakata inge bakulumpe mu kipwilo kechi bevwangamo mu kwimba nyimbo ne, nangwa inge batemwa kuba bintu bikwabo pa kimye kya kwimba.—Sala. 30:12.

³ Inge twayuka’mba kwimba ke lubaji lwanema mu mpopwelo yetu, kechi tukalupukanga pangye nangwa kushalapo kimye kya kwimba ne. Onkao mambo, twafwainwa kwishikisha’mba: ‘Nanchi nanemeka kwimba nyimbo pa kupwila nyi? Nakonsha kuba byepi inge paji kindengela kumvwa bumvu kwimba na lusekelo? Kabiji  nakonsha kuba byepi pa kuba’mba ñimbenga na muchima yense?’

4, 5. Twayuka byepi kuba’mba bena Isalela banemekele kwimba nyimbo ya kutota Yehoba?

⁴ Kufumatu ne kala, bapopweshi ba Yehoba ba kishinka baimbanga nyimbo ya kumutota. Tufunda kuba’mba bimye byonse bena Isalela byo bakookelanga Yehoba ne kumwingijila na muchima yense, baimbanga bingi nyimbo ya kumutota. Mfumu Davida byo anengezhezhenga bantu ba kwingila mingilo pa nzubo ya Lesa, watongwele bena Levi 4,000 ba kwimba nyimbo. Pa bano pajinga bantu 288 “bo bafunjishe kwimbila Yehoba bulongo.”—1 Moba 23:5; 25:7.

⁵ Kimye bena Isalela kyo bapainenga nzubo ya Lesa kwi Yehoba, baimbile nyimbo ya kumutota. Baibolo waamba’mba: “Kimye bavumya matolompita ne banyimbi kyo batotelenga ne kusanchila Yehoba na jiwi jimo, ne kuvuma kwa matolompita, ne kwa nsonsolo ne kwa bijimba bya mizhinge byo kwayilenga mwiulu pa kutota Yehoba, . . . lukumo lwa Yehoba lwayujile mu nzubo ya Lesa wa kine.” Kino kyafwainwa kyakoseshe bingi lwitabilo lwa bena Isalela.—2 Moba 5:13, 14; 7:6.

6. Lumbululai banyimbi byo baimbile na lusekelo kimye Nehemiya kyo ajinga kitumbafumu mu Yelusalema.

⁶ Nehemiya byo atangijilenga bena Isalela mu mwingilo wa kushimukulula masakwa a Yelusalema, wanengezhezhe bena Levi ba kwimba nyimbo na bijimba. Juba jo bazhijikilenga ano masakwa, banyimbi baimbile nyimbo yalengejile bantu kwikala na lusekelo lukatampe. Pa joja juba, kwajinga “mabumba akatampe abiji a banyimbi ba kwimba nyimbo ya kusanta.” Jibumba jimo japichijile ku lubaji lumo ne jikwabo japichijile ku lubaji lukwabo, kabiji ano mabumba abiji asambakenejile kwipi na nzubo ya Lesa ne kwimba nyimbo na lusekelo kya kuba yaumvwanyikile ne kwalepa. (Ne. 12:27, 28, 31, 38, 40, 43) Yehoba wasangalele bingi pa kumvwa nyimbo ya kumutota yaimbilenga bapopweshi banji.

7. Yesu wamwesheshe byepi amba kwimba kwanema bingi ku bena Kilishitu?

⁷ Kipwilo kya bena Kilishitu byo kyalengelwe, nyimbo yatwajijile kwikala lubaji lwanema bingi lwa mpopwelo ya kine. Juba jo atendekeshe Kijiilo kya Nkambo kya Mabanga, Yesu ne batumwa banji baimbile nyimbo ya kutota Lesa.—Tangai Mateo 26:30.

8. Bena Kilishitu batanshi bamwesheshe byepi buneme bwa kwimba nyimbo pa kupopwela?

⁸ Bena Kilishitu batanshi bamwesheshe buneme bwa kwimba nyimbo ya kutota Lesa. Nangwa kya kuba bapwilanga mu mazubo a balongo, kino kechi kibalengejile kukankalwa kwimbila Yehoba nyimbo ya kumutota ne. Kabiji mupashi watangijile mutumwa Paulo kutundaika balongo amba: “Saka mufunjisha ne kwitundaika anwe bene na bene na masalamo, na nyimbo ya kutota Lesa, ne na nyimbo ya ku mupashi yo baimba ya kusanta, ne kwimba mu michima yenu kwi Yehoba.” (Kolo. 3:16) Twafwainwa kwimba “nyimbo ya ku mupashi” iji mu buku wetu wa nyimbo na muchima wa kusanta kwi Yehoba. Ino nyimbo nayo ke kajo ka ku mupashi ketunengezhezha “kalume wa kishinka kabiji wa maana.”—Mat. 24:45.

