Kino kyo kinembelo kyayukanyikwa bingi pa binembelo bya mu Baibolo. Kabiji bantu bavula bamba kuba’mba “kyo kyepelo kyamba pa bulunda bwa bantu ne Lesa ne jishinda ja lupulukilo mu byambotu bicheche.” Na mambo a bino, mu byalo bimo kino kinembelo kya “Yoano 3:16” bekilamika patanwa bantu bavula, pa myotoka, pa bipabi ne ku mapunzhatu akwabo.

Bantu bengijisha kino kinembelo mu jino jishinda, bashiinwa amba bakapuluka mambo Lesa wibatemwa. Nga anweba mulangulukapo byepi? Nanchi butemwe bwa Lesa bulumbulula ka kwi anweba? Kabiji mu ñanyi bintu Lesa mo amweshesha butemwe kwi anweba?

Bantu bavula bakeba bingi kunemeka Lesa na mambo a bintu byo alenga kumvwangakotu ne banyama. Bilengwa byumi bikumisha bingi kabiji byalengwa bulongo. Kino kimwesha kuba’mba kuji muntu uji na maana wibilengele. Bantu bavula basanchila Lesa pa kwibapa bumi. Kabiji bayuka ne kuba’mba Lesa ye wibapa mwela, mema, kajo ne mvula pa kuba’mba bekale na bumi.

Twafwainwa kusanchila Yehoba pa bino, mambo ye Mulenga kabiji Witupa bumi. (Salamo 104:10-28; 145:15, 16; Byubilo 4:24) Tusanchila Lesa pa byo etutemwa umvwe twalanguluka pa bintu byo etubila pa kuba’mba twikale na bumi. Mutumwa Paulo wanembele amba: “[Lesa] upa bantu bonse bumi, muya ne bintu byonse. Mambo Lesa  ye ulengela amba twikale na bumi ne kwenda.”—Byubilo 17:25, 28.

Butemwe bwa Lesa kechi bumwekelatu mu jishinda jo etulaminamo ne. Witulengele na bulume bwa kwikala na bulunda ne Aye kukila banyama. (Mateo 5:3) Kino kyalengela bantu baji na lukokelo kwikala ke lubaji lwa kisemi kyanji ko kuba’mba “baana” banji.—Loma 8:19-21.

Yoano 3:16 watwajijila kwamba pe Lesa amba witumwesha butemwe pa kutuma Mwananji, Yesu kwiya pano pa ntanda pa kuba’mba etufunjishe pe Lesa aye Shanji, ne kwitufwila. Bavula bakonsha kuswa kuba’mba kechi bayuka bulongo kyalengejile Yesu kufwila bantu ne lufu lwanji byo lwakonsha kumwesha amba Lesa witutemwa. Twayai tumone byaamba Baibolo pa ene mambo Yesu o afwijile ne kyanemena lufu lwanji.

Bantu bonse bafwa na mambo a kubela ne kukota. Bino Yehoba Lesa kechi byo akebelenga ne. Wapele bantu batanshi luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka mu paladisa pano pa ntanda. Pano bino, wibapeele ne mukambizho wa kulondela. Bafwainwe kumukokela. Umvwe kya kuba babula kumukokela, Lesa waambile amba bakafwa. (Ntendekelo 2:17) Muntu mutanshi wasatukijile Lesa kabiji kino kyamulengejile kufwa ne baana banji. Mutumwa Paulo waamba’mba “Onkao mambo, bundengamambo bwatwelele pano pa ntanda mu muntu umo, ne lufu nalo lwaishijile mu bundengamambo, byonkabyo lufu lwakumbene ku bantu bonse mambo bonse balengele mambo.”—Loma 5:12.

