1. Yehoba umvwa byepi pa mwingilo, kabiji kino kimulengela kuba ka?

YEHOBA ke wa mwingilo watemwa bintu byo oba. (Sala. 135:6; Yoa. 5:17) Pa kuba’mba alengele bilengwa byanji kwikala na lusekelo luntutu lumo ne kumvwa bulongo pa bintu byo byuba, Yehoba wibipa mwingilo wawama uleta lusekelo. Kya kumwenako, waingijile pamo na Mwananji mubeji pa kulenga bilengwa. (Tangai Kolose 1:15, 16.) Baibolo witubuula’mba saka akyangye kwikala mu bumuntu, Yesu wajinga kwipi ne Lesa mwiulu “nobe sendwe mwine.”—Mana. 8:30.

2. Ñanyi bintu bimwesha’mba bilengwa bya mupashi kufumatu ne kala byajinga na mwingilo wanema kabiji uleta lusekelo?

² Kufuma ku Ntendekelo kufika ne ku Lumwekesho, mu Baibolo muji bya kumwenako bimwesha’mba kufumatu ne kala Yehoba upa mingilo baana banji ba ku mupashi. Adama ne Evwa byo balengele mambo ne kwibapanga mu muzhi wabo wa Paladisa, Lesa “wabikile bakelubi ku musela wa bujimi bwa Edena, ne mpoko itema mujilo kasa yalaukila konse konse mu kulama jishinda jiya ku kichi kya bumi.” (Nte. 3:24) Kabiji pa Lumwekesho 22:6 pamwesha’mba Yehoba “watumine malaika wanji kumwesha bakalume banji bintu byafwainwa kumweka palutwe kacheche.”

3. Byo ajinga pano pa ntanda, Yesu walondejile byepi byaubanga Shanji?

³ Byo ajinga muntu walumbuluka pano pa ntanda, Yesu waingijile na lusekelo mwingilo wamupele Yehoba. Byo alondejilenga byaubanga Shanji, Yesu naye wapele baana banji ba bwanga mwingilo wanema. Wibalengejile kusangalala pa mwingilo ye bakengilanga byo ebambijile’mba: “Kine nemwambila namba, awa wangitabila, naye ukengila mingilo yo ñingilapo; kabiji ukengila ne mingilo yakila ino, mambo amiwa mbena kuya kwi Batata.” (Yoa. 14:12) Pa kwibakwasha kumona’mba mwingilo wabo bafwainwa kumwingila bukiji, Yesu wibalumbulwijile’mba: ‘Twafwainwa kwingila mingilo ya yewa wantumine juba byo jikijiko; bufuku bubena kwiya kimye muntu nangwa umo kyo akabula kwingila.’—Yoa. 9:4.

4-6. (a) Mambo ka o tusanchila kuba’mba Nowa ne Mosesa baingijile mingilo ibapele Yehoba? (b) Mingilo yonse Lesa yo apa bantu ipasha byepi?

⁴ Nangwatu Yesu saka akyangye kwiya, bantu bebapele mwingilo uleta lusekelo. Nangwa kya kuba ba Adama ne Evwa bakankelwe kwingila mwingilo ye bebapele, bakwabo baingijile byonkatu Lesa byo ebakambizhe. (Nte. 1:28) Nowa bamupele mikambizho ya kulondela pa kufiika bwato pa kuba’mba apulushe bumi ku Muyulo mukatampe. Wateleko muchima kulondela byonse byamubuujile Yehoba. Na mambo a kuba walondejile mikambizho, kyo kyalengela’mba ne atweba twikaleko lelo jino!—Nte. 6:14-16, 22; 2 Pe. 2:5.

⁵ Mosesa bamupele mikambizho ya kulondela pa kufiika tente wa lusambakeno ne kunengezha bañanga, kabiji wiilondejile yonse. (Lupu. 39:32; 40:12-16) Nangwatu lelo jino, tumwenamo mu bukishinka bwanji byo aingijile yewa mwingilo. Mu ñanyi jishinda? Mutumwa Paulo walondolwele’mba bintu byaambile Mizhilo byajinga kimvule kya “bintu byawama bikeya” kulutwe.—Hebe. 9:1-5, 9; 10:1.

