Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

BAIBOLO UPIMPULA BWIKALO BWA BANTU

Kyankatezhe Bingi Kuleka

Kyankatezhe Bingi Kuleka
  • MWAKA YE BASEMEKELWE: 1953

  • KYALO: AUSTRALIA

  • MWAPITA BWIKALO BWABO: BATAMBANGA BYA MULEKESE

BWIKALO BWA KALA:

Batata bavilukijile ku Australia kufuma mu Germany mu 1949. Bayile na kukeba nkito mu mikochi ne mu makampanyi a malaichi kabiji baikelenga mu muzhi wa Victoria. Basongwele ba mama kabiji nasemekelwe mu 1953.

Byo papichiletu myaka icheche, bamama batendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba, onkao mambo, bintu byo bamfunjishe kechi nebilubilemo ne. Nangwa byonkabyo, batata kechi bakebanga bya bupopweshi ne. Bakanamine bingi kabiji ba mama baikalangatu basusubala. Batwajijile kufunda Baibolo mu bufyamfya kabiji batemenwe bingi byo bafunjilenga. Batata inge bafumapo, bamama betufunjishanga amiwa ne nyenga yami bintu byo bafunjilenga. Betufunjishe pa paladisa ne byo twakonsha kwikala na lusekelo inge ketulondele mafunde a mu Baibolo.—Salamo 37:10, 29; Isaya 48:17.

Byo nafikizhe myaka 18, nafuukwilepo kufuma pa nzubo na mambo a byubilo byatama bya batata. Nangwa kya kuba naswile bintu bya mu Baibolo byamfunjishenga bamama, kechi namwenenga’mba byanema ne. Onkao mambo, kechi nebilondelanga ne. Natendekele kwingijila ku malaichi mu mukochi wa malasha. Byo nafikizhe myaka 20, nasongwele. Pa kupitapo myaka isatu, twaikele na mwana wa mukazhi, kabiji natendekele kulanguluka jikwabo pa bintu byanema mu bwikalo bwami. Nayukile’mba Baibolo wakonsha kukwasha kisemi kyami, onkao mambo, natendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Pano bino, mwinakwami washikilwe bingi Bakamonyi. Byo nayile na kupwila kimye kitanshi na Bakamonyi, wambujile’mba usalepo, kuleka kufunda Baibolo nangwa kufuma pa nzubo. Nachiine ne kukookela byo ankambizhe kabiji nalekele kupwanañana na Bakamonyi. Pa kupitapo kimye, natendekele kwilangulusha pa kuleka kintu kyo nayukile’mba kyawama.

Juba jimo, mukwetu ku nkito wammwesheshe bya mulekese. Nebitambile, bino jiwi jami ja mu muchima jatamine bingi. Bintu byo nafunjile mu Baibolo byankwashishe kuyuka’mba Lesa ukankambula. Natwajijile kutamba bya mulekese kabiji nebitemenwe bingi. Mu kuya kwa kimye, natwezhezhemo ne mutwe.

Byo papichile myaka 20, navulañenyeko ku byonse byamfunjishe bamama. Byubilo byami byamweshanga bintu byo naubanga. Najinga na ñambilo yatama kabiji naambangatu pa bintu byatama. Natendekele kumona’mba bulalelale bwajingatu bulongo. Nangwa kya kuba najinga na mukazhami, nakayanga na babakazhi bakwabo. Juba jimo natajile mu katajilo ne kwiambila’mba, ‘Nakushikwa.’ Nelengulwile bingi.

Masongola apwile kabiji bwikalo bwantamijile. Nalombele kwi Yehoba na muchima yense. Natendekele jibiji kufunda Baibolo, nangwa kya kuba papichile myaka 20. Pa kikye kimye batata saka bafwa kala, kabiji bamama saka babatizhiwa ne kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba.

