1. Aw wi go gɛt sɛns? Aw dat go ɛp wi?

NA Jiova de gi sɛns, ɛn i rɛdi fɔ gi am to ɔda pipul dɛn. Wi rid na Jems 1:​5 se: “If ɛni wan pan una want mɔ sɛns fɔ du ɛnitin, mek i aks Gɔd, Gɔd go gi am, bikɔs Gɔd de gi mɔtalman plɛnti tin dɛn ɛn i gladi fɔ du dat.” Wan we fɔ gɛt sɛns na fɔ gri mek Gɔd kɔrɛkt wi. We wi du so dat go mek wi nɔ du tin dɛn we bad, ɛn i de ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ de nia Jiova. (Prɔvabs 2:​10-12) Ɛn wi go gɛt di wɔndaful op fɔ gɛt layf we go de sote go.—Jud In Lɛta 21.

2. Aw wi go lan fɔ lɛk di we aw Gɔd de kɔrɛkt wi?

² Di we aw dɛn mɛn wi ɔ bikɔs wi nɔ pafɛkt kin mek i nɔ izi fɔ mek wi gri fɔ mek dɛn kɔrɛkt wi ɔ si am as sɔntin we gud. Bɔt we wi si di bɛnifit dɛn we wi de gɛt we Gɔd kɔrɛkt wi, dat go ɛp wi fɔ ɔndastand di we aw i rili lɛk wi. Prɔvabs 3:​11, 12 tɛl wi se: “Mi pikin, nɔ mek traŋayes we PAPA GƆD [“Jiova,” NW] de kɔrɛkt yu.” Dɔn i tɔk se: “PAPA GƆD [“Jiova,” NW] de kɔrɛkt udat i lɛk.” Wi shɔ se Jiova want wetin gud fɔ wi. (Rid Di Ibru Pipul Dɛn 12:​5-11.) Bikɔs Gɔd sabi wi gud gud wan, na di rayt we i de kɔrɛkt wi ɔltɛm  ɛn na jɔs wetin go ɛp wi. Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt 4 we dɛn fɔ kɔrɛkt wisɛf ɛn ɔda pipul dɛn: (1) fɔ tren wisɛf, (2) aw mama ɛn papa fɔ kɔrɛkt dɛn pikin dɛn, (3) di we aw dɛn de kɔrɛkt wi na di kɔngrigeshɔn, (4) sɔntin we at pas di pen we wi kin fil we dɛn kɔrɛkt wi.

3. Aw pikin go lan fɔ tren insɛf? Gi wan ɛgzampul.

³ We wi tren wisɛf, wi go ebul kɔntrol di we aw wi de tink ɛn biev. Nɔbɔdi nɔ bɔn in tren wan, na lan wi de lan am. Fɔ ɛgzampul, we pikin de lan fɔ rayd baysikul, bɔku tɛm in mama ɔ in papa kin ol di baysikul fɔ mek i nɔ fɔdɔm. Bɔt as tɛm de go, di pikin kin lan aw fɔ stɛdi pantap di baysikul, ɛn in mama ɔ papa kin lɛf am smɔl smɔl fɔ rayd di baysikul in wangren. We di mama ɛn papa shɔ se di pikin dɔn rili sabi rayd di baysikul, dɛn kin lɛf am fɔ lɛ in wangren rayd. Semweso, we mama ɛn papa dɛn tek tɛm tich ɛn tren dɛn pikin dɛn di we aw Jiova want, dɛn de ɛp dɛn pikin dɛn fɔ tren dɛnsɛf ɛn gɛt sɛns.—Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 6:​4.

4, 5. (a) Wetin mek fɔ tren wisɛf na wan pan di impɔtant tin dɛn we go mek wi “liv di nyu layf”? (b) Wetin mek wi at nɔ fɔ pwɛl ivin if wi mek mistek?

⁴ Na di sem tin kin apin to dɛn wan dɛn we dɔn big we dɛn kam fɔ lan bɔt Jiova. Pan ɔl we dɛn kin dɔn tren dɛnsɛf, dɛn nɔ stil bi machɔ Kristian yet. Bɔt we dɛn bigin “fɔ liv di nyu layf” ɛn tray fɔ falamakata Krays, dɛn kin rili machɔ. (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 4:​23, 24) We wi tren wisɛf, dat de ɛp wi fɔ lan nɔ “fɔ liv lɛkɛ pipul we nɔ no am, wi fɔ lɛf dɛn bad tin we wi want du na di wɔl, ɛn lan fɔ kɔntrol wisɛf, fɔ waka tret, ɛn fɔ waka wit am na dis wɔl.”—Taytɔs 2:​12.

