Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

STƆDI ATIKUL 31

“Wi Nɔ De Givɔp”!

“Wi Nɔ De Givɔp”!

“Wi nɔ de givɔp.”—2 KƆR. 4:​16, NW.

SIŊ 128 Bia Te di Ɛnd Kam

WETIN WI GO LAN? *

1. Wetin pɔsin we na Kristian fɔ du fɔ dɔn di res fɔ layf?

KRISTIAN dɛn de rɔn na di res fɔ layf. Ilɛk wi jɔs bigin fɔ rɔn dis res ɔ i dɔn te we wi de rɔn dis res, wi nid fɔ kɔntinyu fɔ rɔn te wi dɔn di res. Di advays we di apɔsul Pɔl bin gi di Kristian dɛn na Filipay go ɛnkɔrej wi fɔ dɔn di res. Sɔm pan di brɔda ɛn sista dɛn we bin de na da fɔstɛm Kristian kɔngrigeshɔn bin dɔn de sav Jiova fɔ lɔng tɛm ivin bifo Pɔl rayt dɛn dis lɛta. Dɛn bin dɔn de sav Jiova fetful wan, bɔt Pɔl bin mɛmba dɛn fɔ kɔntinyu fɔ de bia as dɛn de rɔn di res fɔ layf. I bin want dɛn fɔ kɔntinyu fɔ falamakata in ɛgzampul fɔ “de tray tranga wan.”—Fil. 3:​14.

2. Wetin mek wi go se di advays we Pɔl bin gi to di brɔda ɛn sista dɛn na Filipay bin rili ɛp dɛn?

2 Na bin di rayt tɛm Pɔl bin advays di Kristian dɛn na Filipay. Di brɔda ɛn sista dɛn sɔfa frɔm we dɛn stat di kɔngrigeshɔn. Ɔl dis bin stat insay di ia 50, we Pɔl bin si wan vishɔn we wan Masidonian man bin tinap de beg am se “kam na Masidonia ɛn ɛp wi.” Dɔn, Pɔl ɛn Saylas bin go. (Akt 16:​9) Dɛn bin mit wan uman we nem Lidia we “bin de lisin . . . ɛn Jiova ɛp am fɔ pe atɛnshɔn to di tin dɛn we Pɔl bin de tɔk.” (Akt 16:​14) I nɔ te, di uman ɛn ɔl di wan dɛn we bin de na in os bin baptayz. Bɔt wantɛm wantɛm, Setan bin stat fɔ kɔz prɔblɛm fɔ dɛn. Sɔm man dɛn bin drɛg Pɔl ɛn Saylas ɛn go wit dɛn to di rula dɛn na di siti ɛn lay pan dɛn se dɛn de kɔz prɔblɛm fɔ dɛn. Dat bin mek dɛn bin bit Pɔl ɛn Saylas, put dɛn na jel, ɛn leta dɛn bin tɛl dɛn fɔ kɔmɔt na di siti. (Akt 16:​16-40) Pɔl ɛn Saylas bin givɔp? Nɔ! Wetin di brɔda ɛn sista dɛn we bin de na da nyu kɔngrigeshɔn bin du? Dɛn bin sɛt fayn ɛgzampul, bikɔs dɛn sɛf bin bia! Fɔ tru dɛn bin rili gladi fɔ di fayn ɛgzampul we Pɔl ɛn Saylas bin sɛt fɔ dɛn.

3. Wetin Pɔl bin kam fɔ no? Us kwɛstyɔn dɛn wi go tɔk bɔt?

3 Pɔl bin mekɔp in maynd nɔ fɔ givɔp. (2 Kɔr. 4:​16, NW) I bin no se fɔ kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan te i day, i fɔ pe atɛnshɔn pan di gol we i dɔn sɛt. Wetin wi kin lan frɔm Pɔl in ɛgzampul? Us ɛgzampul bɔt wi fetful brɔda dɛn tide de sho se wi fɔ bia ilɛk uskayn prɔblɛm wi gɛt? Ɛn aw di op we wi gɛt fɔ tumara bambay go ɛp wi nɔ fɔ givɔp?

AW PƆL IN ƐGZAMPUL KIN BƐNIFIT WI?

