Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

BYAMBAPO BAIBOLO

Musalaba

Musalaba

Bantu bavula balanguluka’mba musalaba ko kayukilo ka bwina Kilishitu. Bino kechi bantu bonse bavwala musalaba nangwa kubika mu mazubo ne mu machechi abo ne.

Nanchi Yesu bamwipaijile pa musalaba nyi?

BYAMBA BANTU

 

Bena Loma baipayijile Yesu pa musalaba ye balengele na bichi bibiji.

BYAMBA BAIBOLO

 

Yesu pa kumwipaya ‘bamukobekele pa kichi.’ (Byubilo 5:30) Byambo byaingijishe banembi ba Baibolo bilumbulula lufu lwa kwa Yesu kuba’mba, bamwipayijile pa kichi kimo, kechi bibiji ne. Kyambo kya Kingiliki kya stau·rosʹ, kwesakana na buku wa Crucifixion in Antiquity, kilumbulula “kichi kya mulumbulumbu. Kechi kiji nobe ‘musalaba’” ne. Kyambo kya xyʹlon, kyo baingijisha pa Byubilo 5:30, kilumbulula kichi kyaoloka kya mulumbulumbu bena Loma po baipayilanga bo bamonanga’mba bafingwa.” *

Baibolo walumbulula ne jishinda jo baingijishe pa kwipaya Yesu kwesakana na mizhilo ya bena Isalela. Muzhilo waambile’mba: “Umvwe muntu walenga mambo a kumwipayilapo kabiji bamwipaya, ne anweba mwamukobeka pa kichi, . . . mambo muntu ye bakobeka pa kichi ye wafingwa kwi Lesa.” (Mpitulukilo ya mu Mizhilo 21:22, 23) Mutumwa Paulo wanembele pa uno muzhilo amba Yesu wialwile “ke wafingwa, mambo kyanembwa’mba: ‘Muntu yense ye bakobeka pa kichi [xyʹlon] wafingwa.’” (Ngalatiya 3:13) Byanembele Paulo bimwesha’mba Yesu bamwipayijile pa kichi.

“Bamwipayile kupichila mu kumupopa pa kichi.”Byubilo 10:39.

Nanchi baana ba bwanga ba kwa Yesu baingijishanga musalaba pa kupopwela Lesa nangwa kwikala kayukilo ka bwina Kilishitu nyi?

BYAMBA BAIBOLO

 

Baibolo kechi waambapo kuba’mba bena Kilishitu batanshi baingijishanga musalaba kwikala kayukilo ka bwina Kilishitu ne. Baingijishanga musalaba ke bena Loma bajingako kala pa kupopwela balesa babo. Byo papichile myaka nobe 300 kufuma pafwijile Yesu, Mfumu wa bena Loma aye Constantine walengele mbandela ya musalaba. Ino mbandela yajinga kayukilo ka bashilikale banji. Kabiji panyuma ya bino, bantu po po batendekele kwingijisha musalaba mu kipwilo ne kwamba’mba ko kayukilo ka bena “Kilishitu.”

Bantu babulanga kupopwela Lesa bo baingijishanga musalaba pa kupopwela balesa ba bubela, nanchi baana ba bwanga ba kwa Yesu bafwainwe kwingijishanga musalaba pa kupopwela Lesa wa kine nyi? Ine, mambo bayukile’mba Lesa kechi waswishishe kwilengela “kipashañano kya kusonga kya mutundu yense,” ne “kupopwela bankishi” ne. (Mpitulukilo ya mu Mizhilo 4:15-19; 1 Kolinda 10:14) Kechi twakonsha kumona Lesa ne, mambo “Lesa Mupashi.” Onkao mambo, bena Kilishitu bakala kechi baingijishanga bipashañano pa kuba’mba bafwenye kwipi ne Lesa ne. Pano bino, mupashi wazhila wibatangijilanga kumupopwela “na mupashi” ne na “bukine” kwesakana na kyaswa muchima wa Lesa mu Binembelo.—Yoano 4:24.

“Bapopweshi ba kine kyo bakapopwelanga Batata na mupashi ne na bukine.”Yoano 4:23.

Bena Kilishitu bafwainwa kumwesha byepi amba banemeka Yesu Kilishitu?

BYAMBA BANTU

 

Buku wa New Catholic Encyclopedia waamba’mba “Lupulukilo kyo kintu kyo twafwainwa kunemeka mu bumi bwetu bonse, kabiji twafwainwa kwilunemeka bingi. . . . Yense uvwala kipashañano, ko kuba’mba wavwala muntu uji pa kipashañano.”

BYAMBA BAIBOLO

 

Bena Kilishitu bonse bafwainwa kunemeka Yesu, mambo lufu lwanji lo lwalengela amba mambo abo alekelwe, kabiji kibalengela kusolomoka Lesa kabiji luno lufu lukebalengela kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. (Yoano 3:16; Bahebelu 10:19-22) Bino kechi bebakambizha’mba pa kumwesha mushingi bafwainwa kuvwala musalaba paji Yesu nangwa kwibepekezha kuba’mba baitabila mwi aye ne. Mambo “lwitabilo lwabula mingilo, nalo lwafwa.” (Yakoba 2:17) Bena Kilishitu bafwainwa kwitabila mwi Yesu. Bakonsha kuba byepi bino?

Baibolo waamba’mba, “butemwe bwa Kilishitu bo bwitulengela kwingila, mambo twalanguluka bino amba, muntu umo wafwijile bantu bonse . . . kuba’mba aba baji na bumi babule kwikelanga mwayila bikeba michima yabo, kana kwikela mwayila bikeba yewa wibafwijile kabiji ye basangwile.” (2 Kolinda 5:14, 15) Butemwa bwa Kilishitu bulengela bena Kilishitu kupimpula bwikalo bwabo ne kuba byaubanga Yesu. Inge ke bobe bino, bamwesha’mba banemeka bingi Yesu kwakubula kwingijisha kimpashañano kiji kyonse.

“Mambo kino kyo kyaswa muchima wa Batata, kuba’mba yense wayuka Mwana ne kumwitabila, akekale na bumi bwa myaka ne myaka.”Yoano 6:40.

^ jifu. 8 Buku wanembele ba Ethelbert W wa kuba’mba A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament. Bullinger mapa 818-819.