Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA PA NKUPIKO

Kutuntulula mu Milaka Yavula—Byo Bengila uno Mwingilo

Kutuntulula mu Milaka Yavula—Byo Bengila uno Mwingilo

“Bavula bamba kuba’mba kafwako mwingilo wakatazha nobe wa kutuntulula.” —Buku wa “The Cambridge Encyclopedia of Language.”

SAKA bakyangye kutendeka kutuntulula, Bakamonyi ba kwa Yehoba banengezha byo bakeba kunemba ne kukeba bishinka, apa bino banemba mabuku. Mu bino byonse, baji mu Dipatimenti Utala pa kunemba uji ku ofweshi mukatampe wa ntanda yonse ku New York bapituluka mu byonse byo banemba ne kumona kuba’mba bya kine kabiji byanembwa kwesakana na byamba bantu pa juba pa juba. *

Kepo baji mu Dipatimenti Utala pa kunemba batuma bino byambo ku bantuntuluzhi bavula bingi mwaya ntanda. Bavula bekala ne kwingijila mu mapunzha monka mo bamba mulaka ye batuntulula. Kabiji bavula batuntulula mu milaka yabo. Batako muchima kumvwisha byo babena kwambapo mu Kizungu ne kwibilumbulula mu mulaka wabo.

Bantuntuluzhi bengila byepi uno mwingilo?

Ba Geraint, bantuntuluzhi bengijila mu kyalo kya Britain, balumbulula’mba: “Ñingila na jibumba ja bantuntuluzhi bakwetu, onkao mambo kyanema kukwatankana. Tuleta milanguluko pamo pa kuba’mba tumone byo twafwainwa kutuntulula byambo byakatazha. Kechi tutalatu pa byambo byo banemba ne, bino tutala pa mulanguluko mwine ujimo, ene mambo o bebinembela, ne bantu bo banembela.”

Ñanyi kintu kine kyo mukeba kuba inge mubena kutuntulula?

“Kine kintu kyo tukeba ke kuba’mba bantu pa kutanga bakomvwenga nobe byambo byo babena kutanga bebinembeletu mu mulaka wabo. Kechi byafwainwa kumvwanyika’mba bebituntulula ne. Onkao mambo, twingijisha byambo byamba bantu moba onse. Kino kilengela muntu kutako maana ku byo abena kutanga, kabiji uba sa atangatu, nobe ubena kuja kajo kawama.”

Kyawamina ka bantuntuluzhi kwikala ku mpunzha ko bamba mulaka ye batuntulula?

“Kwikala na bantu bamba mulaka ye tutuntulula kwitukwasha bingi. Tumvwa bantu saka bamba mulaka wetu pa juba pa juba. Kabiji twakonsha kwipuzha bantu pa byambo bimo byo tukeba kwingijisha, kumvwa inge bantu bakebyumvwa ne kwibitemwa. Kino kitukwasha kutuntulula bulongo kibena kwambiwapo mu Kizungu.”

Mwingila Byepi?

“Twingila mu mabumba, kabiji jibumba jonse jikala na byo jituntulula. Patanshi, muntu yense mu jibumba utangamo mu byambo bya Kizungu ne kumvwa mo byatala, aku na kulanguluka pa bantu bakatanganga. Twiipuzha atweba bene amba: ‘Kino kibaaba kibena kwamba pa ka? Mambo ka o bekinembela kabiji kyaimena pa ñanyi kishina? Ñanyi bintu byo nafwainwa kufundamo?’ Kunengezha mu jino jishinda kwitukwasha kulanguluka pa bintu byavula biketukwasha kutuntulula.

“Kufuma popo, bonse mu jibumba bekala pamo ne kwisamba pa byo baumvwine kimye kyo batangilenga. Beipuzha’mba, ‘Nanchi twaumvwa kibena kwambiwapo nyi? Twakonsha kutuntulula byepi pa kuba’mba byumvwanyike byonka byo biji mu Kizungu?’ Kyo tukeba ke kuba’mba muntu ukatanga mu mulaka wanji akomvwe byonka bikomvwa ukatanga mu Kizungu.”

Bantuntuluzhi bengijila byepi pamo mu mabumba abo?

“Kyo tukeba ke kuba’mba muntu akomvwe byobyo byambo kimyetu kitanshi kyo akatanga. Onkao mambo, tutangamo mu mafuka bimye byavula inge twapwisha kutuntulula.

“Umo mu jibumba utaipa byo tubena kutuntulula, atweba bonse saka tubena kumona pa makompyuta. Tulondelamo ne kumona’mba milanguluko iji mu Kizungu kechi yashalamo mu mulaka wetu ne. Tumona ne kuba’mba twanemba byambo bulongo byonka byo twibyamba. Inge twapwisha kutuntulula jifuka jimo, umo utangamo na jiwi ja peulu. Inge wituntula mu byambo pa kutanga, twalulako byobyo byambo. Inge twapwisha kutuntulula kibaba kyonse, umo mu jibumba utangamo na jiwi ja peulu, bakwabo saka balondelamo na kumona pabena kukebewa kuwamisha.”

Uno ke mwingilo ukebewa kutako maana!

“Kya kine. Kabiji pa kupwisha kwingila juba jonse, tukooka bingi. Onkao mambo, lukelo bongo saka bwakasuluka, tupitulukamo mu byo twatuntulwile. Pa kupitapo milungu icheche, Dipatimenti Utala pa Kunemba upituluka mu byambo bya Kizungu, kupimpulako mumo, ne kwitutumina jibiji. Kepo tutangamo jikwabo ne kuwamisha pabena kukebewa.”

Kompyuta wimukwasha byepi mu mwingilo wenu?

“Makompyuta kechi akonsha kwingila mwingilo wa buntuntuluzhi ne. Bino Bakamonyi ba kwa Yehoba balenga mitanchi ya pa kompyuta ibakwasha kwingila uno mwingilo. Mutanchi umo ke dikishonale mo tunemba byambo byo twingijisha bimye byavula mu mulaka wetu. Mutanchi mukwabo ke yewa witukwasha kukebakeba byambo byatuntululapo kala bantuntuluzhi bakwetu mu mulaka wetu ne kumona byo batuntulwile byambo byakatezhe.”

Nanchi mwingilo wenu wimuletela lusekelo nyi?

“Byonse byo tutuntulula twibimona’mba bupe bo tupa bantu bonse. Onkao mambo, tukeba kunengezha bulongo buno bupe. Tumvwa bulongo mambo twayuka’mba byo twanemba mu magazini nangwa pa keyala wetu bikakwasha bantu bakatanga.”

Mwingilo Ubena Kukwasha Bantu mu Bwikalo Bwabo

Bantu bavula mwaya ntanda bamwenamo bingi byo batanga mabuku a Bakamonyi ba kwa Yehoba mu milaka yabo. Byambo byonse bitaanwa mu ano mabuku, mavidyo, ne pa keyala wa jw.org byafuma mu Baibolo. Baibolo ke buku wazhila, kabiji mu uno buku, Lesa uji na jizhina ja kuba’mba Yehoba, ukeba’mba tusapwile mambo anji ku “bisaka bya bantu byonse ne ku mikoka yonse ku ba njimi yonse.”—Lumwekesho 14:6. *

^ jifu. 4 Patanshitu mabuku beanemba mu Kizungu.

^ jifu. 25 Yai pa www.pr418.com/kqn ne kumona mabuku ajipo, kutamba mavidyo, ne kuteleka ku byambo bya mawitu mu mulaka wenu ne mu milaka ikwabo.