⁶ Mingilo Lesa ye apa bakalume banji ipusana pusana kwesakana na kimye monka mwayila kufika pachepache kwa kyaswa muchima wanji. Nangwa byonkabyo, mingilo yo ebapa itumbijika Yehoba kimye kyonse ne kulengela bantu ba lwitabilo kumwenamo. Kino kyavwangamo ne bintu byaubile Yesu saka akyangye kwikala muntu ne kimye kyo ajinga pano pa ntanda. (Yoa. 4:34; 17:4) Kyo kimotu, mwingilo ye betupa lelo jino utumbijika Yehoba. (Mat. 5:16; tangai 1 Kolinda 15:58.) Mambo ka o kyaikela bino?

7, 8. (a) Londololai mwingilo bena Kilishitu ye bebapa kwingila lelo jino. (b) Twafwainwa kubanga byepi na lutangijilo lwitupa Yehoba?

⁷ Musakuswa’mba ke kintu kya kukumya bingi kuba’mba Yehoba wapa bantu babula kulumbuluka munema wa kwikala ba mwingilo umo ne aye. (1 Ko. 3:9) Aba babena kushimika Mazubo a Kubuñenamo, Mazubo a Bufumu ne misampi babena kushimika bishimikwa bimweka na meso, byonka byaubile Nowa ne Mosesa. Nangwa kya kuba mubena kwingila mwingilo wa kuwamisha Nzubo ya Bufumu nangwa kushimika ofweshi wetu mukatampe wa ntanda yonse ku Warwick mu New York, nemekai mwingilo wenu ye mubena kwingila. (Monai kipikichala kitanshi kyo balenga.) Ke mwingilo wazhila. Nangwa byonkabyo, bena Kilishitu bebeta kwingila mwingilo mukatampe wa kushimika ku mupashi. Uno mwingilo naye waikelako kutumbijika Yehoba ne kulengela bantu ba lukookelo kumwenamo. (Byu. 13:47-49) Jibumba ja Lesa jo jitangijila bya kwingila uno mwingilo. Bimye bimo kino kyakonsha kulengela ne kwitupa mingilo ya katataka.

⁸ Bakalume ba kishinka ba kwa Yehoba kufumatu ne kala bakebesha kulondela lutangijilo lwa Lesa. (Tangai Bahebelu 13:7, 17.) Pa kutendeka kechi twakonsha kuyuka ene mambo o tubena kwingijila mwingilo wetu mu jojo jishinda ne. Nangwa byonkabyo, twayuka buwame bwa kukwatankena pamo  na Yehoba mu lupimpu lo amona’mba lwawama.

9. Bakulumpe mu kipwilo bekala byepi ba kumwenako mu kipwilo pa mambo a mwingilo?

⁹ Muchima wa kukebesha kuba kyaswa muchima wa Yehoba, umwekela mu jishinda bakulumpe mu kipwilo jo batangijilamo kipwilo. (2 Ko. 1:24; 1 Tesa. 5:12, 13) Bamwesha muchima wa kwipana pa kwingila na ngovu ne kulondela lupimpu lubena kubiwa. Bakebesha kulondela mashinda a katataka a kwingijilamo mwingilo wetu wa kusapwila pa Bufumu bwa Lesa bwaikajikwa. Nangwa kya kuba bamo patanshi bazhinaukilenga bya kwingila busapwishi bwa pa foni, kusapwila ku kitulu nangwa busapwishi bwa ku mvula bantu, byo papichile kimye kicheche bamwene buwame bujimo. Kya kumwenako, bapainiya bana ku Germany bafuukwilepo kuya na kwingijila mu nyaunda ya busulu yo babulanga kuta muchima. Ba Michael baambile’mba: “Tukyangye kwingijishapo jino jishinda ja kusapwilamo pa myaka yavula, onkao mambo twaakaminwe bingi. Yehoba wafwainwa wayukile kino, mambo witulengejile kwingila bulongo mu mwingilo a ja juba lukelo jo tukabula kulubamo. Twasangalele bingi na mambo a kuba’mba twalondejile mikambizho yajinga mu Mwingilo Wetu wa Bufumu ne kuketekela mu bukwasho bwa Yehoba!” Nanchi mukebesha kwingijisha mashinda a kusapwilamo a katataka o baleta mu nyaunda yenu nyi?

10. Ñanyi lupimpu lwaubiwa mu jibumba ja Lesa mu bino bimye bya katataka?

