1. Ñanyi kintu kyanema mu mpopwelo yetu?

NANCHI mwakimonapo kala kishimikwa po banemba jizhina ja Yehoba nyi? Inge mwakikimonapo mwafwainwa mwakuminye bingi. Byo tuji Bakamonyi ba kwa Yehoba, twingijisha jizhina ja Lesa mu mpopwelo yetu! Pano pa ntanda kafwako bantu bakwabo bengijisha jizhina jazhila ja Yehoba byonka byo tuba ne. Bino byo tutelwa’pa jizhina ja Yehoba, ko kuba’mba tuji na mwingilo wa kuba bintu byakonsha kumuletela munema.

2. Byo tutelwa pa jizhina ja Lesa tuji na ñanyi mwingilo?

² Kwingijishatu jizhina jazhila ja Yehoba kechi ko kwakonshatu kwituletela bibusa byanji ne. Twafwainwa kulondelanga mizhilo yanji mu bwikalo bwetu. Na mambo a kino, Baibolo waamba’mba, bantu ba Yehoba bafwainwa ‘kufumako ku bubi.’ (Sala. 34:14) Mutumwa Paulo waambilepo pa jino jifunde byo anembele’mba: “Bonse beta pa jizhina ja Yehoba bafumeko ku bintu byabula koloka.” (Tangai 2 Timoti. 2:19.) Byo tuji Bakamonyi banji, twatundaikwa kwita pa jizhina ja Yehoba. Pano twakonsha kufumako byepi ku “bintu byabula koloka.”?

3, 4. Ñanyi binembelo bilengela bashayuka ba Baibolo kukumya, kabiji mambo ka?

³ Akilangulukai pa byambo byaambile Paulo biji mu kinembelo kya 2 Timoti 2:19. Kino kinembelo kyaamba pa “kitendekesho kyakosa kya Lesa” kabiji kyatongola ne bintu bibiji byanembwa pa kino kitendekesho. Kitanshi ke kya kuba’mba, “Yehoba wayuka banji,” kyamweshatu patoka kuba’mba wanembulwile byambo biji mu buku wa Kubala 16:5. (Monai mutwe wafumako.) Kya bubiji ke kya kuba’mba “Bonse beta pa jizhina ja Yehoba bafumeko ku bintu byabula koloka,” kabiji kino kilengela bashayuka ba Baibolo kukumya bingi.Mambo ka?

⁴ Byambo byaambile Paulo byafumine mu Binembelo bya Kihebelu. Nga mutumwa walumbulwilenga ka byo ambile’mba: “Bonse beta pa jizhina ja Yehoba bafumeko ku bintu byabula koloka”? Byo apwishishetu kwamba bino byambo, Paulo waambile byambo biji mu Kubala kitango 16 byaamba pa bunsatuki bwa kwa Kola. Nanchi byambo bya bubiji nabyo byatazhizhenga ku buno bunsatuki nyi?

5-7. Ñanyi bintu byamwekele mu moba ajingako Mosesa byalengejile Paulo kunemba byambo biji mu 2 Timoti 2:19? (Monai kipikichala kitanshi.)

⁵ Baibolo waamba’mba Datanyi ne Abilama ne baana ba kwa Eliaba, bakwatankene ne Kola kutangijila bansatuki basatukijile Mosesa ne Alona. (Bala. 16:1-5) Kechi banemekele Mosesa ne, kabiji bakaine luusa Lesa lo amupele. Bano bansatuki batwajijile kwikala mukachi ka bantu ba Yehoba ne kubika mu kizumba bukishinka bwa bakalume ba kishinka ba Lesa. Yehoba saka akyangye kuyukanyikisha bamupopwejilenga mu bukishinka ne bansatuki, wibambijile byo bafwainwe kuba.

⁶ Tutanga mu jishimikila’mba: “Yehoba wamukumbwile Mosesa amba: ‘Jambile jibumba jonse amba: “Fumaiko ko bekala ba Kola ne Datanyi ne Abilama!”’ Ponkapo Mosesa waimene, ne kuya wayile kwi ba Datanyi ne Abilama; kabiji bakulumpe ba bena Isalela bamulondejile. Kepo aye ejambijile jibumba amba: ‘Nemusashijila namba fumaiko ku matente a bano bantu babi, kechi mukwate ku bintu byabo nangwa ku kintu kimo ne, kuchina’mba bakemupyangila kumo na bubi bwabo bonse.’ Ponkapo bafumineko konse kwajinga matente a ba Kola ne Datanyi ne Abilama.” (Bala. 16:23-27) Kepo Yehoba aipayile bano bonse bamusatukijile. Bino aba bajinga ba kishinka kwi Lesa kechi bafwile ne. Mambo ka? Mambo ‘bafumineko ku bintu byabula koloka.’

