Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 26

Butemwe bwa Yehoba byo Bwitukwasha Kushinda Moyo

Butemwe bwa Yehoba byo Bwitukwasha Kushinda Moyo

“Yehoba uji ne amiwa; kechi nkoba moyo ne.”—SALA. 118:6.

LWIMBO 105 “Lesa Butemwe”

BIJI MU UNO MUTWE *

1. Ñanyi bintu bimo byalengejile balongo ne banyenga bamo kumvwa moyo?

 AKILANGULUKAI pa bintu bimo Bakamonyi ba kwa Yehoba bamo byo bapichilemo. Ba Nestor ne bakazhi babo ba María bakebelenga kuya na kwingijila ku mpunzha imo kwakepa basapwishi. * Pa kuba bino, bafwainwe kupeezhako bwikalo babo. Pano bino baakaminwe’mba kechi bakakonsha kwingila bulongo uno mwingilo inge babula mali avula a kwilaminamo ne. Ba Biniam byo bafunjile bukine ne kwikala Kamonyi wa kwa Yehoba mu kyalo mo bakanya mwingilo wetu, bayukile ne kuketekela kuba’mba bakonsha kumanyikwa. Kino kibalengejile kwakamwa bingi. Kabiji bakizhizhemo kumvwa moyo na mambo a kulanguluka pa bikeboba kisemi kyabo inge kyayuka’mba luno ke Bakamonyi ba kwa Yehoba. Ba Valérie bebataine na kikola kyatama bingi kya kansa kabiji kibakatezhe bingi kutaana dokotala wakonsha kunemeka byo baitabilamo pa mambo a mashi. Kwambatu kine, baumvwine bingi moyo amba kampe bakonsha kufwa.

2. Mambo ka o twafwainwa kwibikilako kushinda moyo?

2 Nanchi mwakyumvwapo kala uno moyo nyi? Atweba bavula twakyumvwapo kala bino. Umvwe twakankalwa kushinda uno moyo, twakonsha kufuukula bintu bimo byakonsha kwitulengela kubula kwingijila Yehoba bulongo. Satana byo byo akeba. Wingijisha moyo kwitulengela kubula kukookela mizhilo ya Yehoba kubikakotu ne mukambizho wa kusapwila mambo awama. (Lum. 12:17) Satana washinta, lusa ufwalo kabiji uji bingi na bulume. Bino twakonsha kwizhikijila kwi aye. Pano twakonsha kuba byepi bino?

3. Ñanyi bintu biketukwasha kushinda moyo?

3 Umvwe twashiinwa kuba’mba Yehoba witutemwa kabiji witukwasha, Satana kechi tukamuchiinanga ne. (Sala. 118:6) Nabiji nembi wa Salamo 118, wapichile mu bya malwa byavula bingi. Wajinga na balwanyi bavula bingi, kuvwangakotu ne babinemanga. (byepelo 9 ne 10). Pa kimye kimo bamukatezhe bingi. (kyepelo 13) Kabiji Yehoba wamukajipijile bingi. (kyepelo 18) Nangwa byonkabyo, uno nyimbi wa salamo waimbile’mba: “Kechi nkachina ne.” Pano ñanyi kintu kyamukwashishe kubula kwikala na moyo? Wayukile’mba Shanji wa mwiulu aye Yehoba wamutemenwe bingi nangwa kyakuba wamukajipijile. Kabiji nyimbi wa salamo washiinwe kuba’mba nangwa kyakuba wapichilenga mu makatazho avula, Yehoba ukatwajijila kumukwasha.—Sala. 118:29.

4. Mu ñanyi mashinda mo twakonsha kubula kwikala na moyo umvwe twashiinwa kuba’mba Lesa witutemwa?

4 Twafwainwa kushiinwa kuba’mba Yehoba witutemwa atweba bonse pa muntu pa muntu. Kuyuka bino kuketukwasha kubula kwikala na moyo mu mashinda asatu, (1) moyo wa kukankalwa kumwena ba mu kisemi bintu byanema bya mu bwikalo, (2) moyo wa kuchiina bantu ne (3) moyo wa kuchiina lufu. Balongo ne banyenga bo twaambapo mu jifuka jitanshi, bashinjile moyo mambo bayukile’mba Lesa wibatemwa.

MOYO WA KUKANKALWA KUMWENA BA MU KISEMI BINTU BYA MU BWIKALO

Mulongo wingila mwingilo wa kukwata masabi uji na mwananji. Mu uno mwingilo mo mo amwena mali a kukwashishamo kisemi (Monai jifuka 5)

5. Ñanyi bintu byakonsha kulengela nsemi wamulume uji na kisemi kwakamwa? (Monai kipikichala kya pa nkupiko.)

