STƆDI ATIKUL 8
SIŊ 130 Lɛ Wi De Fɔgiv
Aw Yu Go Falamakata di We Aw Jiova De Fɔgiv?
“Jɔs lɛk aw Jiova dɔn fɔgiv una fɔ fri, na di sem tin unasɛf fɔ du.”—KOL. 3:13.
MEN PƆYNT
Dis atikul go tɔk bɔt tin dɛn we wi fɔ du we go ɛp wi fɔ fɔgiv pɔsin we dɔn ɔfɛn wi.
1-2. (a) Ustɛm i kin at mɔ fɔ fɔgiv pɔsin? (b) Aw Dɛnis bin sho se i de fɔgiv?
I KIN at fɔ mek yu fɔgiv ɔda pipul dɛn? I kin at fɔ mek bɔku pan wi fɔgiv ɔda pipul dɛn mɔ if dɛn tɔk ɔ du sɔntin we mek wi rili fil bad. Bɔt wi go ebul fɔ lɛf fɔ fil bad ɛn fɔgiv. Fɔ ɛgzampul, mek wi tɔk bɔt wan sista we nem Dɛnis a in ɛkspiriɛns, we bin rili sho se i de fɔgiv. Insay 2017, Dɛnis ɛn in famili bin go waka na Jiova Witnɛs dɛn Wɔl Edkwata we dɛn bin jɔs opin. We dɛn bin de go bak na os, wan ɔda drayva lɔs kɔntrol ɛn bang dɛn motoka. We di aksidɛnt apin, Dɛnis nɔ bin no wetin bin de apin arawnd am. We i wek, dɛn tɛl am se in pikin dɛn damej bad bad wan ɛn in man Brayan dɔn day. We Dɛnis de tink bɔt wetin apin, i se: “Mi at bin pwɛl bad bad wan ɛn a bin kɔnfyuz.” Leta i kam fɔ no se di drayva nɔ bin drɔnk, ɔ tek drɔgs ɛn i bin de pe atɛnshɔn. So i pre to Jiova fɔ mek i ɛp am fɔ gɛt kolat.
2 Dɛn bin arɛst di drayva ɛn chaj am go kɔt fɔ we i mistek kil Dɛnis in man. If di kɔt se i gilti, dɛn go put am na prizin. Bɔt di kɔt bin mek Dɛnis no se na wetin i go tɔk go mek dɛn put di man na prizin ɔ fri am. Dɛnis bin tɔk se, “We dɛn tɛl mi fɔ tɔk bak bɔt di wɔs tɛm na mi layf, i bin tan lɛk se pɔsin opin mi wund we dɛn bin dɔn stich ɛn tɔn wan galɔn sɔl de.” Sɔm wik afta dat, Dɛnis bin sidɔm na kɔt ɛn i bin rɛdi fɔ tɔk bɔt wetin apin bifo di man we dɔn mek in famili sɔfa pasmak. Wetin i bin tɔk? Dɛnis bin tɛl di jɔj fɔ sɔri fɔ di man. b We i dɔn fɔ tɔk, di jɔj bigin kray. I tɔk se: “Pan ɔl we a dɔn wok as jɔj fɔ 25 ia, a nɔ wande yɛri pɔsin tɔk dis kayn tin na mi kɔt. A nɔ ɛva yɛri di famili we dɛn du bad beg fɔ mek a sɔri fɔ di pɔsin we du dɛn bad. A nɔ ɛva yɛri pɔsin tɔk di kayn we, we de sho se i gɛt lɔv ɛn i de fɔgiv.”
3. Wetin bin ɛp Dɛnis fɔ fɔgiv?
3 Wetin bin ɛp Dɛnis fɔ bi pɔsin we de fɔgiv? I bin tink gud gud wan bɔt di we aw Jiova de fɔgiv. (Mayk. 7:18) We wi gladi fɔ di we aw Jiova de fɔgiv wi, dat go mek wi rɛdi fɔ fɔgiv ɔda pipul dɛn.
4. Wetin Jiova want wi fɔ du? (Ɛfishians 4:32)
4 Jiova want wi fɔ fɔgiv ɔda pipul dɛn fɔ fri jɔs lɛk aw i dɔn fɔgiv wi fɔ fri. (Rid Ɛfishians 4:32.) I de ɛkspɛkt wi fɔ rɛdi fɔ fɔgiv di wan dɛn we du wi bad. (Sam 86:5; Lyuk 17:4) Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt tri tin dɛn we go ɛp wi fɔ bi pipul dɛn we rɛdi fɔ fɔgiv ɔltɛm.
