1. Aw di wan dɛn we de wɔship Jiova de sho se dɛn lɛk dɛnsɛf?

DI WAN dɛn we de wɔship Jiova ɔlsay na di wɔl de na wan famili. Dɛn na brɔda ɛn sista dɛn we lɛk dɛnsɛf. (Jɔn In Fɔs Lɛta 4:​16, 21) Sɔntɛnde, dɛn kin du big tin dɛn fɔ dɛn brɔda dɛn, bɔt bɔku tɛm dɛn kin sho se dɛn lɛk dɛn brɔda dɛn bay we dɛn de du bɔku smɔl smɔl tin dɛn fɔ dɛn. Fɔ ɛgzampul, dɛn kin tɔk fayn wɔd to dɛn brɔda dɛn ɔ dɛn kin trit dɛn fayn wan. We wi sho se wi bisin bɔt aw ɔda pipul dɛn de fil, wi de sho se wi de falamakata wi Papa we de na ɛvin.—Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 5:​1.

2. Aw Jizɔs de falamakata in Papa fɔ sho se i lɛk ɔda pipul dɛn?

² Jizɔs bin falamakata Jiova gud gud wan. I bin de trit ɔda pipul dɛn fayn ɔltɛm. I bin tɔk se: “Una kam to mi, una ɔl we dɔn taya fɔ tot ebi lod, a go pul di lod kɔmɔt pan una ed, mek una go blo.” (Matyu 11:​28, 29) We wi  falamakata Jizɔs ɛn sho se wi “bisin bɔt aw po pɔsin de fil,” wi go mek Jiova gladi, ɛn wisɛf go gladi. (Sam 41:​1, NW) Insay dis atikul, wi go lan aw wi go sho se wi bisin bɔt di we aw wi fambul dɛn, wi brɔda ɛn sista dɛn, ɛn di pipul dɛn we wi de prich to de fil.

3. Aw maredman de sho se i bisin bɔt aw in wɛf de fil? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.)

³ Maredman dɛn nid fɔ sɛt ɛgzampul ɛn sho se dɛn kia fɔ dɛn famili. (Lɛta fɔ Ɛfisɔs 5:​25, NW; 6:​4) Di Baybul tɔk se maredman dɛn fɔ sho se dɛn bisin bɔt aw dɛn wɛf dɛn de fil ɛn dɛn fɔ ɔndastand dɛn. (Pita In Fɔs Lɛta 3:​7) Maredman we ɔndastand in wɛf no se pan ɔl we bɔku tin dɛn de we mek i difrɛn frɔm in wɛf, dat nɔ min se i bɛtɛ pas am. (Jɛnɛsis 2:​18) I de tink bɔt aw in wɛf de fil ɛn i de trit am wit ɔnɔ ɛn rɛspɛkt. Wan mareduman na Kanada tɔk bɔt in man se: “I nɔ de ɛva mek a fil lɛk se di we aw a de fil nɔ impɔtant ɔ tɛl mi se, ‘Yu nɔ fɔ fil da we de.’ Na pɔsin bak we de lisin gud gud wan. We i kin de ɛp mi fɔ tink di rayt we bɔt sɔntin, i de tek tɛm du am.”

4. Aw maredman de sho se i bisin bɔt aw in wɛf de fil bay di we aw i de trit ɔda uman dɛn?

⁴ Maredman we bisin bɔt aw in wɛf de fil nɔ de ɛva mek lɛk se i lɛk ɔda uman ɔ mek lɛk se i bisin bɔt ɔda uman di kayn we we nɔ rayt. I nɔ go du dat ilɛk na fes-to-fes, na di Intanɛt, ɔ na dɛn sayt dɛn we de mek ɔda pipul dɛn no mɔ bɔt pɔsin. (Job 31:​1) I nɔ de yuz Intanɛt sayt dɛn we de mek ɔda pipul dɛn no mɔ bɔt pɔsin fɔ mek lɛk se i lɛk ɔda uman, ɛn i nɔ de go na dɛn bad bad wɛbsayt dɛn. I de kɔntinyu fɔ de wit in wɛf bikɔs i lɛk am, i lɛk Jiova, ɛn i et wetin bad.—Rid Sam 19:​14; 97:​10.