4. Aw Pɔl bin kɔntinyu fɔ sav Jiova pan ɔl di tin dɛn we bin de apin to am?

4 Tink bɔt ɔl di tin dɛn we Pɔl bin de du we i bin rayt to di brɔda dɛn na Filipay. Dɛn bin arɛst Pɔl ɛn kip am na in os na Rom. Pɔl nɔ bin de go na do fɔ prich. Bɔt pan ɔl dat, i bin de kip insɛf bizi bay we i bin de prich to di wan dɛn we bin de kam fɛn am ɛn rayt lɛta to kɔngrigeshɔn dɛn we de fa. Semweso tide, bɔku pan wi Kristian brɔda dɛn we nɔ ebul fɔ lɛf dɛn os de tray tranga wan fɔ prich di gud nyuz to di wan dɛn we de kam fɛn dɛn na dɛn os. Dɛn kin rayt lɛta to pipul dɛn we dɛn nɔ ebul fɔ go mit ɛn prich to.

5. Frɔm wetin de na Lɛta fɔ Filipay 3:​12-14 (NW), wetin bin ɛp Pɔl fɔ kɔntinyu fɔ pe atɛnshɔn pan in savis to Jiova?

5 Pɔl nɔ bin alaw di gud tin dɛn ɔ di bad tin dɛn we i bin dɔn du fɔ mek i pul in maynd pan in savis to Jiova. Bifo dat, i bin tɔk se i bin nid fɔ “fɔgɛt di tin dɛn we de biɛn” so dat i go “strɛch fɔ gɛt di tin dɛn we de bifo,” we min se i fɔ kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan te i day. (Rid Lɛta fɔ Filipay 3:​12-14, NW.) Wetin na sɔm pan di tin dɛn we bin fɔ dɔn mek Pɔl pul in maynd pan in savis to Jiova? Fɔs, di tin dɛn we i bin de du na di Ju rilijɔn bin de mek pipul dɛn de kɔle pan am. Bɔt i bin si dɛn tin dɛn de as tin dɛn we nɔ min natin. (Fil. 3:​3-8) Sɛkɔn, pan ɔl we i bin fil bad fɔ we i bin de mek di Kristian dɛn sɔfa, i nɔ bin alaw dat fɔ stɔp am fɔ sav Jiova. Ɛn tɔd, i nɔ bin tink se i dɔn du bɔku gud tin dɛn fɔ Jiova so i fɔ stɔp fɔ wok tranga wan. Pɔl bin du bɔku tin dɛn na di prichin wok pan ɔl we i bin gɛt fɔ bia bɔku prɔblɛm dɛn lɛk we dɛn bin put am na prizin, we dɛn bin bit am, ston am, dɛn ship bin de rɛk, ɛn i nɔ bin de gɛt bɛtɛ it ɛn klos fɔ wɛr. (2 Kɔr. 11:​23-27) Bɔt pan ɔl di tin dɛn we i bin dɔn du ɛn di tin dɛn we i bin dɔn sɔfa, Pɔl bin no se i fɔ kɔntinyu fɔ sav Jiova. Wisɛf fɔ du di sem tin.

6. Wetin na sɔm pan “di tin dɛn we de biɛn” we wi go nid fɔ fɔgɛt?

6 Aw wi go falamakata Pɔl in ɛgzampul fɔ “fɔgɛt di tin dɛn we de biɛn”? Sɔntɛm, sɔm pan wi nid fɔ lɛf fɔ fil bad bɔt di sin dɛn we wi bin dɔn kɔmit. If na so i bi, yu nɔ tink se i go fayn fɔ stat fɔ de du pasɔnal stɔdi mɔ bɔt di day we Jizɔs day fɔ fri wi frɔm sin ɛn day? If wi stɔdi, tink gud gud wan, ɛn pre bɔt da fayn tɔpik de, wi go ebul lɛf fɔ de fil bad bɔt di sin dɛn we wi bin dɔn kɔmit. Wi kin ivin stɔp fɔ pɔnish wisɛf fɔ sin dɛn we Jiova bin dɔn fɔgiv. Tink bɔt wan ɔda lɛsin we wi kin lan frɔm Pɔl. I go bi se sɔm pan wi dɔn lɛf gud wok so dat wi go ebul fɔ du mɔ fɔ sav Jiova. If na so i bi, yu tink se yu go ebul fɔ fɔgɛt bɔt di tin dɛn we yu dɔn lɛf biɛn bay we yu nɔ de gri fɔ tink bɔt ɔl di tin dɛn we yu bin fɔ dɔn gɛt? (Nɔm. 11:​4-6; Ɛkli. 7:​10) “Di tin dɛn we de biɛn” kin bi bak di tin dɛn we wi dɔn du fɔ Jiova ɔ prɔblɛm dɛn we wi bin dɔn bia wit trade. Fɔ tru, we wi tink bɔt di we dɛn aw Jiova bin dɔn blɛs ɛn sɔpɔt wi, dat go mek wi kam nia wi Papa mɔ ɛn mɔ. Bɔt wi nɔ ɛva want fɔ tink se wi dɔn du bɔku tin fɔ Jiova.—1 Kɔr. 15:​58.

