1. Yehoba wakonsha kuba byepi pa kuba’mba afikizhe kyaswa muchima wanji?

YEHOBA wakonsha kwikela monse mo asakila pa kufikizha kyaswa muchima wanji. Wakonsha kwikala Mufunjishi, Utekeneshañana kabiji Musapwishi. Abino byo bintu bimo Yehoba byo afuukulapo kwikala. (Isa. 48:17; 2 Ko. 7:6; Nga. 3:8) Pano bino, javula wingijisha bantu kuba kyaswa muchima wanji. (Mat. 24:14; 28:19, 20; 2 Ko. 1:3, 4) Atweba bonse pa muntu pa muntu Yehoba wakonsha kwitupa maana ne bulume pa kuba’mba twikele monka mo akebela pa kuba’mba tube kyaswa muchima wanji. Abino byo twaambapo byo bilumbulula jizhina ja Yehoba kwesakana na byalumbulula bashayuka bavula.

2. (a) Mambo ka bimye bimo o twakonsha kuzhinaukila inge kya kuba Yehoba ubena kwitwingijisha? (b) Tusakwisamba pa ka mu uno mutwe?

² Atweba bonse tukeba Yehoba kwitwingijisha, bino bamo bazhinauka inge kya kuba Yehoba wibengijisha. Mambo ka? Na mambo a kukoma, bintu bya mu bwikalo, nangwa kubula bulume bwa kwingila, bamo balanguluka’mba kechi bengila bulongo ne. Pakuba bakwabo bakonsha kutondwa na byonka byo babena kuba ne kukankalwa kumona kuba’mba bafwainwa kukizhapo ne kuyilako palutwe. Mu uno mutwe, tusakwisamba pe Yehoba byo akonsha kwitukwasha atweba bonse kuba kyaswa muchima wanji. Kabiji tusakwisamba ne pa mashimikila a mu Baibolo amwesha Yehoba byo akwashishe bakalume banji, banabalume ne banabakazhi kwikala na kizaku ne bulume bwa kwingila. Kepo tusakwisamba ne pa byo twakonsha kuswisha Yehoba kwitwingijisha.

3. Kwesakana na byaamba Filipai 2:13, Yehoba wakonsha kwitupa byepi kizaku kya kwingila?

³ Tangai Filipai 2:13. * Yehoba wakonsha kwitupa kizaku kya kwingila. Wakonsha kuba byepi kino? Kampe twayukapo umo mu kipwilo wakajilwa kabiji ubena kukebewa bukwasho. Nangwa kampe bakulumpe mu kipwilo batanga nkalata yafuma ku ofweshi wa musampi kwitubuula’mba kuji kubena kukebewa bukwasho mu nyaunda ikwabo. Twakonsha kwiipuzha atweba bene amba, ‘Nakonsha kuba byepi pa kuba’mba nkwashañane?’ Nangwa kampe betupa mwingilo umo wakatazha, kabiji kechi twayuka inge kya kuba tukakonsha kumwingila bulongo ne. Nangwa inge twatangapo byambo bimo mu Mambo a Lesa, twakonsha kwiipuzha’mba, ‘Nakonsha kwingijisha byepi bino byambo bya mu Baibolo kukwasha bakwetu?’ Yehoba kechi uketukanjikizha kwingila mwingilo wanji ne. Bino inge wamona’mba tubena kulanguluka pa byo twakonsha kuba, Yehoba wakonsha kwitupa kizaku kya kufuukulapo ne kuba kyo kyo kintu.

