Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

JISHIMIKILA JA BWIKALO

Kwingijila Pamo na Balongo Batemwa Lesa Kwamfunjisha Byavula

Kwingijila Pamo na Balongo Batemwa Lesa Kwamfunjisha Byavula

MU MYAKA ya mu ma 1930, batata ba James Sinclair ne bamama ba Jessie, bavilukijile ku kijiiji kya Bronx, kiji mu muzhi mukatampe wa New York City. Muntu umo ye batatwile kupwanañana nanji wajinga Willie Sneddon wafumine ku Scotland konka kwafumine bansemi bami. Byo bamonañenetu, batendekele kwisamba pa bisemi byabo. Bino byonse byamwekele saka nkyangye kusemwa.

Bamama babuujile ba Willie amba bashabo ne bakolojabo ba balume bafwijile pa kalunga ka North Sea. Byo balobelenga masabi pa kano kalunga, bwato bwabo bwapichile pa kupata. Baambile’mba kino kyamwekele Nkondo Itanshi ya Ntanda Yonse saka ikyangye kutendeka. Ba Willie bakumbwile’mba, “Bashenu baji ku helo!” Ba Willie bajinga Bakamonyi ba kwa Yehoba, kabiji uno mwisambo ye walengejile bamama kutendeka kufunda bukine bwa mu Baibolo.

Ba Willie Sneddon ne benakwabo ba Liz

Bamama bazhingijile bingi pa kumvwa byaambile ba Willie, mambo bayukile’mba bashabo bajinga na byubilo byawama. Bino ba Willie banungilepo’mba, “Musakumvwa byepi inge nemubuula’mba Yesu wayile ku helo”? Pa kumvwa bino, bamama bavulukile mafunjisho a mu chechi wabo aambile’mba Yesu byo afwile, wayile ku helo apa bino wasangulwa pa juba ja busatu. Batendekele kulanguluka’mba, ‘Inge kya kuba helo yajinga mpunzha kuji mujilo ko bamanyikila babi, mambo ka Yesu o ayijileko?’ Kino kyalengejile bamama kukeba kufunda bukine. Batatwile kuya na kupwila ku kipwilo kya Bronx kabiji babatizhiwe mu 1940.

Saka nji ne bamama, kabiji pa kimye kikwabo saka nji ne batata

Mu yoya myaka, kechi kwajingapo lunengezho lwa kukwasha bansemi bena Kilishitu kuta muchima ku kufunjisha baana babo Baibolo ne. Byo nakijingatu kalombwana, nashalanga ne batata inge bamama baya na kupwila ne kusapwila ku mpelo ya milungu. Byo papichile myaka icheche, amiwa na batata twatatwile kupwila pamo ne bamama. Bamama babambakene bingi mu mwingilo wa kusapwila mambo awama kabiji bafunjishanga bantu bavula Baibolo. Bimye bimo bavula bo bafunjishanga Baibolo bakonkananga pamo ne kwibafunjisha pa kimye kimo mambo baikalanga kipikipi. Natendekele kuya nabo mu mwingilo inge twashinka sukulu. Na mambo a kuba bino, nafunjile bintu byavula mu Baibolo ne bya kufunjisha bakwetu Mambo a Lesa.

Bino byo nakijinga mwanyike kechi nanemekele bukine ne. Kechi natangako muchima ne. Nangwa byonkabyo, byo nafikizhe myaka 12, naikele musapwishi wa Bufumu kabiji natatwile kusapwila kimye kyonse. Byo nafikizhe myaka 16, napaine bumi bwami kwi Yehoba, kabiji nabatizhiwe pa 24 July, 1954, pa kushonkena mu muzhi wa Toronto, mu Canada.

KWINGIJILA PA BETELE

Balongo bamo mu kipwilo kyetu baingijilanga pa Betele kabiji bakwabo baingijilepo kala. Bantundaikanga bingi. Natemenwe bingi jishinda jo baambilangamo ne kulumbulula bukine bwa mu Baibolo. Nangwa kya kuba bafunjishi ku sukulu batundaikilenga kuya ku sukulu mukatampe, bino nebikijile kikonkwanyi kya kuya ku Betele. Onkao mambo, nanembele pepala wa kwipwizhapo mwingilo wa pa Betele ne kupa mulongo wafumine ku musampi waishile na kushonkena mu muzhi wa Toronto. Kabiji napaine jikwabo pepala wa kwipwizhapo uno mwingilo pa kushonkena kwajingako mu 1955 mu kibanza kya Yankee Stadium, mu New York City. Byo nafikizhe myaka 17, natambwijile nkalata ya kungita kuya na kwingijila pa Betele mu Brooklyn pa 19 September, 1955. Juba ja bubiji pa Betele, natendekele kwingijila ku Dipatimenti Ulenga Mabuku, wajinga pa kishimikwa kyaikejile pa 117 Adams Street. Naingilanga na munkinyi utanchika mapepala bulongo mu milumba, mulumba umo mapa 32, apa bino neashinjikila ku munkinyi wasonanga ano mapepala kuba’mba ekale mabuku.