⁵ Bɔt wi ɔl de sin. (Ɛkliziastis 7:​20) So we wi mek mistek, fɔ se dat min se wi nɔ tren wisɛf bɛtɛ wan ɔ sɔntɛm wi nɔ tren wisɛf atɔl? Nɔ, i nɔ min so. Wi lan na Prɔvabs 24:​16 se: “I lɛk ɔmɔs tɛm pɔsin we de waka tret na PAPA GƆD in yay fɔdɔm i de grap bak.” Wetin go ɛp wi fɔ “grap bak”? Nɔto wi trɛnk go ɛp wi, bɔt na Gɔd in oli spirit. (Rid Lɛta Fɔ Filipay 4:​13.) Wan pan di kwaliti dɛn we Gɔd in spirit de gi na fɔ kɔntrol wisɛf, we fiba di tren we wi de tren wisɛf.

6. Aw wi go bi pɔsin we de stɔdi Gɔd in Wɔd gud gud wan? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.)

⁶ Di tin dɛn we go ɛp wi bak fɔ lɛ wi tren wisɛf na prea, fɔ stɔdi di Baybul, ɛn fɔ tink gud wan bɔt wetin wi de lan. Bɔt wetin yu go du if i nɔ izi fɔ yu fɔ stɔdi di Baybul ɔ if yu nɔ lɛk fɔ stɔdi atɔl? Lɛ dat nɔ mek yu at pwɛl. If yu alaw Jiova fɔ ɛp yu, i go ɛp yu fɔ mek yu “want fɔ” rid in Wɔd ɔltɛm. (Pita In Fɔs Lɛta 2:​2) Aks Jiova fɔ ɛp yu fɔ mek yu tren yusɛf fɔ spɛn mɔ tɛm fɔ stɔdi di Baybul. Sɔntɛm yu kin yuz smɔl tɛm we yu jɔs stat fɔ stɔdi. Smɔl smɔl, i go bigin izi fɔ yu fɔ stɔdi ɛn yu go de ɛnjɔy am mɔ ɛn mɔ. Yu go lɛk di kwayɛt tɛm we yu kin sidɔm fɔ tek tɛm tink bɔt di valyu tin dɛn we yu dɔn rid na Jiova in Wɔd.—Fɔs Lɛta To Timoti 4:​15.

7. Aw di tren we wi de tren wisɛf go ɛp wi fɔ du di tin dɛn we wi plan fɔ du na Jiova in savis?

⁷ We wi tren wisɛf, dat go ɛp wi fɔ gɛt  gol dɛn we go mek wi du mɔ na Jiova in savis. Fɔ ɛgzampul, wan papa bin notis se i nɔ gɛt bɛtɛ zil igen, so i bin sɛt gol fɔ bi rɛgyula payɔnia. Aw di tren we i bin tren insɛf bin ɛp am? I bin rid atikul dɛn insay wi magazin dɛn bɔt aw pɔsin kin payɔnia ɛn i bin pre bɔt dat. We i bin du dis, dat bin mek in padi biznɛs wit Jiova strɔng mɔ ɛn mɔ. Dɔn i kin ɔgzilari payɔnia ɛnitɛm we i ebul. I nɔ bin de alaw ɛnitin fɔ stɔp am, bifo dat i bin pe atɛnshɔn pan di gol we i mek. Afta sɔm tɛm, i bin bi rɛgyula payɔnia.

8-10. Wetin go ɛp mama ɛn papa dɛn fɔ mɛn dɛn pikin dɛn di we we dɛn go sav Jiova? Gi wan ɛgzampul.

⁸ Jiova dɔn gi mama ɛn papa dɛn di wok fɔ mɛn dɛn pikin dɛn ɛn “gi dɛn Kristiɛn trenin.” (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 6:​4) Dis nɔ rili izi tide. (Sɛkɛn Lɛta To Timoti 3:​1-5) We dɛn bɔn pikin dɛn, di pikin dɛn nɔ kin no wetin rayt frɔm wetin rɔng, ɛn dɛn kɔnshɛns nɔ tren. So dɛn nid fɔ tich dɛn fɔ mek dɛn go tren dɛn kɔnshɛns. (Lɛta Fɔ Rom 2:​14, 15) Wan masta sabi bukman  we stɔdi di Baybul bin ɛksplen se we dɛn translet di Grik wɔd fɔ “trenin” ɔ kɔrɛkt, i kin min bak “we pikin de gro,” ɔ fɔ mɛn pikin fɔ bi gud pɔsin we i big.