Lesa watemwa “buchibamambo bwaoloka.” (Salamo 37:28) Nangwa kya kuba Lesa kechi wamulekejileko mambo Adama ne, kechi kilumbulula amba bantu bonse bayandanga ne kufwa kikupu na mambo a Adama kubula kukokela Lesa ne. Na mambo a kulondela jifunde ja “mweo pa mweo mukwabo,” waesakanya bipimo bya buchibamambo bwaoloka ne kulengela bantu balukokelo kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. (Kulupuka 21:23) Twakonsha kwipuzha amba, Pano nga bumi bwalumbuluka bwaelele Adama bwakonsha kwikalako byepi jibiji? Mukumbu ke wa kuba’mba: Muntu umo wipaine kwikala mulambo, bumi bwaesakana na bwa kwa Adama ko kuba’mba bumi bwalumbuluka.

Kafwako mwana wa kwa Adama wafwainwe kupana mulambo waesakana ne Yesu ne. (Salamo 49:6-9) Yesu wajinga walumbuluka byonka byajingatu Adama saka akyangye kulenga mambo. Yesu pa kupana bumi bwanji, walengejile bantu kukuulwa ku bundengamambo. Na mambo a kino, walengejile baana ba kwa Adama kwikala na bumi bwalumbuluka bonka bwajingapo ne Adama ne Evwa. (Loma 3:23, 24; 6:23) Ñanyi bintu byo twakonsha kuba pa kuba’mba tumwenemo mu butemwe bwa kwa Lesa?

Yoano 3:16 muji byambo bya kuba’mba “bonse bamwitabila [Yesu] kechi bakonaike ne, poso bakekale na bumi bwa myaka.” Kino kilumbulula amba pa kuba’mba twikale na bumi bwa myaka, twafwainwa kubapo bintu bimo. Pa kuba’mba twikale na “bumi bwa myaka ne myaka,” twafwainwa kuketekela ne kukookela Yesu.

Mwakonsha kwishikisha amba ‘Pano nga kukookela kwaiyamo byepi? Nanchi Yesu kechi waambile’mba “bonse bamwitabila” bakekala na bumi bwa myaka nenyi?’ Lwitabilo ne luketekelo lwanema bingi. Baibolo waamba’mba kwikala na lwitabilo kwakila kuketekela. Buku wa Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, waamba kuba’mba kyambo kyaingijishe Yoano mu mulaka mutanshi kilumbulula “kuketekela mu kintu kimo kechi kwitabilatu ne.” Pa kuba’mba tutokeshe Lesa ku muchima, kechi twafwainwa kuketekelatu amba Yesu ye Mupulushi ne. Muntu waitabila wafwainwa kulondela byafunjishanga Yesu. Umvwe wabula kuba bino, ko kuba’mba lwitabilo lwanji lo lwatu. Baibolo waamba’mba “Lwitabilo lwabula mingilo nalo lwafwa.” (Yakoba 2:26) Muntu wafwainwa kwikala na lwitabilo mwi Yesu, ko kuba’mba wafwainwa kumuketekela ne ku mwitabila.

Paulo walumbulula bino amba: “Mambo butemwe bwa Kilishitu bo bwitwingijisha, mambo twalanguluka bino amba, muntu [Yesu] umo wafwijile bantu bonse . . . wafwijile bonse ne kusangulwa kuba amba aba baji na bumi kechi bobengatu bintu byo bakeba bene ne, poso kuba byo akeba.” (2 Kolinda 5:14, 15) Bukuzhi bwa kwa Yesu bwakonsha kwitulengela kupimpula byubilo byetu ko kuba’mba kubula kwiubila bintu byo tukeba poso kuba bikeba Yesu witufwijile. Twafwainwa kulondelanga bitufunjishe Yesu mu bwikalo bwetu patanshi. Luno lupimpu lukapimpula bintu byo twanemeka, byo tukeba kuba, ne byonse byo tuba. Ñanyi mfweto ikekala na boba baitabila mwi Yesu?

Byambo bya kupelako biji mu Yoano 3:16 byaamba pa mulaye wa Lesa ku boba baitabila mu bukuzhi ne kulondela mikambizho ya Lesa. Lesa ukeba amba bantu bakishinka “kechi bakonaike ne, poso bakekale na bumi bwa myaka.” Bakaya mwiulu ne bakekala pano pa ntanda bonse bakamwenamo mu butemwe bwa Lesa.