⁷ Yehoba umona mukachi ka muchima! Wayuka bukishinka bwa bantu banji. Nangwa byonkabyo, bakalume banji bebikako kufuma ku bintu byabula koloka. Paulo waambilenga pa byambo biji mu Kubala 16:5, 23-27 byo anembele’mba: “Bonse beta pa jizhina ja Yehoba bafumeko ku bintu byabula koloka.” Bino byambo byakwatankana na byambo bya kuba’mba: “Yehoba wayuka banji.”—2 Timo. 2:19.

8. Kwikala mwina Kilishitu ne kwita pa jizhina ja Yehoba kwavwangamo ka?

⁸ Paulo wavulwilemo Timoti kuzhikijila bulunda bwanji ne Yehoba byo ambilenga pa byamwekele mu moba ajingako Mosesa. Kwikala mwina Kilishitu kwavwangamo bintu byavula byonka byo kyajinga mu moba ajingako Mosesa, kechi kyakebewengatu kwita pa jizhina ja Yehoba ne. Bakalume ba Lesa ba kishinka bafwainwa ‘kufumako ku bintu byabula koloka.’  Bino byambo byalumbulwilenga ka kwi Timoti? Kabiji ñanyi bintu bakalume ba kwa Yehoba byo bafwainwa kufunjilako ku byambo byanembele Paulo?

9. Nga “mapata a kukosama amwesha bulubi,” alengejile kipwilo kya bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi kwikala byepi?

⁹ Mambo a Lesa etubula bintu byabula koloka bena Kilishitu byo bafwainwa kufumako nangwa kukana. Paulo waambijile Timoti “kuleka kwipachika pa byambo” ne ‘kuchinuzhuka bya kwambaamba byatu.’ (Tangai 2 Timoti 2:14, 16, 23.) Bamo bajinga mu kipwilo batendekele kufunjisha mafunjisho a bantu basenduka mu lwitabilo. Bakwabo batendekele kufunjisha mafunjisho aletanga mapata. Nangwa kya kuba mafunjisho amo kechi apusenshetu na byaamba Baibolo ne, bino aletanga bingi mapata. Kino kyalengejile kutendeka kwipachika pa byambo ne kuvulañanya mutende mu kipwilo. Onkao mambo, Paulo waambilenga pa ene mambo o twafwainwa ‘kuchinuzhukila mapata a kukosama amwesha bulubi.’

10. Twakonsha kuba byepi na bantu basenduka mu lwitabilo?

¹⁰ Mu ano moba mu kipwilo kya bantu ba Yehoba kechi javula jo tutana bantu basenduka mu lwitabilo ne. Nangwa byonkabyo, inge twaumvwa mafunjisho abula mu Baibolo aamba bantu basenduka mu lwitabilo, twafwainwa kwiakana. Kechi kyawama kwipachika na bantu basenduka mu lwitabilo nangwa kutendeka kutundaika byambo byo banemba ne byo bamba ne. Nangwa kya kuba tukeba kukwasha bantu, inge ketwisambe nabo ko kuba’mba kechi tubena kukokela Lesa ne. Bino byo tuji bantu ba Yehoba, tukana kupwanañana na bantu basenduka mu lwitabilo.

11. Ñanyi bintu bileta “mapata a kukosama,” kabiji bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kuba byepi?