⁹ We mama ɛn papa dɛn kin sho lɔv to dɛn pikin dɛn we dɛn de tren dɛn, di pikin dɛn kin fil sef. Dɛn kin lan se nɔto ɔltin dɛn gɛt fridɔm fɔ du ɛn dɛn go bɛnifit ɔ sɔfa fɔ ɛnitin we dɛn du. So i rili impɔtant fɔ lɛ mama ɛn papa dɛn we na Kristian abop pan Jiova fɔ gi dɛn di sɛns we dɛn nid fɔ mɛn dɛn pikin dɛn. Di we aw pɔsin kin mɛn in pikin na wan say kin difrɛn frɔm di we aw pipul dɛn kin mɛn dɛn pikin dɛn na ɔda say dɛn, ɛn dɛn we ya aw dɛn kin mɛn dɛn pikin dɛn kin chenj as tɛm de go. Bɔt mama ɛn papa dɛn we de lisin to Gɔd nɔ kin wɔri bɔt wetin dɛn fɔ du ɔ abop pan mɔtalman sɛns.

¹⁰ Wi kin lan frɔm Noa in ɛgzampul. We Jiova bin tɛl Noa fɔ bil di ak, i nɔ bin no aw fɔ bil am. I bin gɛt fɔ abop pan Jiova, ɛn wi rid se “Noa du ɔl wetin PAPA GƆD tɛl am fɔ du.” (Jɛnɛsis 6:​22) Wetin bin apin? Di ak bin mek Noa ɛn in famili sev! Noa bin ebul fɔ tren in pikin dɛn fɔ kɔmɔt fayn. Wetin bin mek i ebul? Na bikɔs i bin abop pan di sɛns we Gɔd de gi. Noa bin tich in pikin dɛn gud gud wan ɛn in na bin gud ɛgzampul fɔ dɛn. Dis na tin we nɔ bin izi fɔ Noa bikɔs wikɛd pipul dɛn bin bɔku dɛn tɛm dɛn de bifo di Ebi Ebi Ren kam.—Jɛnɛsis 6:​5.

11. Wetin mek mama ɛn papa dɛn fɔ wok tranga wan fɔ tren dɛn pikin dɛn?

¹¹ If yu na pɔsin we gɛt pikin, aw yu go ‘du ɔl wetin Jiova tɛl yu fɔ du’? Lisin to Jiova. Alaw am fɔ mek i ɛp yu fɔ mɛn yu pikin dɛn. Yuz di advays dɛn we de na in Wɔd ɛn di advays dɛn we in ɔganayzeshɔn de gi. Leta, yu pikin dɛn go tɛl yu tɛnki fɔ we yu du dat! Wan brɔda bin rayt se: “A rili gladi fɔ di we aw mi mama ɛn papa dɛn mɛn mi. Dɛn du ɔl wetin dɛn ebul fɔ tich mi di we we i go tɔch mi at.” Dis brɔda se na in mama ɛn papa ɛp am fɔ kam nia Jiova. Na tru se, pan ɔl we mama ɛn papa dɛn kin du ɔl wetin dɛn ebul fɔ tich dɛn pikin, sɔntɛnde, di pikin kin stil lɛf fɔ sav Jiova. Bɔt mama ɛn papa dɛn we dɔn tray fɔ du dɛn bɛst kin gɛt gud kɔnshɛns ɛn dɛn kin abop se wande wande di pikin go kam bak to Jiova.

12, 13. (a) We pikin disfɛloship, aw mama ɛn papa dɛn go sho se dɛn de obe Gɔd? (b) Aw wan famili bin bɛnifit we di mama ɛn papa bin obe Jiova?

¹² Fɔ sɔm mama ɛn papa dɛn, wan tin we nɔ kin rili izi fɔ dɛn, na we dɛn disfɛloship wan pan dɛn pikin dɛn. Dis kin tɛst di we aw dɛn de obe Jiova. Wan sista we in gyalpikin bin lɛf os afta i disfɛloship bin tɔk se: “A kin luk fɔ af-af we dɛn insay wi buk ɛn magazin dɛn we go mek a spɛn tɛm wit mi gyalpikin ɛn mi granpikin.” Bɔt dis sista in man bin ɛp am fɔ si se i nɔ gɛt di wok igen fɔ tren dɛn gyalpikin ɛn dɛn nid fɔ kɔntinyu fɔ de biɛn Jiova.

