1-2. Wetin na sɔm tin dɛn we kin apin we kin mek wi kray?

 SƆNTƐNDE, tin dɛn kin apin to wi we kin mek wi kray. Sɔntɛnde wi kin kray we tin dɛn apin we mek wi rili gladi. Sɔntɛm yu bin kray we sɔntin we impɔtant ɔ spɛshal apin to yu, lɛk we yu bɔn pikin, we yu mɛmba sɔntin we bin apin we mek yu rili gladi, ɔ we yu si pɔsin we yu lɛk we i dɔn te yu nɔ si.

² Bɔt bɔku tɛm, wi kin kray bikɔs wi at pwɛl. Fɔ ɛgzampul, wi kin kray we pɔsin rili disapɔynt wi. Wi kin kray we wi de fil siriɔs pen bikɔs wi gɛt sik we dɔn de mɔna wi fɔ lɔng tɛm ɔ we pɔsin we wi lɛk day. Dɛn tɛm dɛn de, sɔntɛm wi go fil lɛk aw prɔfɛt Jɛrimaya bin fil we di Babilonian dɛn bin dɔnawe wit Jerusɛlɛm. Jɛrimaya bin se: “Bɔku bɔku kray wata de kɔmɔt na mi yay . . . Kray wata jɔs de kɔmɔt na mi yay, i nɔ de stɔp.”—Lam. 3:​48, 49.

3. Aw Jiova de fil we i de si in savant dɛn de sɔfa? (Ayzaya 63:9)

³ Jiova no ɔmɔs tɛm wi dɔn kray bikɔs ɔf di bad tin dɛn we kin apin to wi. Di Baybul mek wi no klia wan se i no di bad tin dɛn we de apin to in savant dɛn ɛn i de yɛri we dɛn de kray to am fɔ ɛp. (Sam 34:15) Bɔt Jiova nɔ jɔs de si wetin de apin to wi ɛn yɛri we wi de kray. Jɔs lɛk mama ɔ papa we lɛk in pikin dɛn, Jiova de rili fil am we i de si in pikin dɛn de kray, ɛn i rɛdi fɔ du sɔntin fɔ ɛp dɛn.—Rid Ayzaya 63:9.

4. Wetin wi go lan frɔm sɔm ɛgzampul dɛn na di Baybul bɔt aw Jiova de tink?

 ⁴ Jiova yuz in Wɔd di Baybul fɔ sho wi wetin i bin du we in savant dɛn bin kray to am fɔ ɛp. Wi go si wetin i bin du we wi lan bɔt Ana, Devid, ɛn Kiŋ Ɛzikaya dɛn ɛgzampul. Wetin bin mek dɛn kray? Wetin Jiova bin du we dɛn kray to am fɔ ɛp? Ɛn aw dɛn ɛgzampul go kɔrej wi we wi de kray bikɔs wi at pwɛl, pɔsin kɔmɔt biɛn wi, ɔ we wi fil se wi nɔ gɛt op igen?

WE YU DE KRAY BIKƆS YU AT PWƐL

5. Aw Ana bin de fil bikɔs ɔf di tin dɛn we bin de apin to am?

⁵ Ana bin gɛt bɔku prɔblɛm dɛn we bin de mek i kray. Wan pan di prɔblɛm dɛn we i bin gɛt na we i bin de insay met mared, ɛn in met we na Pɛnina bin et am. Ɛn wetin bin mek tin wɔs na we Ana nɔ bin gɛt pikin ɛn Pɛnina bin gɛt bɔku pikin dɛn. (1 Sam. 1:​1, 2) Pɛnina bin de provok Ana ɔltɛm bikɔs i nɔ ebul bɔn. Aw yu bin fɔ fil if na yu dis kayn tin bin apin to? Ana bin de rili fil bad bɔt wetin bin de apin, ɛn dat bin mek i bin de “kray ɛn nɔ ebul it,” ɛn in “at bin pwɛl pasmak.”—1 Sam. 1:​6, 7, 10.

