1. Afta we Adam ɛn Iv sin, wetin Jiova bin tɔk bɔt wi ɛnimi?

ADAM bin no se snek dɛn nɔ de tɔk. So we i bin kam fɔ no se na snek bin tɔk to Iv, sɔntɛm i bin kam fɔ no se na wan spirit bin tɔk to Iv. (Jɛnɛsis 3:​1-6) Adam ɛn Iv nɔ bin no udat na dis spirit. Bɔt Adam bin disayd fɔ jɔyn dis strenja ɛn tɔn in bak pan in Papa we de na ɛvin. (Fɔs Lɛta To Timoti 2:​14) Wantɛm wantɛm, Jiova bin bigin fɔ tɛl dɛn mɔ tin dɛn bɔt dis wikɛd ɛnimi ɛn i prɔmis se i go wande wande dɔnawe wit am. Bɔt Jiova bin wɔn dɛn se di spirit we bin yuz di snek fɔ tɔk go de agens ɔl di wan dɛn we lɛk Gɔd.—Jɛnɛsis 3:​15.

2, 3. Us rizin bin mek Jiova nɔ tɛl wi bɔku tin bɔt Setan bifo di Mɛsaya kam?

² Jiova nɔ ɛva sho wi di enjɛl we bin tɔn in bak pan am in nem. * (Luk di futnot.) Na afta 2,500 ia we dɛn bin tɔn dɛn bak pan Gɔd na di gadin we bin de na Idɛn, na da tɛm de Jiova sho wi di enjɛl we bin tɔn in bak pan am. (Job 1:​6)  Di taytul we bɔku pipul dɛn no am as na “Setan,” we min “pɔsin we trangayes.” Na tri buk dɛn nɔmɔ insay di Ibru Skripchɔ dɛn tɔk bɔt Setan; dat na Fɔs Kronikul, Job, ɛn Zɛkaraya. Wetin mek na smɔl tin nɔmɔ dɛn tɔk bɔt dis ɛnimi bifo di Mɛsaya kam?

³ Jiova nɔ bin tɛl wi bɔku tin dɛn insay di Ibru Skripchɔ dɛn bɔt Setan ɛn wetin i de du. I du dat bikɔs, di men rizin we mek dɛn rayt di Ibru Skripchɔ dɛn na fɔ ɛp pipul dɛn fɔ no udat na di Mɛsaya ɛn fɔ fala am. (Lyuk 24:​44; Lɛta Fɔ Galeshya 3:​24) We di Mɛsaya bin kam, Jiova bin yuz in ɛn in disaypul dɛn fɔ tɛl wi mɔ tin bɔt wetin wi no tide bɔt Setan ɛn di enjɛl dɛn we bin jɔyn am. * (Luk di futnot.) Dis na bin di rayt tin bikɔs Jiova go yuz Jizɔs ɛn di anɔyntɛd wan dɛn fɔ dɔnawe wit Setan ɛn ɔl di wan dɛn we de fala am.—Lɛta Fɔ Rom 16:​20; Rɛvɛleshɔn 17:​14; 20:​10.

4. Wetin mek wi nɔ fɔ fred Setan?

⁴ Di apɔsul Pita bin tɔk se Setan tan lɛk “aŋri layɔn,” ɛn Jɔn bin kɔl am “snek” ɛn “dragɔn.” (Pita In Fɔs Lɛta 5:​8; Rɛvɛleshɔn 12:​9) Bɔt wi nɔ fɔ fred Setan. I gɛt say we in pawa stɔp. (Rid Jems 4:​7.) Wi gɛt Jiova, Jizɔs, ɛn di fetful enjɛl dɛn fɔ protɛkt wi. Wi kin ebul fɔ tinap tranga wan agens wi ɛnimi, if Jiova, Jizɔs, ɛn di fetful enjɛl dɛn ɛp wi. Stil, wi nid fɔ no di ansa dɛn to dɛn tri impɔtant kwɛstyɔn dɛn ya: Wetin-ɛn-wetin Setan ebul fɔ du? Aw i kin tray fɔ ful pipul dɛn? Ɛn wetin na di tin dɛn we i nɔ ebul fɔ du? Lɛ wi ansa dɛn kwɛstyɔn dɛn ya ɛn no us lɛsin dɛn wi kin lan.