4. Yehoba wakonsha kwitupa byepi bulume bwa kwingila?

⁴ Yehoba wakonsha kwitupa ne bulume bwa kwingila. (Isa. 40:29) Wakonsha kwitupa mupashi wanji wazhila pa kuba’mba etukwashe kuwamishako busendwe bwetu. (Lupu. 35:30-35) Kupichila mu jibumba janji, Yehoba wakonsha kwitufunjisha bya kwingila mingilo imo. Inge kya kuba kechi mwayuka bya kwingila mwingilo umo ne, lombai bukwasho. Kikwabo, mwafwainwa kukasuluka kulomba kwi Shetu kabiji mpanyi kuba’mba emupe “bulume bwakila bwa bantu.” (2 Ko. 4:7; Luka 11:13) Mu Baibolo muji mashimikila a banabalume ne banabakazhi Yehoba bo akwashishe kupichila mu kwibapa kizaku ne bulume bwa kwingila. Byo tusakwisambanga pa ano mashimikila, mweseke kulanguluka pa mashinda Yehoba mo akonsha kwimwingijisha ne anweba.

5. Tufunjilako ka ku jishinda Yehoba jo aingijishemo Mosesa ne kimye kyo amwingijishe kupokolola bantu banji?

⁵ Yehoba walengejile Mosesa kwikala mupokolweshi wa bena Isalela. Pano ñanyi kimye Yehoba kyo amwingijishe? Nanchi kyonka kimye Mosesa kyo amwene’mba wafikilamo kwingila byo “bamufunjishe maana onse a bena Ijipita” nyi? (Byu. 7:22-25) Ine, Yehoba waingijishe Mosesa kimye kyo amufunjishe kwikala muntu wipelula kabiji wakooka muchima. (Byu. 7:30, 34-36) Yehoba wakwashishe Mosesa kuchinchika ne kuya na kwisamba na mfumu wajinga bingi na bulume mu Ijipita. (Lupu. 9:13-19) Tubena kufunjilako ka ku jishinda Yehoba jo aingijishemo Mosesa ne kimye kyo amwingijishe? Yehoba wingijisha bantu bamwesha byubilo byanji kabiji baketekela mu bulume bwanji.—Fili. 4:13.

6. Tufunjilako ka kwi Yehoba byo aingijishe Bazilai kukwasha Mfumu Davida?

⁶ Byo papichile myaka, Yehoba waingijishe Bazilai kukwasha Mfumu Davida. Davida ne bantu banji baumvwine bingi nzala, bakookele kabiji bafwile kilaka byo banyemenenga mwana wa kwa Davida aye Abisalomo. Bazilai saka akoma bingi pa kyo kya kimye, wabikile bumi bwanji mu kizumba pamo na bakwabo kutwajila Davida ne bo ajinga nabo bintu byakebewenga. Bazilai kechi walangulukile’mba mambo wakotele kechi bakonsheshe kumwingijisha kwi Yehoba ne. Pakuba waingijishe byonse byo ajinga nabyo kukwasha bakalume ba Lesa bakajilwe. (2 Sam. 17:27-29) Tubena kufunjilako ka? Nangwatu twakoma Yehoba wakonsha kwitwingijisha kukwasha bapopweshi bakwetu bakajilwa, mu kyalo kyetu nangwa mu kyalo kikwabo. (Maana 3:27, 28; 19:17) Nangwatu inge kechi mwakonsha  kwibakwasha anweba bene ne, bino mwakonsha kupanako bupe bwa mali ku mwingilo wa ntanda yonse pa kuba’mba bakeengijishe kukwasha balongo ne banyenga baponenwa na bya malwa.—2 Ko. 8:14, 15; 9:11.

7. Yehoba waingijishe byepi Shimeona, kabiji kuyuka kino kwitutundaika byepi?

⁷ Yehoba walayile mwanamulume wajinga mukote wa kishinka waikalanga mu Yelusalema aye Shimeona kuba’mba kechi ukafwa saka akyangye kumona Mesiasa ne. Kyamweka uno mulaye watundaikile bingi Shimeona, mambo wapembejile Mesiasa pa myaka yavula. Yehoba wapesheshe Shimeona na mambo a lwitabilo ne kuchinchika kwanji. Juba jimo, “byo bamutangijile ku mupashi wazhila,” watwelele mu nzubo ya Lesa. Mu nzubo ya Lesa mo atwelele, wamwene lukeke Yesu, kabiji Yehoba wamwingijishe kwamba bungauzhi bwa kuba’mba uno mwana ukekala Kilishitu. (Luka 2:25-35) Nangwa kya kuba Shimeona kechi waikele myaka yavula kuba’mba amone Yesu byo aingijile mwingilo wanji pano pa ntanda ne, bino wasanchijile Yehoba pa kumwingijisha mu jino jishinda, kabiji ukatambula ne mapesho akwabo kulutwe. Mu ntanda ipya, uno mwanamulume wa kishinka ukamona bukalama bwa kwa Yesu byo bukapesha bantu bonse pano pa ntanda. (Nte. 22:18) Ne atweba twakonsha kusanchila Yehoba pa kwitwingijisha mu mwingilo wanji.

