Ubainga Bintu Monka Mwayila Lulombelo Lwafunjishe Yesu—Lubaji II
“Shenu wayuka bintu byo mukeba.”—MAT. 6:8.
1-3. Mambo ka nyenga umo o aambijile’mba Yehoba wayuka bintu byo tukeba?
LANA kechi ukalubamo kintu kyamumwekejile juba jimo mu Germany mu 2012 ne. Waamba’mba milombelo yanji ibiji beikumbwile. Walombele lulombelo lutanshi byo ayilenga na shitima ku kibanza kya ndeke. Walombele Yehoba kumukwasha’mba ataane muntu wa kusapwila. Walombele lulombelo lwa bubiji byo afikile ku kibanza kya ndeke, kabiji wataaine’mba ndeke yo afwainwe kukanjilamo ikaya kesha. Lana walombele Yehoba kuba’mba amukwashe kutaana kwa kwakufikila mambo waingijishe mali anji onse.
2 Aku Lana upwishatu kulomba lulombelo lwa bubiji, waumvwine muntu wamwimwine’mba, “Byepi Lana, ubena kuba ka kuno?” Uno nsongwalume wamwambijilenga mo mo bafunjilanga kala. Wajinga na bainanji ne bankambo yanji bamushinjikinyengako pa kuya ku South Africa. Byo bayukile kyamwekejile Lana, bainanji uno nsongwalume ne bankambo yanji bamusendele ku nzubo yabo. Bankambo yanji ne bainanji bamusendele Lana ku nzubo yabo ne kumwipuzha mepuzho avula pa mambo
a bintu byo aitabilamo ne pa mwingilo wanji wa kimye kyonse.3 Juba jalondejilepo lukelo, pa kupwisha kuja kajo ka kwiaula, Lana wakumbwile mepuzho a mu Baibolo avula kabiji watambwile makeyala abo pa kuba’mba muntu mukwabo akabweleko na kwisamba nabo. Lana wabwelele bulongo kwabo ne kutwajijila kwingila bupainiya bwa kimye kyonse. Waambile’mba Yehoba wakumbwile milombelo yanji, kabiji wamukwashishe.—Sala. 65:2.
4. Ñanyi bintu byo tukeba byo tusakwisambapo?
4 Umvwe tubena kupita mu lukatazho, twafwainwa kulomba bukwasho kabiji Yehoba utemwa kumvwa milombelo ya bantu banji baoloka. (Sala. 34:15; Maana. 15:8) Inge saka tulanguluka languluka pa lulombelo lwa kufunjilako, twakonsha kutaana kuba’mba kuji bintu bikwabo byo tubula kutako muchima. Monai bintu bisatu byo tukeba kuyuka pe Lesa byo baambapo mu lulombelo lwa kufunjilako. Nanchi kuji bintu bikwabo byo twafwainwa kuba pa kuba’mba twikele monka mwayila lulombelo lwa buna lwaamba pa kulomba pa kajo ketu ka pa juba pa juba nyi?—Tangai Mateo 6:11-13.
“MWITUPE KAJO KETU KA LELO”
5, 6. Mambo ka o kyawamina kulomba’mba mwitupe kajo ketu ka lelo nangwa kya kuba tuji na bintu byavula?
5 Yesu witufunjishe kulomba’mba mwitupe “kajo ketu,” kechi amba “kajo kami” ne. Victor kalama wa mwanzo wingijila mu Africa walumbulula’mba: “Javula namusanchila bingi Yehoba kuba’mba amiwa ne mukazhami kechi twakamwa pa kajo ko tukaja kesha ne, nangwa kubambisha michima yetu pa usakwitupa mali a kusonkela nzubo ne. Balongo betukwasha bingi pa juba pa juba. Nangwa byonkabyo, ndomba kuba’mba aba babena kwitukwasha bayuke mwa kubila na makatazho a mali o bekala nao.”
6 Umvwe tuji na kajo kavula, twakonsha kulanguluka pa balongo bayanji nangwa baji mu makatazho. Kechi twafwainwa kwibalombelakotu ne, bino twafwainwa kubila monka mwayila milombelo yetu. Twakonsha kupapo bakwetu ba mu lwitabilo bintu byo bakajilwa. Twakonsha kupananga kimye kyonse bupe bwa kukwasha mwingilo wa ntanda yonse, mambo twayuka’mba ano mali beengijisha bulongo.—1 Yoa. 3:17.
