BYA KUKWASHA KISEMI | MASONGOLA
Bya Kwisamba pa Makatazho
LUKATAZHO
Inge mubena kwisamba pa lukatazho na bena kwenu, nanchi mukankalwa kupwisha mwisambo saka mwaji kutendekatu bulongo kwisamba nyi? Inge byo byo kikala, mwakonsha kuba byepi? Patanshi, mwafwainwa kuyuka’mba jishinda banabakazhi jo besambilamo pa makatazho japusana na ja banabalume. *
BYO MWAFWAINWA KUYUKA
Banabakazhi bakeba kwisamba pa makatazho saka bakyangye kuyuka bya kwiapwisha. Bimye bimo, kwisamba ko kupwisha lukatazho.
“Ñumvwa bingi bulongo inge naamba biji ku muchima ne kuyuka’mba bamwatawami bayuka byo mbena kumvwa. Inge naambapotu, kifuma ne ku muchima mu kimye kichechetu.”—Ba Sirppa. *
“Nkankalwa kulubako ku lukatazho inge kechi nesambapo na bamwatawami ne kwibabuula byo mbena kulanguluka ne. Kwibabula biji ku muchi kunkwasha kuleka kwakamwa.”—Ba Ae-Jin.
“Kiji nobe muntu ubena kukebakeba bishinka. Byo tubena kwisamba, kinkwasha kupitulukamo mu lukatazho ne kumona mwa kwilupwishisha.”—Ba Lurdes.
Banabalume balangulukatu pa bya kupwisha makatazho. Kino kijitu bulongo, mambo kupwisha makatazho ye mwingilo wibafwainwa. Jino jo jishinda jo bamwesheshamo bakazhi babo amba bakonsha kunyemena kwi abo kimye kyonse kyo baji na lukatazho. Onkao mambo, banabalume bakumya pa kumona bakazhi babo kebabule kulondela byo bebabuula. Ba Kirk baambile’mba: “Kechi nayuka banabakazhi kyo batemenwa kwamba pa makatazho kwa kubula kukeba mashinda a kwiapwishishamo.”
Buku wa kuba’mba The Seven Principles for Making Marriage Work, waamba’mba: “Saka mukyangye kubuula muntu bya kuba, mwafwainwa kuyuka byo abena kulanguluka. Mwafwainwa kutekenesha bena kwenu ne kwibamwesha’mba mwayuka byo babena kumvwa saka mukyangye kwibabuula bya kuba pa
lolo lukatazho. Javula bena kwenu inge bakeba kwisamba nenu, kine kintu kyo bakeba ke kwibateleka, kechi kwibabuula bya kupwisha lukatazho ne.”BYO MWAKONSHA KUBA
Banabalume: Telekainga na muchima yense. Ba Tomás baambile’mba: “Panyuma ya kuteleka ku mukazhami, neipuzha’mba, ‘Pano naubapo ka byo natelekatu?’ Bino mvuluka’mba javula mukazhami kyo akeba ke kumutelekatu kwapwa.” Ba Stephen nabo baambile’mba: “Kinkwasha bingi inge naleka mukazhami waamba byonse byo abena kulanguluka kwa kubula kumuchibikizha. Javula inge wapwisha kwamba, umvwa ne ku muchima kwakasuluka.”
Esekai bino: Kimye kikwabo kyo mukesambanga pa lukatazho na bakazhi benu, kange mukafikenetu kwibabuula bya kuba ne. Mukebatajishenga ne kutako muchima ku byo bakambanga, saka mubena kwinuna mutwe, kumwesha’mba mwaswisha byo baamba. Mwakonsha kubwezhapo kishinka kimo kyo baji kwamba, ko kumwesha’mba mwaumvwa. Ba Charles baambile’mba: “Kimo kimye bakazhi bami bakebatu kuyuka’mba naumvwa byo babena kwamba kabiji mbena kuswisha milanguluko yabo.”—Jifunde ja mu Baibolo: Yakoba 1:19.
Banabakazhi: Buulai bamwatawenu byonse byo mubena kukeba. Ba Eleni baambile’mba: “Javula tuketekela’mba bamwatawetu basakuyuka abo bene byo tukeba, bino kimye kimo, kyawama kwibabuulatu.” Ynez, mwana mukazhi wasongolwa waambile’mba: “Mwakonsha kwambila bamwatawenu amba, ‘Paji kintu kibena kunkatazha mu milanguluko kyo nkeba kwimubuulako. Kechi naamba kuba’mba mupwishe luno lukatazho ne, nkebatu amba muyuke byo mbena kulanguluka.’”
Esekai bino: Inge bamwatawenu bafikenatu kwimubuula bya kupwisha lukatazho, kange mulanguluke’mba kechi batako muchima ku byo mubena kumvwa ne. Javula bakebatu amba bemupezhezheko lukatazho. Ba Ester baambile’mba: “Kechi nzhingila ne inge bamwatawami bafikenatu kumbuula bya kuba. Nayuka’mba banta bingi muchima kabiji bakeba kunteleka, bino pa kimye kimotu, bakeba ne kunkwasha kupwisha makatazho.”—Jifunde ja mu Baibolo: Loma 12:10.
Balume ne bakazhi: Javula tubila bakwetu bintu byo tukeba’mba betubile ne atweba. Bino inge mukeba kwisamba bulongo pa lukatazho, mwafwainwa kulanguluka pa bena kwenu byo bakeba’mba mwibobile. (1 Kolinda 10:24) Ba Miguel baambile’mba: “Banabalume bafwainwa kutelekanga inge bakazhi babo babena kwamba. Kabiji banabakazhi bafwainwa kuketekela bamwatawabo kwibabuula bya kupwisha makatazho. Inge bonse babiji mwibikako, mukayuka bya kwisamba bulongo pa makatazho.”—Jifunde ja mu Baibolo: 1 Petelo 3:8.