¹¹ Kuji ne bintu bikwabo byakonsha kuvulañanya mutende mu kipwilo byaimena pa mafunjisho a basenduka mu lwitabilo, nabiji bya kusala bya kisangajimbwe. Milanguluko yapusa pusana pa kusala bya kisangajimbwe yakonsha kulengela “mapata a kukosama amwesha bulubi.” Nangwa byonkabyo, inge mwina Kilishitu keevwange mu bya kisangajimbwe bilala mizhilo ya Yehoba, Bakulumpe mu kipwilo kechi bafwainwa kutalapotu na mambo a kuchina mapata ne. (Sala. 11:5; Efi. 5:3-5) Pano bino, bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kujimuka, kechi bafwainwa kwambangatu byo balanguluka ne. Balondela lujimuno lwa mu Binembelo lwa kuba’mba: “Lamainga bulongo jitanga ja Lesa jiji mwenu, . . . kwi bobila bunkambo aba Lesa bo enonkela mwine ne, poso kwikala bakumwenako jitanga.”—1 Pe. 5:2, 3; tangai 2 Kolinda 1:24.

12, 13. (a) Bakamonyi ba kwa Yehoba basala byepi bya kisangajimbwe, kabiji ñanyi mafunde a mu Baibolo o balondela? (b) Nga mafunde o aji mu jifuka 12 etukwasha byepi mu bintu byo tuba mu bwikalo bwetu?

¹² Jibumba jetu kechi jitusajila mavidyo a kutamba, makayo a pa vidyo, mabuku nangwa nyimbo ya kutelekako ne. Mambo ka? Mambo Baibolo itutundaika atweba bonse pa muntu pa muntu kwikala na “maana a kupima bintu . . . kuyuka kyawama ne kyatama.” (Hebe. 5:14) Mafunde aji mu Binembelo akwasha bena Kilishitu kusala bulongo bya kisangajimbwe. Mu bintu byonse byo tufuukulapo mu bwikalo bwetu, twafwainwa ‘kuyuka kimutokesha Nkambo ku muchima.’ (Efi. 5:10) Baibolo ufunjisha’mba mitwe ya bisemi iji na luusa pa bisemi byabo. Onkao mambo, kechi bafwainwa kuswisha bya kisangajimbwe bimo mu kisemi kyabo ne.—1 Ko. 11:3; Efi. 6:1-4.

¹³ Ano mafunde a mu Baibolo o twisambapo, kechi etukwashatu kuyuka bya  kusala bya kisangajimbwe mu bwikalo bwetu ne. Pano bino, etukwasha kuyuka ne byo twafwainwa kusalanga bya kuvwala, mwekelo, butuntulu bwa mubiji ne bintutu bikwabo byakonsha kulengela bamo kutendeka mapata. Inge kafwapo jifunde ja mu Binembelo jaambapo pa kyokyo kintu ne, bantu ba Yehoba kechi bepachika ne, “mambo kalume wa Nkambo kechi wafwainwa kutoboka ne, kana kwikala wa lusa.”—2 Timo. 2:24.

14. Ñanyi byambo byaambile Paulo bimwesha byo twafwainwa kubula kupwanañana na bantu batama?

¹⁴ Mu ñanyi mashinda akwabo aba ‘beta pa jizhina ja Yehoba mo bafumina ku bintu byabula koloka’? Ke kubula kupwañana na bantu boba bintu byabula koloka. Paulo walumbulwile byepi kino? Byo ambilenga pa “kitendekesho kyakosa kya Lesa,” wanembele ne pa “nzubo ikatampe” muji “bipe bya ngolode ne siliva, ne bya bichi ne bya buchimba. Kabiji bimo bya mwingilo wa mushingi, bikwabo bya mwingilo wabula mushingi.” (2 Timo. 2:20, 21) Kabiji wakambizhe bena Kilishitu “kwipatula” bene kufuma ku bipe ‘byabula mushingi.’

15, 16. Twakonsha kufunjilako ka ku “nzubo ikatampe” yaambilepo Paulo?

¹⁵ Bino byambo byatala mu ka? Paulo wafwanyikizhe bena Kilishitu bajinga mu kipwilo ku “nzubo ikatampe” ne ku “bipe” byo bengijisha mu nzubo. Bipe bya mu nzubo kimye kimo byakonsha kuleta mapuso inge byaikala na ndochi. Mwina nzubo wakonsha kufumya abya bipe biji na ndochi mu bipe byabula ndochi, kikatakata abya byo engijisha kutekelamo bya kuja.