5, 6. Wetin mek mɔtalman gɔvmɛnt nɔ ebul fɔ gi wi ɔl di tin dɛn we wi rili nid?

⁵ Bɔku enjɛl dɛn bin jɔyn Setan fɔ tɔn dɛn bak pan Gɔd. Bifo di Ebi Ebi Ren bin kam, Setan bin tɛmt sɔm enjɛl dɛn fɔ kam du mami ɛn dadi biznɛs wit di uman dɛn na dis wɔl. Di Baybul bin ɛksplen dis wan kayn we we i se di dragɔn drɛg wan pan ɛvri tri sta kɔmɔt ɔp na ɛvin. (Jɛnɛsis 6:​1-4; Jud 6; Rɛvɛleshɔn 12:​3, 4) We dɛn enjɛl dɛn ya bin lɛf Gɔd, dɛn bin put dɛnsɛf ɔnda Setan in kɔntrol. Wi nɔ fɔ tink se dɛn enjɛl dɛn ya na enjɛl dɛn we nɔ ɔganayz. Insay di spirit wɔl, Setan dɔn mek in yon gɔvmɛnt fɔ falamakata di we aw Gɔd mek in Kiŋdɔm. I dɔn mek insɛf kiŋ, ɛn i dɔn ɔganayz di dɛbul dɛn, i dɔn gi dɛn pawa, ɛn mek dɛn de rul di wɔl.—Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 6:​12.

⁶ Setan de yuz in ɔganayzeshɔn fɔ kɔntrol ɔl mɔtalman gɔvmɛnt dɛn. Wi biliv dis bikɔs i bin de sho Jizɔs “ɔl dɛn kɔntri na di wɔl,” ɛn i bin tɛl am se: “A go gi yu di rayt fɔ rul oba ɔl dɛn kɔntri ya ɛn mek yu ɛnjɔy ɔl dɛn gud tin we lib  [de] de we de mek pipul gladi. Dɛn tin ya dɔn kam na mi an naw ɛn a go pas am gi ɛnibɔdi we a lɛk.” (Lyuk 4:​5, 6) Stil, bɔku gɔvmɛnt dɛn kin du gud tin dɛn fɔ dɛn pipul dɛn, ɛn sɔm rula dɛn kin rili want fɔ ɛp dɛn pipul dɛn. Bɔt no mɔtalman lida dɛn nɔ go ebul fɔ gi wi di tin dɛn we wi rili nid.—Sam 146:​3, 4; Rɛvɛleshɔn 12:​12.

7. Apat frɔm di gɔvmɛnt dɛn, aw Setan de yuz lay lay rilijɔn ɛn di biznɛsman dɛn na di wɔl? (Luk di pikchɔ nia di atikul in taytul.)

⁷ Setan ɛn in dɛbul dɛn de yuz lay lay rilijɔn ɛn di biznɛsman dɛn na di wɔl fɔ ful di wan “ol wɔl” ɔ mɔtalman. (Rɛvɛleshɔn 12:​9) Setan de yuz lay lay rilijɔn fɔ tɔk lay lay tin dɛn bɔt Jiova, ɛn i dɔn ivin tray fɔ ayd Gɔd in nem. (Jɛrimaya 23:​26, 27) We dis apin, sɔm pipul dɛn we de tink se dɛn de wɔship Gɔd de rili wɔship di dɛbul dɛn. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 10:​20; Sɛkɛn Lɛta Fɔ Kɔrint 11:​13-15) Setan de yuz di biznɛsman dɛn na di wɔl fɔ prɛd lay lay tɔk dɛn, lɛk fɔ lay se mɔni ɛn prɔpati de mek pipul dɛn gɛt gladi at. (Prɔvabs 18:​11) Dɛn wan dɛn we de biliv dis lay lay tɔk de yuz ɔl dɛn layf fɔ wok fɔ “mɔni” ɛn dɛn nɔ kin want fɔ wok fɔ Gɔd. (Matyu 6:​24) Ivin if dɛn bin lɛk Gɔd trade, di lɛk we dɛn lɛk mɔni ɛn prɔpati de strɔng pas di lɛk we dɛn lɛk Gɔd ɛn as tɛm de go, dɛn nɔ go lɛk Gɔd biznɛs igen.—Matyu 13:​22; Jɔn In Fɔs Lɛta 2:​15, 16.