Yesu walayile jibumba jimo amba bakekala na bumi bwa myaka mwiulu. Wabujile baana banji bwanga bakishinka amba ukebanengezhezha mwa kwikala pa kuba’mba bakalamenga bonse mu lukumo. (Yoano 14:2, 3; Filipai 3:20, 21) Aba bakasangulwa na bumi bwa kwikala mwiulu “bakekala bañanga ba Lesa ne ba kwa Kilishitu kabiji bakalama mu bufumu pamo ne aye myaka 1,000.”—Lumwekesho 20:6.

Pa baana ba bwanga ba kwa Kilishitu, bachechetu bo bakekala mwiulu. Yesu waambile kuba’mba: “Kwakamwa ne, anweba kajitanga kacheche, mambo Shenu wimutongwejile kwimupa Bufumu.” (Luka 12:32) Nanchi kano “kajitanga kacheche” bakekala banga? Lumwekesho 14:1, 4 waamba amba: “Kabiji ponkapo namwene Mwana mukooko [Yesu Kilishitu wasangulwa] saka aimana pa Mutumba [wa mwiulu] wa Ziona na bantu 144,000 baji na jizhina janji ne ja Shanji pa bilungi byabo. . . . wibapotele kufuma mu bantu kwikala bya nsomo kwi aye ne ku Mwana mukooko.” Pa kwesakanya na bantu bavula bakikalapo kala, ba 144,000 bajitu “kajitanga kacheche.” Bano batongolwa amba mafumu, pano bakalamanga bañanyi?

Yesu waambile pa jibumba jikwabo ja bantu ba kishinka bakamwenamo mu Bufumu bwa mwiulu. Pa Yoano 10:16, Yesu waambile amba: “Kabiji nji na mikooko ikwabo, yabula ya mu kino kipaka; ino nayo nafwainwa kwiileta ne ayo ikomvwa jiwi jami, kabiji ikekala jitanga jimo ne kafunga umo.” Ino “mikooko” bapembelela bumi bwa myaka pano pa ntanda, abo bwaelele ba Adama ne Evwa patanshi. Twayuka byepi kuba’mba bakekala pano pa ntanda kulutwe?

 Baibolo waamba javula kuba’mba kukekala bwikalo bwawama mu Paladisa pano pa ntanda. Inge mukeba kuyuka bino, zhikulai Baibolo ne kutanga bino binembelo byalondelapo: Salamo 37:9-11; 46:8, 9; 72:7, 8, 16; Isaya 35:5, 6; 65:21-23; Mateo 5:5; Yoano 5:28, 29; Lumwekesho 21:4. Bino byepelo byaamba bikapwa nkondo, bipowe, bikola, ne lufu. Byaamba pa kimye bantu bawama kyo bakashimika mazubo abo, kwijimina majimi abo, ne kukomesha baana babo mu ntanda ya mutende. * Nanchi inge mwaumvwa bino, kechi mumvwa bulongo nenyi? Twakonsha kuketekela kuba ‘mba ino milaye katatakatu ikafike.

Umvwe mwalanguluka pa bintu Lesa byo emubila pamo na bantu bonse, bimweshatu kuba’mba witubila bintu byavula. Witupa bumi, maana, butuntulu bwa mubiji, ne bintu bilengela kwikala na bumi. Kyakilapo kunema, twakonsha kumwenamo mu bukuzhi bwitupa Lesa kupichila mwi Yesu, witufwijile pa kuba’mba tukamwenemo mapesho, byonka byaamba Yoano 3:16.

Kwikala bumi bwa myaka ne myaka mu mutende kabiji kwakubula bikola, nkondo, bipowe ne lufu kukalengela kwiyowa mapesho kikupu ne kwikala na lusekelo. Mwakonsha kutambwila ano mapesho kwesakana na byo mwafuukulapo. Bwipuzho bwashalako ke bwa kuba amba, Mubena kumubilapo ka Lesa?