“A MIWA nakonsha kushinda bintu byonse kufumyakotu meseko.” Bino byambo bibena kulumbulula bantu bamo byo bamona meseko, ko kuba’mba mukachi ka muchima bomvwa bingi bulongo inge baesekwa. Bino bantu bakwabo bashikwa meseko kabiji bakeba bingi kwiashinda. Nga anweba mulangulukapo’mba ka? Inge mwaesekwa, abya mwafwainwa kukokela inyi, nyi mwafwainwa kushinda?

Ibyo, kechi meseko onse alengela makatazho ne. Kya kumwenako, kutola kashinkwa kwa kubula kulomba kechi kwakonsha kubika bumi bwa muntu mu kizumba ne. Pano mu meseko amo, kikatakata lweseko lwa kuba bulalelale, mwakonsha kufuma bintu byatama bingi. Baibolo witujimunako’mba: “Awa uba bukende kechi uji na mana ne; awa wibuba usaka konauna mweo wanji mwine.”—Byambo bya Mana 6:32, 33.

Inge mwaesekwa kuba bulalelale, mwafwainwa kuba byepi? Baibolo waamba’mba: “Kino kyo kyaswa muchima wa Lesa amba mwafwainwa kwikala bazhila ne kuchina bulalelale. Muntu yense wafwainwa kuyuka bya kukanya mubiji wanji kuba’mba ekale wazhila ne kwitabilwa kwi Lesa.” (1 Tesalonika 4:3, 4) Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mwikale na bulume bwa kwikanya? Langulukai pa mashinda asatu akonsha kwimukwasha.

Kutamba bipikichala bya mulekese kwakonsha kwitulengela kwikala na milanguluko ya kwilaala. Pa kumwesha lukwatankano luji pa kumona ne kusaka saka kuba bintu, Yesu witujimwineko’mba: “Yense utwajijila kutala mwanamukazhi na lwiso, wauba nanji kala bukende monka mu muchima wanji.” Pa kukosesha kino kishinka, wakambizhe’mba: “Umvwe jiso jobe ja ku kilujo jakutuntwisha jilobolemo ne kwijela.” (Mateo 5:28, 29) Yesu ubena kwitufunjishako ka? Pa kuba’mba tushinde meseko twafwainwa kufuukulapo kubula kutamba bipikichala bya mulekese.

 Kya kumwenako, fwanyikizhai’mba mwatala po babena kusokelela byela. Byo mwayuka’mba mujilo ufumako upofula meso, abya mwafwainwa kutwajijila na kutalako nyi? Ine. Mwakonsha kutala kungi nangwa kuvwala bintu bya kuzhikijila meso enu. Kyo kimotu, inge mwamona bya mulekese mu mabuku, pa televizhonyi nangwatu kumona muntu wabula kuvwala, ponkapotu fumyaiko meso enu. Zhikijilai milanguluko yenu ku bino bintu byatama. Juan wanonkelwe buzha ku kutamba bya mulekese waambile’mba: “Inge namona mwanamukazhi walamba, mu muchima mwiya mulanguluko wa kutalako jikwabo. Onkao mambo, nekanjikizha kutala kungi, kabiji ñambila muchima wami amba: ‘Lomba kwi Yehoba.Lomba lonka luno!’ Inge nalomba, ino milanguluko ileka kwiya mu muchima wami.”—Mateo 6:9, 13; 1 Kolinda 10:13.

Akilangulukai ne pa mwanamulume wa kishinka aye Yoba. Waambile’mba: “Nezhijikile namba meso ami kechi akatale kamwale na lwiso ne.” (Yoba 31:1) Ne anweba mwafwainwa kufuukulapo byonka byafuukwilepo Yoba.

Esekai bino: Inge mwamona bya mulekese, ponkapotu fumyaiko meso enu. Mwafwainwa kulondela byaubile nembi wa Baibolo walombele’mba: “Mufumyeko meso ami kechi atale ku byatu ne.”—Salamo 119:37.

Na mambo a kuba twibambulwa kulumbuluka, bimye bimo twakonsha kwikala na milanguluko ya bya kusakasaka byatama. Baibolo waamba’mba: “Muntu yense wesekwa kupichila mu kumukoka ne kumujimbaika ku bya kusakasaka byanji mwine. Kabiji umvwe bya kusakasaka byaimita, bisema bundengamambo.” (Yakoba 1:14, 15) Mwakonsha kuchinuzhuka byepi kufwa mu kakose ka kwikala na milanguluko ya bya kusakasaka byatama?