We wi de rɔn di res fɔ layf, wi nɔ fɔ alaw ɛnitin fɔ pul wi maynd pan wi gol (Luk na paregraf 7)

7. Frɔm wetin de na Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 9:​24-27, wetin wi fɔ du fɔ win di res fɔ layf? Gi wan ɛgzampul.

7 Pɔl bin ɔndastand klia wan di wɔd dɛn we Jizɔs bin tɔk we i se: “Una tray” tranga tranga wan. (Lyuk 13:​23, 24) Jɔs lɛk Krays, Pɔl bin no se i nid fɔ tray tranga tranga wan fɔ sav Jiova fetful wan te i day. So i bin kɔmpia wi layf as Kristian to res we pɔsin de rɔn. (Rid Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 9:​24-27.) Pɔsin we de rɔn res de pe atɛnshɔn mɔ to di say we di res fɔ dɔn, ɛn i nɔ de alaw ɛni ɔda tin fɔ pul in maynd de. Fɔ ɛgzampul, pipul dɛn we de rɔn res na big tɔŋ kin rɔn na rod we gɛt shɔp dɛn ɛn ɔda tin dɛn we go mek dɛn pul dɛn maynd pan di res. Yu tink se sɔmbɔdi we de rɔn go stɔp ɛn luk luk di tin dɛn we dɛn de sɛl na di shɔp dɛn? Nɔ, i nɔ go du dat if i want fɔ win. Semweso, wi nɔ fɔ alaw ɛnitin fɔ pul wi maynd pan di res fɔ layf. If wi pe atɛnshɔn pan di gol we wi dɔn sɛt, tray tranga wan jɔs lɛk Pɔl, wi go win di prayz!

AW WI GO KƆNTINYU FƆ SAV JIOVA ILƐK US PRƆBLƐM DƐN WI GƐT?

8. Us tri prɔblɛm dɛn wi go tɔk bɔt?

8 Lɛ wi tɔk bɔt tri prɔblɛm dɛn we kin mek wi fil bad. Di fɔs prɔblɛm na we tin dɛn we wi bin fil se go apin nɔ apin di tɛm we wi fil se i fɔ apin. Sɛkɔn, na we wi nɔ gɛt bɛtɛ trɛnk as wi de ol. Di tɔd wan na we wi gɛt prɔblɛm dɛn we nɔ de dɔn.—Fil. 3:​17.

9. Aw we di tin dɛn we wi bin fil se go apin nɔ apin di tɛm we wi fil se i fɔ apin kin afɛkt wi?

9 Tin dɛn we wi bin fil se go apin nɔ apin di tɛm we wi fil se i fɔ apin. Na nɔmal tin fɔ mek wi abop pan di gud tin dɛn we Jiova dɔn prɔmis wi. Infakt, we Jiova in prɔfɛt we nem Abakɔk bin de tɔk bɔt aw i rili want Jiova fɔ stɔp di wikɛd tin dɛn we bin de apin na Juda, Jiova bin tɛl am se i “fɔ bia fɔ si wetin go apin.” (Aba. 2:​3) Bɔt we di tin we wi want nɔ apin di tɛm we wi fil se i fɔ apin, wi nɔ kin gɛt bɛtɛ zil igen. Wi at kin ivin pwɛl. (Prɔv. 13:​12) Dis bin apin to sɔm brɔda dɛn arawnd di ia 1914. Da ia de, bɔku anɔyntɛd Kristian dɛn bin de fil se dɛn go go na ɛvin. Wetin dɛn fetful brɔda ɛn sista dɛn ya bin du we dat nɔ bin apin?