5. Aw mareduman go sho se i bisin bɔt aw in man de fil?

⁵ We maredman falamakata di fayn ɛgzampul we di wan we de oba am we na Jizɔs Krays de sɛt, i go izi fɔ mek in wɛf “rili rɛspɛkt” am. (Lɛta fɔ Ɛfisɔs 5:​22-25, 33, NW) Ɛn we i rɛspɛkt in man, i go tray fɔ ɔndastand aw i de fil ɛn trit am fayn wan we i bizi wit wok dɛn we gɛt fɔ du wit di kɔngrigeshɔn ɔ we i gɛt prɔblɛm dɛn. Wan maredman na Briten bin tɔk se: “Wan wan tɛm, mi wɛf kin si se mi mud dɔn chenj ɛn sɔntin de mɔna mi. Dɔn i go fala wetin de na Prɔvabs 20:​5, pan ɔl we dis go min se i go wet fɔ di rayt tɛm fɔ lɛ i ‘ebul no’ wetin a de tink if na sɔntin we a go want fɔ tɛl am.”

6. Aw ɔlman na di kɔngrigeshɔn go ɛnkɔrej pikin dɛn fɔ tink bɔt ɔda pipul dɛn ɛn du gud? Aw pikin dɛn go bɛnifit?

⁶ We mama ɛn papa dɛn de trit dɛnsɛf di we we de sho se dɛn bisin bɔt di we aw dɛn de fil, dɛn de sɛt fayn ɛgzampul fɔ dɛn pikin dɛn. Dɛn go nid bak fɔ tich dɛn pikin dɛn fɔ tink bɔt aw ɔda pipul dɛn de fil ɛn fɔ du gud  to dɛn. Fɔ ɛgzampul, mama ɛn papa dɛn fɔ tich dɛn pikin dɛn se dɛn nɔ fɔ rɔn-rɔn na Kiŋdɔm Ɔl. Ɔ we dɛn de na gɛt-to-gɛda, dɛn kin tɛl dɛn pikin dɛn fɔ wet fɔ di wan dɛn we dɔn ol fɔ gɛt it fɔs. Ɔlman na di kɔngrigeshɔn kin sɔpɔt mama ɛn papa dɛn. So wi fɔ de tɛl di pikin dɛn tɛnki fɔ we dɛn du fayn tin, fɔ ɛgzampul, we dɛn opin domɔt fɔ wi. Dis kin mek di pikin dɛn fil fayn ɛn i go ɛp dɛn fɔ lan se “di pɔsin we de gi gɛt blɛsin [“gladi,” NW] pas di pɔsin we de gɛt.”—Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 20:​35.

7. Aw Jizɔs bin sho se i bisin bɔt aw wan man we dɛf bin de fil? Wetin wi lan frɔm Jizɔs in ɛgzampul?

⁷ Wan de, Jizɔs bin de na di Dikapolis we pipul dɛn bin ‘briŋ wan man we dɛf ɛnwe nɔ bin ebul fɔ tɔk fayn,’ fɔ mek i mɛn am. (Mak 7:​31-35) Jizɔs bin mɛn am, bɔt i nɔ bin du am bifo ɔda pipul dɛn. Wetin mek? I go mɔs bi se di man we dɛf nɔ bin de fil gud fɔ de bifo bɔku bɔku pipul dɛn. Jizɔs bin ɔndastand aw dis man de fil, ɛn i bin “kɛr di man go na kɔna” usay nɔbɔdi nɔ de ɛn mɛn am. Na tru se wi nɔ ebul fɔ du mirekul dɛn, bɔt wi fɔ tink bɔt wetin wi brɔda dɛn nid ɛn aw dɛn de fil ɛn du gud to dɛn. Di apɔsul Pɔl bin rayt se: “Una lɛ wi tink aw wi go ɛp wisɛf mek wi go lɛk wi kɔmpin dɛn ɛn du gud to dɛn.” (Di Ibru Pipul Dɛn 10:​24) Jizɔs bin ɔndastand aw di man we dɛf bin de fil ɛn i bin trit am fayn. Dat na fayn ɛgzampul fɔ wi!

8, 9. Aw wi go sho se wi bisin bɔt di ol wan dɛn ɛn di wan dɛn we disebul? Gi ɛgzampul.