¹³ Leta, dɛn gyalpikin bin kam bak to Jiova. In mama bin tɔk se: “Naw mi gyalpikin de kɔl mi ɛn tɛks mi ɛvride! Ɛn i rili rɛspɛkt mi ɛn mi man bikɔs i no se wi bin obe Gɔd. Wi rili gɛt tayt padi biznɛs.” If yu bɔypikin ɔ gyalpikin  disfɛloship, yu tink se yu go “trɔs PAPA GƆD [“Jiova,” NW] wit ɔl yu at”? Yu go sho se yu “nɔ abop pan yu yon sɛns”? (Prɔvabs 3:​5, 6) Mɛmba se, di tren we Jiova de tren wi de sho se i gɛt sɛns ɛn i rili lɛk wi. Nɔ ɛva fɔgɛt se, Jiova mek in Pikin day fɔ ɔlman ivin fɔ yu bɔypikin ɔ yu gyalpikin. Gɔd want ɔlman fɔ gɛt layf we go de sote go. (Rid Pita in Sɛkɔn Lɛta 3:​9, NW.) So mama ɛn papa dɛn, una kɔntinyu fɔ abop se di we aw Jiova de kɔrɛkt ɛn gayd una, na fɔ una yon gud ilɛksɛf i nɔ izi fɔ obe. Lisin to di we aw Gɔd de kɔrɛkt yu ɛn nɔ dinay am.

14. Aw wi de bɛnifit frɔm di advays dɛn we Jiova de yuz di “savant we fetful ɛn we gɛt sɛns” fɔ gi wi?

¹⁴ Jiova bin prɔmis se i go protɛkt, tich, ɛn kia fɔ di Kristian kɔngrigeshɔn. I dɔn du dis bɔku we dɛn. Fɔ ɛgzampul, i bin gi in Pikin di wok fɔ kia fɔ di kɔngrigeshɔn, ɛn Jizɔs bin gi di “savant we fetful ɛn we gɛt sɛns” di wok fɔ gi wi wetin wi nid fɔ kɔntinyu fɔ fetful to Jiova. (Lyuk 12:​42, NW) Di “savant we fetful ɛn we gɛt sɛns” de gi wi fayn fayn advays dɛn ɔ dɛn de kɔrɛkt wi di rayt we. Sɔntɛm yu go tink bɔt wan tɔk we yu bin dɔn yɛri ɔ wan atikul we yu rid insay wi magazin dɛn we bin ɛp yu fɔ chenj di we aw yu de tink ɔ du tin. Yu fɔ gladi we yu mek dɛn chenj dɛn de, bikɔs i min se yu de alaw Jiova fɔ kɔrɛkt yu.—Prɔvabs 2:​1-5.

15, 16. (a) Aw wi go bɛnifit frɔm di wok we di ɛlda dɛn de du? (b) Aw wi go mek di ɛlda dɛn gladi fɔ du dɛn wok?

¹⁵ Jizɔs dɔn gi wi bak di ɛlda dɛn fɔ kia fɔ di kɔngrigeshɔn wit lɔv. Di Baybul se dɛn brɔda dɛn ya na ‘man dɛn we tan lɛk gift.’ (Lɛta fɔ Ɛfisɔs 4:​8, NW, 11-13) Aw wi go bɛnifit frɔm di wok we di ɛlda dɛn de du? Wi kin falamakata dɛn fet ɛn dɛn gud ɛgzampul, dɔn wi kin fala di advays dɛn we dɛn kin gi wi frɔm di Baybul. (Rid Di Ibru Pipul Dɛn 13:​7, 17.) Di ɛlda dɛn lɛk wi ɛn dɛn want wi fɔ kam nia Gɔd mɔ ɛn mɔ. If dɛn notis se wi nɔ de atɛnd ɔl di mitin dɛn ɔ wi nɔ gɛt bɛtɛ zil igen, dɛn go tray kwik kwik wan fɔ ɛp wi. Dɛn go lisin to wi ɛn dɛn go tek tɛm ɛnkɔrej wi ɛn gi wi advays dɛn frɔm di Baybul. Yu de si di we aw di ɛlda dɛn de ɛp yu as wan we we Jiova de sho se i lɛk yu?

¹⁶ Mɛmba se i nɔ kin izi fɔ di ɛlda dɛn fɔ gi wi advays. Wetin yu tink bɔt di we aw prɔfɛt Netan bin de fil we i bin gɛt fɔ tɔk to Kiŋ Devid afta we di kiŋ bin de tray fɔ ayd di siriɔs sin we i bin kɔmit? (Sɛkɛn Samiɛl 12:​1-14) We di apɔsul Pita bin de trit di Ju Kristian dɛn fayn we pas di wan dɛn we nɔto Ju, aw di apɔsul Pɔl bin fil we i bin gɛt fɔ advays Pita? Pɔl bin nid fɔ gɛt maynd fɔ du dat. (Lɛta Fɔ Galeshya 2:​11-14) So aw yu go mek am izi fɔ di ɛlda dɛn fɔ gi yu advays? Yu fɔ put yusɛf dɔŋ, gladi fɔ we di ɛlda dɛn de advays yu, ɛn bi pɔsin we izi fɔ tɔk to. Yu fɔ no se di ɛp we di ɛlda dɛn de ɛp yu na wan we dat we Gɔd de sho se i lɛk yu. Yu go bɛnifit, ɛn di ɛlda dɛn go gladi fɔ du dɛn wok.