TRAY FƆ ƆNDASTAND DI WE AW YU DE FIL
5. Akɔdin to Prɔvabs 12:18, aw wi kin fil we pɔsin ɔfɛn wi?
5 Sɔntɛm wi go rili fil bad bikɔs ɔf wetin pɔsin tɔk ɔ du to wi, mɔ if di pɔsin na wi tayt padi ɔ fambul. (Sam 55:12-14) Sɔntɛnde, wi kin kɔmpia di kayn pwɛlat we wi kin gɛt to di pen we wi kin fil we pɔsin chuk wi. (Rid Prɔvabs 12:18.) Sɔntɛm wi go tray fɔ sɔprɛs ɔ nɔ pe atɛnshɔn to di we aw wi de fil. Bɔt we wi du dat, i go tan lɛk we pɔsin chuk wi ɛn lɛf di nɛf insay di wund. Semweso, wi nɔ fɔ ɛkspɛkt se wi go lɛf fɔ fil bad if wi nɔ tray fɔ ɔndastand di we aw wi de fil.
6. Wetin wi kin du we pɔsin ɔfɛn wi?
6 We pɔsin ɔfɛn wi, sɔntɛm di fɔs tin we wi go du na fɔ vɛks. Di Baybul gri se wi kin vɛks. Bɔt i wɔn wi se wi nɔ fɔ kɔntinyu fɔ vɛks. (Sam 4:4; Ɛfi. 4:26) Wetin mek? Na bikɔs bɔku tɛm di we aw wi de fil kin mek wi du sɔntin. Ɛn bɔku tɛm na bad tin wi kin du we wi vɛks. (Jems 1:20) Mɛmba se na nɔmal tin fɔ vɛks we pɔsin ɔfɛn wi, bɔt na wi go disayd if wi go kɔntinyu fɔ vɛks.
Na nɔmal tin fɔ vɛks we pɔsin ɔfɛn wi, bɔt na wi go disayd if wi go kɔntinyu fɔ vɛks
7. Us difrɛn we dɛn wi kin fil we pɔsin du wi bad?
7 We pɔsin trit wi bad, sɔntɛm wi go fil difrɛn we dɛn. Fɔ ɛgzampul, wan sista we nem An tɔk se: “We a bin smɔl, mi papa bin lɛf mi mama ɛn mared di uman we bin de kia fɔ mi. A bin fil se nɔbɔdi nɔ bisin bɔt mi. We dɛn bɔn pikin dɛn, a bin fil se di pikin dɛn dɔn tek mi ples. Te a big, a bin de fil se nɔbɔdi nɔ lɛk mi.” Wan sista we nem Jɔjɛt tɔk bɔt aw i bin fil we in man nɔ bin fetful to am. I se: “Wi dɔn bi padi frɔm we wi smɔl. Na mi ɛn in bin de payɔnia togɛda! Mi at bin rili pwɛl.” As tɛm de go, dɛn bin dayvɔs. Ɛn wan sista we nem Naomi tɔk se: “A nɔ bin ɛva fil se mi man go du sɔntin we go mek mi at pwɛl. So we i tɛl mi se i bin dɔn de wach rud rud pikchɔ ɔ fim dɛn ɛn ayd am pan mi, a bin fil lɛk se i ful mi ɛn kɔmɔt biɛn mi.”
8. (a) Wetin na sɔm rizin dɛn we mek wi fɔ fɔgiv ɔda pipul dɛn? (b) Us bɛnifit dɛn wi de gɛt we wi fɔgiv? (Luk di bɔks we gɛt di taytul “ Wetin Wi Go Du if Pɔsin Bin Dɔn Du Wi Sɔntin we Mek Wi Rili Strɛs?”)
8 Wi nɔ ebul kɔntrol wetin ɔda pipul dɛn go se ɔ du to wi, bɔt wi ebul kɔntrol wetin wi go du. Ɛn bɔku tɛm di bɛst tin we wi go du na fɔ fɔgiv. Wetin mek? Na bikɔs wi lɛk Jiova ɛn i want mek wi de fɔgiv. If wi kɔntinyu fɔ vɛks ɛn nɔ fɔgiv, wi go mɔs du sɔntin we nɔ mek sɛns ɛn sɔntɛm ambɔg wisɛf. (Prɔv. 14:17, 29, 30) Lɛ wi tɔk bɔt wan sista we nem Kristin in ɛgzampul. I tɔk se: “We a kin vɛks, a nɔ kin smayl bɔku. A kin it tin dɛn we nɔ fayn fɔ mi bɔdi. A nɔ kin slip bɛtɛ ɛn i nɔ kin izi fɔ mek a kɔntrol aw a de fil, ɛn dat kin ambɔg mi mared-os ɛn mi padi biznɛs wit ɔda pipul dɛn.”
9. Wetin mek wi nɔ fɔ kip grɔj?
9 Ivin if di pɔsin we du wi bad nɔ ɛva se sɔri fɔ di tin we i du, wi kin du sɔntin fɔ mek wi nɔ fil bad tumɔs bɔt wetin i du. Aw? Jɔjɛt we wi bin dɔn tɔk bɔt tɔk se: “I bin tek sɔm tɛm, bɔt a bin lɛf fɔ vɛks ɛn nɔ kip grɔj fɔ di man we a bin mared to. Dis bin mek a rili gɛt kolat.” We wi nɔ de kip grɔj, dat go mek wi nɔ alaw di vɛks we wi vɛks fɔ afɛkt di we aw wi de trit ɔda pipul dɛn. Wi kin du gud tin fɔ wisɛf bak, dat na, wi kin stɔp fɔ tink bɔt wetin bin apin ɛn bigin ɛnjɔy wi layf bak. (Prɔv. 11:17) Bɔt wetin yu go du if yu stil nɔ rɛdi fɔ fɔgiv?