5 Nsemi wamulume mwina Kilishitu wanemeka bingi mwingilo wanji wa kumwena ba mu kisemi kyanji bintu byo bakeba bya mu bwikalo. (1 Timo. 5:8) Umvwe mwi nsemi wamulume uji na kisemi, byo kwajinga mwalo kampe mwaakaminwe kuba’mba nkito yakonsha kupwa, kampe mwaakaminwe kuba’mba kechi mukekalanga na mali a kupotamo kajo ne kusonkela nzubo ne. Kabiji kampe mwakakijilwe kuba’mba nkito inge yapwa kechi mukakonsha kutaana ikwabo ne. Nangwa kampe, byonka biji ba Nestor ne ba María bo twajikwambapo, mwalangulukilenga kuba’mba umvwe mwapeezhako bwikalo bwenu, bintu bikakatazha. Kabiji kechi mukekala na lusekelo ne. Satana ulengela bavula kukankazhama kufuukulapo kwingijila Yehoba na mambo a kulanguluka bino.

6. Satana ukeba’mba tuketekele’mba ka?

6 Satana ukeba’mba tuketekele’mba Yehoba kechi wituta muchima ne, kabiji amba kechi witukwasha kumwena ba mu kisemi bintu bya mu bwikalo ne. Kabiji twakonsha kulanguluka’mba twafwainwa kuba kintu kiji kyonse pa kuba’mba babule kwitupanga nkito nangwa kyakuba kyakonsha kwitulengela kulala mafunde a mu Baibolo.

7. Ñanyi byambo byaambile Yesu bitutundaika bingi?

7 Yesu wayuka Shanji bulongo kukila muntu yense witubula’mba Lesa “wayuka bintu byo [tukeba] saka [tukyangye] ne kumulomba.” (Mat. 6:8) Kabiji Yesu wayuka’mba Yehoba wafwainwa kwitukwasha kutaana bintu byo tukeba. Atweba bena Kilishitu bonse, twi ba mu kisemi kya Lesa. Yehoba ye mutwe wa kisemi wetu kabiji twashiinwa kuba’mba ukakwasha mitwe ya bisemi byonse kwingila mwingilo ye ebapa.

Yehoba witukwasha kwikala na bintu byo tukeba bya mu bwikalo. Wakonsha kwingijisha balongo ne banyenga kwitukwasha (Monai jifuka 8) *

8. (a) Ñanyi bintu byakonsha kwitukwasha kubula kwikala na moyo wa kukankalwa kukebela ba mu kisemi kyetu bintu byo bakeba bya mu bwikalo? (Mateo 6:31-33) (b) Twakonsha kuba byepi byonka byaubile ba mulume ne mukazhi bo bamwesha pa kipikichala bapeelepo nyenga kajo?

8 Umvwe twashiinwa kuba’mba Yehoba witutemwa kabiji watemwa ne kisemi kyetu, tukaketekela kuba’mba uketukwasha kwikala na bintu byo tukeba mu bwikalo. (Tangai Mateo 6:31-33.) Yehoba mpanyi bingi kabiji witukwasha kutaana bya mu bwikalo byo tukeba. Byo alengele ntanda, kechi witupeletu bintu bya kwitulengela kwikala na bumi ne. Bino walengele ne bintu bikwabo bya kwitulengela kwikala na lusekelo. (Nte. 2:9) Kimye kimo twakonsha kwikalatu na bintu bicheche. Nangwa byonkabyo, twafwainwa kuvulukanga’mba Yehoba ye witukwasha kwikala na byobyo bintu. (Mat. 6:11) Kabiji twafwainwa kuvulukanga kuba’mba Yehoba uketupa bintu byavula bingi kukila ne byo twasankilapo. Kabiji kulutwe uketupa bumi bya myaka ne myaka. Ba Nestor ne ba María bashiinwe kuba’mba Yehoba ukwasha bantu banji.—Isa. 65:21, 22.