Natendekele kwingijila pa Betele mu Brooklyn saka nji na myaka 17

Byo napwishisheko ñondo uno ku Dipatimenti Ulenga Mabuku, bantumine kuya na kwingijila ku Dipatimenti wa Magazini mambo nayukile kutaipa. Mu yoya myaka, balongo ne banyenga baingijishanga tubilata mo basembulula bulongo bisopelo pa kunemba mazhina a bantu bakeba kutambwilanga Kyamba kya Usopa ne Labainga! Byo papichile bañondo bacheche, natendekele kwingijila ku dipatimenti utuma mabuku mu mapunzha apusana pusana. Mulongo Klaus Jensen watangijilanga uno dipatimenti wañambijile’mba ñendelenga pamo na mulongo waendeshanga kimbayambaya kutwala bibokoshi bya mabuku ku bitulu bya kalunga ka mema pa kuba’mba ano mabuku beatwale mu byalo byapusana pusana na maato. Kabiji kwaikalanga ne mifuko ya magazini o twatwalanga na kuposhita ku bipwilo byonse bya mu United States. Mulongo Jensen waambile’mba kwingila mwingilo wa kushinkula byanema usakunkwasha bingi mu bwikalo bwami. Najingatu na kinemenezhi kya 57 kg kabiji nakepele bingi. Kyamweka Mulongo Jensen wayukile’mba uno mwingilo ukankwasha.

Dipatimenti wa Magazini watuminanga bipwilo magazini o bakebanga. Onkao mambo, nayukile kibelengelo kya milaka yo bapulinchilangamo magazini mu Brooklyn ne kwiatuma mwaya ntanda. Milaka yavula kechi neiyukile ne, bino najinga bingi na lusekelo pa kuyuka’mba magazini avula bingi abena kuya ku mapunzha aji kwalepa bingi. Kechi nayukilepo’mba mu kuya kwa kimye nkafwakeshapo ano mapunzha ne.

Saka nji ne ba Robert Wallen, ba Charles Molohan, ne ba Don Adams

Mu 1961, bampele mwingilo wa kwingijila ku dipatimenti utala pa mali kabiji Mulongo Grant Suiter ye watangijilanga uno dipatimenti. Byo napwishisheko myaka icheche ku uno dipatimenti, bantumine kuya na kwingijila mu ofweshi wa Mulongo Nathan Knorr watangijilanga mwingilo wetu wa ntanda yonse. Wandumbulwijile’mba mulongo umo waingijilanga mu ofweshi wanji wanengezhezhenga kuya na kutanwa ku Sukulu wa Mwingilo wa Bufumu pa ñondo umo, kabiji amba inge wabwela ukengijilanga ku Dipatimenti Utala pa Bibena Kwenda Mwingilo. Yami natendekele kwingila mwingilo ye aingilanga kabiji naingijilanga pamo na Mulongo Don Adams. Mulongo Don ye ye napele nkalata ya kwipuzha mwingilo wa pa Betele kimye kya kushonkena mu 1955. Balongo bakwabo bo nataaine baingijilanga mu uno ofweshi ke Robert Wallen ne Charles Molohan. Atweba bonse bana twaingijijile pamo myaka kukila pa 50. Kyandetejile bingi lusekelo kwingijila pamo na bano banabalume ba kishinka batemwa Lesa.—Sala. 133:1.

Venezuela, kyo kyalo kitanshi kyo nafwakashijile mu 1970

Kutendeka mu mwaka wa 1970, bampele mwingilo wa kufwakesha maofweshi a misampi a ba Watch Tower Society jimo nangwa jibiji pa mwaka. Kino kyavwangilemo kufwakesha bisemi bya pa Betele ne bamishonale baji mwaya ntanda ne kwibatundaika, ne kumona bibena kwingila misampi. Kyansangajikanga bingi pa kutaana balongo ne banyenga bapwishishe Sukulu wa Gileada kala kabiji batwajijila kwingijila Lesa mu bukishinka mu byalo bingi. Na mambo a uno mwingilo nafwakesha byalo kukila pa 90.

Kyawamine bingi kufwakesha balongo mu byalo kukila pa 90

NATAAINE MULUNDA WA KISHINKA

Bonse ba mu kisemi kya Betele mu Brooklyn bebatumine mu bipwilo byapusana pusana mu nyaunda ya New York City. Amiwa bantumine ku kipwilo kyajinga mu Bronx. Kipwilo kitanshi kyajinga ku ino mpunzha kyakomene kabiji baabene ne kulenga kipwilo kikwabo. Kipwilo kitanshi kyatendekele kutelwa’mba Upper Bronx, kabiji mo mo napwilanga.