⁸ Sho se yu bisin bɔt aw di wan dɛn we dɔn ol ɛn di wan dɛn we disebul de fil. Wan impɔtant tin we fɔ de na di kɔngrigeshɔn na lɔv, nɔto fɔ jɔs ebul fɔ du bɔku tin insay smɔl tɛm. (Jɔn 13:​34, 35) Na lɔv de mek wi du ɔl wetin wi ebul fɔ ɛp wi brɔda ɛn sista dɛn we dɔn ol ɔ we disebul, fɔ go na mitin ɛn fɔ go fil savis. Wi de ɛp dɛn pan ɔl we i nɔ izi fɔ wi ɔ ivin if dɛn nɔ ebul du bɔku tin. (Matyu 13:​23) Wan brɔda we nem Maykɛl, we de sidɔm na wilchia rili gladi fɔ we in famili ɛn di brɔda ɛn sista dɛn na di kɔngrigeshɔn de ɛp am. I tɔk se: “Bɔku tɛm, a kin ebul atɛnd mitin ɛn go fil savis bikɔs dɛn ɔl de ɛp mi. A rili lɛk pɔblik prichin.”

⁹ Na bɔku Bɛtɛl dɛn, dɛn gɛt fetful brɔda ɛn sista dɛn we dɔn ol ɔ we disebul. Ovasia dɛn we bisin bɔt dɛn de sho se dɛn lɛk dɛn bay we dɛn de arenj fɔ dɛn fɔ rayt lɛta dɛn ɛn yuz fon fɔ prich. Wan brɔda we nem Bil, we ol 86 ia de rayt lɛta to pipul dɛn we de fa fa say. I bin tɔk se: “Wi gladi fɔ di chans we wi gɛt fɔ ebul fɔ rayt lɛta dɛn.” Wan sista we nem Nansi, we de arawnd 90 ia tɔk se: “A nɔ tink se fɔ rayt lɛta na fɔ jɔs put pepa insay ɛnvilɔp nɔmɔ. Bɔt na prich wi de prich. Pipul dɛn nid fɔ no di trut!” Wan ɔda sista we nem Itɛl, we bɔn insay 1921 tɔk se: “A de fil pen ɔltɛm.  Sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ mek a drɛs misɛf.” Bɔt pan ɔl dat, i de ɛnjɔy fɔ yuz fon fɔ prich ɛn i gɛt fayn ritɔn visit dɛn. Wan sista we nem Babra we ol 85 ia bin ɛksplen se: “Bikɔs a nɔ gɛt bɛtɛ wɛlbɔdi, i nɔ rili izi fɔ lɛ a go fil savis ɔltɛm. Bɔt we a de yuz fon fɔ prich dat de mek a ebul tɔk to ɔda pipul dɛn. Tɛnki Jiova!” Bifo i wan ia insay wan Bɛtɛl, sɔm ol wan dɛn we rili valyu bin spɛn 1,228 awa fɔ prich, dɛn bin rayt 6,265 lɛta dɛn, dɛn mek pas 2,000 fon kɔl dɛn, ɛn dɛn gi 6,315 buk, magazin, ɛn ɔda tin dɛn! Wi shɔ se Jiova rili gladi fɔ wetin dɛn du!—Prɔvabs 27:​11.

10. Aw wi go ɛp wi brɔda dɛn fɔ rili bɛnifit frɔm di mitin dɛn?

¹⁰ Sho se yu bisin bɔt di we aw ɔda pipul dɛn de fil na mitin. We wi sho se wi bisin bɔt di we aw wi brɔda ɛn sista dɛn de fil, wi de ɛp dɛn fɔ rili bɛnifit frɔm di mitin. Aw? Wan we aw wi kin du dat na we wi kam bifo di mitin stat so dat wi nɔ go ambɔg dɛn. Wan wan tɛm, tin dɛn we wi nɔ bin de tink se go apin go mek wi let. Bɔt if wi de let bɔku tɛm, wi fɔ tink bɔt aw dis de afɛkt wi brɔda dɛn ɛn us chenj dɛn wi fɔ mek. Mɛmba se na Jiova ɛn in Pikin invayt wi fɔ kam na mitin. (Matyu 18:​20, NW) Wi fɔ rili sho se wi rɛspɛkt dɛn bay we wi nɔ de let!

11. Wetin mek brɔda dɛn we gɛt pat na mitin fɔ fala wetin di Baybul se na Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 14:​40?