9. Twakonsha kufunjilako ñanyi bintu ku ba Nestor ne ba María?

9 Ba Nestor ne ba María baikalanga mu kyalo kya Colombia bajinga na nzubo yawama bingi kabiji bafolanga muzema wa mali. Baambile’mba: “Twakebelenga kupeezhako bwikalo bwetu pa kuba’mba twingijileko Yehoba pakatampe. Pano bino twaakaminwe kuba’mba kwikalatu na bintu bicheche kechi kuketuletela lusekelo ne.” Ñanyi bintu bibakwashishe kushinda moyo? Bavulukile bintu byavula bingi bibobijile Yehoba bimwesha’mba wibatemwa. Bashiinwe kuba’mba nangwa baleka nkito, Yehoba ukatwajijila kwibalama. Bapoteshe nzubo yabo kabiji bavilukijile ku mpunzha ikwabo kwakepele basapwishi ba Bufumu monka mu kyalo kyabo. Baambapo amba ka pa byo bafuukwilepo? Ba Nestor baamba’mba: “Twimwena kuba’mba byambo biji pa Mateo 6:33 bya kine. Kechi tukajilwapo kintu nangwa kimo ne. Kabiji tuji bingi na lusekelo mu bwikalo bwetu.”

MOYO WA KUCHIINA BANTU

10. Mambo ka bantu o bachiina bantu bakwabo?

10 Kufumatu kimye ba Adama ne Evwa kyo basatukijile Yehoba, bantu bayanjisha bantu bakwabo. (Sapwi. 8:9) Bantu bamo baji na luusa bayanjisha bakwabo, bambanzhi boba byatama bakwabo, baana ba sukulu bamo bambila bakwabo mwenga ne kwibazakamisha kabiji bantu bamo bayanjisha ba mu kisemi kyabo. O ene mambo bantu o bachiina bantu bakwabo. Satana ukeba’mba ne atweba tuchiinenga bantu.

11-12. Satana wingijisha byepi moyo wa kuchiina bantu?

11 Satana ukeba’mba tuleke kusapwila ne kuleka kuba bintu bikwabo bitubuula Yehoba na mambo a kuchiina bantu. Satana wingijisha makafulumende kukanya mwingilo wetu ne kwitumanyika. (Luka 21:12; Lum. 2:10) Bantu ba mu ino ntanda ya kwa Satana basampanya byambo byatama kabiji bya bubela pa Bakamonyi ba kwa Yehoba. Bino byambo bya bubela bilengela bantu bamo kwitwendeleka, kwitumanyika nangwa kwitunyema. Nanchi twafwainwa kukumya pa ano mashinda engijisha Satana nyi? Ine kwalepeshatu. Mambo ano o mashinda o aingijishe ne ku bena Kilishitu bajingako mu myaka kitota kitanshi.—Byu. 5:27, 28, 40.

Twakonsha kuketekela’mba Yehoba witutemwa nangwatu umvwe ba mu kisemi kyetu betukana (Monai mafuka 12-14) *

12 Satana kechi wingijishatu makafulumende kwitulengela kumvwa moyo ne. Bamo bachiina pa bikeboba ba mu kisemi kyabo inge bayuka’mba bafuukulapo kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba. Kino kibalengela bingi kwikala na moyo kukilatu ne kwibapuma. Batemwa bingi balongo babo kabiji bakeba’mba nabo bayuke Yehoba ne kumutemwa. Kibakola bingi ku muchima inge baumvwa balongo babo ke bambe byatama pe Lesa wa kine ne pa bapopweshi banji. Nangwa byonkabyo, balongo babo bamo bebamanyikanga bafunda bukine ne kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba. Pano twakosha kuba byepi inge ba mu kisemi kyetu betukana na mambo a bintu byo twaitabilamo?

13. Kuyuka kuba’mba Lesa witutemwa kwitukwasha byepi kuchinchika inge ba mu kisemi kyetu betukana? (Salamo 27:10)

13 Byambo biji pa Salamo 27:10 bitutundaika bingi. (Tangai.) Kechi twafwainwa kwakamwa pa byakonsha kwitumwekela umvwe ba mu kisemi kyetu betukana ne. Kabiji twashiinwa kuba’mba Yehoba uketupesha inge twatwajijila kuchinchika. Yehoba uketupanga bintu byonse byo tukeba bya mu bwikalo, kwitukwasha kwikala na lusekelo ne kufwenya kwipi ne aye. Abino byo byamwekejile ne ba Biniam, bo twaambapo kala.

14. Ñanyi bintu byo tufunjilako ku byapichilemo ba Biniam?