8, 9. (a) Us tu impɔtant lɛsin dɛn wi lan frɔm wetin Adam, Iv, ɛn di enjɛl dɛn we bin tɔn dɛn bak pan Gɔd, bin du? (b) Wetin mek i fayn fɔ lɛ wi no se na Setan de kɔntrol di wɔl?

⁸ Wi gɛt tu impɔtant lɛsin dɛn we wi kin lan frɔm wetin Adam, Iv ɛn di enjɛl dɛn we bin tɔn dɛn bak pan Gɔd, bin du. Fɔs, wi lan se na tu say nɔmɔ wi gɛt ɛn na wan pan dɛn wi fɔ pik. Wi kin de na Jiova in say ɔ na Setan in say. (Matyu 7:​13) Sɛkɔn, wi lan se di wan dɛn we jɔyn Setan nɔ gɛt bɛtɛ bɛnifit. Adam ɛn Iv bin gɛt di chans fɔ disayd fɔ dɛnsɛf wetin rayt ɛn wetin rɔng. Ɛn di dɛbul dɛn gɛt sɔm pawa oba mɔtalman gɔvmɛnt dɛn. (Jɛnɛsis 3:​22) Bɔt fɔ de na Setan in say kin ɛnd bad ɔltɛm. No rial bɛnifit nɔ de!—Job 21:​7-17; Lɛta Fɔ Galeshya 6:​7, 8.

⁹ Wetin mek i fayn fɔ lɛ wi no se na Setan de kɔntrol di wɔl? I de ɛp wi fɔ no di rayt tin bɔt di gɔvmɛnt dɛn ɛn i de ɛp wi fɔ prich di gud nyuz. Wi no se Jiova want wi fɔ rɛspɛkt di gɔvmɛnt dɛn. (Pita In Fɔs Lɛta 2:​17) I want wi fɔ obe dɛn lɔ dɛn wans dɛn lɔ dɛn de nɔ de agens wetin in want. (Lɛta Fɔ Rom 13:​1-4) Bɔt wi no bak se wi nɔ fɔ put an pan wɔ ɔ pɔlitiks ɛn wi nɔ fɔ ɛva sɔpɔt ɛni pati ɔ mɔtalman lida. (Jɔn 17:​15, 16; 18:​36) Bikɔs wi no se Setan de tray fɔ ayd Jiova in nem ɛn pwɛl di gud nem we I gɛt, wi de du ɔl wetin wi ebul fɔ du fɔ tich di tru tin bɔt Gɔd. Wi de fil prawd we Jiova in nem de pan wi ɛn we wi de yuz am. Di lɛk we wi lɛk Gɔd impɔtant fawe pas di we aw wi lɛk mɔni  ɔ prɔpati dɛn.—Ayzaya 43:​10; Fɔs Lɛta To Timoti 6:​6-10.

10-12. (a) Aw Setan bin yuz bet fɔ tɛmt sɔm enjɛl dɛn? (b) Wetin wi lan frɔm wetin dɛn enjɛl dɛn ya bin du?

¹⁰ Setan de yuz kɔni kɔni we dɛn fɔ ful pipul dɛn. Sɔntɛnde, i kin yuz bet fɔ tɛmt pipul dɛn ɛn sɔntɛnde i kin tray fɔ tek advantej pan dɛn, fɔ mek pipul dɛn go du wetin i want.

¹¹ Setan bin yuz bet fɔ tɛmt bɔku bɔku enjɛl dɛn. I go bi se i go dɔn wach dɛn fɔ lɔng tɛm so dat i go no wetin i go yuz fɔ tɛmt dɛn. I bin ebul sɔm pan dɛn enjɛl dɛn ya bay we i mek dɛn du mami ɛn dadi biznɛs wit sɔm uman dɛn. Di pikin dɛn we dɛn enjɛl dɛn ya bin bɔn, na bin jayant dɛn we lɛk fɛt fɛt ɛn dɛn bin de wikɛd di pipul dɛn we bin de arawnd dɛn. (Jɛnɛsis 6:​1-4) Nɔto mami ɛn dadi biznɛs nɔmɔ Setan bin yuz fɔ tɛmt dɛn enjɛl dɛn ya. I go mɔs bi se i bin prɔmis dɛn bak se i go gi dɛn pawa oba mɔtalman. We Setan du dis, i go mɔs bi se i bin de tray fɔ miksɔp wetin Jiova bin dɔn tɔk bɔt di ‘uman in pikin.’ (Jɛnɛsis 3:​15) Bɔt Jiova nɔ bin alaw am fɔ du dat. I bin briŋ di Ebi Ebi Ren we bin pwɛl wetin Setan ɛn in dɛbul dɛn bin plan.

