Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Bepaine na Muchima Yense—Mu Russia

Bepaine na Muchima Yense—Mu Russia

MU 1991, Bakamonyi ba kwa Yehoba mu Russia basangalele bingi kimye kyo bebaswishishe kutendeka jikwabo kusapwila ne kunembesha bupopweshi bwabo ku kafulumende panyuma ya kwibakanya pa myaka yavula. Pa kyokya kimye, kafwako waketekejile kuba’mba Bakamonyi mu kyokya kyalo bakavula kufika ne ku 170,000 byonka byo kiji lelo jino ne. Pa bano basapwishi ba Bufumu bengila na mukoyo paji ne Bakamonyi bafuma mu byalo bingi bavilukila ku Russia na kwingilako mwingilo wa kunowa kwa ku mupashi. (Mat. 9:37, 38) Twayai twisambeko pa bamo.

BALONGO BEPANA BABENA KUKOSESHA BIPWILO

Kimye kyo baswishishe jibiji mwingilo wa Bakamonyi mu Russia, ba Matthew bafumine ku Great Britain bajinga na myaka 28. Pa kushonkena kwa yewa mwaka, kwajinga jashi jaambile kuba’mba mu bipwilo bya ku Eastern Europe mubena kukebewa ba kuya na kukwasha. Ñambi watongwelepo kipwilo kimo mu muzhi wa St. Petersburg ku Russia, kuba’mba mwajingatu nkwasho umo, kabiji kechi mwajingapo mukulumpe mu kipwilo ne. Pano bino, basapwishi mu kino kipwilo bafunjishanga bantu bavula bingi Baibolo. Ba Matthew baambile’mba: “Jino jashi byo japwile, nalangulukilengatu pa kyalo kya Russia, onkao mambo, nalombele kwi Yehoba kuba’mba mbena kukeba kuya na kwingijila ku Russia.” Batendekele kulama mali kabiji bapoteshepo ne bipe byabo bimo. Mu 1992 bavilukijile ku Russia. Ñanyi bintu bibamwekejile kokwa?

Ba Matthew

Ba Matthew bashimikizha’mba: “Mulaka wankatezhe bingi. Nakankalwanga kwisamba bulongo na bantu pa bya mu Baibolo.” Kintu kikwabo kibakatezhe ke kutaana nzubo mwa kwikala. Baambile’mba: “Nalubamo ne bimye byo navilukile kufuma mu nzubo imo kuya mu ikwabo kya kunswatulatu.” Nangwa kya kuba kwajinga ino mikiika, ba Matthew baambile’mba: “Kuvilukila ku Russia kyo kintu kyawama bingi pa byonse byo nafuukulapo mu bwikalo bwami.” Balumbulwile’mba: “Kwingijila kuno kwamfunjisha kuketekela mwi Yehoba kabiji nemwena byo antangijila mu mashinda avula.” Mu kuya kwa kimye, ba Matthew bebatongwele kwikala bakulumpe mu kipwilo kabiji baikele bapainiya beikajila. Aluno bengijila pa ofweshi wa musampi uji kwipi na muzhi wa St. Petersburg.

Mu 1999, ba Hiroo saka baji na myaka 25 bapwishishe kufunda Sukulu wa Lufunjisho lwa Mwingilo mu Japan, kabiji mulongo wibafunjishenga uno sukulu wibatundaikile kuya na kwingijila ku kyalo kingi. Ba Hiroo baumvwine’mba mu Russia mwakebewenga basapwishi, onkao mambo, batendekele kufunda mulaka wa Russian. Kechi bapelejiletu ponkapo ne. Bashimikizha’mba: “Nayile ku Russia na kwikalako pa bañondo 6. Na mambo a kuba ku kino kyalo kwikala bingi mashika, nayileko mu November pa kuba’mba ngyuke inge nkakonsha kuchinchika mu bañondo bamashika.” Byo bachinchikile bañondo bonse ba mashika, babwelele ku Japan ko batendekele kwikala bwikalo bwapela pa kuba’mba balame mali a kuya na kwingijisha pa kuvilukila ku Russia.

