Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Nanchi Mwayuka Nyi?

Nanchi Mwayuka Nyi?

Kyambo kyo baingijisha mu Baibolo kya kuba’mba “ntungu” kilumbulula ka?

Kipikichala kibena kumwesha ukwasha ntungu wa bena Silya

Kimye kimo, kino kyambo kyakonsha kutazha ku mwanamulume ye bashiba byendelwa. Mu kimye kya kala, banabalume bamo bebamanyikanga kupichila mu kwibashiba byendelwa nangwa inge bebatwala mu buzha. Banabalume bo bashibile byendelwa bo batalanga pa bibamba mwaikalanga banabakazhi mu bipango bya bamfumu. Kya kumwenako, ntungu aye Hegai ne Shaashigaze bajinga bakalama ba banabakazhi ne bantombo ba Mfumu wa ku Pelisha aye Ahaselusa wayukanyikwa amba ye wajinga Zekisizi I.—Eshita 2:3, 14.

Pano bino, kechi bonse Baibolo bo itela’mba bantungu bo bashibile byendelwa ne. Bashayuka bamo bamba’mba kino kyambo bekingijishanga ku bintu byavula nabiji ku babinemanga baingijilanga mu kipango kya mfumu. Kino kyambo byobyo bekingijisha ne kwi Ebeda-meleka mulunda wa kwa Yelemiya ne ku mwina Etiopya ye babula kutela jizhina awo Filipai ye asapwijileko. Ebeda-meleka wajinga na kifulo kikatampe mambo wayile ku Mfumu aye Zedekiya. (Yelemiya 38:7, 8) Kabiji mwina Etiopya bamulumbulula amba wajinga kalama watalanga pa nsabo ya mfumu awo “wayile ku Yelusalema na kupopwela.”—Byubilo 8:27.

Mambo ka bakafunga o baabenyanga mikooko ne bambuzhi mu kimye kya kala?

Yesu byo alumbulwilenga bunchibamambo bukobiwa kulutwe, waambile’mba: “Kimye Mwana muntu kyo akeya mu lukumo lwanji, . . . ukebabanya muntu umo ku muntu mukwabo, byonkatu kafunga byo abanya mikooko ne bambuzhi.” (Mateo 25:31, 32) Mambo ka bakafunga o baabenyanga bano banyama?

Mikooko ne bambuzhi bajiilanga pamo kimye kya mute. Bufuku bebafungilanga mu bipaka pa kuba’mba bebazhikijile ku banyama ba mungye, bangivi ne ku mashika. (Ntendekelo 30:32, 33; 31:38-40) Bano banyama bebabikanga mu bipaka byapusana pa kuba’mba bazhikijile mikooko kikatakata ikazhi ne twana ku bambuzhi bakaji. Kabiji buku wa All Things in the Bible waamba’mba bakafunga baabanyanga mikooko ne bambuzhi inge ke “baseme, pa kwamisha ne pa kwibatenda.” Onkao mambo, kishimpi kya kwa Yesu kyaambile pa bintu byayukile bena Isalela ba kala mambo mikooko ne bambuzhi bavujile bingi mu kyokya kimye.