STƆDI ATIKUL 9
Valyu Gɔd in Gift we Na Layf
“Na in gi wi layf, na in mek wi de muv, ɛn na in mek wi de na ya.”—AKT 17:28.
SIŊ 141 Layf Na Wɔndaful Gift
WETIN WI GO LAN? a
1. Aw wi layf valyu to Jiova?
IMAJIN se yu padi gi yu wan os. Bɔt sɔm say dɛn na di os nɔ gɛt pent ɛn i de lik. Bɔt di os rili valyu pan ɔl we i gɛt dɛn prɔblɛm dɛn ya. Fɔ tru, yu go gladi ɛn protɛkt di os. Semweso, Jiova dɔn gi wi gift we rili valyu, ɛn da gift de na layf. Infakt, Jiova sho aw i rili valyu wi layf bay we i mek in Pikin kam day fɔ wi.—Jɔn 3:16.
2. Akɔdin to 2 Kɔrintians 7:1, wetin Jiova want wi fɔ du?
2 Na Jiova de gi layf. (Sam 36:9) Apɔsul Pɔl bin gri wit dat we i tɔk se: “Na in gi wi layf, na in mek wi de muv, ɛn na in mek wi de na ya.” (Akt 17:25, 28) So wi go se wi layf na gift frɔm Gɔd. I de gi wi di tin dɛn we wi nid fɔ kɔntinyu fɔ liv. (Akt 14:15-17) Bɔt Jiova nɔ de pafɔm mirekul rayt naw fɔ mek wi kɔntinyu fɔ de alayv. Bifo dat, i want wi fɔ du ɔl wetin wi ebul fɔ kɔntinyu fɔ gɛt wɛlbɔdi ɛn fɔ kɔntinyu fɔ du wi bɛst fɔ sav am. (Rid 2 Kɔrintians 7:1.) Wetin mek wi fɔ protɛkt wi wɛlbɔdi ɛn wi layf, ɛn aw wi go ebul fɔ du dat?
VALYU DI GIFT WE NA LAYF
3. Wetin na wan rizin we mek wi fɔ tray tranga wan fɔ kɔntinyu fɔ gɛt wɛlbɔdi?
3 Wan rizin we mek wi fɔ du wi bɛst fɔ kɔntinyu fɔ gɛt wɛlbɔdi na bikɔs wi go ebul fɔ du wi bɛst fɔ sav Jiova. (Mak 12:30) Wi want fɔ gi wi “bɔdi dɛn as sakrifays we de alayv, we oli, di kayn we Gɔd go tek,” so wi de avɔyd fɔ du tin dɛn we wi no se go ambɔg wi wɛlbɔdi. (Rom. 12:1) As wi no, ilɛk wetin wi du, garanti nɔ de se wi nɔ go sik. Bɔt wi go kɔntinyu fɔ du wetin wi ebul bikɔs wi want fɔ sho wi Papa we de na ɛvin se wi gladi fɔ di gift we i gi wi, we na layf.
4. Wetin Kiŋ Devid bin want fɔ du?
4 Kiŋ Devid bin ɛksplen wetin mek i valyu Gɔd in gift we na layf, we i bin rayt se: “Us prɔfit yu go gɛt if a day? Us prɔfit yu go gɛt if a go siks fit? Dayman go ebul prez yu? Dayman go ebul tɔk bɔt yu gudnɛs we nɔ de fel?” (Sam 30:9) Sɔntɛm Devid bin rayt dɛn wɔd dɛn de jɔs bifo i day. Bɔt i bin dɔn mekɔp in maynd fɔ du in bɛst fɔ kɔntinyu fɔ de alayv ɛn gɛt wɛlbɔdi so dat i go kɔntinyu fɔ prez Jiova. Wan dawt nɔ de se wi ɔl dɔn mekɔp wi maynd fɔ kɔntinyu fɔ du di sem tin.
5. Ilɛk aw wi ol ɔ sik, wetin wi go ebul du?
5 If wi sik ɔ wi dɔn de ol, sɔntɛm wi nɔ go ebul du bɔku pan di tin dɛn we wi bin de du trade. Ɛn sɔntɛm dat go mek wi fil bad ɛn gɛt pwɛlat. Bɔt wi nɔ fɔ ɛva giv-ɔp ɛn stɔp fɔ du di tin dɛn we go ɛp wi fɔ gɛt wɛlbɔdi. Wetin mek? Na bikɔs ilɛk aw wi ol ɔ sik, wi go stil ebul fɔ prez Jiova jɔs lɛk Kiŋ Devid. I de rili kɔrej wi fɔ no se wi valyu to wi Gɔd ilɛk wi ol ɔ sik! (Mat. 10:29-31) Ivin if wi day, i want fɔ gi wi layf bak. (Job 14:14, 15) We wi de alayv, wi want fɔ du wi bɛst fɔ protɛkt wi wɛlbɔdi ɛn wi layf.