9. (a) Ki ka kyakonsha kulengela bamo kubula kwimba pa kupwila ne pa kubuñana? (b) Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba twimbenga bulongo, kabiji bañanyi bafwainwa kutangijila kipwilo pa kwimba nyimbo? (Monai kipikichala kitanshi.)

⁹ Mwakonsha kuba byepi inge mu kisemi kyenu, mu kisho kyenu nangwa ku mpunzha ko mwikala bantu kechi bemba ne? Ano moba  inge mwaambula kijimba, mwakonsha kuteleka ku nyimbo yo baimba bulongo banyimbi bashenyenye. Bino kampe mumvwa bumvu inge mwaesakanya jiwi jenu na mawi a banyimbi baya nkuwa. Pano bino, kino kechi kyafwainwa kwimulengela kubula kwimbila Yehoba nyimbo ya kumutota ne. Pakuba, inge mwazhikula buku wenu wa nyimbo, mwafwainwa kwinuna mutwe ne kwimba na muchima yense. (Eze. 3:11; tangai Salamo 147:1.) Ano moba, mu Mazubo a Bufumu avula muji ma TV po batambisha byambo bya nyimbo, kabiji kino kikwasha bantu kwimba saka bainuna mitwe. Kabiji luno mu mutanchi wa Sukulu wa Mwingilo wa Bufumu wa bakulumpe mu bipwilo babikamo ne lubaji lwa kwimba nyimbo ya Bufumu. Kino kisakukwasha bakulumpe mu bipwilo kutangijilanga kipwilo pa kwimba nyimbo.

10. Ñanyi kishinka kyo twafwainwa kuvulukanga inge tumvwa moyo kwimba na jiwi ja peulu?

¹⁰ Kintu kimo kilengela bavula kubula kwimba na jiwi ja peulu ke moyo. Bachina kwimba na jiwi ja peulu, amba bakebaseka ku bakwabo na mambo a kwimba kileya. Bino vulukai kuba’mba inge tubena kwamba, “atweba bonse twituntula javula.” (Yako. 3:2) Pano bino, kino kechi kitulengela kuleka kwamba ne. Onkao mambo, nanchi twafwainwa kukankalwa kwimbila Yehoba nyimbo ya kumutota na mambotu a kuba’mba tuji na jiwi ja kileya nyi?

11, 12. Ñanyi mashinda amo akonsha kwitukwasha kwimba na jiwi ja peulu?

¹¹ Kampe tumvwa bumvu kwimba na jiwi ja peulu na mambo a kuba’mba kechi twayuka kwimba ne. Pano bino, twakonsha kufunda kwimba inge twalondela mashinda amo aamba pa bya kwimba. *

¹² Mwakonsha kufunda kwimba na bulume ne jiwi ja peulu inge kemupeme bulongo. Byonkatu malaichi byo apana bulume ku waileshi,  kupeema nako kupana bulume ku jiwi pa kwamba ne pa kwimba. Mwafwainwa kwimba na jiwi ja peulu, kukila ne byo jikala inge mubena kwamba. (Monai mashinda anembwa mu buku wa Mwenaimo mu Sukulu wa Lufunjisho Lwa Mwingilo wa Lesa, pa mapa 181-184, pa kamutwe ka kuba’mba “Pemainga Bulongo.”) Yukai kuba’mba mu Binembelo, javula bapopweshi ba Yehoba inge babena kwimba, bebakambizhanga’mba: “Bijikai na lusekelo.”—Sala. 81:1.

13. Lumbululai byo mwakonsha kuba pakuba’mba mwimbenga na jiwi ja peulu?

¹³ Pa kupopwela kwa kisemi nangwa pa lufunjisho lwa pa bunke, mukeseke kuba bino: Mukasale lwimbo umo ye mwatemwa bingi mu buku wetu wa nyimbo. Mukatange byambo bya yewo lwimbo na jiwi ja peulu. Kikalondelapo, mukapeme kabiji na jonka jiwi ja peulu, mukatange mukuku umotu mu yewo lwimbo. Kepo mukembe yewo mukuku na jiwi jakosa ja peulu. (Isa. 24:14) Inge mwauba bino, jiwi jenu jikakosa, kabiji kino ke kintu kyawama bingi. Kange mukomvwe moyo nangwa bumvu ne.

14. (a) Ñanyi kintu kikwabo kyakonsha kwitukwasha kwimba na jiwi ja peulu? (Monai kakitenguluzha kaamba’mba “ Bya Kuba pa Kuba’mba Mwimbenga Bulongo.”) (b) Ñanyi mashinda o mwamona’mba akonsha kwimukwasha pa kuba’mba jiwi jenu jumvwanyikenga bulongo?

¹⁴ Kechi mwakonsha kwimba na jiwi ja peulu inge mwabula kwasamisha ne. Jishinda jikwabo jakonsha kwimukwasha ke kwasamisha kukila byo mwasama inge mubena kwamba. Pano mwakonsha kuba byepi inge mwamona kuba’mba jiwi jenu jakooka nangwa inge jakanza? Mwakonsha kulondela mashinda aji mu buku wa Mwenaimo mu Sukulu wa Lufunjisho Lwa Mwingilo wa Lesa, pa jipa 184, pa kakitenguluzha ka kuba’mba “Byo Mwafwainwa Kuba pa Kuba’mba Jiwi Jumvwanyikenga Bulongo.”

