Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Watemenwe Bantu

Watemenwe Bantu

“Natemenwe bingi bantu.”—MAANA. 8:31.

1, 2. Ñanyi kintu kimwesha’mba Yesu watemwa bingi bantu?

MWANA LESA ye mubeji wamwesheshe maana akatampe a Yehoba kabiji ye wajinga “sendwe” wa Shanji. Twakonsha kufwanyikizha Yesu byo asangalele kimye Shanji kyo “anengezhezhenga jiulu” ne “byo aajile bitendekesho bya ntanda.” Nangwa byonkabyo, Mwana Lesa ‘watemenwe bingi bantu’ kukila bintu bibula kupema. (Maana. 8:22-31) Yesu watemenwe bingi bantu kufumatu ne kala.

2 Palutwe kacheche, Yesu wamwesheshe bukishinka ne butemwe bwanji kwi Shanji ne kuba’mba ‘watemenwe bingi bantu,’ Mwana Lesa mubeji “wipelwile mwine” kabiji waikele ke muntu. Waubile kino kuba’mba ekale “bukuzhi bwa kukuula bavula.” (Fili. 2:5-8; Mat. 20:28) Watemwa bingi bantu! Yesu byo ajinga pano pa ntanda, Lesa wamupele bulume bwa kuba bya kukumya byamwesheshe byo atemwa bantu. Yesu waubile bintu byawama bingi byo akooba katataka pano pa ntanda ponse.

3. Ñanyi bintu byo tusakwisambapo?

3 Yesu byo aishile pano pa ntanda kyamulengejile “kusapwila mambo awama a Bufumu bwa Lesa.” (Luka 4:43) Yesu wayukile’mba buno Bufumu bukatumbijika jizhina ja Shanji kabiji bo bonkatu bukapwisha makatazho onse a bantu. Kabiji bintu Yesu byo aubile mu lwendo lwanji lwa kusapwila, bimwesha’mba wata bantu muchima. Mambo ka kino o kyanemena kwi atweba? Mambo bintu byo tusakufunda bisakwitukwasha kwikala na luketekelo mu bintu bya kulutwe. Twayai twisambe pa bya kukumya bina byaubile Yesu.

“WAMUPELE BULUME BWA KUBUKA”

4. Lumbululai byaubile Yesu byo asambakene muntu wa mbumba.

4 Yesu wasapwilanga bingi kabiji wafuminetu na kwingijila ku Ngalilea. Mu muzhi umo konkakwa, Yesu wamwene muntu wajinga na kikola. (Mako 1:39, 40) Kulutwe yanji kwaimene mwanamulume wajinga na kikola kya mbumba. Kwamba pa kubaya kwa kikola kyajinga na uno mwanamulume, Luka shayuka waambile’mba, uno muntu wajinga “na mbumba yavula.” (Luka 5:12) “Byo amwene Yesu, [muntu wa mbumba] waponene kinkuvumene ne kumusashijila’mba: ‘Nkambo, umvwe mwaswa, mbukai.’” Awa mwanamulume wayukile’mba Yesu uji na bulume bwa kumubuka, pano wakebelenga kuyuka inge Yesu waswile kumubuka nangwa ne. Mambo ka? Nga Yesu waubilepo byepi pa byakebelenga uno muntu? Yesu walangulukilenga ka byo amwene uno mwanamulume walemana? Nanchi Yesu wajinga nobe Bafaliseo babulanga kubila lusa bantu bajinga na kikola kya uno musango nyi? Inge waji anweba inge mwaubile byepi?

5. Ñanyi kintu kyalengejile Yesu kwamba’mba “Naswa!” kimye kyo abukilenga muntu wa mbumba?

5 Bino uno muntu wa mbumba walubileko kubijika’mba “ne wa muzhilo, ne wa muzhilo!” kwesakana na byaambile Mizhilo ya kwa Mosesa. Yesu kechi wavulukile bino ne. Pakuba aye wateletu muchima pa mwanamulume ne pa byo akebelenga kumukwasha. (Levi 13:43-46) Kechi twayuka byalangulukilenga Yesu ne, bino twayuka byajinga mu muchima wanji. Na mambo a lusa, Yesu waubile kintu kyawama bingi. Yesu watanyikile kuboko ne kukwata muntu wa mbumba, kabiji waambile na jiwi jakosa ne na kifyele amba: “Naswa! Bukwa.” Ponkapotu “mbumba yapwile.” (Luka 5:13) Yehoba wapele Yesu bulume bwa kuba kino kya kukumya ne kumwesha’mba watemwa bingi bantu.—Luka 5:17.