AVƆYD SHEMFUL ABIT DƐN
6. Wetin Jiova de ɛkspɛkt wi fɔ du we i kam to aw wi de it ɛn drink?
6 Pan ɔl we di Baybul nɔto buk we de fɔ wɛlbɔdi biznɛs ɔ buk we de tɔk bɔt it biznɛs, i sho wi aw Jiova de tink bɔt dɛn tin dɛn de. Fɔ ɛgzampul, di Baybul advays wi fɔ “avɔyd ɛnitin we . . . bad” we go damej wi bɔdi. (Ɛkli. 11:10, NWT) Di Baybul kɔndɛm bigyay ɛn fɔ drink pasmak. (Prɔv. 23:20) Jiova de ɛkspɛkt wi fɔ ebul kɔntrol wisɛf we wi de disayd wetin wi fɔ it ɛn drink ɛn nɔ du am pasmak.—1 Kɔr. 6:12; 9:25.
7. Aw di advays we de na Prɔvabs 2:11 de ɛp wi fɔ disayd fɔ du di rayt tin bɔt wi wɛlbɔdi?
7 Wi go ebul fɔ disayd fɔ du tin dɛn we de sho se wi rili gladi fɔ di layf we Gɔd gi wi bay we wi de tek tɛm tink gud wan. (Sam 119:99, 100; rid Prɔvabs 2:11.) Fɔ ɛgzampul, wi go ebul tek tɛm tink bɔt wetin wi de it. If wi lɛk wan patikyula it bɔt wi no se i go mek wi sik we wi it am, kɔmɔn sɛns go muv wi fɔ mek wi avɔyd fɔ it am. Wi de sho bak se wi gɛt sɛns we wi tray fɔ gɛt gud slip, ɛksasayz ɔltɛm, ɛn kɔntinyu fɔ de kia fɔ wi bɔdi ɛn wi os.
TRAY FƆ AVƆYD AKSIDƐNT
8. Wetin di Baybul ɛp wi fɔ no bɔt aw Jiova de tink bɔt wi sef wan?
8 Di Lɔ we Jiova bin gi di Izrɛlayt dɛn bin de ɛp dɛn fɔ avɔyd fɔ du ɛnitin we go mek siriɔs aksidɛnt apin na dɛn os ɛn we dɛn de wok. (Ɛks. 21:28, 29; ) If pɔsin mistek kil in kɔmpin, i go bi siriɔs prɔblɛm fɔ da pɔsin de. ( Dit. 22:8Dit. 19:4, 5) Di Lɔ bin tɔk bak se dɛn fɔ pɔnish ivin di wan dɛn we mistek du bad tin to pikin we de insay in mama in bɛlɛ. (Ɛks. 21:22, 23) Di Baybul mek wi no klia wan se Jiova want wi fɔ tray fɔ avɔyd ɛnitin we go mek aksidɛnt apin.
9. Wetin na di tin dɛn we wi go du fɔ avɔyd aksidɛnt? (Luk di pikchɔ dɛn.)
9 Wi de sho se wi gladi fɔ di layf we Gɔd gi wi bay we wi de tray fɔ du tin sef wan na os ɛn na wokples. Fɔ ɛgzampul, if wi nid fɔ trowe tin dɛn we shap, kɛmikal we gɛt pɔyzin, ɔ mɛrɛsin, wi de du am di we we i nɔ go ambɔg ɔda pipul dɛn. Wi de mek shɔ bak se wi put dɛn na say we pikin dɛn nɔ go ebul si dɛn. Wi de tek tɛm we wi de layt faya, bwɛl wata, ɛn yuz tul dɛn. Ɛn wi de tek tɛm mek wi nɔ kɔmɔt nia di say we wi de du dɛn tin dɛn de. Wi nɔ de drayv wi motoka if wi tek mɛrɛsin we go mek i nɔ sef fɔ drayv, if wi dɔn drink rɔm ɛn wi nɔ ebul fɔ drayv sef wan, ɔ if wi rili taya ɛn wi nɔ ebul fɔ drayv sef wan. Wi nɔ de ol bak wi mobayl fon na wi an we wi de drayv.