7. Yesu walumbulwile byepi lujimuno lwa kuba’mba “kange mubambishenga michima na mambo a juba ja kesha ne”?
7 Yesu byo aambile’mba mwitupe kajo ketu ka lelo, walumbulwilenga bintu byo tukeba ponkapotu. Onkao mambo, walumbulwile ne Lesa byo avwika maluba a mungye ne kwamba’mba: “Nanchi kechi wafwainwa kwimuvwika anweba baji na kalwitabilo kacheche nenyi? Onkao mambo, kange mubambishenga michima ne kwamba’mba, . . . ‘Tusakuvwala ka? ne.’” Wapezhezheko na luno lujimuno lwa kuba’mba: “Kange mubambishenga michima na mambo a juba ja kesha ne.” (Mat. 6:30-34) Kino kilumbulula’mba kechi twafwainwa kukebanga bintu byavula ne, twafwainwa kusekela na bintu bicheche byo tuji nabyo. Abino bintu mwavwangwa kwikala na nzubo yafwainwa, kutwela nkito ya kukwashishamo kisemi kyetu ne maana a kwitukwasha kuyuka mwa kubila inge twakolwa. Inge saka tulombatu pa bintu bya ku mubiji byonka, kikamwesha’mba bintu bikwabo kechi twibinemeka ne. Kintu kyanema ke kukeba kuyuka Lesa.
8. Yesu byo aambile pa kwitupa kajo ka pa juba pa juba kituvululamo ñanyi kintu kyanema? (Monai kipikichala kitanshi.)
8 Yesu byo aambile pa kwitupa kajo ketu ka pa juba pa juba, kituvululamo kuta muchima pe Lesa. Nkambo yetu waambile’mba: “Muntu kechi ukamwena bumi mu Mat. 4:4) Onkao mambo, twafwainwa kulomba’mba Yehoba atwajijile na kwitupa kajo ka ku mupashi pa kimye kyafwainwa.
kajo konkatu ne, poso ne mu byambo bifuma mu kanwa ka Yehoba.” (“MWITULEKELEKO MAMBO ETU”
9. Mu ñanyi jishinda kulenga “mambo” o kwaikela nobe nkongole?
9 Mambo ka Yesu o aingijishe kyambo kya kuba’mba “mambo”? (Mat. 6:12; Luka 11:4) Pa myaka 60 yapitapo, Kyamba kya Usopa kimo kyaambile’mba: “Kulala mizhilo ya Lesa kuji nobe nkongole kwi aye. . . . Lesa uketuzhachisha pa mambo o tulenga. . . . Wakonsha kwitwangata mutende wanji, ne kubula kwikala balunda nanji. . . . Twafwainwa kumutemwa ne kumukookela; kabiji inge twalenga mambo kiji nobe twakankalwa kubwezha nkongole, ko kuba’mba kechi twamutemwa ne, mambo Lesa kechi watemwa muntu ulenga mambo ne.”—1 Yoa. 5:3.
10. Ki ka kikalengela Yehoba kwitulekelako mambo etu, kabiji twafwainwa kumvwa byepi?
10 Byo tukeba kwitulekelako mambo pa juba pa juba, kimwesha’mba Lesa wakonsha kwitulekelako mambo etu kupichila mu kitapisho kya bukuzhi bwa kwa Yesu. Nangwa kya kuba papita myaka 2,000 po apanyijile buno bukuzhi, twafwainwa kwibunemeka uba nobe bebupana lelo. “Bukuzhi bwa bumi” bwetu “bwa mutengo mukatampe bingi,” kafwako muntu nangwa umo pe atweba wakonsha kupana bukuzhi pa kuba’mba betufumye ku bundengamambo ne lufu ne. (Tangai Salamo 49:7-9; 1 Petelo 1:18, 19.) Kechi twafwainwa kuleka kusanchila Yehoba pa buno bupe ne. Kabiji kyambo kya kuba’mba “mambo etu,” kechi “mambo ami” ne, kituvululamo amba balongo ne banyenga nabo bakeba buno bupe. Kwambatu kine, Yehoba ukeba’mba atweba tute muchima pa bulunda bwetu ne Yehoba ne bwa bakwetu kuvwangakotu ne boba betulengele mambo. Javula inge balongo betu betulenga mambo acheche a uno mutundu, kitukwasha kumwesha’mba twibatemwa kabiji twakebesha kwibalekelako mambo, byonkatu Yehoba byo etulekelako mambo etu.—Kolo. 3:13.