¹² Wetin wi lan frɔm dis? Fɔ du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want ɛn fɔ mek prawd na wan pan di tin dɛn we Setan de yuz fɔ ful wi. Di enjɛl dɛn we bin jɔyn Setan bin dɔn de wit Gɔd fɔ lɔng lɔng tɛm na ɛvin. Bɔt pan ɔl dat, bɔku pan dɛn bin alaw bad tin fɔ kɔntinyu fɔ de na dɛn at ɛn dis bin mek dɛn nɔ ebul fɔ du wetin rayt igen. Wi fɔ mɛmba ɔltɛm se ilɛk wi dɔn sav Jiova fɔ lɔng lɔng tɛm, i pɔsibul fɔ lɛ bad tin de na wi at. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 10:​12) Na dat mek wi fɔ de chɛk wetin de na wi at ɔltɛm ɛn pul ɛni bad tin we de de lɛk fɔ de tink bɔt mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want ɛn fɔ mek prawd!—Lɛta Fɔ Galeshya 5:​26; rid Lɛta Fɔ Kɔlɔse 3:​5.

13. Us ɔda bet we Setan de yuz? Aw wi go avɔyd am?

 ¹³ Wan ɔda bet we Setan de yuz na we pipul dɛn kin want fɔ no mɔ bɔt dɛbul biznɛs ɔ di ɔndawɔl. Tide, Setan de tray fɔ mek pipul dɛn lɛk dɛbul biznɛs bay we i de yuz lay lay rilijɔn ɛn ɛnjɔymɛnt. Fɔ mek pipul dɛn go lɛk fɔ no bɔt dɛbul biznɛs ɛn ɛnjɔy am, Setan de yuz fim dɛn, vidio gem dɛn, ɛn ɔda ɛnjɔymɛnt dɛn. Aw wi go avɔyd dis bet we Setan de yuz? Wi nɔ fɔ tink se Gɔd in ɔganayzeshɔn go gi wi list we de sho gud ɛn bad we dɛn fɔ ɛnjɔy wisɛf. Wi fɔ tren wi kɔnshɛns so dat wi go ebul fɔ disayd di rayt tin we go gri wit wetin Jiova want. (Di Ibru Pipul Dɛn 5:​14) If wi lɛk Gɔd ‘wit ɔl wi at,’ wi go disayd fɔ du di rayt tin. (Lɛta Fɔ Rom 12:​9) Pɔsin we ipokrit de tɔk wan tin bɔt i de du ɔda tin. So we wi de disayd aw fɔ ɛnjɔy wisɛf, wi fɔ aks wisɛf dɛn kwɛstyɔn dɛn ya: ‘A de fala di sem advays dɛn we de na di Baybul we a de tɛl ɔda pipul dɛn fɔ fala? Wetin mi Baybul studɛnt dɛn ɔ ɔda pipul dɛn we a de go prich to go tink if dɛn si di tin we a de yuz fɔ ɛnjɔy misɛf?’ We wi de fala di sem advays dɛn we wi de tɛl ɔda pipul dɛn fɔ fala, dis de mek i izi fɔ mek wi nɔ du wetin Setan want.—Jɔn In Fɔs Lɛta 3:​18.