WE DIZASTA APIN
10. Wetin wi go du bifo dizasta apin ɛn we i de apin?
10 Sɔntɛnde, wi nɔ kin ebul fɔ avɔyd bad tin dɛn we go put wi layf pan denja. Bad tin dɛn lɛk nachɔral dizasta, sik dɛn we de prɛd, ɛn fɛt-fɛt. Bɔt, we dɛn kayn tin dɛn ya apin, wi go ebul du wi bɛst fɔ de sef wan ɛn sev wi layf we wi obe wetin di gɔvmɛnt tɛl wi, lɛk fɔ kɔmɔt na di eria ɛn fɔ du ɔda tin dɛn. (Rom. 13:1, 5-7) I pɔsibul fɔ mek wi rɛdi fɔ sɔm imajɛnsi dɛn we go apin, so wi fɔ lisin to wetin di gɔvmɛnt de tɛl wi fɔ ɛp wi fɔ rɛdi fɔ we dizasta go apin. Fɔ ɛgzampul, i go fayn fɔ lɛ wi mek shɔ se wi gɛt sɔm wata ɔ it we nɔ de pwɛl, ɛn fɛst-ed bɔks.
11. We sik we de prɛd de na di say we wi de, wetin wi fɔ rɛdi fɔ du?
11 Wetin wi fɔ du if sik we izi fɔ prɛd de na di say we wi de? Wi fɔ obe wetin di gɔvmɛnt de tɛl wi fɔ du, lɛk fɔ de was wi an dɛn, fɔ avɔyd fɔ de go nia pipul dɛn, fɔ wɛr maks, ɛn fɔ de ɔnda kwarantin. We wi du dɛn tin dɛn ya, wi de sho se wi valyu di gift we Gɔd gi wi we na layf.
12. Aw di prinsipul we de na Prɔvabs 14:15 de ɛp wi fɔ disayd us infɔmeshɔn wi fɔ biliv we dizasta de apin?
12 Di tɛm we prɔblɛm kin de, wi kin yɛri sɔm tin dɛn frɔm wi padi dɛn, neba dɛn, ɛn ivin na nyuz we nɔto tru. Bifo wi biliv “ɛnitin” we dɛn tɔk, i go fayn fɔ mek wi lisin to di gɔvmɛnt ɔ dɔktɔ we go tɛl wi di kɔrɛkt tin. (Rid Prɔvabs 14:15.) Di Gɔvnin Bɔdi ɛn di branch ɔfis dɛn kin du dɛn bɛst fɔ gɛt infɔmeshɔn we kɔrɛkt bifo dɛn tɛl wi wetin fɔ du bɔt wi mitin ɛn di prichin wok. (Ibru. 13:17) We wi du wetin dɛn tɛl wi, wi de protɛkt wisɛf ɛn ɔda pipul dɛn frɔm prɔblɛm. Wi kin ɛp bak fɔ mek ɔda pipul dɛn tink gud tin bɔt Jiova Witnɛs dɛn.—1 Pit. 2:12.
AVƆYD BLƆD
13. Aw wi go sho se wi valyu di layf we Gɔd gi wi we i kam to blɔd biznɛs?
13 Bɔku pipul dɛn no se Jiova Witnɛs dɛn biliv se blɔd na sɔntin we oli. Wi de obe Jiova in lɔ bɔt blɔd bay we wi nɔ de gri fɔ tek blɔd, ivin if wi gɛt wɛlbɔdi prɔblɛm we dɛn go nid fɔ atɛnd to wi kwik kwik wan. (Akt 15:28, 29) Bɔt, dat nɔ min se wi want fɔ day. Wi valyu di layf we Gɔd gi wi. Wi de go to dɔktɔ dɛn we sabi dɛn wok we rili want fɔ gi wi gud tritmɛnt we nɔ gɛt natin fɔ du wit blɔd.
14. Aw wi go ridyus di chans fɔ lɛ dɛn gi wi siriɔs mɛdikal tritmɛnt?
14 If wi tek tɛm kia fɔ wi wɛlbɔdi bay we wi du di tin dɛn we wi dɔn tɔk bɔt na dis atikul, sɔntɛm dɛn nɔ go nid fɔ du pan wi ɔpreshɔn ɔ ɔda siriɔs mɛdikal tritmɛnt. Ɛn if wi kɔntinyu fɔ du tin dɛn we go mek wi gɛt wɛlbɔdi, i go izi fɔ mek wi wɛl if dɛn du ɔpreshɔn pan wi. Wi go ebul ridyus di chans fɔ lɛ dɛn nɔ rɔsh fɔ du ɔpreshɔn pan wi di tɛm we wi nɔ de ɛkspɛkt bay we wi kɔntinyu fɔ mek wi os ɛn wokples bi sef ples, ɛn bay we wi tek tɛm fala di trafik lɔ dɛn.
15. (a) Wetin mek i impɔtant fɔ lɛ wi gɛt blɔd kad we wi dɔn fil dis biɛn tɛm? (Luk bak di pikchɔ.) (b) Akɔdin to di vidio, aw wi go mek ɔda pipul dɛn no wetin wi dɔn disayd we i kam to fɔ tek blɔd?