Rɔyal ɛn Pal Spats nɔ bin go na ɛvin insay 1914, bɔt dɛn bin stil kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan fɔ lɔng tɛm (Luk na paregraf 10)

10. Wetin wan brɔda ɛn in wɛf bin du we di tin we dɛn bin tink se go apin nɔ apin?

10 Lɛ wi tɔk bɔt tu fetful Kristian dɛn we bin ebul bia da kayn prɔblɛm de. Brɔda Rɔyal Spats bin baptayz insay 1908 we i bin ol 20 ia. I bin biliv tranga wan se i nɔ go te igen i go go na ɛvin. Infakt insay 1911, i bin tɛl Pal we i bin want fɔ mared se: “Yu no wetin gɛt fɔ apin insay 1914. So if wi gɛt fɔ mared, i bɛtɛ lɛ wi du am kwik!” Fɔ se dis brɔda ɛn sista bin givɔp fɔ rɔn di res fɔ layf we dɛn nɔ bin go na ɛvin insay di ia 1914? Nɔ, dɛn nɔ bin du dat, bikɔs di men tin we dɛn bin pe atɛnshɔn pan nɔto fɔ go na ɛvin, bɔt na fɔ sav Jiova fetful wan. Dɛn bin rɛdi fɔ bia ɛn rɔn di res. Fɔ tru, Rɔyal ɛn Pal bin kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan te dɛn day go na ɛvin. Wi shɔ se yu de wet fɔ di tɛm we Jiova go pul di badnem we dɛn dɔn gi am, we i go sho se na in gɛt rayt fɔ rul, ɛn du ɔl di tin dɛn we i dɔn prɔmis. Na fɔ biliv tranga wan se Jiova go du ɔl dɛn tin dɛn ya we i dɔn prɔmis di rayt tɛm. Te da tɛm de rich, lɛ wi kɔntinyu fɔ sav wi Gɔd, ɛn nɔ alaw di tin we wi fil se de apin we nɔ apin fɔ mek wi at pwɛl ɔ nɔ gɛt bɛtɛ zil igen.

Ivin we Atɔ Sɛkɔd bin dɔn ol, i bin stil kɔntinyu fɔ du in bɛst fɔ sav Jiova. (Luk na paregraf 11)

11-12. Wetin mek wi fɔ kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan ilɛksɛf wi nɔ gɛt bɛtɛ trɛnk lɛk trade? Gi wan ɛgzampul.

11 We wi nɔ gɛt bɛtɛ trɛnk as wi de ol. Pɔsin we de rɔn nid mɔ ɛnaji we i de rɔn. Bɔt yu nɔ nid bɔku ɛnaji fɔ lɛ yu kɔntinyu fɔ gɛt mɔ fet pan Jiova ɛn zil fɔ in savis. Infakt, bɔku pan di wan dɛn we nɔ gɛt bɛtɛ trɛnk igen stil want fɔ gi Jiova dɛn bɛst. (2 Kɔr. 4:​16) Fɔ ɛgzampul, we Brɔda Atɔ Sɛkɔd * bin ol 88 ia, i bin dɔn ɔlrɛdi wok na Bɛtɛl fɔ 55 ia. Bɔt tɛm bin rich we i nɔ gɛt bɛtɛ trɛnk ɛn wɛlbɔdi igen. Wan de, wan nɔs bin kam nia in bed fɔ kia fɔ am. Di nɔs bin luk am ɛn tɔk fayn to am se: “Brɔda Sɛkɔd, yu dɔn rili du bɔku tin fɔ Jiova.” Bɔt Brɔda Atɔ Sɛkɔd nɔ bin pe atɛnshɔn pan di tin dɛn we i bin dɔn du. I luk di nɔs, i smayl to am ɛn tɔk se: “Yɛs, na tru. Bɔt nɔto wetin wi dɔn du impɔtant. Na we wi kɔntinyu fɔ de fetful wan na in impɔtant.”

12 Sɔntɛm yu dɔn sav Jiova fɔ lɔng tɛm bɔt naw bikɔs yu nɔ gɛt bɛtɛ wɛlbɔdi, i nɔ izi fɔ du tin lɛk aw yu bin de du. If na so i bi, lɛ dat nɔ mek yu at pwɛl. Na fɔ biliv tranga wan se Jiova de mɛmba yu ɛn i valyu yu fetful savis. (Ibru 6:​10) Ɛn wi fɔ mɛmba se nɔto di bɔku tin we wi dɔn du fɔ Jiova de sho se wi rili lɛk am. Bifo dat, wi de sho se wi lɛk Jiova bay we wi de du tin di rayt we ɛn tray tranga wan fɔ du wi bɛst. (Kɔl. 3:​23, NW) Jiova ɔndastand se nɔto ɔltin wi ebul fɔ du, ɛn i nɔ de fil se wi fɔ du pas wetin wi ebul fɔ du.—Mak 12:​43, 44.