8. Yehoba wakonsha kwitwingijisha byepi byonka byo aingijishe Banabasa?

⁸ Mu kimye kya bena Kilishitu batanshi, mwanamulume wajinga mpanyi aye Yosefwa waswishishe Yehoba kumwingijisha. (Byu. 4:36, 37) Kabiji kyamweka na mambo a kuba’mba Yosefwa wayukile bingi kutekenesha bakwabo, batumwa bamutelanga’mba Banabasa, kulumbulula’mba “Mwana wa Lutekenesho.” Kimye Saulo kyo aikele mwina Kilishitu, balongo bavula bachiine kuya ko ajinga mambo wamanyikilenga kipwilo saka akyangye kwitabila. Nangwa byonkabyo, na mambo a kuba’mba Banabasa wajinga na muchima wawama, wayile na kukwasha Saulo, kabiji kyamweka Saulo wasanchile bingi pa kumukwasha. (Byu. 9:21, 26-28) Mu kuya kwa kimye, bakulumpe mu kipwilo mu Yelusalema bamwene kuba’mba balongo bajinga ku mapunzha a kwalepa nabiji ku Antioka wa mu Silya bakebewenga lutundaiko. Ñanyi ye batumineko? Batumineko Banabasa. Basajile bulongo. Binembelo byamba’mba Banabasa watendekele “kwibatundaika bonse kutwajijila kwikala mwi Nkambo na muchima yense.” (Byu. 11:22-24) Ne lelo jino, Yehoba wakonsha kwitukwasha kwikala “mwana wa Lutekenesho” ku bena Kilishitu bakwetu. Wakonsha kwitwingijisha kutekenesha boba bafwisha. Nangwa wakonsha kwitutundaika kuya na kufwakesha nangwa kutumina foni muntu wakolwa nangwa uji na bulanda ne kumutundaika na byambo bicheche byawama bya lutekenesho. Abya mukaswisha Yehoba kwimwingijisha byonka byo aingijishe Banabasa nyi?—1 Tesa. 5:14.

9. Tufunjilako ka kwi Yehoba byo akwashishe mulongo wa jizhina ja Vasily kwikala kafunga wawama?

⁹ Yehoba wakwashishe mulongo wa jizhina ja Vasily kwikala kafunga wawama. Kimye Vasily kyo bamutongwele kwikala mukulumpe mu kipwilo saka aji na myaka 26, waakaminwe’mba kechi wafikijilemo kukwasha ba mu kipwilo kwikala na bulunda bwakosa ne Lesa ne, kikatakata boba bapichilenga mu makatazho. Nangwa byonkabyo, bakulumpe mu kipwilo babanda bamufunjishe bya kwingila kabiji wafunjile byavula byo atainwe ku Sukulu wa Mwingilo wa Bufumu. Waingijile na ngovu kuba’mba ekale kafunga wawama. Wibikijile bikonkwanyi bicheche byo afwainwe kufikizha. Byo afikizhenga bino bikonkwanyi byanji, moyo watendekele kupwa. Waambile’mba: “Bintu byo nachinanga kala, luno byo bindetela lusekelo. Inge Yehoba wankwasha kutaana kinembelo kyawama kya kwingijisha pa kutekenesha mulongo nangwa  nyenga mu kipwilo, kindetela bingi lusekelo.” Balongo inge kya kuba’mba mwaswisha Yehoba kwimwingijisha byonka byaubile Vasily, wakonsha kwimupa maana a kwingila mingilo ikatampe mu kipwilo.