¹⁶ Mu jishinda jimotu, bantu ba Yehoba lelo jino, besekesha bingi kwikala bwikalo bwawama, bafwainwa kuchinuzhuka kwikala balunda na bantu baji mu kipwilo babula kunemeka mafunde a  Yehoba. (Tangai 1 Kolinda 15:33.) Inge kiji bino ku bantu baji mu kipwilo, ko kuba’mba twakonsha kukizhamo kuchinuzhuka kupwanañana na bantu babula ba mu kipwilo ‘batemwa mali, balengulula bansemi, babula bukishinka, ba luntepentepe, babula kwikanya, bashinta, babula kutemwa kyawama, boba balunda nabo byatama, batemwa bya kisangajimbwe mu kifulo kya kutemwa Lesa’!—2 Timo. 3:1-5.

17. Bena Isalela ba kishinka bafumineko byepi ku bintu byabula koloka?

¹⁷ Yehoba wakambizhe bena Isalela ba kishinka “kufumako ko bekala ba Kola ne Datanyi ne Abilama.” Jishimikila jaamba’mba “ponkapo bafumineko.” (Bala. 16:24, 27) Kechi babanjile ne kukankazhama ne. Kabiji binembelo byalumbulula bulongo byo baubile. Ponkapo “bafumineko . . . balupukile ne kwimana.” Bakalume ba kishinka kechi babikile bumi bwabo mu kizumba ne. Bajinga na lukokelo kabiji baingijilanga Yehoba na muchima yense. Bamwesheshe patoka kuba’mba bajinga ku lubaji lwa kwa Yehoba ne kukana byabula koloka. Twakonsha kufunjilako ka ku kino?

18. Paulo watundaikilenga Timoti kuba ka byo amwambijile’mba “china bya kusakasaka bya bwanyike”?

¹⁸ Twanemeka bingi bulunda bwetu ne Yehoba. Twafwainwa kuzhikijila bulunda bwetu ne aye. Aluno lo lufunjisho luji mu byambo byaambile Paulo, watundaikilenga Timoti amba “china bya kusakasaka bya bwanyike.” (2 Timo. 2:22) Pa kyokya kimye Timoti wajinga na myaka nobe 30. Nangwa byonkabyo “bya kusakasaka bya bwanyike” kechi byubatu banyike ne. Inge waikele na ino milanguluko, Timoti wafwainwe ‘kuchina’ bino bintu. Mu jishinda jikwabo, Timoti wafwainwe kukana “bintu byabula koloka.” Yesu waambile pa kino byo ambile’mba: “Umvwe jiso jobe jakutuntwisha, jilobolemo ne kwijela.” (Mat. 18:9) Mu ano moba bena Kilishitu balondela luno lujimuno ne kuzhikijila bulunda bwabo na Lesa, bafwainwa kwibikako kukana byatama pa kuba’mba bekale na bulunda bwawama kwa kubula kuzhinyazhinya.

19. Bamo bazhikijila byepi bulunda bwabo na Yehoba?

¹⁹ Bamo bajinga ba bitomi saka bakyangye kwikala Bakamonyi, bekileka kutoma maalwa. Bamo bachinuzhuka bya kisangajimbwe mwavwangwa bintu byatama. (Sala. 101:3) Mulongo umo saka akyangye kwikala Kamonyi watemenwe bingi kuya mu bishimikwa mo bazha mazha abindankanya mubiji. Byo afunjile bukine, wibikangako kubula kuzha inge Bakamonyi banengezhapo ka kijiilo kuchina’mba wakekala na milanguluko yatama ne kuvuluka bintu byo aubanga kala. Kya kine, bena Kilishitu kechi bebakanyatu nsalansala kutoma maalwa, kuzha nangwa bintu bikwabo byabula kutama ne. Atweba bonse twafwainwa kwibikako kuchinuzhuka kuba bintu byakonsha kubika bulunda bwetu ne Yehoba mu kizumba.

20. Nangwa kya kuba kechi kyapela kufumako “ku bintu byabula koloka” ne, ñanyi kintu kitutekenesha?

²⁰ Twatokwa bingi pa kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba, kino kilumbulula’mba tuji na mingilo yo twafwainwa kubanga. Twafwainwa ‘kufumako ku bintu byabula koloka’ ne ‘kufumako ku bubi’. (Sala. 34:14) Bino kuba bino kechi kyapela ne. Kitutekenesha bingi kuyuka’mba Yehoba watemwa bantu kabiji “wayuka banji” bamukokela.—2 Timo. 2:19; tangai 2 Byambo bya Moba 16:9a.