MUTWE WA KUFUNDA 36
LWIMBO 89 Umvwinainga ne Kukookela, Bemupeshe
“Ubainga byamba Mambo a Lesa”
“Ubainga byamba Mambo a Lesa, kechi kwiomvwatu ne.”—YAKO. 1:22.
BYO TUSAKWISAMBAPO
Uno mutwe usakwitukwasha kwikala na kizaku kya kutanga Mambo a Lesa pa juba pa juba ne kulanguluka pa byo tutanga ne kwibingijisha mu bwikalo bwetu.
1-2. Ñanyi bintu bilengela bantu ba Lesa kwikala na lusekelo? (Yakoba 1:22-25)
YEHOBA ne Mwananji bakeba’mba twikale na lusekelo. Nembi wa Salamo 119:2 waambile’mba: “Bo bene ba lusekelo balondela bya kuvululako byanji, aba bamukeba na muchima wabo yense.” Kabiji Yesu waambile’mba: “Batokwa ke boba bomvwa mambo a Lesa ne kwialama!”—Luka 11:28.
2 Atweba bapopweshi ba Yehoba twi bantu ba lusekelo. Mambo ka? Tuji na bishinka byavula bitulengela kwikala na lusekelo. Kishinka kimo pa bino ke kutanga Mambo a Lesa kimye kyonse ne kwingijisha byo tufunda.—Tangai Yakoba 1:22-25.
3. Ñanyi bintu byawama byo tumwenamo inge ketwingijishe byo tutanga mu Mambo a Lesa?
3 Tumwenamo bintu byawama byavula bingi inge ‘ketube byamba mambo a Lesa.’ Kwingijisha bintu byo tutanga mu Mambo a Lesa kwanema bingi mambo kutokesha Yehoba ku muchima. Kuyuka kino kishinka kwitulengela kwikala na lusekelo. (Sapwi. 12:13) Inge ketwingijishe byo tutanga mu Mambo a Lesa, kino kikakosesha bulunda bwetu na ba mu kisemi ne na balongo ne banyenga mu kipwilo. Kampe ne anweba mwamwenamo mu kuba bino. Kabiji tuchinuzhuka makatazho avula apitamo bantu babula kulondela mizhilo ya Yehoba. Ne atweba twaswa kino kishinka kyaambile Mfumu Davida. Panyuma ya kutongola malamuna ne mizhilo ya Yehoba mu lwimbo wanji, wapezhezheko’mba: ‘Mu kwialama, mufuma mfweto ikatampe.’—Sala. 19:7-11.
4. Mambo ka o kyakatezha kwingijisha byo tutanga mu Mambo a Lesa?
4 Kechi kyapeela kutanga Mambo a Lesa ne kwingijisha bintu byo tufunda ne. Nangwa kya kuba twapayankana mu bwikalo bwetu, twafwainwa kumonangapo kimye kya kutanga ne kufunda Baibolo pa kuba’mba tumvwishe Yehoba byo akeba’mba tubenga. Onkao mambo, twayai tupituluke mu bintu bimo byakonsha kwitukwasha kutanganga Mambo a Lesa kimye kyonse. Kabiji tusakwisamba ne pa bintu byakonsha kwitukwasha kulanguluka pa byo twatanga ne kumona byo twafwainwa kwingijisha bintu byo twafunda mu bwikalo bwetu.
MONAINGAPO KIMYE KYA KUTANGA MAMBO A LESA
5. Ñanyi bintu bimo bitulengela kupayankana bingi?
5 Bantu ba Yehoba bavula bapayankana bingi mu bwikalo bwabo. Twingijisha kimye kyabaya kwingijilamo mingilo ikwabo yanema. Atweba bavula twingila mingilo ya ku mubiji ya kwikwashishamo atweba bene ne kumwena ba mu kisemi kyetu. (1 Timo. 5:8) Bena Kilishitu bavula balama balongo babo bakolwa nangwa bakote. Kabiji atweba bonse twibikako kumona’mba tuji na butuntulu bwetu bwa mubiji bwawama mu bwikalo bwetu. Kunungapo tuji na mingilo ikwabo yanema yo twingila mu kipwilo. Mwingilo umo wanema ke kusapwila mambo awama papelela bulume bwetu. Na mambo a ino mingilo yonse yo muji nayo, mwakonsha kumonangapo byepi kimye kya kutanga Mambo a Lesa, kulanguluka langulukapo pa byo mwatanga ne kwingijisha byo mufunda?