6. Wetin Ana bin du fɔ gɛt kɔrej?

⁶ Wetin Ana bin du fɔ gɛt kɔrej? Wan tin we bin ɛp am na we i go na di tabanakul usay dɛn de wɔship Jiova. I go bi se na nia di say fɔ ɛnta na di tabanakul i bin de we “i bigin fɔ pre to Jiova ɛn kray bita bita wan.” I bin beg Jiova se: “Luk aw yu savant de sɔfa ɛn mɛmba mi.” (1 Sam. 1:10b, 11) Ana bin pre to Jiova ɛn tɛl am ɔl wetin de na in at. Jiova in at go mɔs dɔn pwɛl we i si dis in pikin we i lɛk de kray to am!

7. Wetin Jiova bin du fɔ kɔrej Ana we Ana tɛl am ɔl wetin de na in at?

⁷ Aw Ana bin fil we i pre to Jiova ɛn tɛl am ɔl wetin de na in at ɛn we Ay Prist Ilay bin tɛl am se Jiova go ansa in prea? Di Baybul tɛl wi se: “Di uman go in we ɛn it, ɛn in fes nɔ bin twis igen.” (1 Sam. 1:​17, 18) Pan ɔl we in prɔblɛm nɔ bin dɔn dɔn yet, Ana nɔ bin de wɔri igen. I bin dɔn lɛf ɔl in prɔblɛm na Jiova in an. Jiova bin notis di pwɛlat we i bin gɛt, i bin yɛri in kray, ɛn leta i bin mek i bɔn pikin dɛn.—1 Sam. 1:​19, 20; 2:21.

8-9. Akɔdin to Ibruz 10:​24, 25, wetin mek wi fɔ du ɔl wetin wi ebul fɔ atɛnd di mitin dɛn? (Luk bak di pikchɔ.)

⁸ Lɛsin dɛn fɔ wi. Yu gɛt prɔblɛm we de mɔna yu we kin mek yu kray? Sɔntɛm yu at pwɛl bikɔs yu fambul ɔ padi dɔn day. Dɛn tɛm dɛn de, i nɔmal fɔ  mek wi want fɔ de wi wangren. Bɔt jɔs lɛk aw Ana bin gɛt kɔrej we i go na di tabanakul, yusɛf go gɛt kɔrej we yu atɛnd di mitin dɛn, ilɛk yu at pwɛl ɔ yu taya. (Rid Ibruz 10:​24, 25.) As wi de lisin to fayn skripchɔ dɛn we de kɔrej wi we wi de na mitin, Jiova go ɛp wi fɔ lɛf fɔ tink bɔt tin dɛn we de mek wi at pwɛl ɛn tink bɔt tin dɛn we de mek wi gladi. Dat go ɛp wi fɔ kɔntrol di we aw wi de fil ilɛk wi prɔblɛm nɔ sɔlv wantɛm wantɛm.

⁹ We wi atɛnd di mitin dɛn, wi kin gɛt ɛnkɔrejmɛnt bak frɔm wi brɔda ɛn sista dɛn we lɛk wi ɛn dat kin mek wi fil fayn. (1 Tɛs. 5:​11, 14) Lɛ wi tɔk bɔt wan brɔda we na spɛshal payɔnia we in wɛf bin day. I bin tɔk se: “A kin stil kray. Sɔntɛnde, a kin jɔs sidɔm na kɔna ɛn kray. Bɔt wi mitin dɛn de rili ɛnkɔrej mi. Di fayn wɔd dɛn we mi brɔda ɛn sista dɛn de tɔk kin rili ɛnkɔrej mi. Ilɛk mi at rili pwɛl, ɔ a wɔri bifo a go mitin, a kin fil fayn we a de de.” We wi de na wi mitin dɛn, Jiova kin yuz wi brɔda ɛn sista dɛn fɔ ɛp wi.