6. Ñanyi kintu kyanema pa bya kukumya byaubile Yesu, kabiji bimwesha ka?

6 Bulume bwa Lesa bwalengejile Yesu Kilishitu kuba bya kukumya bikatampe byapusana pusana. Kechi wabukiletu mbumba ne, bino wabukile ne misango yonse ya bikola ne ya bulema mu bantu. Jishimikila janembelwe na lutangijilo lwa mupashi wazhila jitubuula’mba: “Jibumba jakuminye bingi pa kumona bakamaama kebambe ne bo balemekele bakosa, balemana kebende, ne bampofu kebamone.” (Mat. 15:31) Pa kubuka bantu, Yesu kechi wakebanga muntu mutuntulu wa kupana kinungwa kya mubiji ne. Wabukanga byonka binungwa bya mubiji biji na lukatazho! Kabiji wabukanga bantu ponkapotu, kimye kimo wibabukanga saka baji kwalepa. (Yoa. 4:46-54) Abino byonse byo aubile bimwesha ka? Bimwesha’mba Yesu Kilishitu ye Mfumu wetu, uji na bulume kabiji wakebesha kufumyapo makatazho onse myaka ne myaka. Inge twayuka Yesu byo aubanga na bantu, kitulengela kuyuka’mba mu ntanda ipya, bungauzhi bwa mu Baibolo bukafika bwaamba’mba: “Ukobila lusa mulanda ne muyanji.” (Sala. 72:13) Kabiji pa kyokya kimye, Yesu ukabuka bantu bonse babena kumanama, mambo ukebesha kwikyuba.

“IMANA! SHIKULA MUKEKA WOBE WENDE”

7, 8. Lumbululai kyalengejile Yesu kutaana mwanamulume wa kalepu ku kizhiba kya Betezeda.

7 Papichile ñondo umo kufuma Yesu po asambakene muntu wa mbumba ku Ngalilea. Wafumine ku Ngalilea ne kuya ku Yudea na kusapwila mambo awama a Bufumu bwa Lesa. Bantu batelekele ku byasapwilanga Yesu bavujile bingi. Wakebeshe kusapwila mambo awama ku bayanji, ne kubijika kukasulula bantu bo batwajile mu buzha, ne kukasa pa bilonda bya balajika michima.—Isa. 61:1, 2; Luka 4:18-21.

8 Ñondo wa Nisanyi wafikile. Byo alondejile mukambizho wa Shanji, Yesu wayile ku Yelusalema ku Kijiilo kya Lupitailo. Mu muzhi mwajinga bya kuba byavula mambo bantu baishilenga ku kijiilo kyazhila. Ku kabeta ka ku buyeke bwa nzubo ya Lesa kwajinga kizhiba kyo batelanga’mba Betezeda, kuno Yesu ko ko ataaine mwanamulume wakolwa.

9, 10. (a) Ki ka kyalengejile bantu kuya ku kizhiba kya Betezeda? (b) Ñanyi kintu kyaubile Yesu ku kino kizhiba, kabiji tubena kufunjilako ka? (Monai kipikichala kitanshi.)

9 Bantu bavula bakolelwe ne balemana bakonkene ku Betezeda. Mambo ka bantu o bayijile ku kino kizhiba? Balangulukilenga’mba muntu wakolwa inge bamutwezha mu kino kizhiba mubena kupita mema, kikola kyanji kisakupwa. Fwanyikizhai lukatazho lwajingapo na mambo a kuba bantu bavula bakebelenga kuba’mba bebabuke! Mambo ka Yesu muntu waoloka kabiji wabujile bulema o ayijileko? Na mambo a lusa, Yesu wasolomokele muntu wakolelwe pa myaka yavula aye saka akyangye kwiya pano pa ntanda.—Tangai Yoano 5:5-9.