15 Bikɔs wi gladi fɔ di layf we Gɔd gi wi, wi go fil di blɔd kad ɛn mek i de wit wi ɔltɛm. b Na dis blɔd kad wi de yuz fɔ sho wetin wi want we i kam to fɔ gi blɔd ɛn sɔm tritmɛnt dɛn. Na dis biɛn tɛm yu fil di blɔd kad? If yu nid fɔ fil am ɔ ɔpdet am, nɔ westɛm. We wi rayt klia wan wetin wi want, dat go ɛp wi fɔ avɔyd fɔ dile we i kam to us tritmɛnt dɛn fɔ gi wi. Wi go ɛp bak di dɔktɔ fɔ mek i nɔ gi wi tritmɛnt ɔ mɛrɛsin we go ambɔg wi. c
16. Wetin wi go du if wi nɔ shɔ bɔt aw fɔ fil di blɔd kad?
16 Ilɛk aw wi yɔŋ ɔ gɛt wɛlbɔdi, wi ɔl kin gɛt aksidɛnt ɔ sik. (Ɛkli. 9:11, NWT) So, i go rili mek sɛns fɔ lɛ wi fil di blɔd kad. If yu nɔ shɔ bɔt aw fɔ fil dis dɔkyumɛnt, na fɔ tɔk to yu ɛlda dɛn fɔ ɛp yu bikɔs dɛn no aw fɔ fil di dɔkyumɛnt. Bɔt dɛn nɔ go disayd fɔ yu us tritmɛnt fɔ tek. Na yu gɛt di wok fɔ disayd dat. (Gal. 6:4, 5) Bɔt, dɛn go ɛp yu fɔ ɔndastand wetin yu kin disayd fɔ du ɛn ɛp yu fɔ rayt wetin yu want.
NƆ PIN
17. Aw wi go sho se wi nɔ de pin we i kam to wɛlbɔdi biznɛs?
17 Bɔku pan di tin dɛn we wi de disayd bɔt wi wɛlbɔdi ɛn us tritmɛnt dɛn wi fɔ tek gɛt fɔ du wit wi kɔnshɛns we di Baybul dɔn tren. (Akt 24:16; 1 Tim. 3:9) We wi de disayd ɛn tɔk wit ɔda pipul dɛn, i go fayn fɔ lɛ wi aplay di prinsipul we de na Filipians 4:5, we se: “Lɛ ɔlman no se una nɔ de pin pan sɔntin.” We wi nɔ de pin pan sɔntin, wi nɔ go wɔri ɔltɛm bɔt wi wɛlbɔdi, ɛn wi nɔ go tray fɔ mek ɔda pipul dɛn tink di sem we lɛk wi we i kam to wɛlbɔdi biznɛs. Wi lɛk ɛn rɛspɛkt wi brɔda ɛn sista dɛn, ivin if wetin dɛn de disayd difrɛn frɔm wetin wi de disayd.—Rom. 14:10-12.
18. Aw wi go sho tɛnki fɔ di layf we Gɔd gi wi?
18 Wi de sho tɛnki to Jiova, di Wan we gi wi layf, bay we wi de protɛkt wi layf ɛn gi am wi bɛst. (Rɛv. 4:11) Rayt naw, wi gɛt fɔ bia siknɛs ɛn dizasta dɛn we de mit wi. Bɔt dis nɔto di layf we di Wan we mek wi want wi fɔ liv. I nɔ go te igen, i go gi wi layf we go de sote go, ɛn wi nɔ go fil pen ɛn day igen. (Rɛv. 21:4) Fɔ rayt naw, wi gladi fɔ de alayv ɛn fɔ sav wi Papa we de na ɛvin, Jiova!
SIŊ 140 Wi Go Gɛt Layf Te Go
a Dis atikul go ɛp wi fɔ valyu di gift we Gɔd dɔn gi wi, we na layf, mɔ ɛn mɔ. Wi go si us patikyula tin dɛn wi nid fɔ du fɔ mek wi gɛt wɛlbɔdi ɛn fɔ de sef wan we dizasta apin ɛn aw wi go avɔyd tin dɛn we go mek wi gɛt aksidɛnt. Wi go tɔk bak bɔt wetin wi fɔ du di tɛm we wi go gɛt wɛlbɔdi prɔblɛm we dɛn go nid fɔ atɛnd to wi kwik kwik wan.
b Dɛn de kɔl dis dɔkyumɛnt bak DPA.
c Luk na jw.org di vidio we gɛt di taytul, Aw Wi Go Disayd bɔt Tritmɛnt dɛn we Gɛt fɔ Du Wit Blɔd.
d SMƆL TIN BƆT DI PIKCHƆ: Wan yɔŋ brɔda de fil in blɔd kad ɛn mek shɔ se i de wit am ɔltɛm.