10. Aw wi go falamakata Ana in ɛgzampul we wi at rili pwɛl?

¹⁰ Ana bin gɛt kɔrej bak we i pre to Jiova ɛn tɛl am ɔl wetin de na in at. Yusɛf kin ‘lɛf ɔl wetin de wɔri yu na Jiova in an’ ɛn gɛt kɔnfidɛns se i go lisin to yu. (1 Pit. 5:7) Wan sista we tifman dɛn kil in man tɔk se: “Mi at bin so pwɛl dat i bin tan lɛk se dɛn kɔt kɔt mi at smɔl smɔl wan, ɛn i bin tan lɛk se a nɔ go ɛva ebul fɔ gɛt gladi-at igen. Di tin we bin de mek a gɛt kɔrej na we a de pre to Jiova mi Papa we de na ɛvin we lɛk mi. Sɔntɛnde, a nɔ bin no wetin fɔ tɔk, bɔt i bin de ɔndastand mi. We mi at kin pwɛl pasmak, a kin pre fɔ mek Jiova gi mi kolat, dɔn wantɛm wantɛm mi at kin kol ɛn a de ebul du wetin a fɔ du da de de.” We yu pre to Jiova ɛn tɛl am aw yu de fil, i de fil am we i de si yu de kray bikɔs yu at pwɛl, ɛn i de ɔndastand di pen we yu de fil. Ilɛk di prɔblɛm we yu gɛt nɔ dɔn, Jiova go kɔrej yu ɛn ɛp yu fɔ gɛt kolat. (Sam 94:19; Fil. 4:​6, 7) Ɛn i go blɛs yu bikɔs yu de sav am fetful wan.—Ibru. 11:6.

WE YU DE KRAY BIKƆS PƆSIN KƆMƆT BIƐN YU

11. Aw di bad tin dɛn we bin de apin to Devid bin mek i fil?

¹¹ Devid bin gɛt bɔku prɔblɛm dɛn we bin mek i kray. Ɔda pipul dɛn bin de trit am bad ɛn di wan dɛnsɛf we i bin trɔst bin kɔmɔt biɛn am. (1 Sam. 19:​10, 11; 2 Sam. 15:​10-14, 30) Wan tɛm, i rayt se: “A dɔn rili taya wit di pini we a de pini; ol nɛt a de sok mi bed wit kray wata; a dɔn sok ɔlsay na di chia we a de ledɔm pan wit kray wata.” Wetin mek Devid bin fil da we de? I tɔk se: “[Na] bikɔs ɔf ɔl di wan dɛn we de sɔprɛs mi.” (Sam 6:​6, 7) Di bad tin dɛn we ɔda pipul dɛn bin de du to Devid bin mek in at pwɛl pasmak ɛn i bin de kray bɔku.

12. Akɔdin to wetin de na Sam 56:​8, wetin Devid bin biliv tranga wan?

¹² Pan ɔl we Devid bin de gɛt bɔku prɔblɛm dɛn, i bin biliv tranga wan se Jiova lɛk am. I bin rayt se: “Jiova go yɛri di kray we a de kray.” (Sam 6:8)  Wan tɛm, Devid bin tɔk di fayn wɔd dɛn we de na Sam 56:8. (Rid.) Dɛn wɔd dɛn de mek wi no klia wan se Jiova rili bisin bɔt wi. Devid bin de fil lɛk se Jiova de gɛda in kray wata insay bɔtul ɔ i de rayt bɔt am na buk. Devid bin shɔ se Jiova de notis wetin de apin to am ɛn i de mɛmba di pen we i de fil. Devid bin biliv tranga wan se in Papa we de na ɛvin we lɛk am nɔ jɔs no wetin dɔn apin to am, bɔt i no aw di tin dɛn we apin to am bin afɛkt am.

