Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Nanchi Mwayuka Nyi?

Nanchi Mwayuka Nyi?

Byo Babalanga Myaka ne Bañondo Kala

BAHEBELU bajingako mu ntanda ya mulaye babalanga myaka kutatwila mu kimye kya kujima ne kubyala ko kuba’mba inge luno ke mu September nangwa mu October.

Onkao mambo bafwainwe kutana jishinda ja kubajilamo myaka yo babala kulondela ñondo ne myaka yo babala kulondela juba pa kuba’mba yesakane. Baubile bino pa kunungako ñondo mukwabo nangwa kunungako ñondo umo nabiji mwaka saka akyangye kutendeka. Jino jishinda jalengejile bantu kuyuka kimye kya kujiminapo kajo ne kimye kya kunowa.

Mu moba a kwa Mosesa Lesa wabuujile bantu banji kuba’mba mwaka ukatendekanga mu ñondo wa Abibi nangwa Nisanyi. (Lupu. 12:2; 13:4) Inge mu ano moba ke March nangwa April. Mu uno ñondo mo mo baikelanga na kijiilo kya kunowa kya bipangwa bitanshi bya mbaale.—Lupu. 23:15, 16.

Shayuka umo waambile’mba: “Kyapeelele bingi kuyuka kimye kyo bakonsheshe kunungilapo ñondo umo pa kuba’mba moba a myaka akwane. Kabiji waambile’mba kijiilo kya lupitailo kyaikalangako mu kimye kya kunowa. Kimye kya maola a bufuku kyo esakana na maola a mute. Onkao mambo, umvwe bamona kuba’mba juba jikekelapo kijiilo kya lupitailo jikafika ñondo wa kutendekelapo kunowa saka akyangye kufika, Bayudea banungangako ñondo kimye kya kunowa saka kikyangye kufika.”

Bakamonyi ba kwa Yehoba nabo balondela jino jishinda pa kuba’mba bayuke juba jikekelapo Kijiilo kya Nkambo kya Mabanga, kikalako mu kimye kya mwela wa mebele nangwa’mba Nisanyi 14 kwesekana na kalenda wa Kihebelu. Inge bayukila jimo juba babuujila jimo bipwilo byonse mwaya ntanda. *

Nangwa byonkabyo, Bahebelu bayukanga byepi kuba’mba ñondo pano wapwa kabiji twatatula ñondo mukwabo? Ano moba tuyuka’mba ñondo wapwa na mambo a kumona pa kalenda ye bapulinta nangwa uji pa foni wetu ne pa biñambañambatu bikwabo. Bino myaka ya kala kechi kyapelele kuyuka bino ne.

Pa kimye kya muyulo babalanga moba 30 kwikala a ñondo umo. (Nte. 7:11, 24; 8:3, 4) Palutwe kacheche Bahebelu bamo kechi babalanga moba 30 kwikala a ñondo umo ne. Mambo Bahebelu batatulanga kubala moba inge bamona ñondo wamweka. Kino kyalengelanga ñondo kwikala na moba 29 nangwa 30 kutendekela pamwekejile ñondo.

Juba jimo Davida ne Yonafwanyi baambilepo pa ñondo’mba: “Kesha ñondo ukatentama.” (1 Sam. 20:5, 18) Kino kibena kumwesha’mba pa kyo kya kimye babajilanga jimo ba ñondo. Pano bena Isalela bayukanga byepi amba ñondo watatula? Mizhilo ne bisho bya Bayudea byalumbulula bulongo byo babalanga. Bimwesha kuba’mba kimye Bayudea kyo babwelele kufuma mu buzha mu Babilona, kije kya Saniedilini nakyo kyapitulukangamo mu byo babala ba ñondo. Mu bañondo batanu na babiji mo baikelanga na bijiilo. Pa juba ja bu 30 mu ñondo kije kyasambakananga ne kwisambapo. Ba mu kino kije bo batongolanga juba ji katendeka juba ja ñondo walondelapo. Baubanga byepi bino?

Pa mapunzha atuntama babikilepo banabalume kuzhokoloka muzhi wa Yelusalema batalanga mwiulu bufuku pa kuba’mba bayuke inge ñondo wamweka. Inge ñondo wamweka, ponkapotu babuulanga kije kya Saniedilini. Inge banabalume ba mu kino kije baikala na bishinka byonse ne kushiinwa kuba’mba kya kine ñondo wamweka, babijikanga kuba’mba ñondo mukwabo watendeka. Pano baubanga byepi inge kya kuba makumbi nangwa kamfwa byalengela banabalume basopanga pa mapunzha atuntama bakankalwa kumona bulongo inge ñondo wamweka? Inge kyaikala bino babijikanga kuba’mba uno ñondo uji na moba 30 ne kuba’mba ñondo wakatataka watendeka.

Buku wa Bayudea mwanembelwe mizhilo ne bisho walumbulula’mba kije kya Saniedilini kyabijikanga’mba ñondo watendeka kwingijisha mujilo ye babanzanga peulu ya Mutumba wa Maolivi wajinga pepi na Yelusalema. Pa mapunzha akwabo atuntama mu Isalela monse baingijishanga mujilo pa kuba’mba bantu bayuke’mba ñondo watendeka. Kabiji pa bimye bimo batumanga baluwe kuya na kubuula bantu. Onkao mambo Bayudea baikalanga mu Yelusalema, mu Isalela ne mu mapunzhatu akwabo bayukanga kuba’mba ñondo watendeka. Kino kyalengelanga bantu bonse kwikala na kijiilo pa kimye kimotu.

Chati ujimo wakonsha kwimukwasha kumvwisha bañondo ne bijiilo byaikalanga na bena Isalela ne byo byakwatankene.

^ Monai Kyamba kya Usopa kya kizungu kya February 15, 1990 pa jipa 15 ne “Mepuzho Kufuma ku Batanga” mu Kyamba kya Usopa kya June 15, 1977.