17. Aw di ɛlda dɛn bin ɛp wan sista?

¹⁷ Wan sista bin tɔk se di tin dɛn we bin apin to am trade bin mek i nɔ bin izi fɔ am fɔ lɛk Jiova, ɛn dat mek in at pwɛl  bad bad wan. Dis sista bin se: “A bin no se a nid fɔ tɔk to di ɛlda dɛn. Dɛn nɔ kɔndɛm mi ɔ tray fɔ fɛn fɔlt pan mi, bɔt dɛn bin ɛnkɔrej mi ɛn ɛp mi fɔ gɛt zil. Afta ɛni mitin, ilɛk aw dɛn bizi, wan pan dɛn go mɔs kam ɛn aks mi aw a de du. Di tin we bin apin to mi trade de mek i nɔ izi fɔ mi fɔ tink se a fit fɔ mek Gɔd lɛk mi. Bɔt bɔku tɛm, Jiova dɔn yuz di kɔngrigeshɔn ɛn di ɛlda dɛn fɔ sho se i lɛk mi. A pre se a nɔ go ɛva kɔmɔt biɛn am.”

18, 19. Wetin wɔs pas di pen we wi de fil we dɛn kɔrɛkt wi? Gi wan ɛgzampul.

¹⁸ I nɔ kin izi we dɛn kɔrɛkt wi, bɔt di pen we wi kin fil we wi nɔ gri fɔ lɛ Gɔd kɔrɛkt wi at pas di pen we wi kin fil we dɛn kɔrɛkt wi. (Di Ibru Pipul Dɛn 12:​11) Wi kin lan frɔm di bad ɛgzampul we Ken ɛn Kiŋ Zɛdikaya bin sɛt. We Gɔd bin si se Ken et in brɔda ɛn i want fɔ kil am, I bin wɔn Ken se: “Wetin du yu vɛks so? Wetin mek yu sawa yu fes so? If yu bin du wetin rayt, a nɔ bin fɔ tek yu sakrifays? Bɔt bikɔs yu nɔ du wetin rayt, sin de na yu domɔt de wet fɔ yu, bɔt yu fɔ tray nɔ fɔ kɔmit sin.” (Jɛnɛsis 4:​6, 7) Ken nɔ bin gri fɔ lɛ Jiova kɔrɛkt am, i kil in brɔda, ɛn i sɔfa bad bad wan fɔ dat te i day. (Jɛnɛsis 4:​11, 12) If Ken bin lisin to Gɔd, i nɔ bin fɔ sɔfa da kayn pen de.

¹⁹ Zɛdikaya bin wik ɛn na bin wikɛd kiŋ. We i bin de rul, di pipul dɛn na Jerusɛlɛm bin de sɔfa bad bad wan. Di prɔfɛt Jɛrimaya bin wɔn am bɔku tɛm se i nid fɔ chenj. Bɔt di kiŋ nɔ bin alaw Jiova fɔ kɔrɛkt am, ɛn i bin sɔfa bad bad wan fɔ dat. (Jɛrimaya 52:​8-11) Jiova nɔ want wi fɔ sɔfa da kayn pen de!—Rid Ayzaya 48:​17, 18.

20. Wetin go apin to di wan dɛn we de alaw Gɔd fɔ kɔrɛkt dɛn?

²⁰ Tide, bɔku pipul dɛn na dis wɔl nɔ de tek di kɔrɛkt we Gɔd de kɔrɛkt wi as sɔntin we siriɔs ɛn dɛn nɔ kin ivin alaw Gɔd fɔ kɔrɛkt dɛn. Bɔt i nɔ go te igen, ɛnibɔdi we nɔ de alaw Gɔd fɔ kɔrɛkt am go sɔfa bad bad wan. (Prɔvabs 1:​24-31) So lɛ wi lisin we dɛn de kɔrɛkt wi ɛn gɛt sɛns. Prɔvabs 4:​13 se: “Memba wetin yu dɔn lan. Ol am wit tu an. Nain na yu layf.”