Ba Hiroo ne ba Svetlana

Ba Hiroo baikala myaka 12 mu Russia kabiji baingijila mu bipwilo byavula bingi. Mu bipwilo bimo, bo bonkatu baingilanga mwingilo wa bukulumpe ne kutangijila basapwishi kukila pa 100. Mu kipwilo kikwabo kyo bajingamo, pa mulungu pa mulungu batangijilanga mbaji yavula ya Kupwila kwa Mwingilo, kutangijila Sukulu wa Mwingilo wa Lesa, Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa ne kutangijila mabumba atanu a kupwila kwa Lufunjisho lwa Buku lwa Kipwilo. Kabiji bayanga kimye kyonse mu mwingilo wa bukafunga. Inge bavuluka byonse byamwekelenga mu yoya myaka, ba Hiroo bamba’mba: “Naumvwanga bingi bulongo kukwasha balongo ne banyenga kukosa mu lwitabilo.” Nga abo bene bamwenamo byepi mu kuya na kwingijila ku mpunzha kuji kukajilwa kukatampe? Baambile’mba: “Nsaka nkyangye kuya ku Russia, najinga mukulumpe mu kipwilo kabiji painiya, pano byo naiya kuno, mbena kumvwatu nobe po po naikala mulunda na Yehoba. Nafunda kuketekela mwi Yehoba mu bwikalo bwami bonse.” Mu 2005, ba Hiroo basongwele ba Svetlana kabiji batwajijila kwingijila pamo bupainiya.

Ba Michael ne ba Olga baji pamo ne ba Marina ne ba Matthew

Ba Matthew baji na myaka 34, ne nkasabo uji na myaka 28 aye Michael, bafumine ku Canada. Bonse bayile na kufwakasha ku Russia, kabiji baumvwine bingi bulongo pa kumona bantu bavula bakebelenga kufunda bukine byo batanwanga ku kupwila, pano bino, balongo ba kutangijila bajingatu bacheche. Ba Matthew baambile’mba: “Mu kipwilo kyo nafwakashijile bantu 200 batainwe ku kupwila, bino mukulumpe mu kipwilo umotu wakikulumpe ye watangijile kupwila konse ne nkwasho umo. Byo namwene bino, nakebeshe bingi kuviluka pa kuba’mba nkakwashe bano balongo.” Mu 2002, ba Matthew bavilukijile ku Russia.

Byo papichile myaka ina, ba Michael nabo bavilukijile ku Russia, kabiji bataine kuba’mba balongo ba kukwasha bipwilo bakebewenga bingi. Byo bajinga bankwasho, bebapele mwingilo wa kutala pa mali a kipwilo, mabuku ne nyaunda ya kusapwilamo. Kabiji bebapele ne mwingilo wingila munembeshi mu kipwilo, kwamba majashi a mvula bantu ne kukwasha mu mwingilo wa kunengezha kubuñana ne kushimika Mazubo a Bufumu. Ne lunotu mu bipwilo byavula mubena kukebewa balongo ba kukwasha. Ba Michael luno ke bakulumpe mu kipwilo. Nangwa kya kuba kechi kyapela kwingila mingilo yavula pa kimye kimo ne, ba Michael baambile’mba: “Kukwasha balongo kundetela bingi lusekelo. Bo bwikalo bwawama bingi kwi amiwa.”

Mu kuya kwa kimye, ba Matthew basongwele ba Marina, kabiji ba Michael basongwele ba Olga. Bano balongo ne banyenga, kubikapo ne bakwabo babena kwingila na muchima umo, batwajijila kukwasha bipwilo kuyilako palutwe.

BANYENGA BA MUKOYO BABENA KWINGILA MWINGILO WA KUNOWA

Ba Tatyana

Mu 1994, banyenga Tatyana bajinga na myaka 16 kimye bapainiya beikajila batanu na umo kyo bafumine ku Czech Republic, Poland, ne ku Slovakia ne kwiya na kwingijila mu kipwilo kyo bajingamo mu Ukraine. Bavuluka bingi bano balongo ne banyenga ne kwamba’mba: “Bano bapainiya ba mukoyo bakasulukile bingi, bajinga na lusa, kabiji bayukile bingi Baibolo.” Bamwene Yehoba byo ebapesheshe mu mwingilo wabo na mambo a kwipana kwabo, kabiji balangulukile’mba, ‘Ne amiwa mbena kukeba kwikala nobe abo.’