6. Ñanyi kintu kyakonsha kwimukwasha kutanganga Baibolo kimye kyonse? (Monai ne kipikichala.)
6 Kutanga Baibolo kuji pa “bintu byanemesha” bena Kilishitu byo bafwainwa kubanga. Onkao mambo, twafwainwa kubanga bino kimye kyonse. (Fili. 1:10) Salamo mutanshi waamba pa mwanamulume wa lusekelo amba: “Aye usekela monka mu mizhilo ya Yehoba, Kabiji utanga mizhilo yanji ne kulanguluka langulukapo mute ne bufuku.” (Sala. 1:1, 2) Kino kibena kulumbulula’mba twafwainwa kumonangapo kimye kya kutanga Baibolo. Pano ñanyi kimye kyawama kutanga Baibolo? Mikumbu yetu yakonsha kupusana. Kintu kyanema ke kusala kimye kyawama kiketulengelanga kutanga Baibolo kimye kyonse. Mulongo aye Victor waambile’mba: “Natemwa kutanga Baibolo lukelo. Nangwa kya kuba kechi natemwa kuvumbuka lukelo ne, pano bino, kyo kimye kyawama mambo kechi kwikala byavula bya kuvulañanya ne. Bongo bukwatakanya bulongo bintu inge po po nabuuka.” Kampe kino kyakonsha kwingila ne kwi anweba. Ishikishai anweba bene amba, ‘Ñanyi kimye kyangwamina kutangilapo Baibolo?’
LANGULUKA LANGULUKAINGA PA BYO MUTANGA
7-8. Ñanyi bintu byakonsha kwitulengela kubula kumwenamo mu byo tutanga mu Baibolo? Lumbululai.
7 Nangwa byonkabyo, kishinka ke kya kuba’mba twakonsha kutanga byavula kwa kubula kwibyumvwisha. Nanchi mwakitangapo bintu bimo kabiji byo papitapo ka kimye kacheche mwakankalwa kuvuluka byo mwaji kutanga nyi? Atweba bonse kino kyakitumwekelapo kala. Kintu kya uno mutundu kyo kyakonsha kumweka ne pa kutanga Baibolo. Kampe twakonsha kwibikila kikonkwanyi kya kutanga bitango byavula bya mu Baibolo pa juba pa juba. Kijitu bulongo kuba bino. Twafwainwa kwibikila bikonkwanyi ne kwibifikizha. (1 Ko. 9:26) Nangwa byonkabyo, kuji ne bintu bikwabo byo twafwainwa kuba pa kutanga Baibolo pa kuba’mba tumwenengamo.
8 Akilangulukai pa kino: Bijimwa bikebewa mema a mvula pa kuba’mba bikome. Pano bino, inge mvula mukatampe wanoka mu ka kimyetu kacheche, mema avujisha mu mushiji. Inge mvula mukwabo wanoka, mema atentamina kabiji kechi akatwela mu mushiji ne, kabiji bijimwa kechi bikakoma bulongo ne. Pafwainwa kupita kimye pa kuba’mba mema atwele mu mushiji ne kulengela bijimwa kukoma bulongo. Po pamotu, kechi twafwainwa kupitangamotu kapambala pa kutanga Baibolo kya kuba twakankalwa kumvwisha, kuvuluka ne kwingijisha byo twatanga ne.—Yako. 1:24.
9. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba inge tupitamotu kapambala pa kutanga Baibolo?