¹¹ If wi bisin bɔt di we aw wi brɔda dɛn de fil, wi go du wetin di Baybul tɛl wi we i se: “Una fɔ du ɔltin di rayt we ɛn natin nɔ fɔ kɔnfyus Gɔd in wok [ɔ ‘du ɔltin fayn lɛk aw dɛn arenj,’ NW].” (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 14:​40) If brɔda dɛn we gɛt pat na mitin dɔn di mitin di tɛm we i fɔ dɔn, dat de sho se dɛn de du wetin di Baybul se. We dɛn du dat, dɛn de sho se dɛn nɔ jɔs bisin bɔt di brɔda we gɛt di  nɛks pat bɔt dɛn bisin bɔt ɔlman na di kɔngrigeshɔn. Tink bɔt wetin go apin to ɔda pipul dɛn if di mitin go ova-taym. Sɔm brɔda dɛn gɛt fɔ waka ɔ drayv go fa fɔ rich na dɛn os. Ɔda wan dɛn go nid fɔ go tinap fɔ lɔng tɛm fɔ gɛt transpɔt. Ɛn sɔm ɔda wan dɛn de we dɛn man ɔ wɛf we nɔ de wɔship Jiova gɛt tɛm we dɛn de fil se dɛn fɔ dɔn rich na os.

12. Wetin mek i fit fɔ mek wi rɛspɛkt ɛn lɛk di ɛlda dɛn? (Luk di bɔks we gɛt di taytul “Sho se Yu Bisin bɔt di We Aw di Wan dɛn We De Bifo na di Ɔganayzeshɔn De Fil.”)

¹² Ɛlda dɛn de wok tranga wan na di kɔngrigeshɔn ɛn na di prichin wok, so i fit fɔ mek wi rɛspɛkt ɛn lɛk dɛn. (Rid Fɔs Lɛta Fɔ Tɛsalonayka 5:​12, 13.) Yu go mɔs gladi fɔ ɔl wetin dɛn de du fɔ yu. Yu go sho se yu gladi bay we yu rɛdi fɔ obe ɛn sɔpɔt dɛn, bikɔs “dɛn yay de pan una ɔltɛm ɛn dɛn gɛt fɔ tinap bifo Gɔd fɔ tɛl am bɔt dis wok we dɛn de du fɔ una.”—Di Ibru Pipul Dɛn 13:​7, 17.

13. Wetin wi go lan frɔm di we aw Jizɔs bin de trit pipul dɛn?

¹³ Ayzaya bin tɔk bɔt Jizɔs se: “Gras we de na watasay we dɔn wik, sɛf i nɔ go brok, wik we de bɔn lo wan na lamp, sɛf i nɔ go ɔt.” (Ayzaya 42:​3) Di kayn we aw Jizɔs bin lɛk di pipul dɛn bin mek i gɛt sɔri-at fɔ dɛn. I bin ɔndastand aw di wan dɛn we dɛn at pwɛl ɛn we wik bin de fil ɛn dɛn tan lɛk “gras we de na watasay we dɔn wik” ɔ “wik we de bɔn lo wan na lamp,” so i bin peshɛnt wit dɛn ɛn trit dɛn fayn. Pikin dɛnsɛf bin want fɔ de wit Jizɔs. (Mak 10:​14) Na tru se wi nɔ go ebul fɔ ɔndastand ɔ tich pipul dɛn lɛk aw Jizɔs bin de du. Bɔt wi go sho se wi bisin bɔt di we aw di pipul dɛn we wi de prich to de fil bay di we aw wi de tɔk to dɛn, ustɛm wi fɔ go to dɛn, ɛn ɔmɔs tɛm wi fɔ yuz fɔ tɔk to dɛn.

14. Wetin mek wi fɔ tink bɔt aw wi de tɔk to pipul dɛn?

¹⁴ Aw wi fɔ tɔk to pipul dɛn? Tide, di kɔrɔpt ɛn wikɛd biznɛsman dɛn, di wan dɛn we gɛt pawa, ɛn di wan dɛn we de bifo pan Gɔd biznɛs na di wɔl dɔn mek bɔku bɔku pipul dɛn ‘kɔnfyus ɛn nɔ ebul fɔ ɛp dɛnsɛf.’ (Matyu 9:​36) Dis dɔn mek bɔku pan dɛn nɔ biliv ɛnibɔdi ɛn dɛn nɔ gɛt op. Na dat mek di wɔd dɛn we wi de yuz ɛn di we aw wi de mek wi vɔys fɔ sho se wi bisin bɔt dɛn! Bɔku pipul dɛn want fɔ lisin to wi mɛsej nɔto jɔs bikɔs wi de yuz di Baybul gud gud wan bɔt na bikɔs wi rili bisin bɔt dɛn ɛn wi de rɛspɛkt dɛn.