BAIBOLO BYO APIMPWILE BWIKALO BWAMI:

Bwikalo bwami buncha bwapusene bingi na byaamba mafunde a mu Baibolo. Bino pa kikye kimye, nakebeshe kwikala na mutende wa mu milanguluko byonka byalaya Baibolo. Nebikileko kuleka ñambilo yatama ne kuleka kuzhingila bukiji. Nafuukwilepo kusankilapo byubilo byami byatama, ko kuba’mba kuleka makayo a kuchikapo mali, kukizhamo kutoma ne kuleka kwibila kampanyi.

Bakwetu pa nkito kechi bayukile kyalengejile kukeba kupimpula byubilo byami ne. Pa kupitapo myaka isatu, bankanjikizhanga amba ntendeke jibiji byubilo byami bya kala. Inge kimye kimo nazhingila nangwa kwamba byambo byatama, baumvwanga bingi bulongo ne kubijika’mba: “Ee! Ye Joe ye twayuka awe.” Bino byambo byankolanga bingi ku muchima. Nalangulukile’mba nakankalwa kuleka.

Pa nkito po naingijilanga pakumbenetu bya mulekese, bya kutamba ne bya kutanga. Bakwetu pa nkito betuminanga bipikichala byatama pa makompyuta byonka byo naubanga kala. Naesekelenga na ngovu kuleka ino miteeto, bino bakanjikizhanga’mba ntwajijile kuba bino byubilo byatama. Nabuujile muntu wamfunjishanga Baibolo kuba’mba ankwasheko ne kuntundaika. Watelekele bingi kimye kyo namubuujilenga lukatazho lwami. Waingijishe Binembelo bya mu Baibolo ne kumbula byo nakonsha kushinda muteeto wami ne kuntundaika kulomba kwi Yehoba kimye kyonse pa kuba’mba ankwashe.—Salamo 119:37.

Juba jimo nakonkenye bakwetu pa nkito. Byo babuñene, nebambijile kupa maalwa banabalume babiji batomanga bingi maalwa bino bakebelenga kuleka. Jibumba jakaine ne kwamba’mba: “Kizhila kuba byobyo! Bano banabalume kibakatezhe kuleka kutoma malwa!” Nakumbwile’mba: “Ee, ne amiwa byo byo kiji.” Kufumatu joja juba, bano banabalume bayukile’mba mbena kwibikako kukeba kuleka kutamba bya mulekese kabiji balekele kunkanjikizha kubwela ku byubilo byami bya kala.

Mu kuya kwa kimye kabiji na bukwabo bwa Yehoba, nashinjile muteeto wa kutamba bya mulekese. Mu 1999, nabatizhiwe ne kwikala Kamonyi wa kwa Yehoba kabiji nasangalele bingi pa kwikala bwikalo bwawama jikwabo.

Luno naumvwisha ene mambo Yehoba o ashikilwa bintu byo natemenwe pa myaka yavula. Byo aji Shetu wa butemwe, wakebelenga kunzhikijila ku bizumba biji mu kutamba bya mulekese. Byambo biji pa Byambo bya Maana 3:5, 6 bya kine. Byaamba’mba: “Ketekela mwi Yehoba na muchima wobe yense, kabiji kange uketekele mu milangwe yobe ne, saka umuvuluka mu bintu byonse byo uba, ne aye ukakolwela mashinda obe.” Mizhilo ya mu Baibolo kechi yanzhikijilatu ne, bino yandengela ne kuketekela’mba nkamwenamo.—Salamo 1:1-3.

BYO NAMWENAMO:

Kala, nelengulwile bingi. Pano luno nenemeka kabiji nji na jiwi ja mu muchima jatoka. Ngikala bwikalo bwawama kabiji nashiinwa’mba Yehoba wandekelako mambo kabiji unkwasha. Mu 2000, nasongwele Karolin, nyenga walamba bingi kabiji watemwa Yehoba byonka byo namutemwa. Twikala bingi mutende. Tumona’mba ke kintu kyanema bingi kwikala mu jibumba ja bena Kilishitu ja ntanda yonse jatoka kabiji jiji na butemwe.