10 Mwakonsha kufwanyikizha byaumvwine muntu wakolelwe byo bamwipwizhe kwi Yesu amba ukeba kukosa nyi? Ponkapotu waswile. Uno muntu wakebelenga kubukwa, pano bino kechi wayukile byo akonsha kubukwa ne, mambo kechi kwajinga muntu wakumukwasha kutwela mu kizhiba ne. Yesu waambijile mwanamulume kushikula mukeka wanji ne kwenda. Uno muntu waumvwijile byamwambijile Yesu, washikwile mukeka wanji ne kutendeka kwenda. Kino kintu kyaubile Yesu kibena kumwesha bintu byo akooba mu ntanda ipya! Kino kya kukumya kimwesha lusa lwajinga ne Yesu. Wakwashishe bantu bakajilwa. Byaubile Yesu byakonsha kwitutundaika kukwasha bantu baji mu nyaunda yetu bapopomenwa na bintu byatama bibena kubiwa mu ino ntanda.

“ÑANYI WAKUKWATA KU KIVWALO KYAMI KYA PEULU?”

11. Mako 5:25-34 wamwesha byepi kuba’mba Yesu watemenwe bantu bakolelwenga?

11 Tangai Mako 5:25-34. Kwajinga mwanamukazhi wakolelwe kikola kilenga bumvu pa myaka 12. Kikola kyanji kyamukatazhanga bingi mu bwikalo bwanji bonse kuvwangakotu ne kupopwela Lesa. Nangwa kya kuba “wamanamine bingi ku bashayuka ba michi bavula kabiji wapaine bintu byanji byonse,” kino kikola kyaswezhezhe. Bino juba jimo, uno mwanamukazhi wamwenepo jishinda jikwabo ja kubukilwamo. Wayile na kwimana kwipi ne Yesu. Wapichile mu jibumba ne kukwata ku kivwalo kya peulu kya kwa Yesu. (Levi 15:19, 25) Yesu byo ayukile’mba bulume bwafuma mwi aye, waipwizhe’mba ñanyi waji kunkwata. Uno mwanamukazhi “waakaminwe ne kuzakama, byo ayukile kyamumwekejile, waishile ne kufukama kwi aye ne kumubuula bishinka byonse.” Byo ayukile’mba Shanji aye Yehoba ye wabuka uno mwanamukazhi, Yesu wamwambijile’mba: “Mwanami, lwitabilo lobe lwakulengela kubukwa. Yanga mu mutende, kabiji kikola kyobe kyatama kipwe.”

Bya kukumya byaubile Yesu bimwesha’mba kya kine wituta muchima ne kuyuka makatazho etu (Monai mafuka 11, 12)

12. (a) Kwesakana na byo twisambapo kala, mwakonsha kulumbulula byepi biji Yesu? (b) Ñanyi kintu kyaubile Yesu kyo twakonsha kufunjilako?

12 Kitutundaika bingi kumona Yesu byo atemenwe bantu, kikatakata bakolelwenga. Pakuba Satana ukeba atweba kushiinwa’mba kechi betutemwa ne, kabiji kechi twanema ne. Bya kukumya byaubile Yesu bimwesha’mba kine wituta muchima ne kuyuka matakazho etu. Byo ajipo Mfumu wa lusa kabiji Ñanga Mukatampe! (Hebe. 4:15) Kechi kyakonsha kwitupelela kuyuka bintu bipitamo boba babena kumanama na bikola, kikatakata inge atweba kechi twakolwapo kyo kyo kikola ne. Twayuka’mba Yesu waubilanga lusa boba bakolelwe nangwa kya kuba aye kechi wakolelwepo ne. Twayai ne atweba tubenga byonka byaubanga Yesu kwesakana na papelela bulume bwetu.—1 Pe. 3:8.

“YESU WAJIJILE NE MIPOLO”

13. Lusanguko lwa kwa Lazalasa lumwesha ka pe Yesu?

13 Kyamukolanga bingi ku muchima Yesu byo amonanga bantu na kuyanda. Yesu byo amwene byaubilenga bantu bakwabo pa lufu lwa mulunda nanji Lazalasa, “waumvwine bingi bulanda kabiji kyamukolele bingi ku muchima.” Waumvwine bulanda nangwa kya kuba wayukile’mba katatakatu asangule Lazalasa. (Tangai Yoano 11:33-36.) Yesu kechi waumvwine bumvu kujila ne. Bantu bamwenengako, bamwene Yesu byo aubijile lusa Lazalasa ne balongo banji. Yesu wamwesheshe lusa byo aingijishe bulume bwamupele Lesa kusangula mulunda nanji.—Yoa. 11:43, 44.

