MUTWE WA KUFUNDA 4
LWIMBO 18 Twasanta Bingi pa Kwitupa Bukuzhi
Ñanyi Bintu byo Tufunjilako ku Bukuzhi?
“Monka muno mo mwamwekela butemwe bwa Lesa.”—1 YOA. 4:9.
BYO TUSAKWISAMBAPO
Bukuzhi byo bumwesha byubilo byawama bya Yehoba Lesa ne Yesu Kilishitu.
1. Mambo ka o kyanemena kutanwa ku Kivuluko kya lufu lwa kwa Yesu kikalako pa mwaka pa mwaka?
KWAKUBULA nangwa kuzhinaukatu ne, mwaswa kuba’mba bukuzhi ke bupe bwanema bingi. (2 Ko. 9:15) Na mambo a kuba’mba Yesu witufwijile, twakonsha kwikala balunda ne Yehoba Lesa. Kabiji twakonsha kwikala na luketekelo lwa kukekala na bumi bwa myaka ne myaka. Atweba bonse tuji na bishinka byafwainwa kwitulengela kusanchila Yehoba wanengezhezhe bukuzhi na mambo a kwitutemwa. (Loma 5:8) Pa kuba’mba tutwajijile kunemeka bukuzhi, Yesu watendekeshe Kivuluko kya lufu lwanji kyubiwa pa mwaka pa mwaka.—Luka 22:19, 20.
2. Ñanyi bintu byo tusakufunda mu uno mutwe?
2 Uno mwaka, Kivuluko kikekalako pa 12 April 2025. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, mubena kwinengezha kuba’mba mukatanweko. Mu milungu ikanangijilanga ku kivuluko ne panyuma ya kivuluko, tukamwenamo bingi inge ke tulanguluke languluke a pa kintu kitubijile Yehoba ne Mwananji. Mu uno mutwe, tusakufunda pa bukuzhi byo bwitufunjishapo pe Yehoba ne Mwananji. Mu mutwe walondelapo, tukafunda byo twakonsha kumwenamo mu buno bukuzhi ne byo twakonsha kumwesha’mba twibunemeka.
BUKUZHI BYO BWITUFUNJISHAPO PE YEHOBA
3. Lufu lwa muntu umo lwakonsha kupokolola byepi bantu bavula? (Monai ne kipikichala.)
3 Bukuzhi bwitufunjisha kuba’mba Yehoba watemwa bunchibamambo bwaoloka. (Mpitu. 32:4) Mu ñanyi jishinda? Akilangulukai pa kino: Na mambo a kuba’mba Adama wasatukile, atweba bonse tufwa na mambo a kuba’mba twaswaine bundengamambo bwanji. (Loma 5:12) Pa kuba’mba betupokolole ku bundengamambo ne lufu, Yehoba watumine Yesu kwikala bukuzhi. Pano lufu lwa muntu umo walumbuluka lwakonsha kupokolola byepi bantu bavula? Mutumwa Paulo walumbulula’mba: “Byonkatu kubula kukookela kwa muntu umo [Yesu] byo kwalengela bavula kwikala bandengamambo, ne mu lukookelo lwa muntu umo bavula bakekala baoloka.” (Loma 5:19; 1 Timo. 2:6) Mu jishinda jikwabo, Paulo walumbulwilenga’mba bantu bonse bandengamambo kabiji bafwa mambo muntu umo walumbuluka wasatukijile Lesa. Onkao mambo, kwakebewenga muntu umo walumbuluka wa lukookelo wa kwitupokolola ku bundengamambo ne lufu.
Muntu umo witulengejile kwikala bazha ku bundengamambo ne lufu. Kabiji muntu umo witukuujile ku bundengamambo ne lufu (Monai jifuka 3)
4. Mambo ka Yehoba o abujijile kuswisha baana ba kwa Adama ba lukookelo kutwajijila kwikala myaka ne myaka?
4 Nanchi Yesu kine wafwainwe kufwa pa kuba’mba betupokolole ku bundengamambo ne lufu nyi? Mambo ka Yehoba o abujijile kuswisha baana ba kwa Adama ba lukookelo kutwajijila kwikala myaka ne myaka? Atweba bantu bambulwakulumbuluka twakonsha kulanguluka’mba kino kyo kintu kyawama kyafwainwe kuba Yehoba. Pano bino, kuba bino inge kwapusene na bunchibamambo bwaoloka bwa Yehoba. Na mambo a kuba’mba Yehoba uji na bunchibamambo bwaoloka, kechi wafwainwe kutalapotu pa bunsatuki bwa kwa Adama ne.
5. Mambo ka o twafwainwa kushiinwa’mba Yehoba ukatwajijila kuba byaoloka kimye kyonse?
5 Pano kyakonsheshe kwikala byepi inge Yehoba kechi wanengezhezhe bukuzhi ne, ne kulubakotu ku bunchibamambo bwanji bwaoloka kupichila mu kuswisha baana ba kwa Adama bandengamambo kutwajijila kwikala myaka ne myaka? Bantu bakonsha kulanguluka’mba Lesa wakonsha kulubakotu ku bunchibamambo bwanji bwaoloka ne mu bintu bikwabo. Bantu bakonsha kutendeka kuzhinauka inge Yehoba ukafikizha milaye yanji yonse. Kino kechi kyakonsha kumweka ne, kabiji kechi twafwainwa kwakamwa ne. Na mambo a kuba’mba Yehoba walondejile bunchibamambo bwanji bwaoloka nangwa kya kuba kino kyalumbulwilenga kupana Mwananji ye atemwa bingi, kino kitulengela kushiinwa’mba ukatwajijila kuba byaoloka kimye kyonse.
6. Ñanyi jishinda jimo bukuzhi mo bumweshesha butemwe bwa Yehoba?
6 Bukuzhi kechi bwitukwashatu kuyuka’mba Yehoba uji na bunchibamambo bwaoloka ne, bino bwitukwasha ne kuyuka’mba Yehoba witutemwa bingi. (Yoa. 3:16; tangai 1 Yoano 4:9, 10.) Bukuzhi bumwesha patoka’mba Yehoba kechi ukebatu’mba tukekale na bumi bwa myaka ne myaka ne, bino bumwesha ne kuba’mba ukeba’mba twikale mu kisemi kyanji. Akilangulukai pa kino: Adama byo alengele mambo, Yehoba wamufumishe mu kisemi kya bapopweshi banji. Ne kyafumamo, atweba bonse inge twasemwa kechi twikala mu kisemi kya Lesa ne. Pano bino na mambo a bukuzhi, Yehoba witulekelako mambo etu kabiji kulutwe ukaleta mu kisemi kyanji bantu bonse baji na lwitabilo mwi Lesa kabiji bamukookela. Nangwatu luno twakonsha kwikala balunda ne Lesa ne na bapopweshi bakwetu. Kwambatu kine, tumwenamo bingi mu butemwe bwa Lesa.—Loma 5:10, 11.
7. Kumanama kwa kwa Yesu kwitukwasha byepi kuyuka Yehoba byo etutemwa?
7 Twakonsha kumvwisha Yehoba byo etutemwa inge twalanguluka pa byo kyamukolele ku muchima pa kupana bukuzhi. Satana wamba’mba kafwako kalume wa Lesa wakonsha kutwajijila kwikala wa kishinka inge ubena kupita mu makatazho ne. Pa kuba’mba amweshe’mba byamba Satana bya bubela, Yehoba waswishishe Yesu kumanama saka akyangye kufwa. (Yoba 2:1-5; 1 Pe. 2:21) Yehoba wamwenenga bantangi ba bupopweshi byo baendelekelenga Yesu, kumupuma ku bashilikale ne kumupopa pa kichi. Kabiji Yehoba wamwenenga Mwananji ye atemwisha byo afwile lufu lwatama bingi. (Mat. 27:28-31, 39) Yehoba wajinga na bulume bwa kukanya bino byonse kubula kumweka. Kiji bino mambo balwanyi byo baambile’mba: “Lekai [Lesa] amupulushe,” Yehoba inge wakebelenga inge wamupulwishe. (Mat. 27:42, 43) Pano bino, inge Lesa waubile bino, bukuzhi inge kechi bwapainwe ne, kabiji inge kechi tuji na luketekelo ne. Onkao mambo, Yehoba waswishishe Mwananji kumanama kufikatu ne byo afwile.
8. Nanchi Yehoba kyamukolele ku muchima byo amwenenga Mwananji na kumanama nyi? Lumbululai. (Monai ne kipikichala.)
8 Kechi twafwainwa kulangulukanga’mba na mambo a kuba’mba Lesa ye wa bulume bonse, aye kechi umvwa kutanta ku muchima ne. Atweba bantu tumvwa kutanta ku muchima mambo twalengwa mu kipasha kyanji. Onkao mambo, twakonsha kwamba’mba naye byo byo omvwa. Baibolo wamulumbulula’mba ‘bamukozhezhenga ku muchima’ kabiji waumvwinenga “bulanda.” (Sala. 78:40, 41) Kabiji akilangulukai pa jishimikila ja kwa Abalahama ne Izaka. Vulukai kuba’mba Abalahama bamukambizhe kulambula mwananji yenka umotu kwikala kitapisho. (Nte. 22:9-12; Hebe. 11:17-19) Twakonsha kufwanyikizha Abalahama byo aumvwinenga ku muchima byo ajinga pepi kwipaya mwananji na mpoko. Pano fwanyikizhai bulanda bwajinga ne Yehoba byo amwenenga Mwananji saka bamumanyika ne kumwipaya ku bansatuki.—Monai vidyo wa kuba’mba Londelainga Lwitabilo Lwabo—Abalahama, Lubaji 2 uji pa jw.org.
Yehoba kyamukolele bingi ku muchima byo amwenenga Mwananji na kumanama (Monai jifuka 8)
9. Kinembelo kya Loma 8:32, 38, 39 kimukwasha byepi kuyuka Yehoba byo emutemwa anweba ne bapopweshi bakwenu?
9 Bukuzhi bwitufunjisha kuba’mba kafwako muntu witutemwa kwesakana na bitutemwa Yehoba ne, nangwatu balongo betu ne balunda netu ne. (Tangai Loma 8:32, 38, 39.) Yehoba witutemwa kukila ne byo twitemwa atweba bene. Nanchi mukeba’mba mukekale myaka ne myaka nyi? Yukai’mba Yehoba ukebesha’mba mukekale myaka ne myaka. Nanchi mukeba kwimulekelako mambo enu nyi? Yukai’mba Yehoba ukebesha kwimulekelako mambo enu. Kintu Yehoba kyo akeba’mba atweba tubenga ke kwikala na luketekelo mu bukuzhi ne kumukookela. Kinetu bukuzhi ke bupe bwanema bumwesha’mba Lesa witutemwa bingi. Kabiji mu ntanda ipya, tukafunjilapo ne bintu bikwabo bikamwesha’mba Yehoba witutemwa bingi.—Sapwi. 3:11.
BUKUZHI BYO BWITUFUNJISHAPO PE YESU
10. (a) Ñanyi kintu kikatakata kyalengejile Yesu kumvwa kutama byo bamwipayilenga? (b) Mu ñanyi mashinda Yesu mo atumbijikijile jizhina ja Yehoba? (Monai ne kakitenguluzha ka kuba’mba “ Bukishinka bwa kwa Yesu bwatumbijikile jizhina ja Yehoba.”)
10 Yesu ukeba bantu kuyuka bulongo biji Shanji. (Yoa. 14:31) Yesu waumvwine bingi kutama mambo bantu balangulukilenga’mba bamwipayile mambo wajinga kapondo. Kino kyakonsheshe kuleta mwenga pa jizhina ja Shanji. O ene mambo o alombejile’mba: “Tata, umvwe kyakonsheka, kano katomeno kampitaile.” (Mat. 26:39) Byo aikele wa kishinka kufika ne ku lufu, Yesu watumbijikile jizhina ja Shanji.
11. Yesu wamwesheshe byepi’mba watemenwe bantu? (Yoano 13:1)
11 Kabiji bukuzhi bwitufunjisha kuba’mba Yesu watele bingi muchima bantu, kikatakata baana banji ba bwanga. (Maana 8:31; tangai Yoano 13:1.) Yesu wayukile’mba byo akengilanga mwingilo wanji pano pa ntanda ukamanama kikatakata pa kufwa lufu lwatama bingi. Nangwa byonkabyo, byo aingijilenga mwingilo wanji pano pa ntanda, kechi wamwingijilenga na mambotu a kuba’mba bamutumine kwi Yehoba ne, bino wamwingijile kikatakata na mambo a kutemwa bantu. Yesu wasapwijilenga, kufunjisha ne kukwasha bantu na muchima wanji yense. Nangwatu pa juba jo afwile, Yesu waovwele maulu a batumwa banji, kwibafunjisha ne kwibatekenesha. (Yoa. 13:12-15) Kepo, byo ajinga pa kichi kya lumanamo, Yesu watekeneshe kapondo ne kumulengela kwikala na luketekelo kabiji waambijile Yoano kuba’mba wafwainwe kulama bainanji bulongo. (Luka 23:42, 43; Yoa. 19:26, 27) Yesu wamwesheshe’mba watemenwe bantu byo ebakwashishenga, kwibobila lusa ne kwibafwila.
12. Mu ñanyi jishinda Yesu mo atwajijila na kwitukwasha?
12 Nangwa kya kuba Yesu “wafwile jimo jonka,” pano bino watwajijila na kwitukwasha. (Loma 6:10) Mu ñanyi jishinda? Watwajijila na kwingila pa kuba’mba etukwashe kumwenamo mu bukuzhi bwanji. Akilangulukai pa bintu bimo byo abena kuba. Bamutongola kwikala Mfumu, Ñanga Mukatampe kabiji ye mutwe wa kipwilo. (1 Ko. 15:25; Efi. 5:23; Hebe. 2:17) Ye ubena kutangijila mwingilo wa kukonkanya bashingwa ne jibumba jikatampe. Uno mwingilo ukapwa malwa akatampe saka akyangye kutendeka. b (Mat. 25:32; Mako 13:27) Kabiji umona kuba’mba tubena kutambwila kajo ka ku mupashi ketukwasha kutwajijila kwingijila Yehoba mu bukishinka mu ano moba a kupelako. (Mat. 24:45) Kabiji mu bukalama bwanji bwa Myaka Kiumbi Kimo, ukatwajijila kwingila pa kuba’mba tukamwenemo. Kinetu, Yehoba wapaine Mwananji kuba’mba etukwashe.
TWAJIJILAI KUFUNDA
13. Kulanguluka languluka pa byo tubena kufunda kwakonsha kwimukwasha byepi kutwajijila kufunda pa butemwe bwitumwesha Lesa ne Kilishitu?
13 Mwakonsha kutwajijila kufunda pe Yehoba Lesa ne Kilishitu Yesu byo betutemwa inge mwatwajijila kulanguluka languluka pa bintu byo betubila. Mu kimye kya Kivuluko kya uno mwaka, mwakonsha kutanga buku umo wa Mambo Awama nangwa kukilapo. Kechi mwafwainwa kutanga bitango byavula pa kimye kimo ne. Pakuba mwafwainwa kutanganga pachepache ne kukebakeba bishinka bikwabo bibena kumwesha ene mambo o twafwainwa kutemenwa Yehoba ne Yesu. Kabiji mwafwainwa kubuulako bakwenu bintu byo mubena kufunda.
14. Kwesakana na byaamba Salamo 119:97 ne tubyambo twa munshi, kukebakeba bishinka kwakonsha kwitukwasha byepi kuyukilapo bishinka bikwabo pa bukuzhi ne bintu bikwabo byo twaitabilamo? (Monai ne kipikichala.)
14 Inge mwabanda mu bukine, mwakonsha kutendeka kuzhinauka inge kuji bintu bikwabo byo mwakonsha kufunjilapo pa bintu byo mwayukila jimo nabiji bunchibamambo bwa Lesa, butemwe bwanji ne bukuzhi. Kishinka ke kya kuba’mba tukayukilangapo bintu bikwabo bya katataka inge ke tufunde pa ino mitwe. Pano mwafwainwa kuba byepi? Tangainga mabuku etu alumbulula Baibolo pa kuba’mba muyukilengapo bishinka bikwabo. Inge mwatanga byambo bimo mu Baibolo byo mwabula kumvwisha, kebakebai bishinka. Kabiji mwafwainwa kulanguluka languluka pa bishinka byo mwataana byo bibena kwimufunjishapo pe Yehoba, Mwananji ne byo bemutemwa.—Tangai Salamo 119:97 ne tubyambo twa munshi.
Nangwa kya kuba twabanda mu bukine, twakonsha kufunjilapo ne bintu bikwabo byaamba pa bukuzhi (Monai jifuka 14)
15. Mambo ka o twafwainwa kutwajijila kufunjilapo bintu bikwabo bya katataka mu Baibolo?
15 Inge mwakankalwa kutaana bintu bya katataka nangwa byo mwatemwa kimye kyo mubena kutanga Baibolo nangwa pa kukebakeba bishinka, kechi mwafwainwa kulefulwa ne. Kijitu nobe muntu ubena kukebakeba ngolode. Bantu bakeba ngolode bataya maola nangwa moba avula pa kubatu’mba bataane nangwa ka ngolode kacheche. Nangwa byonkabyo, batwajijila na kukebakeba mambo kwi abo nangwatu ka ngolode kacheche kanema bingi. Bintu bya katataka byo tufunda mu Baibolo abyo byanema bingi kukila ne ngolode. (Sala. 119:127; Maana 8:10) Onkao mambo, twajijilai kutanga Baibolo ne kukebakeba bishinka bya katataka.—Sala. 1:2.
16. Twakonsha kulondela byepi biji Yehoba ne Yesu?
16 Inge mubena kufunda Baibolo, monaingapo mashinda mo mwakonsha kwingijisha byo mubena kufunda. Nabiji mwafwainwa kulondelanga bunchibamambo bwaoloka bwa Yehoba inge kemubule kumwesha misalululo bakwenu. Londelainga Yesu byo atemwa Shanji ne bantu kupichila mu kutumbijika jizhina ja Yehoba ne kwipana kwingijila bakwenu bena Kilishitu nangwa kya kuba kino kyakonsha kwimulengela kumanama. Kabiji mwafwainwa kulondela byaubile Yesu inge ke musapwile bantu mambo awama pa kuba’mba nabo bayuke bintu byawama bibobila Yehoba ne kwitabila mu bukuzhi.
17. Ñanyi bintu byo tukafunda mu mutwe walondelapo?
17 Kuyuka ne kumvwisha mwatala bukuzhi kuketulengela kutemwa bingi Yehoba ne Mwananji. Inge twauba bino, nabo baketutemwa bingi. (Yoa. 14:21; Yako. 4:8) Onkao mambo, twayai twingijishenga bintu byonse bitupa Yehoba pa kuba’mba tutwajijile kufunda pa bukuzhi. Mu mutwe walondelapo, tukafunda pa mashinda amo akonsha kwitukwasha kumwenamo mu bukuzhi ne byo twafwainwa kumwesha’mba tusanchila Yehoba pa butemwe bwanji.
LWIMBO 107 Tumweshenga Butemwe bwa Lesa
a KULUMBULULA BYAMBO: “Kulanguluka languluka” kulumbulula kulangulukishapo pa kintu ne kufunjilapo bishinka bikwabo pa kuba’mba umvwishe mwatala kyokyo kintu.
b Kukonkanya “bintu biji mwiulu ne biji pano pa ntanda” kwaambapo Paulo pa Efisesa 1:10, kwapusana na kukonkanya kwa “basalwa” kwaambapo Yesu pa Mateo 24:31 ne Mako 13:27. Paulo ubena kwamba pa kimye Yehoba kyo asala boba bakalamanga pamo ne Yesu mwiulu kupichila mu kwibashinga mupashi wanji wazhila. Pakuba Yesu ubena kwamba pa kimye bashingwa bashalapo bakiji pano pa ntanda po bakebakonkanya mwiulu mu kimye kya malwa akatampe.