10. Abigaila waubile byepi, kabiji mwakonsha kufunjilako ka kwi aye?

¹⁰ Davida ne bantu banji, bebapupijilenga kwi Mfumu Saulo, kabiji bakebewenga bukwasho. Bantu ba kwa Davida bayile na kulomba tukajo ku mwanamulume mwina Isalela wa jizhina ja Nabala kuba’mba ebapepo tukajo tonse to akonsheshe kwibapa. Bamwene’mba bakonsha kulomba kajo kwi Nabala mambo balaminenga mikooko yanji mungye. Bino Nabala na mambo a kwitemwatu aye mwine, wakaine, kechi wibapelepo kintu nangwa kimo ne. Davida wazhingijile bingi kabiji wafuukwilepo kuya na kwipaya Nabala ne banabalume bonse bo ajinga nabo. (1 Sam. 25:3-13, 22) Nangwa byonkabyo, muka Nabala aye Abigaila wajinga na milangwe kabiji walambile bingi. Uno mwanamukazhi wachinchikile ne kuya na kuponena ku maulu a kwa Davida ne kumusashijila kuba’mba abule kwikala na mambo a mashi kupichila mu kushinkanya. Wamutundaikile kusha byonse mu maboko a Yehoba. Byambo byaambile Abigaila ne byubilo byanji byafikile Davida pa muchima. Wayukile kuba’mba Yehoba ye watumine uno mwanamukazhi. (1 Sam. 25:23-28, 32-34) Abigaila wajinga na byubilo byawama byalengejile Yehoba kumwingijisha. Ne banabakazhi bena Kilishitu ano moba baji na milangwe bakonsha kwibengijisha kwi Yehoba kukosesha bisemi byabo ne bakwabo mu kipwilo.—Maana 24:3; Titu. 2:3-5.

11. Baana ba bakazhi ba kwa Shaluma baubile byepi, kabiji bañanyi lelo jino babena kulondela byo baubile?

¹¹ Byo papichile myaka, baana ba bakazhi ba kwa Shaluma bajinga pa banabakazhi Yehoba bo aingijishe kwingilako mwingilo wa kushimukulula masakwa a Yelusalema. (Ne. 2:20; 3:12) Nangwa kya kuba shabo wajinga mwana mfumu, bano baana babakazhi ba kwa Shaluma bepaine kwingila mwingilo wakatezhe bingi. (Ne. 4:15-18) Kechi bajinga nobe banabalume bayile nkuwa bena Tekoa babujile kwipelula “kuba’mba bengileko uno mwingilo” ne. (Ne. 3:5) Fwanyikizhai lusekelo lwajinga na baana ba bakazhi ba kwa Shaluma kimye mwingilo wa kushimukulula nsakwa byo apwile mu moba 52. (Ne. 6:15) Mu ano moba, banyenga babena kwipana kwingila mwingilo wa Lesa wa kushimika ne kuwamisha bishimikwa byo tupopwelamo Yehoba. Bano banyenga ba kishinka bayuka mingilo kabiji bengila na kizaku bakebewa bingi pa kuba’mba mwingilo endenga bulongo.

12. Yehoba wakonsha kwitwingijisha byepi byonka byo aubile ne Tabita?

¹² Yehoba watundaikile Tabita kwingila “mingilo yawama yavula kabiji wapananga bya bupe,” kikatakata ku banabakazhi bafwilwa. (Byu. 9:36) Na mambo a bumpanyi bwanji ne lusa, bavula bamujijile bingi kimye kyo afwile. Bino baikele na lusekelo kimye kyo bamusangwile ku mutumwa Petelo. (Byu. 9:39-41) Tufunjilako ka kwi Tabita? Nangwa twibakulumpe nangwa twibanyike, banabalume nangwa banabakazhi, atweba bonse twakonsha kukwasha balongo ne banyenga mu mashinda apusana-pusana.—Hebe. 13:16.