9 Nanchi pa bimye bimo mupitamotu kapambala pa kutanga Baibolo nyi? Inge byo byo kiji, ñanyi kintu kyo mwafwainwa kuba? Tangainga pachepache. Akitulumanaiko ne kulanguluka pa byo mubena kutanga nangwa byo mwatanga kala. Kechi kyakatazha kuba bino ne. Inge kimukatazha kulanguluka languluka pa byo mutanga, mwakonsha kwingijisha kimye kyabaya pa kuba’mba mwikalenga na kimye kya kulanguluka langulukangapo pa byo mutanga. Nangwa kampe mwakonsha kutangangatu byepelo bicheche pa kuba’mba mwikalenga na kimye kya kulanguluka pa byo mwatanga. Mulongo Victor ye twaji kwambapo kala waambile’mba: “Ntangatu bitango bicheche mu Baibolo kampe kimotu. Na mambo a kuba’mba mvumbuka lukelokelo na kutanga Baibolo, kino kinkwasha kulanguluka juba jonse pa byo naji kutanga.” Mwakonsha kufuukulapo kutanga byavula nangwa bicheche. Pano bino, kyanema ke kutanga pachepache pa kuba’mba mulangulukenga pa byo mwatanga.—Sala. 119:97; monai kakitenguluzha ka kuba’mba “ Mepuzho o Mwafwainwa Kwiipuzha.”
10. Lumbululai byo mwakonsha kwingijisha bintu byo mufunda. (1 Tesalonika 5:17, 18)
10 Inge mwatanga byepelo bimo mu Baibolo, langulukai pa byo mwafwainwa kwibingijisha. Inge mubena kutanga byepelo bimo mu Mambo a Lesa, iipuzhai’mba: ‘Nakonsha kwingijisha byepi bino bintu byo natanga luno nangwa kulutwe?’ Twambe’mba mwatanga 1 Tesalonika 5:17, 18. (Tangai.) Panyuma ya kutanga bino byepelo bibiji, mwakonsha kutulumana ne kulanguluka pa bimye byo mulomba kabiji inge mulomba kufuma panshi ya muchima. Kabiji mwakonsha kulanguluka pa bintu byo mwafwainwa kusanchila Yehoba. Kampe mwakonsha kufuukulapo kusanchila Yehoba pa bintu bisatu. Nangwatu pa maminiti acheche inge mwalanguluka pa bintu byo mwafunjilako mu byo mwatanga mu Baibolo, kuba bino kukemukwasha kumvwisha ne kuba byamba Mambo a Lesa. Langulukai pa byo mwafwainwa kumwenamo inge kemube bino pa juba pa juba pa kutanga bintu bikwabo bya mu Baibolo. Kinetu, mukatwajijila kubanga byamba Mambo a Lesa. Pano mwafwainwa kuba byepi inge kuji bintu byavula byo mwafwainwa kwingijilapo?
IBIKILAI BIKONKWANYI BYO MWAKONSHA KUFIKIZHA
11. Mambo ka pa bimye bimo o mwakonsha kulefulwa? Lumbululai.
11 Inge mubena kutanga Baibolo mwakonsha kulefulwa pa bimye bimo na mambo a kuba’mba kuji bintu byavula byo mwafwainwa kwingijilapo. Akilangulukai pa bino: Fwanyikizhai’mba juba jimo mwatanga mu Baibolo byambo bibena kwamba pa kubula kwikala na misalululo. (Yako. 2:1-8) Mwamona’mba mwakonsha kupimpulako jishinda jo mumwenamo bakwenu. Onkao mambo, mwafuukulapo kupimpula byubilo byenu. Kino kintu kyo mwauba kyawama bingi. Juba jalondelapo mwatanga pa byepelo bibena kwamba pa kwikala na ñambilo yawama. (Yako. 3:1-12) Mwavuluka kuba’mba pa bimye bimo mwamba byambo byatama nangwa bilefula bakwenu. Onkao mambo, mwafuukulapo kuba’mba mwambanga byambo byawama byakonsha kutundaika bakwenu. Juba jikwabo mwatanga byepelo bibena kwimujimunako kuba’mba kechi mwafwainwa kwikala mulunda na bya pano pa ntanda ne. (Yako. 4:4-12) Mwamona kuba’mba mwafwainwa kusalanga bulongo bya kisangajimbwe byenu. Pa juba ja buna mwakonsha kulanguluka’mba kechi mukakonsha kupimpulako byubilo byenu mu bino byonse ne.
12. Mambo ka o mwafwainwa kubujila kulefulwa inge mwamona kuba’mba pa kutanga Baibolo mwafwainwa kupimpulako byubilo byenu? (Monai tubyambo twa munshi.)
