Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Kukooka Muchima—Kumwesha Maana

Kukooka Muchima—Kumwesha Maana

Ba Antonia bengila mwingilo wa kukwasha bakote. Juba jimo, bayile pa nzubo imo ne kukonkonsha, kabiji mwanamukazhi wibashinkwijileko. Uno mwanamukazhi wibakajipijile bingi ne kwibambila mwenga mambo bakelelwe kuya na kukwasha bainanji bakikulumpe. Kishinka ke kya kuba’mba ba Antonia kechi bakelelwe ne. Nangwa byonkabyo, balombele lulekelo lwa mambo ku uno mwanamukazhi pa kyamwekele.

BYO babweleleko jikwabo, uno inetu wabwezhezhepo kwibanena bingi. Ba Antonia baubilepo byepi? Baambile’mba: “Kino kintu kyankatezhe bingi. Kechi nalengelepo mambo a kuntukilapo ne.” Nangwa byonkabyo, ba Antonia balombele lulekelo lwa mambo jikwabo ku uno mwanamukazhi ne kumubuula’mba bayukile makatazho o apichilengamo.

Inge yenu mwajinga ba Antonia, inge mwaubile byepi? Nanchi inge mwibikileko kumwesha muchima wakooka nyi? Inyi inge kimukatezhe kufwomona bukaji? Ibyo, kechi kyapela kumwesha muchima wakooka inge wapita mu bintu byalumbululwa peulupo ne. Inge twakooka nangwa betuzhingijisha, kikatazha bingi kumwesha kukooka muchima.

Pano bino, Baibolo utundaika bena Kilishitu kwikala bakooka muchima. Mambo a Lesa aamba ne kuba’mba bantu bakooka muchima bo baji na maana. Yakoba waipwizhe’mba: “Ñanyi mwi anweba uji na maana kabiji ukwatakanya bintu? Ekale na byubilo byawama bimwesha’mba uba bintu byonse na kukooka muchima kwiya na mambo a kwikala na maana.” (Yako. 3:13) Kukooka muchima kumwesha byepi maana afuma mwiulu? Kabiji twakonsha kuba byepi pa kuba’mba twikale na kino kyubilo kya Lesa?

BUWAME BUJI MU KUKOOKA MUCHIMA

Kukooka muchima kufwomona bukaji. “Kukumbula na jiwi jakooka kufwomona bukaji, pakuba byambo byashinta bikolomona bukaji.”Maana 15:1.

Kukumbula na bukaji kwakonsha kulengela bintu kuya mu nsunya mambo kujitu nobe kusonsela nkunyi pa mujilo. (Maana 26:21) Pakuba kukumbula na jiwi jakooka kufwomona bukaji. Kwakonsha ne kulengela muntu waji kuzhingila kubwezhamo muchima.

Ba Antonia bemwenejile kino kishinka. Mwanamukazhi wibakajipijile byo amwene kukooka muchima kwabo, wajijile ne mipolo. Waambile’mba ubena kupita mu makatazho avula bingi, anji mwine, ne a mu kisemi. Ba Antonia bamusapwijile uno mwanamukazhi, kabiji batendekele ne kumufunjisha Baibolo. Bino byaubiwe na mambo a kutekanya ne kukooka muchima.

Kukooka muchima kwitulengela kwikala ba lusekelo. “Bo ba lusekelo aba bakooka michima, mambo bakaswana ntanda.”Mat. 5:5.

Mambo ka bantu bakooka muchima o bekela na lusekelo? Bantu bavula bajinga na bukaji kala baji na lusekelo luno mambo bafunda kwikala bakooka michima. Bapimpula bwikalo bwabo, kabiji bayuka’mba bakamwenamo byawama kulutwe na lwendo. (Kolo. 3:12) Ba Adolfo, ba kalama ba mwanzo ku Spain bavuluka bwikalo bwabo byo bwajinga kala saka bakyangye kufunda bukine.

Ba Adolfo baambile’mba: “Bwikalo bwami bwatamine bingi. Nazhingilanga bingi bukiji kya kuba bakwetu bamo banchinanga na mambo a bukaji. Na mambo a kutemwa kulwa, kimye kimo bangashile mipenyi kya kuba kwashajiletu pacheche kufwa. Onkao mambo, napimpwile byubilo byami.”

Pano luno, mu byambo ne mu byubilo byabo, ba Adolfo bafunjisha bakwabo kwikala bakooka michima. Bantu bavula bebatemwa bingi na mambo a byubilo byabo byawama. Ba Adolfo baji bingi na lusekelo na mambo a kupimpula byubilo byabo. Kabiji basanchila bingi Yehoba pa kwibakwasha kwikala na muchima wakooka.

Muntu wakooka muchima usangajika muchima wa Yehoba. “Mwanami, wikale wa maana ne kusangajika muchima wami, pa kuba’mba namukumbule awa uñendeleka.”Maana 27:11.

Yehoba babena kumwendeleka kwi Diabola. Ino myendeleko yakonsha kuzhingijisha Lesa, bino Baibolo waamba’mba Yehoba “ubanda kuzhingila.” (Lupu. 34:6) Inge twibikako kwikala babanda kuzhingila kabiji bakooka muchima nobe Lesa, tukekalanga bwikalo busangajika Yehoba ku muchima.—Efi. 5:1.

Bantu ba mu ino ntanda bashinta bingi. Javula tusambakana bantu “bejantula, belundumika, ba mwenga, . . . ba luntepentepe, babula kwikanya, bashinta.” (2 Timo. 3:2, 3) Kino kechi kyafwainwa kulengela mwina Kilishitu kukankalwa kwikala na muchima wakooka ne. Mambo a Lesa etubuula’mba “maana afuma mwiulu . . . a mutende, abula kuminatu pa kintu kyo akeba.” (Yako. 3:17) Inge ketwikale mu mutende na bantu ne kubula kuminatu pa byo tukeba, tumwesha’mba tuji na maana afuma mwiulu. Kwikala na ano maana kuketukwasha kukumbula na muchima wakooka inge betuzhingijisha kabiji tukafwenya kwipi ne Yehoba, Nsulo ya maana.