13. Nyenga wajinga bingi na bumvu aye Ruth bamwingijishe byepi kwi Yehoba, kabiji waambilepo’mba ka?

¹³ Nyenga wajinga bingi na bumvu wa jizhina ja Ruth wakebelenga kwikala mishonale. Saka akijitu mwanyike, uno nyenga wayile ku nzubo ku nzubo na kupana matalakiti bukiji bukiji. Waambile’mba: “Neyowele bingi uno mwingilo.” Pano bino, kyamukatazhanga bingi kwisamba na bantu ne kwibabuula pa Bufumu bwa Lesa. Nangwa kya kuba wajinga na bingi na bumvu, bino waikele painiya wa kimye kyonse saka aji na myaka 18. Mu 1946, wataainwe ku Sukulu wa  Baibolo wa Gileada wa Watchtower kabiji mu kuya kwa kimye wayile na kwingijila ku Hawaii ne ku Japan. Yehoba wamwingijishe bingi kusampanya mambo awama mu bino byalo. Byo papichile myaka 80 yo aingijile mwingilo wa kusapwila, Nyenga Ruth waambile’mba: “Yehoba unkosesha kimye kyonse. Wankwashishe kushinda bumvu. Nashiinwa kuba’mba Yehoba wakonsha kwingijisha muntu yensetu wamuketekela.”

14. Kwesakana na byaamba Kolose 1:29, twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba Yehoba etwingijishe?

¹⁴ Kufumatu ne kala kene, Yehoba ukwasha bakalume banji kwingila mingilo yapusana-pusana. Lesa wakonsha kwimulengela kwikala byepi? Pa kuba’mba Yehoba emukwashe, mwafwainwa kwingila na ngovu. (Tangai Kolose 1:29.) Inge mwipana kuba’mba Yehoba emwingijishe, wakonsha kwimulengela kwikala musapwishi wingila na mukoyo, mufunjishi wawama, utekenesha bantu, wa mwingilo wingila bulongo, mulunda wawama, nangwa kwimulengela kwikela monse mo akebela pa kuba’mba mufikizhe kyaswa muchima wanji.

15. Kwesakana na byaamba 1 Timoti 4:12, 15, balongo banyike lelo jino bafwainwa kusashijila Yehoba kwibakwasha kuba byepi?

¹⁵ Nga anweba balongo banyike bakitwala mwafwainwa kuba byepi? Kubena kukebewa banabalume bavula baji na ngovu ba kwingila mingilo ya bunkwasho mu kipwilo. Mu bipwilo byavula bakulumpe mu kipwilo bavula kukila bankwasho. Nanchi anweba bamo kechi mwakonsha kwipana kufunda mingilo imo mu kipwilo nenyi? Bimye bimo balongo bamba’mba, “Ñumvwatu bulongo kwikala musapwishi, kechi nkeba mingilo ikwabo ne.” Inge ne anweba byo byo mulanguluka, sashijilai Yehoba kwimupa kizaku pa kuba’mba mufikilemo kwikala nkwasho mu kipwilo ne kwimupa bulume bwa kwingila mingilo yonse yo akonsha kwimupa. (Sapwi. 12:1) Tubena kukeba bukwasho bwenu.—Tangai 1 Timoti 4:12, 15.

16. Ñanyi bintu byo twafwainwa kulomba kwi Yehoba, kabiji mambo ka?

¹⁶ Yehoba wakonsha kwimulengela kwikala monse mo akebela pa kuba’mba afikizhe kyaswa muchima wanji. Onkao mambo, mulombai kwimupa kizaku kya kwingila mwingilo wanji, kabiji mulombai kwimupa bulume bukebewa. Nangwa mwi banyike nangwa bakulumpe, ingijishainga kimye kyenu, bulume, ne bintu byenu kunemekelamo Yehoba luno. (Sapwi. 9:10) Kange muswishe moyo nangwa kumvwa kubula kufikilamo bimulengele kubula kwingijila Yehoba papelela bulume bwenu ne. Ke kintu kyanema bingi kwingila papelela bulume bwetu kuleta munema kwi Shetu wa butemwe.