Mwingilo wa bano bapainiya watundaikile ba Tatyana kya kuba inge bashinka masukulu bayanga ku manyaunda a mu kasokopyo mu Ukraine ne mu Belarus na kusapwila mu mapunzha abula kufikamo Bakamonyi. Baumvwanga bingi bulongo kusapwila mu ano mapunzha kya kuba bafuukwilepo kuvilukila ku Russia kuba’mba babaishe mwingilo wabo. Patanshi baikelekotu kimye kicheche na kufwakesha nyenga wafumine ku kyalo kingi ne kukebapo nkito ya kwibakwasha mu mwingilo wabo wa bupainiya. Kepo bavilukijile ku Russia mu 2000. Nanchi luno lupimpu lwapeelele nyi?

Ba Tatyana bashimikizha’mba: “Na mambo a kuba kechi nakonsheshe kusonkela nzubo ne, nasonkelanga kibamba mu nzubo mwajinga bantu bakwabo. Buno bwikalo kechi bwapeelele ne. Bimye bimo nakebanga ne kubwela kwetu. Bino Yehoba wankwashanga kumona buneme bwa kutwajijila mu mwingilo wami.” Lelo jino, ba Tatyana ke bamishonale mu Russia. Bapezhezheko na byambo bya kuba’mba: “Myaka yonse yo naikala ku kyalo kingi yandengela kumona bintu byawama bingi kabiji nalenga balunda bavula kya kine kine. Kyakila pa byonse, lwitabilo lwami lwakoselako bingi.”

Ba Masako

Banyenga Masako ba ku Japan, baji na myaka ya mu ma 50, bakebeshanga bingi kwikala bamishonale, bino bakankelwe kuba bino na mambo a kukolwa. Bino byo baumvwineko bulongo, bafuukwilepo kuvilukila ku Russia na kukwashako mwingilo wa kunowa. Nangwa kya kuba kyakatezhe kutana nzubo yawama ne nkito, ba Masako batwajijile kwingila mwingilo wa bupainiya kabiji bamwenanga mali mu kufunjisha mulaka wa Japanese ne kuwamisha mu mazubo a bantu. Ñanyi bintu bikwasha kutwajijila mu mwingilo wa kusapwila?

Inge bavuluka myaka kukila pa 14 yo baingila mu Russia, ba Masako bamba’mba: “Lusekelo lo natana mu mwingilo wa kusapwila lwakila makatazho onse o mpitamo. Kusapwila mu mpunzha mwakepa basapwishi ba Bufumu kundengela kukosa ne kwikala na lusekelo.” Banungilepo amba: “Kwimwena Yehoba byo ampa kajo, bivwalo ne pa kulaala, kwi amiwa kijitu nobe kya kukumya kyo namona mu ano moba.” Kununga pa kwingijila kuji kukajilwa mu Russia, ba Masako bayile ne na kwingijila ku kyalo kya Kyrgyzstan. Kabiji bakwashishe ne mabumba a basapwishi a milaka ya Kizungu, Chinese, ne Uighur. Aluno babena kwingila mwingilo wa bupainiya mu St. Petersburg.

BISEMI BIBENA KUTUNDAIKA UNO MWINGILO KABIJI BYAMWENAMO BINGI

Ba Inga ne ba Mikhail

Na mambo a makito kukatazha, bisemi bimo bivilukila ku byalo bingi na kukeba makito. Pano bino, bisemi bimo bivilukila ku byalo bingi na mambo a kukeba kwingijila Lesa, byonka byaubile Abalahama ne Sala. (Nte. 12:1-9) Akimonai byaubile bamulume ne mukazhi ba Mikhail ne ba Inga. Bafumine ku Ukraine ne kuvilukila ku Russia mu 2003. Byo bafikile kokwa, bataine bantu bavula bakebelenga kufunda bukine bwa mu Baibolo.