14. Aw Setan de tray fɔ tek advantej pan wi? Wetin wi go du fɔ tinap tranga wan agens am?

¹⁴ Setan de tray bak fɔ tek advantej pan wi ɛn mek wi fred so dat wi go kɔmɔt biɛn Jiova. Fɔ ɛgzampul, i de yuz gɔvmɛnt dɛn fɔ ban di prichin wok we wi de du. I kin yuz bak wi wokmet ɛn skulmet dɛn fɔ provok wi fɔ we wi de fala di tin dɛn we de na di Baybul. (Pita In Fɔs Lɛta 4:​4) Setan kin ivin yuz wi fambul dɛn we nɔ de sav Jiova. Dɛn wi fambul dɛn ya kin min gud tin fɔ wi bɔt dɛn kin tray fɔ stɔp wi fɔ mek wi nɔ go di mitin dɛn. (Matyu 10:​36) Wetin wi go du fɔ tinap tranga wan fɔ mek Setan nɔ tek advantej pan wi? Wi nɔ fɔ sɔprayz we Setan de yuz dɛn we ya fɔ atak wi, bikɔs wi no se i de fɛt wɔ wit wi. (Rɛvɛleshɔn 2:​10; 12:​17) Dɔn, wi fɔ  mɛmba wetin na di rial prɔblɛm: Setan bin tɔk se na we tin izi nɔmɔ wi de sav Jiova ɛn wi go kɔmɔt biɛn Jiova if tin nɔ izi fɔ wi. (Job 1:​9-11; 2:​4, 5) Wi fɔ aks Jiova ɔltɛm fɔ mek i gi wi trɛnk. Mɛmba se Jiova nɔ go ɛva lɛf wi.—Di Ibru Pipul Dɛn 13:​5.

15. Fɔ se Setan ebul fɔ fos wi fɔ du wetin wi nɔ want fɔ du? Ɛksplen.

¹⁵ Setan nɔ ebul fɔ fos pipul dɛn fɔ du ɛnitin we dɛn nɔ want fɔ du. (Jems 1:​14) Bɔku pipul dɛn na di wɔl nɔ no se dɛn de na Setan in say. Bɔt we pɔsin lan di trut, i fɔ disayd if i go de na Jiova in say ɔ if i go de a Setan in say. (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 3:​17; 17:​30) If wi dɔn mekɔp wi maynd fɔ obe Gɔd, Setan nɔ go ebul mek wi kɔmɔt biɛn am.—Job 2:​3; 27:​5.

16, 17. (a) Us ɔda tin Setan ɛn in dɛbul dɛn nɔ ebul fɔ du? (b) Wetin mek wi nɔ fɔ fred fɔ pre to Jiova lawd wan?

¹⁶ Ɔda tin dɛn de we Setan ɛn in dɛbul dɛn nɔ ebul fɔ du. Fɔ ɛgzampul, di Baybul nɔ ɛva tɛl wi se dɛn ebul fɔ no wetin de na wi maynd ɔ wetin de na wi at. Na Jiova ɛn Jizɔs nɔmɔ ebul fɔ du dat. (Fɔs Samiɛl 16:​7; Mak 2:​8) So yu tink se wi fɔ fred fɔ tɔk ɔ pre lawd wan, bikɔs wi tink se Setan ɛn in dɛbul dɛn go yɛri wetin wi de se ɛn yuz am agens wi? Nɔ! Wetin mek? Tink bɔt dis ɛgzampul: Wi nɔ de fred fɔ du gud tin dɛn we wi de sav Jiova jɔs bikɔs Setan go si wi. Semweso, wi nɔ fɔ fred fɔ pre lawd jɔs bikɔs Setan go yɛri wi. Dɔn bak, di Baybul tɛl wi bɔku tɛm se Gɔd in savant dɛn bin de pre lawd wan, ɛn wi nɔ ɛva rid se dɛn bin de fred fɔ lɛ Setan nɔ yɛri dɛn. (Fɔs Kiŋ 8:​22, 23; Jɔn 11:​41, 42; Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 4:​23, 24) If wi du wi bɛst fɔ tɔk ɛn du tin lɛk aw Gɔd want, wi go biliv tranga wan se Jiova nɔ go alaw Setan fɔ du wi ɛni bad tin te go.—Rid Sam 34:​7.

¹⁷ Wi nid fɔ no wi ɛnimi, bɔt wi nɔ nid fɔ fred am. Pan ɔl we wi nɔ pafɛkt, Jiova go ɛp wi fɔ tinap tranga wan agens Setan! (Jɔn In Fɔs Lɛta 2:​14) If wi tinap tranga wan agens am, i go rɔnawe frɔm wi. (Jems 4:​7; Pita In Fɔs Lɛta 5:​9) Tide, i tan lɛk se na di yɔŋ wan dɛn mɔ Setan de atak. Aw wi go tinap tranga wan agens Setan in atak dɛn? Wi go ansa dis kwɛstyɔn insay di nɛks atikul.