Anatɔli ɛn Lidiya Milnik bin kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan pan ɔl we dɛn bin bia bɔku prɔblɛm dɛn (Luk na paregraf 13)

13. Aw wetin bin apin to Anatɔli ɛn Lidiya ɛnkɔrej wi fɔ sav Jiova ilɛksɛf wi gɛt bɔku prɔblɛm dɛn?

13 Prɔblɛm dɛn we nɔ de dɔn. Sɔm pan Jiova in savant dɛn dɔn de bia prɔblɛm dɛn ɛn pipul dɛn dɔn de mek dɛn sɔfa fɔ lɔng tɛm. Fɔ ɛgzampul, Anatɔli Milnik * bin ol 12 ia we dɛn bin arɛst in papa, put am na prizin, ɛn sɛn am na Sayberia, we na lɛk 4,000 mayl (7,000 kilomita) frɔm usay in famili bin de na Moldova. Wan ia afta dat, dɛn bin sɛn Anatɔli, in mama, in grani, ɛn granpa na Sayberia. Leta, dɛn bin ebul fɔ de atɛnd mitin dɛn na wan ɔda vilej, bɔt dɛn bin gɛt fɔ waka fɔ 20 mayl (30 kilomita) ɔnda sno we bin de mek di ples kol bad bad wan. Afta sɔm tɛm, dɛn bin arɛst Brɔda Milnik ɛn put am na prizin fɔ tri ia, we min se i bin lɛf in wɛf Lidiya ɛn dɛn galpikin we ol wan ia. Pan ɔl we tin bin tranga fɔ dɛn, Anatɔli ɛn in famili bin kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan. Naw, Anatɔli ol 82 ia ɛn i stil de sav as branch kɔmiti mɛmba na Sɛntral Eshia. Lɛ wi ɔl falamakata Anatoli ɛn Lidiya fɔ du ɔl wetin wi ebul na Jiova in savis, ɛn kɔntinyu fɔ bia jɔs lɛk aw wi dɔn de du.—Gal. 6:​9.

PE ATƐNSHƆN PAN DI OP WE YU GƐT FƆ TUMARA BAMBAY

14. Wetin Pɔl bin no se i gɛt fɔ du fɔ rich in gol?

14 Pɔl bin biliv tranga wan se i go dɔn di res ɛn rich in gol. As anɔyntɛd Kristian, i bin de wet “fɔ gɛt di prayz we de ɔp.” Bɔt fɔ lɛ i rich da gol de, i bin no se i nid fɔ “de tray tranga wan.” (Fil. 3:​14, NW) Pɔl bin yuz wan fayn ɛgzampul fɔ ɛp di brɔda ɛn sista dɛn na Filipay fɔ kɔntinyu fɔ pe atɛnshɔn pan di gol dɛn we dɛn dɔn sɛt.

15. Aw Pɔl bin yuz di ɛgzampul bɔt sitizin fɔ ɛnkɔrej di Kristian dɛn na Filipay fɔ kɔntinyu fɔ “tray tranga wan”?

15 Pɔl bin mɛmba di Kristian dɛn na Filipay se dɛn gɛt fɔ go de na ɛvin. (Fil. 3:​20) Wetin mek dɛn bin nid fɔ mɛmba se dɛn gɛt fɔ go de na ɛvin? Na bikɔs dɛn tɛm dɛn de, pipul dɛn bin rili want fɔ bi Roman sitizin bikɔs dɛn bin de bɛnifit bɔku we dɛn. * Bɔt anɔyntɛd Kristian dɛn na sitizin dɛn fɔ gɔvmɛnt we bɛtɛ pas ɔl ɔda gɔvmɛnt dɛn ɛn we go mek dɛn bɛnifit bɔku we dɛn. Fɔ bi sitizin na ɛvin bɛtɛ fa fawe pas fɔ bi sitizin na Rom! Na dat mek Pɔl bin ɛnkɔrej di Kristian dɛn na Filipay se dɛn “fɔ liv lɛkɛ pipul we dɔn biliv di Gud Nyuz bɔt Krays.” (Fil. 1:​27) Di wɔd “liv” na dis vas min fɔ biev lɛk sitizin dɛn. Anɔyntɛd Kristian dɛn tide de sɛt fayn ɛgzampul bay we dɛn de tray tranga wan fɔ rich dɛn gol, we na fɔ gɛt layf we go de sote go na ɛvin.