13. We ɔda pipul dɛn kɔmɔt biɛn wi, wetin go kɔrej wi? (Luk bak di pikchɔ.)

¹³ Lɛsin dɛn fɔ wi. Yu at pwɛl bikɔs pɔsin we yu trɔst disapɔynt yu ɔ kɔmɔt biɛn yu? Sɔntɛm yu at pwɛl bikɔs yu ɛn di pɔsin we una ɔltu de wach unasɛf fɔ mared dɔn pat, ɔ yu man ɔ wɛf dɔn lɛf yu, ɔ sɔntɛm pɔsin we yu lɛk dɔn stɔp fɔ sav Jiova. Wan brɔda we in wɛf du mami ɛn dadi biznɛs wit ɔda man ɛn lɛf am tɔk se: “A bin shɔk ɛn a nɔ bin biliv wetin apin to mi. A bin fil se a nɔ gɛt wan yus, mi at bin pwɛl, ɛn a bin vɛks.” If pɔsin dɔn kɔmɔt biɛn yu ɔ dɔn disapɔynt yu, we yu mɛmba se Jiova nɔ go ɛva kɔmɔt biɛn yu, dat go kɔrej yu. Di brɔda bin tɔk se: “Naw a no se mɔtalman kin kɔmɔt biɛn wi, bɔt Jiova na wi Rɔk. Ilɛk wetin apin, i go de de ɔltɛm. I nɔ go kɔmɔt biɛn di wan dɛn we nɔ de kɔmɔt biɛn am.” (Sam 37:28) Mɛmba bak se, Jiova lɛk wi pas aw ɛni mɔtalman lɛk wi. Pan ɔl we yu at go rili pwɛl we pɔsin kɔmɔt biɛn yu, dat nɔ gɛt natin fɔ du wit aw Jiova de fil bɔt yu. (Rom. 8:​38, 39) Di tin we yu fɔ mɛmba na dat: Ilɛk aw pɔsin trit yu, yu Papa we de na ɛvin lɛk yu.

14. Us kɔnfidɛns Sam 34:18 gi wi?

¹⁴ We wi de bia we pɔsin kɔmɔt biɛn wi, di fayn wɔd dɛn we Devid tɔk na Sam 34:18 (Rid) go kɔrej wi bak. Wan buk tɔk se di wan dɛn we dɛn “at rili pwɛl” kin min pipul dɛn we fil se no op nɔ de fɔ dɛn. Aw Jiova de ɛp di wan dɛn we de fil da we de bikɔs pɔsin disaypɔynt dɛn bad bad wan? Jɔs lɛk aw mama ɔ papa we lɛk in pikin go ol am fɔ kɔrej am we in at pwɛl, na so Jiova “de nia” wi fɔ sho se de sɔri fɔ wi, ɛn i rɛdi ɔltɛm fɔ ɛp wi we wi at pwɛl bikɔs pɔsin disapɔynt wi ɔ kɔmɔt biɛn wi. I rɛdi fɔ kɔrej wi ɛn mek wi fil fayn we wi at pwɛl ɔ we wi fil se wi nɔ gɛt wan valyu. Ɛn  i dɔn gi wi bɔku prɔmis dɛn we de ɛp wi fɔ bia di prɔblɛm dɛn we de mit wi naw.—Ayz. 65:17.

WE YU DE KRAY BIKƆS YU FIL SE YU NƆ GƐT OP IGEN

15. Wetin bin apin to Ɛzikaya we mek i kray?

¹⁵ We Kiŋ Ɛzikaya na Juda bin ol 39 ia, i bin kam fɔ no se i gɛt sik we go mek i day. Jiova bin sɛn prɔfɛt Ayzaya fɔ tɛl Ɛzikaya se i nɔ go wɛl, i go day. (2 Kiŋ 20:1) I bin tan lɛk se Ɛzikaya nɔ bin gɛt no op. Dis nyuz bin mek Ɛzikaya in at pwɛl pasmak ɛn i kray bita bita wan. I bin pre to Jiova ɛn beg am fɔ ɛp am.—2 Kiŋ 20:​2, 3.

16. Wetin Jiova bin du we Ɛzikaya kray to am fɔ ɛp am?

¹⁶ Di pre we Ɛzikaya pre bin tɔch Jiova in at, so Jiova bin sɔri fɔ am ɛn tɛl am se: “A dɔn yɛri yu prea. A dɔn si yu kray wata. A go mɛn yu.” Jiova bin yuz Ayzaya fɔ prɔmis am se i go mek i liv fɔ sɔm tɛm ɛn i go sev Jerusɛlɛm frɔm di Asirian dɛn.—2 Kiŋ 20:​4-6.