Inge mwaikala na milanguluko ya bya kusakasaka byatama, vulukai kuba’mba kiji kwi anweba bene kusalapo byo mwafwainwa kuba. Kanyai ino milanguluko. Mwafwainwa kufumyamo ino milanguluko mu muchima wenu. Lekai kulanguluka pa bintu bilengela kukeba kuba bulalelale. Mwanamulume wa jizhina ja Troy wanonkelwe buzha ku kutamba bya mulekese waambile’mba: “Kulanguluka pa bintu byawama kwankwashishe kuchinuzhuka milanguluko yatama. Bino kechi kyapelele kuba bino ne. Bimye bimo  ino milanguluko yatama yaiyanga jibiji mu muchima wami. Pano bino, mu kuya kwa kimye, nayukile bya kushinda milanguluko yatama.” Mwanamukazhi wa jizhina ja Elsa wapichile mu lweseko lwa kuba bulalelale saka akiji mwanyike uvuluka’mba, “Kulomba kwi Yehoba kimye kyonse kwankwashishe kuyuka bya kushinda milanguluko yatama.”

Esekai bino: Inge mwatendeka kwikala na milanguluko ya bulalelale, mwafwainwa kwikileka ne kulombapo bukiji bukiji. Shindai milanguluko yatama kupichila mu kulanguluka pa “bintu bya kine, bintu byashiñama, bintu byaoloka, bintu bilengela muntu kwilama bulongo, bintu bileta butemwe, bintu bitelwa bulongo, bintu byawamisha ne bintu byafwainwa kutotwa ku bantu.”—Filipai 4:8.

Inge muntu waesekwa na bintu byo asaka saka, kyapeela kuponena mu lweseko ne kwiletela makatazho. (Byambo bya Mana 7:6-23) Mwakonsha kuchinuzhuka byepi kwibika mu lukatazho?

Baibolo witujimunako’mba: “Wajimuka pa kumona bileta lufu bibenakwiya ufyama; pakuba kilubi uyatu ne kwiletelela.” (Byambo bya Mana 22:3) Onkao mambo, chinuzhukainga bintu byakonsha kwimubika mu lukatazho. Langulukilainga jimo pa bintu byakonsha kuleta makatazho ne kwibichinuzhuka. (Byambo bya Mana 7:25) Mwanamulume wa jizhina ja Filipe washinjile muteeto wa kutamba bya mulekese waambile’mba: “Nabikile kompyuta wa kisemi pa mpunzha pa kuba bonse saka bamumona, kabiji nanengezhezhe kompyuta wami mu jishinda ja kuba’mba ke akanye makeyala amwesha bya mulekese. Kikwabo, ñingijishatu intaneti inge paji bantu.” Popamotu ne ba Troy bo twaambapo peulu, baambile’mba: “Nchinuzhuka kutamba mafilimu aleta milanguluko ya kwilaala, kabiji kechi mpwanañana na batemwa kwamba pa bya kwilaala ne. Kechi nkeba kwibika mu kizumba ne.”

Esekai bino: Ipimai anweba bene ne kuyuka bukoke bo muji nabo, kabiji langulukilai jimo pa bintu byakonsha kwimubika mu lweseko ne kwibichinuzhuka.—Mateo 6:13.

Mwafwainwa kuba byepi inge mwaponena mu lweseko panyuma ya kwibikako na bulume bonse amba mwiluchinuzhuke? Kechi mwafwainwa kulefulwa ne kuleka kwibikako ne. Baibolo waamba’mba: “Muntu waoloka nangwa wapona jitanu na jibiji, ukabukapo jibiji.” (Byambo bya Mana 24:16) Kya kine, Shetu wa mwiulu witutundaika ‘kubukapo.’ Nanchi mukaswa bukwasho bwanji nyi? Inge mukeba bukwasho bwanji, kange muleke kulomba kwi aye ne. Koseshainga lwitabilo lwenu kupichila mu kufunda Baibolo ne kutanwa ku kupwila kwa bwina Kilishitu kimye kyonse. Tanai lutekenesho mu mulaye wa Lesa wa kuba’mba: “Amiwa nkakukosesha; kine, nkakukwasha.”—Isaya 41:10.

Cody watongolwa kuntendekelo ya kino kibaba waambile’mba: “Nebikileko kya kine kine pa kuba’mba nshinde muteeto wa kutamba bya mulekese. Bimye byavula nakokanga, bino na bukwasho bwa Lesa, nashinjile uno muteeto.” Dylan ye twaambapo kuntendekelo naye waambile’mba: “Inge nakebelenga inge nalaajile na mwanamukazhi ye naingilanga nanji ku nkito. Pano namubujiletu kipasu namba ‘Kechi mbena kukeba ne.’ Kwikala na jiwi ja mu muchima jatoka ke kintu kyawama bingi. Kyakilamo kunema, nasangajikile muchima wa Yehoba.”

Yukai kuba’mba ne anweba musangajika muchima wa Lesa inge mwakosa ne kushinda meseko.—Byambo bya Mana 27:11.