Kwɛstyɔn dɛn we Pipul dɛn Kin Aks
Na mana ɛn kwel nɔmɔ di Izrɛlayt dɛn bin de it na di wildanɛs?
Mana na bin di Izrɛlayt dɛn men fud we dɛn bin de na di wildanɛs fɔ 40 ia. (Ɛks. 16:35) Dɔn bak, Jiova bin gi dɛn kwel tu tɛm. (Ɛks. 16:12, 13; Nɔm. 11:31) Bɔt di Izrɛlayt dɛn bin gɛt sɔm ɔda fud dɛn fɔ it.
Sɔntɛnde, Jiova bin de mek in pipul dɛn go na ‘ples fɔ rɛst,’ usay dɛn bin de gɛt sɔm ɔda tin dɛn we dɛn nid. (Nɔm. 10:33) Wan pan dɛn ples dɛn de na Elim, we bin gɛt “wata we bin de bɔs na twɛlv say ɔnda di grɔn. Na sɛvinti pam tri bin de na da ples de.” I go mɔs bi se na tamaro bin de gro na dɛn tik dɛn de. (Ɛks. 15:27) Di buk we nem Plants of the Bible tɔk se di tamaro tik we “de gro bɔku say dɛn . . . na di men plant we dɛn de it na dɛzat. Dɛn de it am, yuz am fɔ mek ɔyl, ɛn yuz di plant fɔ mek os fɔ bɔku pipul dɛn.”
Di Izrɛlayt dɛn go dɔn stɔp na wan say we dɛn de kɔl Faran, we de pat pan di say we dɛn kɔl Wadi Faran. a Di buk we nem Discovering the World of the Bible tɔk se dis wadi, ɔ vali we na watasay, lɔng lɛk “81 mayl [130 kilomita], ɛn na wan pan di vali dɛn we lɔng, fayn, ɛn we pipul dɛn sabi pas ɛni ɔda wan na di Saynay Pɛnisyula.” Di buk tɔk bak se: “If pɔsin travul 28 mayl frɔm di say usay di vali de go mit di si, i go rich na di say we nem Faran. Dis ples ay pas di si lɛvul fɔ lɛk 2,000 fit [610 mita], ɛn i lɔng fɔ lɛk tri mayl. I gɛt bɔku pam tik dɛn, ɛn i so fayn dat dɛn dɔn kɔmpia am to di gadin we bin de na Idɛn. Fɔ lɔng tɛm, pipul dɛn dɔn de kam na ya bikɔs ɔf di bɔku bɔku tamaro tik dɛn we de de.”
Tamaro tik dɛn na di ples we nem Faran
We di Izrɛlayt dɛn bin kɔmɔt na Ijipt, dɛn bin go wit flawa we dɛn bin dɔn miks fɔ bek bred, bol usay dɛn de miks flawa, ɛn sɔntɛm dɛn bin go wit sɔm fud ɛn ɔyl. Bɔt dɛn nɔ bin gɛt dɛn tin dɛn ya fɔ lɔng tɛm. Di ɔda tin dɛn we di pipul dɛn bin go wit na “bɔku bɔku ship, got ɛn kaw dɛn.” (Ɛks. 12:34-39) Bɔt bikɔs di wɛda na di wildanɛs nɔ bin fayn, i go bi se bɔku pan di animal dɛn bin day. Dɔn bak, di Izrɛlayt dɛn bin de it sɔm pan dɛn. Dɛn bin de sakrifays ɔda animal dɛn, ivin to lay lay gɔd dɛn. b (Akt 7:39-43) Bɔt stil, di Izrɛlayt dɛn bin gɛt sɔm animal dɛn. Wi si dis frɔm wetin Jiova bin tɔk di tɛm we in pipul dɛn nɔ bin obe am. I se: “Dɛn . . . pikin dɛn go gɛt fɔ de na di ɛmti land we pɔsin nɔ go ebul tap de mɛn ship dɛn fɔ fɔti ia.” (Nɔm. 14:33) So i pɔsibul se dɛn bin de gɛt milk frɔm dɛn animal dɛn, ɛn sɔntɛnde dɛn bin de gɛt bif. Bɔt i nɔ bin du fɔ fid lɛk tri milyɔn pipul dɛn fɔ 40 ia. c
Usay di animal dɛn bin de fɛn tin fɔ it ɛn wata fɔ drink? d Trade, i go mɔs bi se bɔku ren bin de kam na di wildanɛs, we mek bɔku plant dɛn bin de de. Insight on the Scriptures, Vɔlyum 1, tɔk se 3,500 ia bifo naw, “bɔku wata bin de na di eria usay di Izrɛlayt dɛn bin de pas aw i de tide. Wi no dis bikɔs dɛn gɛt bɔku vali dɛn we dip ɛn dray na dɛn say dɛn de, we de sho se watasay bin de de.” Bɔt stil, di wildanɛs na ples we bin ɛmti ɛn fiaful. (Dit. 8:14-16) If Jiova nɔ bin de pafɔm mirekul fɔ gi di Izrɛlayt ɛn dɛn animal dɛn wata, dɛn ɔl fɔ dɔn day.—Ɛks. 15:22-25; 17:1-6; Nɔm. 20:2, 11.
Mozis bin tɛl di Izrɛlayt dɛn se Jiova fid dɛn wit mana “fɔ mek dɛn no se, nɔto it nɔmɔ de gi mɔtalman layf; ɔltin sɛf we PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] se, de gi pɔsin layf.”—Dit. 8:3.
a Rid di Me 1, 1992, Wachtawa, pej 24 ɛn 25.
b Di Baybul tɔk bɔt tu tɛm dɛn we dɛn bin sakrifays animal dɛn to Jiova na di wildanɛs. Di fɔs tɛm na we dɛn bin de pik prist dɛn, ɛn di sɛkɔn tɛm na we dɛn bin gɛt di Pasova. Dɛn tu tin dɛn de bin apin insay di ia 1512 bifo Krays, dat na arawnd wan ia afta di Izrɛlayt dɛn kɔmɔt na Ijipt.—Lɛv. 8:14–9:24; Nɔm. 9:1-5.
c We di 40 ia we di Izrɛlayt dɛn bin de na di wildanɛs bin want fɔ dɔn, dɛn bin tek bɔku bɔku animal dɛn na di say we dɛn go fɛt wɔ. (Nɔm. 31:32-34) Bɔt stil, dɛn kɔntinyu fɔ it mana te dɛn go insay di Prɔmis Land.—Jɔs. 5:10-12.
d Wi go tɔk se di animal dɛn nɔ bin it mana bikɔs Jiova bin tɛl di pipul dɛn fɔ gɛda mana akɔdin to ɔmɔs pipul dɛn go it am, i nɔ bin tɔk bɔt animal dɛn.—Ɛks. 16:15, 16.