14 Ba Biniam baikele Bakamonyi ba kwa Yehoba nangwa kyakuba bayukile’mba kafulumende wamanyikilenga Bakamonyi ba kwa Yehoba mu kyalo kyabo. Akilangulukai kuyuka kuba’mba Yehoba wibatemwa byo kwibakwashishe kushinda moyo wa kuchiina bantu. Baambile’mba: “Lumanamo lwabayile bingi. Nangwa byonkabyo kechi naakaminwe pa bikanguba kafulumende ne. Pa kuba naakaminwe pa bikanguba ba mu kisemi kyami. Naakaminwe’mba inge mfuukulepo kwikala Kamonyi wa kwa Yehoba, nsakufichisha ku muchima batata babujile Bakamonyi ba kwa Yehoba ne kuba’mba ba mu kisemi kyami bakaleka kunnemeka.” Nangwa byonkabyo, ba Biniam bashiinwe kuba’mba Yehoba utwajijila kuta muchima bantu bamutemwa. Baambile’mba: “Nalangulukile pe Yehoba byo akwashishe balongo ne banyenga kuchinchika bwikalo byo bwakatezhe, makatazho eya na mambo a misalululo ya bikoba ne bumbanzhi. Nayukile’mba Yehoba ukampesha inge natwajijila kwikala wa kishinka kwi aye nangwa kyakuba bankashile ne kummanyika javula, nemwenejile Yehoba byo akwasha bantu banji batwajijila kwikala bakishinka kwi aye.” Nangwa kyakuba ba Biniam bebakaine ku ba mu kisemi kyabo, Yehoba waikele ke Shabo ne bantu banji baikele ke kisemi kyabo.

MOYO WA KUCHINA LUFU

15. Kuchiina lufu kwitulengela kuba ka?

15 Baibolo utela lufu amba mulwanyi. (1 Ko. 15:25, 26) Tumvwa bingi moyo na mambo a lufu, kikatakata inge twakolwa bingi nangwa inge mulongo wetu wakolwa. Mambo ka o tuchiina lufu? Mambo Yehoba witulengele na mulanguluko wa kwikala myaka ne myaka. (Sapwi. 3:11) Kuyuka’mba tukafwa kwitulengela kuzhikijila bumi bwetu. Kuyuka bino kwitulengela kujanga kajo kawama, kukosesha mubiji, kukeba bukwasho ku badokotala ne muchi inge twakolwa ne kuchinuzhuka kuba bintu byakonsha kubika bumi bwetu mu kizumba.

16. Ñanyi bintu bingijisha Satana bitulengela kwikala na moyo wa kuchiina lufu?

16 Satana wayuka’mba twanemeka bingi bumi bwetu. Wamba’mba muntu wakonsha kuba kiji kyonse, kuvwangakotu ne kusankilapo bulunda bwanji ne Yehoba pa kubatu’mba apulushe bumi bwanji. (Yoba 2:4, 5) Buno ke bubela bwafitatu bwii. Kabiji na mambo a kuba’mba ye “uleta lufu,” Satana ukeba’mba tuchiinenga lufu pa kuba’mba tuleke kwingijila Yehoba. (Hebe. 2:14, 15) Kimye kimo, Satana wingijisha bantu banji kwituzakamisha kuba’mba basakwitwipaya inge twakana kusankilapo lwitabilo lwetu. Kabiji Satana wakonsha kweseka lwitabilo lwetu umvwe twakolwa bingi. Badokotala ne balongo betu babula kwitabila bakonsha kwitukanjikizha’mba tuswe kwitubika mashi. Kuba bino kwakonsha kwitulengela kulala mizhilo ya Lesa. Nangwa bantu bamo bakonsha kwitukanjikizha kwingijisha mashinda akwabo a kubukilwamo akonsha kwitulengela kulala mafunde a mu Baibolo.

17. Kwesakana na byaamba Loma 8:37-39, mambo ka o twafwainwa kubujila kuchiina lufu?

17 Nangwa kyakuba kechi tukeba kufwa ne, twayuka’mba Yehoba ukatwajijila kwitutemwa nangwa twafwa. (Tangai Loma 8:37-39.) Balunda ba Yehoba umvwe bafwa, utwajijila kwibavuluka kabiji kwi aye kikalatu nobe bakiji bomi. (Luka 20:37, 38) Ukebesha bingi kwibasangula. (Yoba 14:15) Yehoba wapaine bupe bwanema bingi pa kuba’mba “[tukekale] na bumi bwa myaka ne myaka.” (Yoa. 3:16). Twayuka kuba’mba Yehoba witutemwa bingi kabiji wituta muchima. Onkao mambo, umvwe twakolwa nangwa betuzakamisha’mba basakwitwipaya, kechi twafwainwa kumusankilapo Yehoba ne. Pakuba twafwainwa kumulomba’mba etutekeneshe, kwitupa maana ne bulume bwa kwitukwasha kuchinchika. Abino byo byaubile ba Valérie ne bamwatawabo.—Sala. 41:3

18. Ñanyi bintu byo twafwainwa kufunjilako ku byapichilemo ba Valérie?