15. (a) Babijikile’mba ka pa kupwila kwa mwaka kwa mu 2016? (b) Mambo ka o balupwijile buku wa nyimbo wa katataka?

¹⁵ Balongo ne banyenga bataainweko ku kupwila kwa mwaka kwa ba Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania mu 2016 basangalele  bingi kimye Mulongo Stephen Lett wa mu Jibumba Jitangijila kyo alupwile buku wa katataka wa kuba’mba ‘Imbilainga Yehoba na Lusekelo’ ne kubijika’mba katatakatu tukatendeke kumwingijisha pa kupwila. Mulongo Lett walumbulwile’mba balupula uno buku pa kuba’mba byambo bya nyimbo byesakane na byambo byo baingijisha mu Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya ye bapitulukamo. Bapitulukilemo mu nyimbo ne kufumyamo byambo bimo byabula mu Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya ye bapitulukamo wa mu 2013. Kikwabo, banungamo ne nyimbo ikwabo yaamba pa busapwishi ne ya kusanta pa bukuzhi. Kabiji na mambo a kuba’mba Jibumba Jitangijila janemeka bingi kwimba nyimbo pa kupwila, jafuukwilepo kupulinta buku uji na nkupiko ibula konaika bukiji, byonka biji nkupiko ya Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya.

16, 17. Ñanyi bintu byo bapimpulako mu lwimbo wetu wa katataka?

¹⁶ Pa kuba’mba kitupeelele kwingijisha buku wa ‘Imbilainga Yehoba na Lusekelo,’ nyimbo beitanchika bulongo kwesakana na mitwe. Nyimbo itanshi 12 yaamba pe Yehoba, palondela nyimbo itanu na isatu yaamba pe Yesu ne pa bukuzhi, kabiji palondela ne ikwabo yaamba pa mitwe ikwabo. Muji ne ndonda ya mitwe ikwashako boba bamba majashi kusala bulongo lwimbo wa jashi.

¹⁷ Kabiji pa kuba’mba bonse bembenga na muchima yense, byambo bimo byaingilanga kala bebifumyamo ne kubikamo byambo byapeela kumvwa, bingijisha bantu ano moba. Bapimpulako ne mitwe ya nyimbo, nabiji lwimbo wa kuba’mba “Lamainga Muchima Wenu” luno uji na mutwe wa kuba’mba “Tulamenga Muchima Wetu.” Mambo ka? Mambo kimye kyonse pa kupwila, pa kubuñana ne pa kushonkena, mu luonde mutaanwa bantu baiyakotu kimye kitanshi, aba bakifunda Baibolo, banyike, ne banyenga. Bano bonse pa kwimba uno lwimbo bakonsha kumvwa nobe babena kufundako bakwabo bya kuba. Onkao mambo, mutwe wa uno lwimbo ne byambo bimo bya mukachi bebipimpulako.

18. Mambo ka o kyanemena kuyuka nyimbo iji mu buku wa nyimbo wa katataka? (Monai tubyambo twa munshi.)

¹⁸ Nyimbo yavula mu buku wetu wa ‘Imbilainga Yehoba na Lusekelo’ beinemba nobe milombelo. Na mambo a kino, pa kwimba ino nyimbo mwakonsha kubuula Yehoba byonse biji mu muchima wenu. Nyimbo ikwabo ke ya kwitukwasha kwitundaika kwitemwa atwe bene na bene ne “kuba mingilo yawama.” (Hebe. 10:24) Onkao mambo, kyanema bingi kuyuka ino nyimbo ne bya kwiimba. Kyakonsha kwimukwasha kwiiyuka ke kuteleka ku nyimbo yo baimbila jimo iji pa jw.org. Inge kemupitulukemo mu nyimbo ku nzubo, mukembanga na muchima yense kabiji na jiwi ja peulu. *

19. Bonse mu kipwilo bakonsha kwivwangamo byepi mu kupopwela Yehoba?

¹⁹ Tuvulukenga’mba kwimba ke lubaji lwanema mu kupopwela kwetu. Ke jishinda janema bingi mo tusanchila Yehoba ne kumwesha’mba twamutemwa. (Tangai Isaya 12:5.) Inge kemwimbe na lusekelo, mukatundaika ne bakwenu kwimba na lusekelo. Luno ke lubaji lwa mpopwelo yetu lwakonsha kwivwangamo bantu bonse baiya na kupwila, ko kuba’mba banyike, bakulumpe, ne boba baiyakotu katataka. Onkao mambo, kange mumvwenga bumvu kwimba ne. Pakuba, kookelainga lutundaiko lwanembele nyimbi wa masalamo, lwa kuba’mba: “Mwimbilai Yehoba!” Bijikai na lusekelo!—Sala. 96:1.