16. Frɔm wetin de na Lɛta fɔ Filipay 4:​6, 7 (NW), wetin wi fɔ kɔntinyu fɔ du ilɛk wi gɛt di op fɔ go na ɛvin ɔ fɔ de na dis wɔl?

16 Ilɛk di op we yu gɛt na fɔ gɛt layf we go de sote go na ɛvin ɔ na Paradays na dis wɔl, wi fɔ kɔntinyu fɔ tray tranga wan fɔ rich wi gol. Ilɛk uskayn prɔblɛm wi gɛt, wi nɔ fɔ luk di tin we wi dɔn lɛf biɛn ɛn wi nɔ fɔ alaw ɛnitin fɔ stɔp wi fɔ lɛ wi nɔ sav Jiova. (Fil. 3:​16) Di tin we wi kin want fɔ lɛ i apin nɔ kin apin wantɛm wantɛm, ɔ wi dɔn de ol ɛn wi nɔ gɛt bɛtɛ trɛnk igen. Wi go dɔn bia prɔblɛm dɛn ɛn pipul dɛn go dɔn mek wi sɔfa fɔ lɔng tɛm. Ilɛk uskayn prɔblɛm yu gɛt, ‘yu nɔ fɔ mek ɛnitin wɔri yu.” Bifo dat, yu fɔ pre to Jiova ɛn tɛl am bɔt ɛnitin we de mek yu wɔri, ɛn i go gi yu di kayn pis we yu nɔ de ɛva tink se i go gi yu.—Rid Lɛta Fɔ Filipay 4:​6, 7.

17. Wetin wi go tɔk bɔt insay di nɛks atikul?

17 Jɔs lɛk we pɔsin we de rɔn res de tray tranga wan fɔ rich na di say usay di res fɔ dɔn, na so wi fɔ put ɔl wi maynd pan di gol we wi gɛt fɔ dɔn di res fɔ layf. Pɔsin we de rɔn res de pe atɛnshɔn mɔ we i de rich nia di say we di res fɔ dɔn. Semweso, wisɛf fɔ pe atɛnshɔn mɔ pan di wɔndaful tin dɛn we Jiova dɔn prɔmis se i go du tumara bambay. Wi want fɔ tray tranga wan fɔ du dis. Aw wi go kɔntinyu fɔ bia ɛn tray tranga wan fɔ dɔn di res? Di nɛks atikul go ɛp wi fɔ no wetin wi fɔ put fɔs na wi layf ɛn fɔ “mek shɔ ɔf di tin dɛn we rili impɔtant.”—Fil. 1:​9, 10, NW.

SIŊ 79 Tich Dɛn fɔ Tinap Tranga Wan

^ par. 5 Ilɛk aw lɔng wi dɔn de sav Jiova, wi want fɔ kɔntinyu fɔ bi machɔ Kristian ɛn fɔ de go bifo pan di we aw wi de wɔship am. Di apɔsul Pɔl bin ɛnkɔrej in kɔmpin Kristian dɛn nɔ fɔ givɔp! Di lɛta we i bin rayt to di Kristian dɛn na Filipay gɛt tin dɛn we go ɛnkɔrej wi fɔ kɔntinyu fɔ rɔn na di res fɔ layf. Dis atikul go sho wi aw fɔ du di tin dɛn we Pɔl bin tɔk.

^ par. 11 Rid mɔ bɔt Brɔda Sɛkɔd in stori na di atikul we gɛt di taytul, “My Part in Advancing Right Worship,” we de na di Jun 15, 1965, Wachtawa, pej 380 to pej 382.

^ par. 13 Rid mɔ bɔt Brɔda Milnik in stori na di atikul we gɛt di taytul, “Taught From Childhood to Love God,” na di Ɔktoba 22, 2004 Awake!

^ par. 15 Bikɔs Filipay bin de ɔnda di Roman gɔvmɛnt, di pipul dɛn we bin de de bin de ɛnjɔy bɔku tin dɛn frɔm di Roman gɔvmɛnt. So di brɔda dɛn na Filipay bin ɔndastand di ɛgzampul we Pɔl bin gi.