Mu ma 1960, kisemi kya Bakamonyi kyafumine ku kyalo kya Latvia bafunjijile bukine ku bulenge bwa Bronx bavilukijile mu kipwilo kyetu. Mwanabo wa mukazhi mubeji aye Livija byo apwishishetu sukulu waikele painiya wa kimye kyonse. Byo papichile bañondo bacheche, wayile na kwingijila ku Massachusetts kwakebewenga basapwishi ba Bufumu bavula. Natendekele kumutumina makalata kumubuula bintu byamwekelenga mu kipwilo, kabiji ne aye wantuminanga kumbula byo aingijilenga mwingilo wa kusapwila mu nyaunda ya Boston.

Amiwa ne ba Livija

Byo papichile myaka icheche, Livija bamutongwele kwikala painiya wiikajila. Wakebeshe kwingila papelela bulume bwanji mu mwingilo wa Yehoba. Onkao mambo, waipwizhe kuya na kwingijila pa Betele kabiji bamwichile mu 1971. Kyajingatu nobe Yehoba ye wanengezhezhenga byonse bino. Namusongwele pa 27 October, 1973, kabiji Mulongo Knorr ye waambile jashi ja masongola. Byambo bya Maana 18:22 byaamba’mba: “Awa wataana mwanamukazhi wawama wataana kintu kyawama, kabiji utambula bibusa kufuma kwi Yehoba.” Yehoba witubila bibusa amiwa ne ba Livija kabiji twaingijila pamo mwingilo wa pa Betele myaka kukila pa 40. Kabiji twatwajijila kutundaika kipwilo kiji monka mu nyaunda ya Bronx.

KWINGIJILA PAMO NA BALONGO BA KWA KILISHITU

Kyawamine bingi kwingijila pamo na Mulongo Knorr. Waingilanga bingi na mukoyo kutundaika bukine kabiji wanemekele bingi bamishonale bonse mwaya ntanda pa mwingilo ye baingilanga. Bamishonale bavula bo Bakamonyi batanshi bajinga mu byalo mo bebatumanga kuya na kwingijila. Naumvwine bingi bulanda pa kumona Mulongo Knorr byo amanamine na kikola kya kansa mu 1976. Juba jimo saka aji pa mwanya, wañambijile kumutangila byambo byo banengezhezhenga kupulinta. Wantumine kuya na kwita Mulongo Frederick Franz kuba’mba omvweko byo nsakutanganga. Mu kuya kwa kimye, nayukile’mba Mulongo Franz wajinga na lukatazho lwa meso, kabiji Mulongo Knorr ye wamutangilanga bino bintu.

Kimye kyo twafwakashijile musampi umo, pamo ne ba Daniel Sydlik ne benakwabo ba Marina mu 1977

Mulongo Knorr wafwile mu 1977, bino bantu bamuyukile kibatekeneshe bingi pa kuyuka’mba wapwishishe mwingilo wanji pano pa ntanda mu bukishinka. (Lum. 2:10) Kepo Mulongo Franz atendekele kutangijila mwingilo wetu.

Pa kyokya kimye, yami najinga munembeshi wa Mulongo Milton Henschel waingijijile pamo na Mulongo Knorr pa myaka yavula. Mulongo Henschel wambuujile’mba mwingilo wami mukatampe pa Betele ke wa kukwasha Mulongo Franz mu mashinda apusana pusana. Namutangilanga byambo kimye kyonse saka bakyangye kwibipulinta. Mulongo Franz kechi walubangamo bintu ne, kabiji watangatu muchima pa byo babena kumutangila. Kyawamine bingi kumukwasha kufikatu ne byo apwishishe mwingilo wanji pano pa ntanda mu December 1992.

Ofweshi wa Betele wajinga pa 124 Columbia Heights, po naingijile pa myaka yavula

Myaka 61 yo naingijila pa Betele mu Betele yapitatu nobe mu kukopa kwa jiso. Bansemi bami bonse babiji bafwile saka baji ba kishinka kwi Yehoba, kabiji mbena kutengela kukebatambwila mu ntanda yawama. (Yoa. 5:28, 29) Kafwako kintu nangwa kimo kiji mu ino ntanda yatama kyakonsha kwesakana pamo na kwingijila pamo na banabalume ne banabakazhi ba kishinka mu kutundaika bantu ba Lesa mwaya ntanda ne. Pa myaka yonse yo twaingila mwingilo wa kimye kyonse, amiwa ne ba Livija twataana kuba’mba “lusekelo lwa Yehoba yo nsakwa [yetu] yakosa.”—Ne. 8:10.

Jibumba ja Yehoba kechi jaimena pa mwingilo wa muntu umo ne, pakuba Yehoba mwine ye ulengela mwingilo wa kusapwila bukine bwa Bufumu kutwajijila. Ke kintu kyawama bingi kwingijila pamo na balongo ne banyenga ba kishinka. Bashingwa bavula bo naingila nabo kechi bakiji pano pa ntanda ne. Pano bino, mbena kusanta bingi pa kwingijila pamo na bano bantu ba kishinka mwingilo wa Yehoba.