11. Mambo ka o twafwainwa kulekelangako bakwetu mambo?
11 Kyatamakotu ke kya kuba’mba byo tuji bantu babula koloka, kimye kimo twikala na mfika. (Levi 19:18) Umvwe ke twambe pa bintu byo betubile, bakwetu mu kipwilo nabo bakonsha kutendeka kwambapo, kabiji kino kyakonsha kwabanya kipwilo. Umvwe twaswisha bintu bya uno mutundu kutwajijila kubiwa, kikamwesha’mba kechi tusanta pa lusa lwa Lesa ne bukuzhi ne. Inge twabula kulekelako bakwetu mambo, Shetu wa mwiulu naye ukaleka kwingijisha buneme bwa kitapisho kya Mwananji. (Mat. 18:35) Yesu walumbulwile bingi bulongo kino kishinka byo apwishishe kulomba. (Tangai Mateo 6:14, 15.) Pa kuba’mba Lesa etulekeleko mambo, twafwainwa kwibikako kuleka kulenganga mambo akatampe. Twayai twisambe pa kishinka kikwabo kyakonsha kwitukwasha kuleka kulenganga mambo.—1 Yoa. 3:4, 6.
“TUKWASHAI PA KUBA’MBA TUBULE KUPONENA MU LWESEKO”
12, 13. (a) Ñanyi kintu kyamwekejile Yesu aku ubatizhiwatu? (b) Mambo ka o twafwainwa kubujila kupamo mambo bakwetu inge twaponena mu lweseko? (c) Yesu wamwesheshe ka byo aikele wa kishinka kufikatu ne byo afwile?
12 Kulanguluka pa bintu byamwekejile Yesu byo abatizhiwetu kwitukwasha kumvwisha buneme bwa kulomba’mba: “Tukwashai pa kuba’mba tubule kuponena mu lweseko.” Yesu bamutwajile mungye ku mupashi wa Lesa. Mambo ka? “Diabola waishile na kumweseka.” (Mat. 4:1; 6:13) Nanchi twafwainwa kukumya nyi? Kechi twakonsha kukumya inge twayuka ene mambo Lesa o atumijile Mwananji pano pa ntanda ne. Wamutumine kuba’mba apwishe mambo akolomwene Adama ne Evwa byo bakaine bumfumu bwa Lesa. Pafwainwe kupita kimye kyabaya pa kuba’mba bakumbule ano mepuzho. Nanchi Lesa watamishe pa kulenga muntu nyi? Nanchi muntu waoloka wafwainwa kukookela bumfumu bwa Lesa nangwa kya kuba bamukatezhe “kwi aye mubi” nyi? Abya bantu bafwainwe kwikala bulongo kwa kubula Lesa kwibatangijila, byonka byaambile Satana nyi? (Nte. 3:4, 5) Pa kukumbula ano mepuzho pafwainwe kupita kimye kyabaya ne kumwesha bilengwa byonse amba Yehoba ye wayuka kulama bulongo bantu.
13 Yehoba wazhila kabiji kechi weseka bantu na bubi ne. Diabola ye ‘wesekañana.’ (Mat. 4:3) Satana witweseka mu mashinda avula. Pano bino, muntu mwine ye wafwainwa kwisajila kana kuswisha Satana kumweseka nangwa ne. (Tangai Yakoba 1:13-15.) Yesu wakaine kumweseka byo aingijishe byambo bya mu Mambo a Lesa. Onkao mambo, Yesu wanemekele bumfumu bwa Lesa. Pakuba Satana kechi wikilekele ne. Wapembejile “kimye kikwabo kyafwainwa.” (Luka 4:13) Yesu watwajijile kukana mashinda onse aingijishe Satana kukeba’mba onaune bukishinka bwanji. Kilishitu wakookejile Yehoba kuba’mba ye kalama wanji kabiji wamwesheshe’mba muntu walumbuluka wakonsha kwikala wa kishinka nangwa apite mu lweseko lukatampe. Nangwa byonkabyo, Satana weseka kutwala mungi baana ba bwanga ba kwa Yesu kuvwangakotu ne anweba.