¹⁰ Bimye bimo, mu jibumba ja Lesa mwikala lupimpu. Mu myaka ya katataka, maofweshi a misampi avula beavwanga pamo. Nangwa kya kuba lupimpu lwa uno mutundu lukebewa balongo ne banyenga bengijila mu ino misampi kupimpulako bwikalo bwabo, kechi papita ne kimye kya baya ne, bonse bajimo bamona buwame buji mu luno lupimpu. (Sapwi. 7:8) Kileta bingi lusekelo ku bano ba mingilo bepana kwingilako mingilo ibena kwingila bantu ba Yehoba!

11-13. Ñanyi makatazho apitamo bamo na mambo a lupimpu lwaubiwa mu jibumba ja Lesa?

¹¹ Twakonsha kufunjilako bintu byanema bingi ku bantu baingijilenga mu misampi yo bavwangile pamo. Bamo baingijile mwingilo wa kimye kyonse myaka yavula pa Betele po bajinga. Ba mulume ne mukazhi baingijilenga pa Betele mucheche mu Central America bebambijile kuvilukila ku Betele wa ku Mexico wabayile nobe bimye 30 kukila Betele ye bafumineko. Ba Rogelio baambile’mba: “Kyakatezhe bingi kusha balongo ne balunda netu.” Mulongo mukwabo aye Juan ye baambijile kuvilukila ku Mexico waambile’mba: “Kikalatu nobe wasemwa ja bubiji; wafwainwa kulenga balunda ba katataka. Kabiji kikebewa kulondela bisho bya katataka ne ndangulukilo.”

¹² Bengijila pa Betele bafumine ku byalo bimo bya ku Europe bo baambijile kuvilukila ku ofweshi wa musampi wa ku Germany nabo bapichile mu makatazho. Muntu yense watemwa kutamba mitumba wakonsha kuswa’mba kibakatezhe bingi aba bavilukilenga kufuma ku Switzerland ne kusha buya bwa mitumba ya Alps. Kabiji aba bafumine ku Austria bavulukilenga bwikalo bwawama bo baikalanga kokwa.

¹³ Ku boba bavilukijile ku kyalo kikwabo, kino kyalumbulwile kupijilwa ngikelo ya katataka, kwingila na balongo ne banyenga bo babujile kuyuka, kampe ne kufunda bya kwingila mwingilo mukwabo. Kyalumbulwile kuvilukila ku kipwilo kya katataka ne kusapwila mu nyaunda ya katataka, kampe mu mulaka mukwabo. Kuba luno lupimpu kwakonsha kukatazha. Nangwa byonkabyo, bengijila pa Betele bavula baswa kupimpulako bwikalo bwabo. Mambo ka o baubila kino?

14, 15. (a) Bavula bamwesha byepi amba banemeka mwingilo wabo wa kwingijila pamo ne Yehoba kechi na mambo a mwingilo ye bebapa ne? (b) Baikala byepi ba kumwenako bawama kwi atweba bonse?

¹⁴ Ba Grethel baambile’mba: “Naswile luno lwito mambo jajinga jishinda ja  kumwesheshamo Yehoba amba namutemwa kukila kyalo, bishimikwa, nangwa mwingilo umo.” Ba Dayska baambile’mba: “Byo navulukile’mba luno lwito lwafuma kwi Yehoba, nelutambwijile na lusekelo.” Ba André ne ba Gabriela baswa kino amba: “Kino twikimwene kwikala jishinda jikwabo ja kwingijilamo Yehoba ne kufungila kwalepa bintu byetu byo tukeba. Twibuujile atweba bene amba, ‘Umvwe jibumba ja Yehoba japimpula bintu, kyawama kwibitambula na lusekelo kukila kulengulula.’”

¹⁵ Na mambo a kuvwanga misampi pamo, bamo bengijila pa Betele bebatuma kuya na kwingila mwingilo wa bupainiya. Kino kyo kyamwekejile baingijilanga pa Betele ku Denmark, ku Norway ne ku Sweden kimye maofweshi a musampi kyo beavwangile pamo ne kulengamo ofweshi wa musampi wa Scandinavia. Pa bano pajinga ba Florian ne ba Anja baambile’mba: “Mwingilo wetu wa katataka nangwa kya kuba wakatazha tumumona’mba wituletela lusekelo. Atweba tumvwa bingi bulongo kwitwingijisha kwi Yehoba, kechi na mambo a ko tubena kwingijila ne. Twakonsha kwamba na muchima yense amba betupesha bingi!” Nangwa kya kuba atweba bavula kechi twakonsha kuba luno lupimpu ne, nanchi kechi twakonsha kulondela kwipana kwa bano balongo ne banyenga kwa kutangizhako bintu bya Bufumu patanshi nenyi? (Isa. 6:8) Kimye kyonse Yehoba upesha aba banemeka mwingilo wabo wa kwingijila pamo ne aye, konse ko bakonsha kwibatuma.

