Mambo ka bantu o bakebela kwikala myaka ne myaka? Mambo Baibolo waamba’mba Lesa wabika mulanguluko wa kwikala myaka ne myaka mu michima yetu. (Musapwishi 3:11) Kabiji waamba ne kuba’mba “Lesa butemwe.” (1 Yoano 4:8) Nanchi Lesa witutemwa wakonsha kubika mulanguluko wa kwikala myaka ne myaka mu michima yetu, apa bino wakana kwitupa bumi bwa myaka nyi?

Kafwako muntu ukeba kufwa ne. Kabiji Baibolo utela lufu amba “mulwanyi.” (1 Kolinda 15:26) Bantu bamo bafwa saka bakiji banyike, bakwabo saka bakota kala. Bino kishinka ke kya kuba’mba lufu lwitunyengamina. Bantu bavula bachina ne kwamba pa lufu. Nanchi kukekalapo kimye kyo tukabulanga kufwa nyi? Nanchi kino kyakonsha kubiwa nyi?

Nanchi mwakumya pa kuyuka’mba Lesa kechi walengele bantu amba bakafwenga nenyi? Buku mutanshi wa mu Baibolo waamba pa bintu bitulengela kushiinwa’mba Lesa walengele bantu kuba’mba bakekalenga myaka ne myaka pa ntanda. Yehoba byo alengele ino ntanda, wabikilemo bintu byonse bikebewa pa kuba’mba bantu bakekalengamo na lusekelo. Kepo alengele muntu mutanshi, aye Adama ne kumubika mu paladisa mu bujimi bwa Edena. Kabiji “Lesa wamwene byonse byo alengele amba, byawamishatu.”—Ntendekelo 1:26, 31.

Adama byo bamulengeletu, wajinga walumbuluka kabiji walengelwe mu kipasha kya Lesa. (Mpitulukilo  ya mu Mizhilo 32:4) Evwa naye wajinga walumbuluka. Yehoba wibambijile amba: “Semainga ne kusemununa, muyuzhe ntanda ne kwiijima kabiji mwikale na bunkambo pa masabi a mu kalunga ka mema ne pa bilengwa bipita mwiulu ne pa bilengwa byumi byonse byenda pa ntanda.”—Ntendekelo 1:28.

Pafwainwe kupita kimye kyabaya pa kuba’mba ba Adama ne Evwa bayuzhe ntanda. Bafwainwe kusema baana ne kusemununa, kufikatu ne kimye kyo bafwainwe kuyuzha ntanda byonka byakebelenga Lesa. (Isaya 45:18) Umvwe Yehoba walengele Adama ne Evwa kuba’mba bakekaletu myaka icheche ne kufwa, inge kechi wibabuujile kusema ne kuyuzha ntanda ne.

Akilangulukai ne pa mwingilo Lesa ye apele Adama wa kwikala na bunkambo pa banyama bonse. Lesa wabuujile Adama kutumba banyama bonse mazhina, kabiji uno mwingilo wabayile bingi. (Ntendekelo 2:19) Bino pa kuba’mba ekale na bunkambo pa banyama bonse pafwainwe kupita kimye kyabaya bingi pa kuba’mba afunde biji banyama bapusana pusana ne kuyuka bya kwibalama.

Mingilo Lesa yo apele Adama ne Evwa ya kuyuzha ntanda ne kwikala na bunkambo pa banyama bonse imwesha’mba Lesa wakebelenga’mba bakekalenga myaka yavula. Ne kya kine, Adama waikele myaka yavula.

Baibolo umwesha’mba kala bantu baikalanga myaka yavula bingi kukila byo twikala ano moba. Baibolo waamba’mba: “Myaka yonse Adama yo aikele na bumi yajinga 930.” Kabiji watongola ne bantu batanu na umo baikele myaka kukila pa 900. Bano bajinga Seta, Enoshi, Kinana, Yaleda, Metusela ne Nowa. Abano bonse bajingako Muyulo wa kwa Nowa saka akyangye kwiya, kabiji Nowa waikele myaka 600 Muyulo saka akyangye kwiya. (Ntendekelo 5:5-27; 7:6; 9:29) Ñanyi kintu kyalengejile bano bantu kwikala myaka yavula?

Mambo bano bantu bonse basemekelwe palutwe kachechetu kufuma kimye Adama ne Evwa kyo bajinga balumbuluka. Kyamweka kyo kyalengejile’mba bano bantu bekalenga myaka yavula. Pano bulumbuluke bwakwatankana byepi na kwikala myaka yavula? Kabiji lufu bakelushinda byepi? Pa kuba’mba tutaane mikumbu, twafwainwa kuyuka ene mambo o tukotela ne kufwa.