14. Twafwainwa kuba ka pa kuba’mba tubule kuponena mu lweseko?
14 Mepuzho aishileko pa mambo a bukalama bwa Yehoba abena kukebewa kukumbulwa. Yehoba waswisha Satana kwingijisha ino ntanda kwitweseka. Lesa kechi witweseka ne. Bino aye wituketekela kabiji ukeba kwitukwasha. Byo etupa bwana bwa bene, Yehoba kechi ufikenatu kwituzhikijila ku meseko etufikila ne. Twafwainwa kuba bintu bibiji, kukosesha bulunda bwetu ne Lesa ne kulombanga kimye kyonse. Yehoba ukumbula byepi milombelo yetu?
15, 16. (a) Ñanyi meseko amo o twakonsha kushinda? (b) Ñanyi ye twafwainwa kupamo mambo inge muntu waponena mu lweseko?
15 Yehoba witupa mupashi wazhila witukwasha kushinda meseko. Kabiji Lesa witujimwinako jimo kupichila mu Mambo anji
ne kipwilo pa bintu byo twafwainwa kuchinuzhuka, nabiji kubula kwingijisha kimye bulongo, mali ne ngovu ku bintu byabula kunema. Espen ne Janne bekala mu kyalo kyanonka kya mu Europe. Pa myaka yavula, baingila mwingilo wa bupainiya ku mpunzha ya kyalo kyabo kuji kukajilwa. Byo basemenetu mwana mutanshi, balekele kwingila bupainiya, luno baji ne na mwana mukwabo. Espen waamba’mba: “Tulomba kwi Yehoba kimye kyonse kuba’mba etukwashe kubula kuponena mu lweseko byo tubena kukankalwa kwingila kimye kyabaya mingilo ya Lesa byonka byo twaubanga kala. Tulomba Yehoba kwitukwasha kukosesha bulunda bwetu ne aye ne kwingilako pakatampe mu mwingilo.”16 Lweseko lukwabo lujiko mu ano moba ke kutamba bya mulekese. Inge twaponena mu luno lweseko, kechi twafwainwa kupamo mambo Satana ne. Mambo ka? Mambo Satana ne ntanda yanji kechi bakonsha kwitukanjikizha kuba bintu byo tubena kubula kukeba ne. Bamo baponena mu luno lweseko na mambo a kulanguluka pa bintu byatama. Bino twakonsha kushinda, byonkatu bibena kuba balongo betu bavula.—1 Ko. 10:12, 13.
“TUPOKOLOLAI KWI AYE MUBI”
17. (a) Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba twikele mwayila lulombelo lwa kuba’mba tupokololai kwi aye mubi? (b) Ñanyi bintu byawama byo tubena kupembela?
17 Pa kuba’mba twikele monka mwayila lulombelo lwa kuba’mba “tupokololai kwi aye mubi,” twafwainwa kwibikako kubula “kwikala ba pano pa ntanda [ya kwa Satana].” Kechi twafwainwa ‘kutemwa pano pa ntanda [ya kwa Satana] nangwa bintu bya pano pa ntanda.’ (Yoa. 15:19; 1 Yoa. 2:15-17) Pa kuba’mba tumushinde twafwainwa kwibikako. Kikawama bingi kimye Yehoba kyo akafumyapo Satana ne ntanda yanji yatama. Twafwainwa kuyuka’mba Satana byo bamupangile mwiulu, wayukile’mba washalatu na kakimye kacheche. Na mambo a bukaji, ubena kukebesha konauna bukishinka bwetu. Onkao mambo, twafwainwa kwibikako kulombanga kuba’mba etupokolole kwi aye.—Lum. 12:12, 17.
18. Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tukapuluke mpelo ya ino ntanda ya kwa Satana?
18 Nanchi mubena kukeba kumona bino bintu byawama nyi? Twajijilai na kulomba’mba Bufumu bwa Lesa bukazhijike jizhina janji ne kulengela kyaswa muchima wanji kubiwa pano pa ntanda. Lombainga kwi Yehoba kwimukwasha kwikala na bulunda bwakosa ne aye ne kwimupa bintu bya ku mubiji. Ibikaiko kubanga bintu monka mwayila luno lulombelo.