16. (a) Kinembelo kya Ngalatiya 6:4 kitubuula kuba ka? (b) Ñanyi mwingilo mukatampe wakonsha kwingila muntu yense?

¹⁶ Bantu babula kulumbuluka batemwa kwesakanya bintu, bino Mambo a Lesa etubuula kutesha muchima pa bintu byo twakonsha kuba pa muntu pa muntu. (Tangai Ngalatiya 6:4.) Atweba bavula kechi tuji pa bifulo mu jibumba ja Lesa ne. Kabiji atweba bonse kechi twakonsha kwikala bapainiya nangwa bamishonale nangwa kwingijila pa Betele ne. Kwambatu kine, ino ke mingilo yawama! Pano bino, kechi twafwainwa kulubako ne,  kuba’mba mwingilo mukatampe wakonsha kwingila muntu yense ke yewa ye twingila atweba bonse. Uno ke mwingilo wa kwikala ba mwingilo umo ne Yehoba mu mwingilo wa bwina Kilishitu. Uno ye mwingilo ye twafwainwa kunemeka!

17. Mu ino ntanda ya kwa Satana, ñanyi bintu bikatwajijila kwikalako, bino mambo ka kino o kyafwainwa kubula kwitulefula?

¹⁷ Mu ino ntanda ya kwa Satana, kechi twakonsha kuba byonse byo tukeba mu mwingilo wa Yehoba ne. Kechi twakonsha kwikala na bulume bwa kwingila mingilo yonse mu kisemi, butuntulu bwa mubiji, nangwa bintutu bikwabo ne. Bino kino kechi kyafwainwa kwitulefula ne. Kange mwilengululenga’mba kechi muji na bulume bwa kwingijila pamo ne Lesa mu kushimuna bukamonyi pa jizhina janji ne kuyukisha Bufumu bwanji kimye kyonse ne. Kintu kyanema ke kya kuba’mba mubena kwingijila pamo nanji papela bulume bwenu ne kuba’mba mubena kulomba mapesho anji kuba’mba ekale na balongo benu babena kwingila byo mwakonsha kubula kwingila. Vulukai’mba, muntu yense utota jizhina ja Yehoba wanema kwi aye!

18. Ñanyi bintu byo twafwainwa kwipana kufungila kwalepa, kabiji mambo ka?

¹⁸ Nangwa kya kuba twakooka kabiji twi bambulwa kulumbuluka, Yehoba watemwa bingi kwitwingijisha byo tuji ba mwingilo umo ne aye. Byo twanemekapo uno mwingilo wetu wa kwingijila pamo ne Lesa wetu mu ano moba a kupelako! Onkao mambo, twafwainwa kwipana kufungila kwalepa bintu byetu byo tukeba mu bwikalo, byo twayuka’mba mu ntanda yanji ipya, Yehoba uketuswisha kwiyowa “bumi bwa kine kine,” ko kuba’mba bumi bwa myaka ne myaka mu bwikalo bwa lusekelo kabiji bwa mutende.—1 Timo. 6:18, 19.

19. Ñanyi kintu Yehoba kyo etulamina kulutwe?

¹⁹ Byo twaimana ku mupaka wa ntanda ipya, langulukai pe Mosesa byo aambijile bena Isalela saka kwashalatu pacheche kutwela mu Ntanda ya Mulaye amba: ‘Yehoba Lesa wenu ukemumwesha byawama byavula mu mingilo yonse ya maboko enu.’ (Mpitu. 30:9) Inge Amagedonyi yapita, aba babambakene mu kwingijila pamo ne Lesa bakatambula kyalo kyo ebalayile. Kepo tukata muchima ku mwingilo wa katataka wa kuwamisha ntanda kwikala ke paladisa yawama!