18 Ba Valérie byo bafikizhe myaka 35, bebataine na kikola kyatama bingi kya kansa. Akilangulukai pa butemwe bwa Yehoba byo bwibakwashishe kubula kuchiina lufu. Baambile’mba: “Juba jo betubuujile kuba’mba nakolwa kansa, amiwa ne bamwatawami twasusubele bingi. Pa kuba’mba ntwajijile kwikala na bumi, bafwainwe kuntumbula. Nesambile na badokotala batumbulañana bavula bingi. Pano bino bonse bakaine kuntumbula kwakubula kumbika mashi. Najinga bingi na moyo. Pano bino na mambo a kukookela mizhilo ya Lesa, nakainetu nsalansala kumbika mashi. Kwambatu kine, Yehoba watwajijila kummwesha butemwe mu bwikalo bwami bonse. Byo nakolelwe, kyajinga kimye kyawama kya kumwesha byo natemwa Yehoba. Umvwe naumvwa masawakya a bintu byatama, kyandengelanga kutwajijila kuba bintu bitookesha Yehoba ku muchima, kechi kuswisha’mba Satana anshinde ne. Mu kuya kwa moba, nataaine dokotala waswile kuntumbula kwakubula kumbika mashi. Nangwa kyakuba natwajijila kukolwa, bino Yehoba watwajijila kwitukwasha. Nabiji pa kupwila kwa ku mpelo ya mulungu, saka bakyangye kuntumbula, twafunjile pa mutwe wa kuba’mba ‘Kuchinchika bya Malwa bya mu ano Moba.’ * Uno mutwe witutekeneshe bingi. Twamutangile bimye byavula bingi. Mitwe nabiji uno, kusapwila, kutanwa ku kupwila kwitukwasha kubula kwikala na bijikila ne kufuukula bintu bulongo.”

KUSHINDA MOYO

19. Ñanyi kintu kikamweka katataka?

19 Yehoba ubena kukwasha bena Kilishitu mwaya ntanda yonse kushinda makatazho o babena kupitamo ne kumukana Diabola. (1 Pe. 5:8, 9) Ne anweba mwakonsha kumushinda. Katatakatu Yehoba akakambizhe Yesu ne bo akalamanga nabo “[konauna] mingilo ya kwa Diabola.” (1 Yoa. 3:8) Kabiji bantu ba Lesa bakamwingijilanga pano pa ntanda “kafwako kintu kyo [bakachina] ne, kabiji kafwako [kikebalengesha] moyo ne.” (Isa. 54:14; Mika 4:4) Bino kino kimye saka kikyangye kufika, twafwainwa kwibikangako kubula moyo.

20. Ñanyi bintu biketukwasha kushinda moyo?

20 Twafwainwa kutwajijila kuketekela’mba Yehoba witutemwa kabiji uzhikijila bakalume banji. Kulanguluka languluka ne kwisamba pe Yehoba byo akwashishe bakalume banji ba kala kwitukwasha bingi. Kabiji twafwainwa ne kuvulukanga Yehoba byo etukwashishe mu bintu bimo byo twapichilemo. Kabiji na bukwasho bwa Yehoba, twakonsha kushinda moyo.—Sala. 34:4.

LWIMBO 129 Tutwajijiletu Kuchinchika

^ Kechi kyatama kuba moyo ne, mambo kimye kimo moyo wakonsha kwituzhikijila. Pano bino bimye bimo kechi kyawama kuba moyo ne, mambo moyo umo wakonsha kwitubika mu lukatazho. Mu ñanyi jishinda? Satana wakonsha kwitulengela kukizhamo kumvwa moyo kyakuba twakankalwa kulanguluka ne kufuukula bintu bulongo. Twafwainwa kwibikangako kubula kwikala na uno moyo. Ñanyi bintu byafwainwa kwitukwasha? Byonkatu byo tusakwisambapo mu uno mutwe, umvwe twashiinwa’mba Yehoba uji ne atweba kabiji witutemwa, twakonsha kushinda moyo yense po apela.

^ Mazhina amo apimpulwa.

^ Monai Kyamba kya Usopa kya October 15, 2012, ma. 7-11.

^ KULUMBULULA KIPIKICHALA: Ba mulume ne mukazhi baletela kajo nyenga ne kisemi kyanji.

^ KULUMBULULA KIPIKICHALA: Bansemi babena kukanya mulongo mwanyike kupopwela Yehoba, pano bino waketekela Lesa kumukwasha.