12 Inge mwamona’mba mwafwainwa kupimpulako byubilo byenu kechi mwafwainwa kulefulwa ne. Kino kimwesha’mba mwipelula kabiji mukeba bintu byawama. Muntu wipelula utanga Binembelo pa kuba’mba ayuke mo afwainwa kupimpulako. a Vulukainga’mba twafwainwa kutwajijila kuvwala “bumuntu bupya.” (Kolo. 3:10) Ñanyi bintu bikemukwasha kubanga byamba Mambo a Lesa?
13. Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mwingijishe bintu byo mwafunda mu Baibolo? (Monai ne kipikichala.)
13 Mu kifulo kya kwingijisha byonse byo mwatanga mu Baibolo pa kimye kimo, mwakonsha kwibikila kikonkwanyi kya kwingijishapo kimo nangwa bibiji. (Maana 11:2) Esekai kuba bino: Nembai bintu byo mukeba kwingijilapo, kepo mwafwainwa kusalapo kintu kimo nangwa bibiji byo mukeba kutendekelapo. Kabiji bikwabo byashala mwakonsha kwingijilapo kimye kikwabo. Pano ñanyi kintu kyo mwafwainwa kutendekelapo?
14. Ñanyi bikonkwanyi byo mwafwainwa kutendekelapo?
14 Mwakonsha kutendekelapo kikonkwanyi kyakonsha kwimupeelela kufikizha. Nangwa kampe mwakonsha kutendekelapo kintu kyo mwamona’mba mukeba kwingijilapo bukiji. Inge mwasala kikonkwanyi kyo mukeba kutendekelapo, kebakebai bishinka mu mabuku etu kampe kwingijisha Watch Tower Publications Index nangwa Buku wa Kukwasha Bakamonyi ba kwa Yehoba Kukebakeba Bishinka. Lombai kwi Yehoba pa byo mukeba kuba pa kuba’mba ‘emupe kizaku ne bulume bwa kwingila.’ (Fili. 2:13) Kepo mwafwainwa kwingijisha byo mwafunda. Inge mwaingijila pa kikonkwanyi kitanshi kyo mwibikila, mukatundaikwa kwingijila ne pa bikonkwanyi bikwabo. Umvwe mwamona’mba mwaingijilapo nangwa mwaikala na byubilo bimo bya bwina Kilishitu, kampe kino kikemupeelela kupimpulako ne mu bintu bikwabo.
SWISHAI MAMBO A LESA “KWINGILA MWI ANWEBA”
15. Bantu ba Yehoba bapusanako byepi na bantu bavula batanga Baibolo? (1 Tesalonika 2:13)
15 Bantu bamo bamba’mba batanga Baibolo bimye byavula bingi, pano nanchi baitabila kya kine mu byaamba Baibolo nyi? Nanchi bekela monka mwayila bifunjisha Baibolo ne kupimpula byubilo byabo nyi? Ine, bantu bavula kechi boba bino ne. Pano bino, bantu ba Yehoba abo boba bino. Byonka byaubile bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi, ne atweba tumona Baibolo kuba’mba “kine Mambo a Lesa.” Kabiji twibikako kwingijisha byo tufunda mu Baibolo mu bwikalo bwetu.—Tangai 1 Tesalonika 2:13.
16. Ñanyi kintu kyakonsha kwitukwasha kubanga byamba Mambo a Lesa?
16 Kechi kyapeela kimye kyonse kutanga ne kwingijisha byo tutanga mu Mambo a Lesa ne. Kyakonsha kwitukatazha kwikala na kimye kya kutanga Baibolo. Nangwa kampe twakonsha ketupitemotu kapambala pa kutanga Baibolo kwa kubula kumvwisha byo tubena kutanga. Nangwa kampe twakonsha kulefulwa inge twamona’mba bintu byo twafwainwa kwingijilapo byavula. Na bukwasho bwa Yehoba, mwakonsha kushinda ano onse makatazho. Twayai tutwajijile kuswa bukwasho bwanji kabiji kechi twafwainwa kulubangamo byo tutanga ne. Pakuba twafwainwa kubanga byamba Mambo a Lesa. Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, inge ketutange ne kwingijisha byo tutanga mu Mambo a Lesa mu bwikalo bwetu, tukekala bingi na lusekelo.—Yako. 1:25.
LWIMBO 94 Twasanta pa Mambo a Lesa
a Monai vidyo uji pa jw.org wa kuba’mba Byambapo Bakwenu—Kutanga Baibolo.