15. Wetin na sɔm we dɛn we wi go sho se wi bisin bɔt di we aw di pipul dɛn we wi de prich to de fil?

¹⁵ Bɔku we dɛn de we wi go sho se wi bisin bɔt di we aw pipul dɛn we wi de prich to de fil. We wi de aks dɛn kwɛstyɔn, wi nid fɔ mek shɔ se wi bisin bɔt dɛn ɛn wi de rɛspɛkt dɛn. Wan payɔnia we de sav na wan eria usay bɔku pipul dɛn de shem, kin tray fɔ  avɔyd fɔ aks kwɛstyɔn dɛn we go mek di pipul dɛn shem if dɛn nɔ no di kɔrɛkt ansa. I nɔ kin aks dɛn se, “Yu sabi Gɔd in nem?” ɔ “Yu sabi wetin na Gɔd in Kiŋdɔm?” Bifo dat, i kin tɔk sɔntin lɛk, “A dɔn lan na di Baybul se Gɔd gɛt nem. Yu go lɛk fɔ mek a sho yu di nem?” Di we aw dis payɔnia de prich nɔ go fit ɔlsay, bikɔs pipul dɛn difrɛn ɛn dɛn gɛt difrɛn kɔlchɔ dɛn. Bɔt ɔltɛm wi fɔ trit pipul dɛn we wi de prich to fayn wan ɛn wi fɔ rɛspɛkt dɛn. Fɔ du dis, wi nid fɔ sabi di pipul dɛn gud gud wan.

16, 17. Aw wi go sho se wi bisin bɔt pipul dɛn we wi de disayd (a) ustɛm fɔ go fɛn dɛn? (b) aw wi fɔ tɔk to dɛn?

¹⁶ Ustɛm wi fɔ go fɛn pipul dɛn? Pipul dɛn nɔ kin no se wi de go to dɛn we wi de prich frɔm os to os, bikɔs dɛn nɔ invayt wi. So i rili impɔtant fɔ lɛ wi go fɛn dɛn di tɛm we dɛn go rɛdi fɔ tɔk to wi. (Matyu 7:​12) Fɔ ɛgzampul, di pipul dɛn we de na di say we yu de prich kin want fɔ rɛst insay di wikɛnd? If na so i bi, i go fayn fɔ lɛ yu stat fɔ prich to pipul dɛn na strit, fɔ du pɔblik prichin, ɔ fɔ du ritɔn visit to pipul dɛn we yu no se go rɛdi fɔ tɔk to yu.

¹⁷ Ɔmɔs tɛm wi fɔ yuz fɔ tɔk to dɛn? Bɔku pipul dɛn rili bizi, so i go fayn fɔ mek wi nɔ te mɔ we na di fɔstɛm we wi de tɔk to dɛn. So bifo wi tek lɔng tɛm fɔ tɔk, i go bɛtɛ fɔ lɛ wi dɔn wetin wi de tɔk kwik kwik wan. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 9:​20-23) We pipul dɛn si se wi ɔndastand se dɛn bizi, dat go mek dɛn rɛdi fɔ tɔk to wi di nɛks tɛm we wi go fɛn dɛn. If wi gɛt di kwaliti dɛn we Gɔd in sprit de gi, dat de mek “wi ɛn Gɔd de wok togɛda.” Jiova go ivin yuz wi fɔ ɛp sɔmbɔdi fɔ lan di trut!—Fɔs Lɛta fɔ Kɔrint 3:​6, 7, 9, NW.

18. If wi sho se wi bisin bɔt aw ɔda pipul dɛn de fil, us blɛsin dɛn wi go gɛt?

¹⁸ So lɛ wi du ɔl wetin wi ebul fɔ du fɔ sho se wi bisin bɔt di we aw wi fambul dɛn, wi brɔda ɛn sista dɛn, ɛn di pipul dɛn we wi de prich to de fil. If wi du dat, wi go gɛt bɔku blɛsin naw ɛn tumara bambay. Sam 41:​1, 2, (NW) tɔk se: “Ɛnibɔdi we de sho se i bisin bɔt aw po pɔsin de fil go gɛt gladi-at; Jiova go sev am we i gɛt prɔblɛm. Jiova go protɛkt am ɛn mek i gɛt lɔng layf. I go mek i gɛt gladi-at na di wɔl.”