14, 15. (a) Ñanyi kintu kimwesha’mba Yehoba ukeba kufumyapo buyanji bwa bantu? (b) Tufunjilako ka ku byambo bya kuba’mba “bilende bya kivuluko”?

14 Baibolo walumbulula Yesu amba ‘ye kipasha [kya Mulenga] wanji.’ (Hebe. 1:3) Onkao mambo, bya kukumya byaubile Yesu bimwesha’mba aye ne Shanji bakebesha bingi kufumyapo misongo ne lufu. Katatakatu Yehoba ne Yesu bakasangule bantu bavula. Yesu waambile’mba: ‘Kimye kibena kwiya aba bonse baji mu bilende kyo . . . bakafumamo.’—Yoa. 5:28, 29.

15 Kyayilamo bingi Yesu byo aingijishe kyambo kya “bilende bya kivuluko” mambo Lesa ukebavuluka. Lesa wa Bulume Bonse, yenka walengele bintu byonse, wakonsha kuvuluka balunda netu bafwa, kuvwangakotu ne byo bajinga ne bintu byo bafunjiletu. (Isa. 40:26) Yehoba ne Yesu kechi bavulukatu ne, bino bakeba kwibasangula. Lusanguko lwa kwa Lazalasa ne bantu bakwabo bo baambapo mu Baibolo lumwesha byo akooba mu ntanda ipya.

BYO TUFUNJILAKO KU BYA KUKUMYA BYA KWA YESU

16. Ñanyi bintu bikamona bena Kilishitu ba kishinka bavula ba mu ano moba?

16 Umvwe twatwajijila kwikala bena Kilishitu ba kishinka, tukamona kya kukumya kikatampe kikyangye kumwekapo, kya kupuluka malwa akatampe. Inge nkondo ya Amagedonyi yapwa, kukamweka bya kukumya byavula bya kukwasha bantu kwikala na bumi bwawama. (Isa. 33:24; 35:5, 6; Lum. 21:4) Fwanyikizhai bantu babena kutaya malole, mikombo, tukinga twa bilema, bya kumvwinako ne bintutu bikwabo. Yehoba ukapulusha bantu pa Amagedonyi ne kwibapa bumi bwawama. Bantu bakapuluka bakekala na mingilo yavula ya kwingila. Bakalula ntanda yetu itupa Lesa ke paladisa.—Sala. 115:16.

17, 18. (a) Ñanyi kine kintu kyalengejile Yesu kuba bya kukumya? (b) Mambo ka o mwafwainwa kwibikilako pa kuba’mba mukekale mu ntanda ipya ya Lesa?

17 Yesu byo abukanga bantu kala, kitutundaika atweba “jibumba jikatampe” ja mu ano moba kabiji kikosesha ne luketekelo lwetu kuba’mba ukapwisha makatazho etu onse. (Lum. 7:9) Kubuka bantu ko aubilenga kumwesha Mwana Lesa mubeji byo atemwa bantu. (Yoa. 10:11; 15:12, 13) Yesu byo atemenwe bantu kyamwesheshenga Yehoba byo ata muchima bakalume banji.—Yoa. 5:19.

18 Bantu babena kubinza, kukolwa ne kufwa. (Loma 8:22) Tubena kupembelela ntanda ipya ya Lesa, mo tukekala na bumi bwawama bo etulaya. Malakai 4:2 witubuula ene mambo o twafwainwa kuketekela’mba bantu bo bakabuka ‘bakakilauka nobe baana banuna ba bañombe,’ bakatemwa ne kusangalala bingi byo bakebakwasha kwikala balumbuluka. Lusanchilo lwetu kwi Yehoba ne kuketekela mu milaye yanji kwitulengela kuba bintu byonse bikebewa pa kuba’mba tukatwele mu ntanda ipya. Kitutundaika bingi kuyuka’mba bya kukumya byaubile Yesu byo ajinga pano pa ntanda, bimwesha bintu byawama byo akoobila bantu mu bukalama bwanji bwa Bumesiasa!