Ba Mikhail bashimikizha’mba: “Kimye kimo twasapwijilepo mu nyaunda mwabujile kusapwilapo Bakamonyi kala. Pa nzubo imo, shetu umo washinkwileko ku kibelo ne kwitwipuzha’mba, ‘Mubena kusapwila nyi?’ Byo twakumbwile’mba ee mwane, waambile’mba: ‘Nayukile amba juba jimo mukeya. Byambo bya kwa Yesu kechi byakonsha kubula kufika ne.’ Kepo uno shetu aambile byambo biji mu Mateo 24:14.” Ba Mikhail banungapo’mba: “Mu ino mpunzha, twatainemo ne jibumba ja banabakazhi jikumi ba mu chechi wa Baptist, bakebeshenga bingi bukine. Bajinga na buku wa Kuti Waikala Kuli Pe na pe Muli Paradise Pe Sonde ye baingijishanga pa mulungu pa mulungu pa kufunda Baibolo. Twaikele nabo maola avula saka tukumbula mepuzho abo ne kwimba nyimbo ya Bufumu, kabiji twajijile pamo kajo ka mabanga. Aja juba kechi nkejilubamo ne.” Ba Mikhail ne ba Inga baswa kuba’mba kwingijila ku mpunzha kwakepa basapwishi ba Bufumu kwibakwasha kufwenya kwipi ne Yehoba, kutemwa bantu, ne kwikala bwikalo bwawama bingi. Lelo jino, babena kwingila mwingilo wa bukalama wa mwanzo.

Ba Oksana, Aleksey ne ba Yury

Mu 2007, ba Yury ne ba Oksana bamulume ne mukazhi baji na myaka ya mu ma 30, kabiji bekala ku Ukraine bayile na kufwakesha musampi wa mu Russia pamo na mwanabo, aye Aleksey uji na myaka 13. Byo bafikile kokwa, bamwene mapu wa kyalo kya Russia wamwesheshenga nyaunda yabaya bingi mubula kwingijila basapwishi. Ba Oksana baambile’mba: “Byo twamwene uno mapu, twayukile’mba mu ino mpunzha mubena kukebewa basapwishi ba Bufumu bavula. Kitukwashishe kufuukulapo kuvilukila ku Russia.” Ñanyi kintu kikwabo kibakwashishe? Ba Yury baambile’mba: “Kutanga bibaaba bya mu mabuku etu nabiji kibaaba kya kuba’mba, ‘Mwakonsha Kuya na Kwingijila mu Kyalo Kingi Nyi?’ kwitukwashishe bingi. * Twayile na kumona mpunzha imo mu Russia yo betubujile ku musampi amba tukaye na kwingijilako, twakebele nzubo ne kutana nkito.” Mu 2008, bavilukijile ku Russia.

Kimye kitanshi, kibakatezhe bingi kutana nkito, kabiji bimye byavula baendangatu na kuviluka. Ba Yury baambile’mba: “Twalombanga kwi Yehoba kimye kyonse pa kuba’mba tubule kulefulwa, kabiji twatwajijile kusapwila, saka twaketekela’mba usakwitukwasha. Twimwenejile Yehoba byo akwasha bantu inge batangizhako Bufumu bwanji mu bwikalo bwabo. Uno mwingilo wakoseshe bingi kisemi kyetu.” (Mat. 6:22, 33) Nga kwingijila ku mpunzha kwakepa basapwishi kwakwashishe byepi mwanabo aye Aleksey? Ba Oksana baambile’mba: “Kwamukwasha bingi. Wipaine kwi Yehoba ne kubatizhiwa saka ajitu na myaka 9. Byo amona kuba’mba basapwishi ba Bufumu babena kukebewa, kimye kyonse inge bashinka sukulu wingilako bupainiya bwa kukwasha. Tumvwa bingi bulongo pa kumona byo atemwa mwingilo wa kusapwila ne byo engila na mukoyo.” Aluno ba Yury ne ba Oksana ke bapainiya beikajila.

“KINTU KIMO KYO NELANGULUSHATU”

Kwesakana na byaamba bano balongo ne banyenga, kuvilukila ku mpunzha ingi pa kuba’mba mubayishe mwingilo wenu wa kusapwila kukebewa kuketekela mwi Yehoba. Ibyo kuba’mba bonse bengijila ku mpunzha kuji kukajilwa batana makatazho mu nyaunda yabo ya katataka, pano bino, bekala bingi na lusekelo lwiya na mambo a kusapwila mambo awama ku bantu bakeba kumvwa byambo bya Bufumu. Nanchi ne anweba mwakonsha kwingilako mwingilo wa kunowa ku mpunzha kwakepa basapwishi ba Bufumu nyi? Inge mukafuukulepo kuba bino, ne anweba mukomvwanga byonka byumvwa ba Yury baambile pa byo bafuukwilepo kuviluka’mba: “Kintu kimo kyo nelangulushatu ke kya kuba’mba kechi natendekele bukiji uno mwingilo ne.”

^ par. 20 Monai Kyamba kya Usopa kya Kizungu kya October 15, 1999, mapa 23-27.