Nkondo yasenda mali avula.

•   Pa 13 February 2024, pepala wa byambo wa The Washington Post waambile’mba: “Mu mwaka wapwa, makafulumende avula kuzhokoloka ntanda yonse aingijishe mali avula kukila pa matililyonyi abiji a mali obengijisha mu United States mu makondo avula. Makafulumende akyangye kwingijishapo mali avula bibye mu nkondo mu mwakatu umo.”

 Mu nkondo mwafuma bintu byavula, kechi konaunwatu kwa mali ne. Akilangulukai pa nkondo iji mu Ukraine.

•   Bashilikale. Bashayuka baamba’mba pepi nobe bashilikale 500, 000 bo bafwa ne kwikozha kufuma kimye kyatendekele nkondo myaka ibiji yapitapo.

•   Bantu babula kwikala bashilikale. Kipamo kya United Nations kyaambile’mba bantu babula kwikala bashilikale kukila pa 28,000 bo bafwa ne kwikozha mu nkondo. Nangwa byonkabyo, nkwasho mu kipamo kya United Nations waambile’mba: “Kyakatazha kuyuka kine kibelengelo kya bantu bafwa nangwa bashala na kuyanda na mambo a nkondo.” a

 Bantu bavula mwaya ntanda yonse babena kuyanda bingi na mambo a nkondo nangwa milukuchi.

•   Mamilyonyi 114. Kufika mu September 2023, kino kyo kibelengelo kya bantu mwaya ntanda yonse bashile mazubo abo ne kunyema na mambo a nkondo ne milukuchi.

•   Mamilyonyi 783. Kino kyo kibelengelo kya bantu baji na nzala. Kipamo kya World Food Programme kyaambile’mba “milukuchi ibena kuleta bingi nzala. Mambo mapesenti 70 a bantu baji na nzala, bakela mu mapunzha muji nkondo nangwa milukuchi.”

 Nanchi nkondo ikapwa nyi? Nanchi bantu bakekalapo mu mutende nyi? Nanchi bukomo buji mu ntanda bakebwingijishapo kupwisha nzala ne buyanji nyi? Nga Baibolo waambapo amba ka?

 Baibolo waambijile jimo kuba’mba pa ntanda pakekala nkondo, nkondo beifwanyikizha ku mbili ne waikalapo.

•   “Ponkapo mbili mukwabo uchila walupukile, kabiji awa waikelepo bamupele luusa lwa kufumyapo mutende pano pa ntanda kuba’mba bantu beipaye bene na bene, kabiji bamupele mpoko ikatampe.”—Lumwekesho 6:4.

 Uno waikala pa mbili bamulondela ku bakwabo babiji bemenako kipowe kya nzala ne lufu bibena kumweka na mambo a binkunkwila ne bintutu bikwabo. (Lumwekesho 6:5-8) Pa kuba’mba mufunjilepo byavula pa buno bungauzhi bwa mu Baibolo ne ene mambo o twafwainwa kushiinwa kuba’mba bubena kufika mu ano moba, tangai kibaaba kya kuba’mba “Nanchi Mwayuka Bambili Bana Byo Bemenako Nyi?”

 Katatakatu bukomo buji mu ino ntanda bakaleke kwibwingijisha mu nkondo. Nangwa byonkabyo, bantu kechi bo bakoba kino ne. Baibolo waamba’mba:

•   Lesa ukapwisha “nkondo pa ntanda ponse.”—Salamo 46:9.

•   Lesa ukafumyapo makatazho abena kufuma mu nkondo. “Ukashimuna mipolo yonse ku meso abo, ne lufu, mabingo, kujila ne misongo kechi bikekalako jibiji ne. Bintu bya kala byapichijila.”—Lumwekesho 21:4.

•   Lesa walaya kuleta mutende wa myaka. “Bantu bami bakekala mu mapunzha a mutende, bakekala mu mapunzha azhikijilwa kabiji bakekalanga ku matwi nzoo.”—Isaya 32:18.

 Kwesakana na byaamba bungauzhi bwa mu Baibolo makondo ne bya malwa bikwabo byo tubena kumona lelo jino, bibena kumwesha amba katatakatu Lesa alete uno mutende.

 Nanchi Lesa ukaleta byepi uno mutende kulutwe? Ukoba bino kwingijisha kafulumende wa mwiulu, nangwa amba Bufumu bwanji. (Mateo 6:10) Pa kuba’mba muyuke buno Bufumu byo bulumbulula ne bintu byo mwakonsha kumwenamo, tambai vidyo mwipi wa kuba’mba Bufumu Bwa Lesa bo bu Ka?