17. Aw Jiova kin ɛp wi we wi gɛt siriɔs wɛlbɔdi prɔblɛm? (Sam 41:3) (Luk bak di pikchɔ.)

¹⁷ Lɛsin dɛn fɔ wi. Yu gɛt siriɔs wɛlbɔdi prɔblɛm ɛn i tan lɛk se op nɔ de se yu go wɛl? Pre to Jiova fɔ ɛp yu, ilɛk yu de kray we yu de pre to am i go lisin to yu. Di Baybul tɛl wi se “di Papa we rili gɛt sɔri-at ɛn di Gɔd we de kɔrej pɔsin pan ɔltin” go kɔrej wi we wi gɛt prɔblɛm dɛn. (2 Kɔr. 1:​3, 4) Wi nɔ de ɛkspɛkt se Jiova go pul ɔl wi prɔblɛm dɛn naw, bɔt wi no se i go ɛp wi fɔ bia wit dɛn. (Rid Sam 41:3.) Jiova de yuz in oli spirit fɔ gi wi trɛnk, sɛns, ɛn kolat fɔ ebul fɔ bia. (Prɔv. 18:14; Fil. 4:13) I de kɔrej wi bak bay we i gi wi op se tumara bambay nɔbɔdi nɔ go sik igen.—Ayz. 33:24.

18. Us skripchɔ dɔn kɔrej yu we yu gɛt siriɔs prɔblɛm we de mɔna yu? (Luk bak di bɔks we gɛt di taytul,  “Vas dɛn we Go Kɔrej Wi We Wi At Pwɛl.”)

¹⁸ Di wɔd dɛn we Jiova bin tɛl Ɛzikaya bin kɔrej am. Wisɛf kin gɛt kɔrej frɔm Gɔd in Wɔd. Jiova dɔn mek dɛn rayt fayn wɔd dɛn we kin kɔrej wi we wi gɛt prɔblɛm dɛn we mek wi at pwɛl. (Rom 15:4) We dɛn tɛl wan sista we de na Wɛst Afrika se i gɛt kansa, i bin de kray ɔltɛm. I tɔk se: “Wan skripchɔ we dɔn rili kɔrej mi na di wan we de na Ayzaya 26:3. Pan ɔl we sɔntɛnde wi nɔ ebul fɔ kɔntrol di bad tin dɛn we de mit wi, da vas de ɛp mi fɔ no se Jiova de gi wi di kolat we wi nid fɔ ɛp wi fɔ bia ɛni prɔblɛm we wi gɛt.” Ɛni skripchɔ  de we kin kɔrej yu we yu gɛt prɔblɛm we kin mek i tan lɛk se yu nɔ gɛt op igen?

19. Wetin wi de op fɔ tumara bambay?

¹⁹ I nɔ go te igen dis wɔl go dɔn, so wi de ɛkspɛkt se bad tin dɛn go de apin mɔ ɛn mɔ we go mek wi fil pen ɛn kray. Bɔt jɔs lɛk aw wi dɔn si frɔm Ana, Devid, ɛn Kiŋ Ɛzikaya dɛn ɛgzampul, Jiova de si wi kray wata ɛn i kin rili fil am fɔ wi. Jiova rili valyu wi kray wata. So we wi gɛt prɔblɛm dɛn we de mɔna wi, lɛ wi pre to Jiova ɛn tɛl am ɔl wetin de na wi at. Lɛ wi nɔ ɛva lɛf fɔ spɛn tɛm wit wi brɔda ɛn sista dɛn na di kɔngrigeshɔn we lɛk wi. Ɛn lɛ wi kɔntinyu fɔ alaw di fayn wɔd dɛn we de na di Baybul fɔ kɔrej wi. Wi gɛt kɔnfidɛns se if wi kɔntinyu fɔ bia fetful wan, Jiova go blɛs wi. Ɛn dat gɛt fɔ du wit di wɔndaful prɔmis we i dɔn mek we se, i go mek wi lɛf fɔ kray bikɔs wi at pwɛl, bikɔs pɔsin kɔmɔt biɛn wi, ɛn bikɔs wi fil se wi nɔ gɛt op igen. (Rɛv. 21:4) Da tɛm de wi go jɔs kray bikɔs wi gladi.