WETIN GO ƐP YU FƆ LƐF FƆ VƐKS Ɔ FIL BAD?
10. Wetin mek wi nid fɔ alaw tɛm fɔ pas fɔ mek wi lɛf fɔ vɛks ɔ fil bad bikɔs ɔf wetin pɔsin du wi? (Luk bak di pikchɔ dɛn.)
10 Wetin go ɛp yu fɔ lɛf fɔ vɛks ɔ fil bad bikɔs ɔf wetin pɔsin du yu? Wan tin we yu kin du na fɔ alaw tɛm fɔ pas. Afta dɛn dɔn trit pɔsin we wund bad bad wan, i go nid tɛm fɔ mek di wund wɛl. Semweso, i kin tek tɛm bifo wi rɛdi fɔ fɔgiv pɔsin wit ɔl wi at.—Ɛkli. 3:3; 1 Pit. 1:22.
11. Aw prea go ɛp yu fɔ de fɔgiv?
11 Pre to Jiova fɔ mek i ɛp yu fɔ de fɔgiv. c An we wi bin dɔn tɔk bɔt ɛksplen aw prea bin ɛp am. I tɔk se: “A bin pre to Jiova fɔ mek i fɔgiv wi ɔl na di famili fɔ di tin dɛn we wi go dɔn se ɔ du we nɔ rayt. Dɔn a bin rayt lɛta to mi papa ɛn in nyu wɛf ɛn tɛl dɛn se a dɔn fɔgiv dɛn.” An tɔk se i nɔ bin izi fɔ du dat. Bɔt i se: “A op se di tray we a de tray fɔ falamakata di we aw Jiova de fɔgiv go mek mi papa ɛn in wɛf want fɔ lan mɔ bɔt Jiova.”
12. Wetin mek wi fɔ abop pan Jiova ɛn nɔ abop pan di we aw wi de fil? (Prɔvabs 3:5, 6)
12 Abop pan Jiova, nɔ abop pan di we aw yu de fil. (Rid Prɔvabs 3:5, 6.) Jiova no wetin fayn fɔ wi ɔltɛm. (Ayz. 55:8, 9) Ɛn i nɔ go ɛva tɛl wi fɔ du sɔntin we go mek bad tin apin to wi. So we i de ɛnkɔrej wi fɔ de fɔgiv, wi fɔ gɛt kɔnfidɛns se wi go bɛnifit we wi du dat. (Sam 40:4; Ayz. 48:17, 18) Bɔt if wi abop pan di we aw wi de fil, sɔntɛm wi nɔ go ɛva ebul fɔ fɔgiv. (Prɔv. 14:12; Jɛr. 17:9) Naomi, we wi bin dɔn tɔk bɔt tɔk se: “Fɔs, a bin fil se a gɛt rayt nɔ fɔ fɔgiv mi man bikɔs i bin de wach rud rud pikchɔ ɔ fim dɛn. A bin de fred se i go du sɔntin bak we go mek a fil bad ɔ i go fɔgɛt di kayn pwɛlat we i mek a gɛt. Ɛn a bin tɛl misɛf se Jiova ɔndastand di we aw a de fil. Bɔt a kam fɔ no se jɔs bikɔs Jiova ɔndastand di we aw a de fil nɔ min se i gri wit di we aw a de fil. I no aw a de fil ɛn i no se i go tek tɛm fɔ mek a lɛf fɔ fil da we de, bɔt i want bak mek a fɔgiv.” d
CHENJ DI WE AW YU DE FIL BƆT DI PƆSIN
13. Akɔdin to Romans 12:18-21, wetin wi nid fɔ du?
13 We wi fɔgiv pɔsin we dɔn se ɔ du sɔntin we mek wi rili fil bad, wi nɔ fɔ jɔs disayd nɔ fɔ tɔk bɔt wetin dɔn apin. If di pɔsin we mek wi fil bad na wi kɔmpin Kristian, di tin we wi fɔ pe atɛnshɔn to na fɔ mek pis. (Mat. 5:23, 24) Bifo wi vɛks, wi go disayd fɔ sho sɔri-at, ɛn bifo wi kip grɔj, wi go disayd fɔ fɔgiv. (Rid Romans 12:18-21; 1 Pit. 3:9) Wetin go ɛp wi fɔ du dat?
14. Wetin wi fɔ tray tranga wan fɔ du? Wetin mek?
14 Wi fɔ tray tranga wan fɔ si di pