1. Twafwainwa kumonanga byepi bupe bwa kulomba bwitupa Yehoba?

 MULENGA walengele jiulu ne ntanda witupa bupe bwanema bingi bwa kulomba kwi aye. Akilangulukaipotu pa kino: Twakonsha kubuula Yehoba byonse biji ku muchima wetu pa kimye kiji kyonse, kulomba mu mulaka uji yense kwakubula ku mulaya nangwa kumubuula kimye kyo tusakulombelapo. Twakonsha kulomba kwi aye inge tuji mu kipatela nangwa mu kaleya. Kabiji twafwainwa kuketekela’mba Shetu wa butemwe uteleka ku milombelo yetu. Tumusanchila bingi Yehoba pa buno bupe bwa kulomba kwi aye.

2. Mfumu Davida wamwesheshe byepi kuba’mba wanemekele bupe bwa kulomba?

² Mfumu Davida wanemekele bingi bupe bwa kulomba. Waimbile kwi Yehoba amba: “Lulombelo lwami lwikale nobe bya kufutumuna byo bemunengezhezha.” (Sala. 141:1, 2) Mu moba a kwa Davida, bya kufutumuna byazhila byaingijishanga bañanga mu mpopwelo ya kine bebinengezhanga bingi bulongo. (Lupu. 30:34, 35) Davida byo aambile pa bya kufutumuna wamwesheshenga kuba’mba wakebelenga kulangulukishapo bulongo pa byambo byo afwainwa kulomba kwi Shanji wa mwiulu. Ne atweba byo byo twafwainwa kubanga. Milombelo yetu yafwainwa kutokeshanga Yehoba ku muchima.

3. Twafwainwa kulombanga byepi kwi Yehoba, kabiji mambo ka?

³ Inge tubena kulomba kwi Yehoba twafwainwa kulomba na mushingi mukatampe. Akilangulukai pa bimwesho byamwene Isaya, Ezikyo, Danyela ne Yoano. Bamwene bimwesho byapusana, pano bino bonse baambilepo kintu kimo kipasha. Bonse  bamwene kuba’mba Yehoba ke Mfumu wa lukumo. Isaya wamwene “Yehoba saka aikala pa jitanda janji ja bufumu jiji peulu pene.” (Isa. 6:1-3) Ezikyo wamwene Yehoba saka aikala pa kalaki wanji wa mwiulu “kyeya kyamuzhokolokele kyamwekelenga nobe kakongolo.” (Ezi. 1:26-28) Danyela wamwene wa “Kala Kene” wavwajile bivwalo byatokatu too nobe mabebe kabiji mu jitanda janji mwafuminenga mujilo. (Da. 7:9, 10) Kabiji Yoano wamwene Yehoba saka aikala pa jitanda janji kwazhokolokele kakongolo kamwekelenga nobe jibwe ja emalode. (Lum. 4:2-4) Kulanguluka pa lukumo luji ne Yehoba, kwituvululamo bupe bo etupa bwa kulomba kwi aye. Kabiji twafwainwa kubanga bino na munema mukatampe. Pano twafwainwa kulomba byepi?

4. Ñanyi bintu byo tufunjilako ku byambo bitanshi biji mu lulombelo lwa kwa Yesu bitanwa pa Mateo 6:9, 10?

⁴ Tangai Mateo 6:9, 10. Mu Jashi Janji ja pa Mutumba, Yesu wafunjishe baana banji ba bwanga bya kulomba pa kuba’mba milombelo yabo itokeshenga Lesa ku muchima. Byo ebambijile’mba “mwafwainwa kulombanga bino,” patanshi Yesu walombele pa bintu byanema nabiji kuzhijika jizhina ja Lesa, kulomba’mba Bufumu bwiye, konauna balwanyi ba Lesa ne kuleta mapesho pano pa ntanda. Inge ke tuvwangemo bino bintu mu milombelo yetu, tukamwesha’mba twanemeka kyaswa muchima wa Lesa.

5. Nanchi kijitu bulongo kulomba kwi Yehoba pa bintu byo tukeba nyi?

⁵ Kabiji Yesu wamwesheshe kuba’mba kyanema kulomba pa bintu byo tukeba. Twakonsha kulomba kwi Yehoba kwitupa kajo ka lelo, kwitulekelako mambo, kwitukwasha pa kuba’mba tubule kuponena mu lweseko ne kwitupokolola kwi aye mubi. (Mat. 6:11-13) Inge ke tulombe bino bintu kwi Yehoba, kimwesha’mba tubena kukeba kuba’mba etukwashe kabiji tumutokesha bingi ku muchima.

6. Nanchi twakonsha kulombangatu pa bintu byo tukeba nyi? Lumbululai.

⁶ Yesu kechi wakebelenga baana banji ba bwanga kulondelatu sukasuka byambo byanji biji mu lulombelo lo ebafunjishe ne. Mu milombelo ikwabo Yesu yo alombele, walombanga pa bintu byapusana pusana. (Mat. 26: 39, 42; Yoa. 17:1-26) Kyo kimotu, ne atweba twakonsha kulombanga kwi Yehoba kwesekana na bintu byo biji pa kyokyo kimye. Saka tukyangye kufuukulapo kuba bintu byanema mu bwikalo, twafwainwa kulomba kwi Yehoba kwitupa maana ne kwitukwasha kuyuka mwakubila. (Sala. 119:33, 34) Saka tukyangye kutendeka kwingila mwingilo ye betupa, twafwainwa kulomba kwi Yehoba pa kuba’mba etupe maana ne kwitukwasha kuyuka mwakwingijila yewo mwingilo. (Maana. 2:6) Bansemi bafwainwa kulombelangako baana babo, baana nabo bafwainwa kulombelangako bansemi babo kabiji atweba bonse twafwainwa kulombelangako bantu bo tufunjisha Baibolo ne bo tusapwilako. Nangwa byonkabyo, kechi twakonsha kulombangatu pa bintu byo tukeba mu bwikalo bwetu ne.

7. Mambo ka o twafwainwa kutotela Yehoba mu milombelo?

⁷ Twafwainwa kumutotanga Yehoba mu milombelo. Lesa ye yenkatu ye twafwainwa kutota. Baibolo waamba’mba ‘Yehoba wawama kabiji waswila jimo kulekela mambo.’ “Wa lusa kabiji wa kifyele, ubanda kuzhingila kabiji wavula butemwe bubula kwaluka ne bukishinka.” (Sala. 86:5, 15) Onkao mambo twafwainwa kutotanga Yehoba pa byo aji ne pa byo oba.

8. Ñanyi bintu bimo byo twafwainwa kusanchilangapo Yehoba? (Salamo 104:12-15, 24)

⁸ Kununga pa kutota Yehoba mu milombelo, twafwainwa ne kumusanchila pa bintu byawama byo etubila. Twakonsha kumusanchila pa bintu nabiji maluba, kajo kapusana pusana ne pa kwikala na balunda betusangajika. Shetu wa butemwe witubila bino byonse mambo ukeba’mba twikalenga na lusekelo. (Tangai Salamo 104:12-15, 24.) Ne kyakilamo kunema, tumusanchila bingi Yehoba pa kwitupa mikambizho itulengela kukosesha lwitabilo lwetu.

9. Ñanyi kintu kyakonsha kwimukwasha kuvulukanga kumusanchila Yehoba? (1 Tesalonika 5:17, 18)

⁹ Kyapeela bingi kulubamo kusanchila Yehoba pa bintu byonse byo etubila. Pano ñanyi kintu kyakonsha kwitukwasha kubula kulubamo? Twafwainwa kunemba bintu byonse byo twalombapo kwi Yehoba. Kabiji pa kimye  pa kimye twafwainwa kutalanga pa mutanchi wetu ne kumona byo bintu akumbula. Kabiji twafwainwa kumusanchilanga pa bintu byo etukumbula. (Tangai 1 Tesalonika 5:17, 18.) Umvwe bakwetu betusanchila tumvwa bingi bulongo kabiji tuyuka’mba betutemwa. Yehoba naye umvwa bingi bulongo inge twamusanchila pa kukumbula milombelo yetu. (Kolo. 3:15) Pano bino, kuji kintu kikwabo kyo twafwainwa kumusanchilapo Lesa.

10. Kwesekana na byaamba 1 Petelo 2:21, mambo ka o twafwainwa kusanchila Yehoba pa kwitutumina Yesu pano pa ntanda?

¹⁰ Tangai 1 Petelo 2:21. Tusanchila bingi Yehoba pa kwitutumina Mwananji ye atemwa kwiya na kwitufunjisha. Inge ke tufunde pe Yesu tukafunda bintu byavula pe Yehoba ne byo twafwainwa kumusangajika. Kabiji inge ke tumweshe lwitabilo mu kitapisho kya Kilishitu, tukekala na bulunda bwakosa ne Yehoba Lesa kabiji tukekala mu mutende ne aye.—Loma 5:1.

11. Mambo ka o tulombela kupichila mwi Yesu?

¹¹ Tumusanchila bingi Yehoba pa kulomba kwi aye kupichila mu Mwananji. Yehoba wingijisha Yesu kukumbula milombelo yetu. Yehoba umvwatu ne kukumbula milombelo inge twalomba kupichila mu jizhina ja kwa Yesu. Yesu waambile’mba: “Kyonse kyo mukalomba mu jizhina jami, nkekyuba, kuba’mba Batata batumbijikilwe mu Mwana.”—Yoa. 14:13, 14.

12. Ñanyi kintu kikwabo kyo twafwainwa kumusanchilapo Yehoba?

¹² Yehoba witulekelako mambo etu kwingijisha kitapisho kya bukuzhi bwa kwa Yesu. Binembelo bya mulumbulula Yesu amba “ñanga mukatampe, waikala ku kilujo kya jitanda ja Lesa mwiulu.” (Hebe. 8:1) Kabiji Yesu ye ‘nkwasho wetu uji kwi Tata.’ (1 Yoa. 2:1) Tumusanchila bingi Yehoba pa kwitupa Ñanga Mukatampe wayuka’mba twibambulwa kulumbuluka kabiji “witusashijilako.” (Loma 8:34; Hebe. 4:15) Onkao mambo, kechi twafwainwa kulomba kwi Yehoba kwa kubula kitapisho kya kwa Yesu ne, mambo twibambulwa kulumbuluka. Nangwa tumusanchilepotu byepi Yehoba, kusanta kwetu kechi kukesakana pamo na bukuzhi bwitupa Yehoba ne.

13. Bufuku bwapeleleko saka akyangye kufwa, Yesu wamwesheshe byepi kuba’mba watemenwe baana banji ba bwanga?

¹³ Bufuku bwapeleleko saka akyangye kufwa, Yesu walombejileko baana banji ba bwanga pa kimye kyabaya bingi. Walombele kwi Shanji amba “mwibazhikijilenga na mambo a aye mubi.” (Yoa. 17:15) Kino kyamwesheshe Yesu byo atemenwe baana banji ba bwanga. Nangwa kyakuba wayukile’mba katatakatu bamumanyike, aye watele muchima pa batumwa banji.

14. Twakonsha kumwesha byepi kuba’mba twatemwa balongo ne banyenga?

¹⁴ Byonkatu byaubile Yesu, ne atweba kechi twafwainwa kutatu muchima pa bintu byo tukeba atweba bene ne. Pakuba kimye kyonse twafwainwa kulombelangako balongo ne banyenga. Inge ke tube bino tumwesha’mba tubena kukookela mukambizho wa kwa Yesu wa kuba’mba mwitemwe anweba bene na bene. Kabiji tumwesha Yehoba amba twatemwa balongo ne banyenga yetu. (Yoa. 13:34) Kechi twafwainwa kulubangako kulombelako balongo ne banyenga ne. Mambo a Lesa aamba’mba: “Lulombelo lwa misashijilo lwa muntu waoloka luji bingi na bulume.”—Yako. 5:16.

15. Mambo ka o twafwainwa kutongwela balongo ne banyenga pa mazhina mu milombelo yetu?

 ¹⁵ Twafwainwa kulombelangako balongo ne banyenga mambo babena kupita mu bya malwa byavula. Twafwainwa kulomba kwi Yehoba kuba’mba ebakwashe kuchinchika bikola, bya malwa biponakotu bine, makondo, kumanyikwa ne makatazhotu akwabo. Kabiji twakonsha kulombelangako balongo ne banyenga bepana kukwasha baponenwa na bya malwa. Kampe mwayukapo bamo babena kupita mu ano makatazho. Mwafwainwa kwibatongolanga pa mazhina mu milombelo yenu. Kabiji tumwesha’mba twibatemwa kya kine inge ke tulombe Yehoba kwibakwasha kuchinchika.

16. Mambo ka o twafwainwa kulombelangako balongo betutangijila?

¹⁶ Balongo batangijila mu bipwilo basanta bingi inge ke twibatongole mu milombelo yetu kabiji kino kilengela Yehoba kwibakwasha. Nangwatu mutumwa Paulo bamutongolanga mu milombelo ku bakwabo. Walombele’mba: “Ndombelaingako ne amiwa, kuba’mba umvwe naasamika kanwa, ñambe saka nakasuluka ne kusolola kyafyamika kyazhila kya mambo awama.” (Efi. 6:19) Ne mu ano moba, tuji na balongo betutangijila bengila bingi na ngovu. Tumwesha’mba twibatemwa inge ke tulombe Yehoba kupesha mingilo yabo.

17-18. Ñanyi bimye byo bafwainwa kwitwambila kulomba, kabiji twafwainwa kuvulukanga ka?

¹⁷ Kimye kimo bakwetu bafwainwa kwitwambila kulomba. Nabiji nyenga ubena kufunjisha muntu Baibolo wakonsha kwambila mukwabo ye aya nanji kuba’mba alombe. Na mambo a kuba’mba uno nyenga kechi wayuka bulongo muntu ye mubena kufunjisha Baibolo ne, mwakonsha kumwambila kulomba lulombelo lwa kupezhako. Kino kyakonsha kumukwasha kuyuka bya kwambapo pa kulombelako muntu ye mubena kufunjisha Baibolo.

¹⁸ Kimye kimo mulongo bakonsha kumwambila kulomba pa kusambakana kwa kuya mu mwingilo nangwa pa kupwila. Uno mulongo ye bapa lubaji lwa kulomba wafwainwa kuvulukapo bishinka bimo biji mu koko kupwila.  Mu lulombelo kechi mo mo twafwainwa kujimwina bakwetu nangwa kwamba pa bintu byabula kuyukanyikwa ku kipwilo ne. Pa kupwila kwavula mwafwainwa kwimba ne kulomba mu maminiti atanu. Onkao mambo ubena kulomba kechi wafwainwa “kubwezhabwezhapo byambo” ne, kikatakata pa lulombelo lwa kushinkwila kupwila.—Mat. 6:7.

19. Ñanyi kintu kyakonsha kwitukwasha kwinengezha ku juba ja luzhachisho ja Yehoba?

¹⁹ Twafwainwa kulombanga kimye kyonse, mambo juba ja Yehoba ja luzhachisho jijitu pepi. Yesu waambile’mba: “Labainga ne kukenkenta saka mulomba na misashijilo kimye kyonse pa kuba’mba mukapuluke bino bintu byonse bikeya.” (Luka 21:36) Inge ke tulombe kimye kyonse, tukakosesha bulunda bwetu na Lesa kabiji tukenengezha juba ja luzhachisho ja Lesa saka jikyangye kufika.

20. Milombelo yetu yakonsha kwikala byepi nobe bya kufutumuna binunka bulongo?

²⁰ Ñanyi bintu byo twafunda? Twafwainwa kunemeka lulombelo. Twafwainwa kulombanga kikatakata pa kyaswa muchima wa Yehoba. Kabiji twafwainwa kusanchilanga Yehoba pa kwitupa Mwananji, Bufumu bwanji ne kulombelako balongo ne banyenga. Yehoba ukeba’mba tulombenga pa bintu byo tukeba mu bwikalo ne kulomba kuba’mba etukwashe kukosesha lwitabilo lwetu. Inge ke tulangulukile jimo pa byambo byo tukeba kwamba mu lulombelo tumwesha’mba twanemeka bupe bwa kulomba. Kabiji byambo byetu bikekala nobe bya kufutumuna binunka bulongo kwi Yehoba “bimusangajika.”—Maana. 15:8.