Baibolo uji na bulume bwa kupimpula byubilo bya bantu. Monai byapichilemo ba Ricardo ne ba Andres.

BA RICARDO: Byo najinga na myaka 15, natwelele mu jibumba ja tupondo. Naubanga byonse byambuulanga balunda nami. Nakebelenga bingi kuba’mba bakankasepo mu kaleya myaka jikumi. Mwakonsha kuseka inge mwaumvwa bino byambo. Pano bino, aba bo bakashilepo mu kaleya bebanemekanga bingi ne kwibachiina ku bantu mu nyaunda mo twaikalanga. Ne amiwa byo byo nakebelenga.

Naubanga byonse byuba bantu baji mu jibumba ja tupondo, nabiji kupepa bizhima, kuba bulalelale ne bukapondo. Juba jimo bufuku twalwilenga na jibumba jikwabo ja bambanzhi na mata. Namwene nobe basa kungipaya, bino nanyemene kwa kubula kunkozha. Na mambo a bino byamwekele, natendekele kulanguluka pa bumi bwami ne byo nakebelenga kuba mu bwikalo bwami. Nafuukwilepo kupimpula byubilo byami. Bino kechi nayukile byo nakonsheshe kuba pa kuba’mba mpimpule bwikalo bwami ne.

Balongo bami bavula kechi bajinga na lusekelo mu bwikalo bwabo ne. Bapitanga bingi mu makatazho. Pano bino kwajinga bamwinsho wami bamo bajinga bingi na lusekelo pamo ne kisemi kyabo. Nayukile kuba’mba bajinga na byubilo byawama na mambo a kulondela mafunde a mu Baibolo. Kimye kimo bamfunjishepo kuba’mba Lesa jizhina janji Yehoba. Onkao mambo, byo papichiletu moba acheche kufuma juba jo twalwilenga na mata, nalombele kwi Lesa ne kumutongola pa jizhina janji kuba’mba ankwashe. Nakuminye bingi, mambo juba jalondejilepo, Kamonyi wa kwa Yehoba waishile ku nzubo. Uno Kamonyi watendekele kumfunjisha Baibolo.

Natendekele kupita mu lukatazho lukatampe. Balunda nami bo nakayanga nabo kala bantuminanga mafoni kuba’mba ngyenga na kukaya nabo. Kechi kyapelelenga kukana ne, bino nebakainanga. Nafuukwilepo kutwajijila kufunda Baibolo. Kabiji naumvwine bingi bulongo pa byo nafuukwilepo kuba. Bwikalo bwami bwapimpwilwe kabiji najinga bingi na lusekelo.

Mvuluka juba jimo byo nalombelenga kwi Lesa, namubuujile’mba, kala byo najinga kapondo nakebelenga kunkasapo mu kaleya myaka jikumi pa kuba’mba bantu bakanchinenga. Onkao mambo, pa jije juba namulombele kuba’mba answishe kumwingijila pa myaka jikumi mu mwingilo wa kimye kyonse pa kuba’mba nkakwashe bantu kufunda pe Lesa byonka byo bankwashishe. Lesa wakumbwile lulombelo lwami, mambo naingila mwingilo wa kimye kyonse pa myaka 17. Kabiji kyawamakotu, kechi bankashilepo mu kaleya byonka byo nakebelenga ne.

Balunda nami bamo bo nakayanga nabo kala ne luno bakiji mu kaleya. Bakwabo bafwa. Inge nalanguluka pa bintu byo napitamo, nsanchila bingi balongo bami Bakamonyi bajinga na byubilo byawama pa kunkwasha kupimpula byubilo byami. Mambo bebikangako kulondela byaamba Baibolo mu bwikalo bwabo. Kino kyandengejile kwibanemeka bingi kukila byo nanemekele balunda nami bo nakayanga nabo kala. Bino kyakila pa byonse, nsanchila bingi Lesa pa kumfunjisha bukine bwankwasha mu bwikalo bwami.

 BA ANDRES: Nasemekejilwe ne kukomena mu muzhi mwajinga bingi buyanji mo bapoteshanga bizhima. Kabiji mu uno muzhi mwajinga bingi bwivi, bumbanzhi ne bulalelale. Batata batomanga bingi maalwa ne kupepa bizhima. Kabiji batobokanga bingi ne kulwa na bamama.

Byo nakijinga mwanyike, natendekele kutoma maalwa ne kupepa bizhima. Kimye kyabaya napitañanangatu mu mikwakwa na kwibila bantu ne kupotesha byo naibanga. Byo nakomeneko, batata bakebelenga’mba twendelenga pamo, kabiji bamfunjishe bya kutwala bizhima mu bufyamfya mu byalo bingi ne kwibipotesha. Naikele na mali avula mu kimyetu kicheche. Bino juba jimo, bakapokola baishile pa nzubo na kunkwata, kabiji bankashile mu kaleya myaka itanu, mambo nakebelenga kwipayañana.

Juba jimo lukelo babijikile mu kaleya kuba’mba Bakamonyi ba kwa Yehoba basa kwiya na kusapwila. Nafuukwilepo kutanwako. Byo basapwijilenga byamfikile bingi pa muchima kabiji kino kyandengejile kufuukulapo kutendeka kufunda Baibolo nabo. Baingijishanga bingi bulongo Binembelo kimye kyo bamfunjishanga ne kummwesha mizhilo Lesa yo akeba bantu kulondela mu bwikalo bwabo.

Namwene kuba’mba kechi nakonsha kupimpula byubilo byami kwa kubula wa kunkwasha ne, mambo bakaili bakwetu kechi batemenwe byo natendekele kufunda Baibolo ne. Onkao mambo, nalombele maana ne bulume kwi Yehoba kabiji wankwashishe. Kabiji wakumbwile lulombelo lwami. Kino kyandengejile kutendeka ne kubuulako bakaili bakwetu byaamba Baibolo.

Byo bambuujile kuba’mba babena kumfumya mu kaleya, naumvwine bingi moyo mambo kechi nakebelenga kufuma mu kaleya ne. Byo bankasulwile, bakaili bakwetu baishile na kumona. Bamo baambile ne byambo bya kuba’mba, “Mwendepo bulongo bapashita.”

Inge nalanguluka pa bumi bwami byo bwafwainwe kwikala kwa kubula kuyuka Lesa, kindetela bingi moyo. Bino namusanchila bingi Lesa pa kumfunjisha bukine ne pa kubula kundengulula. *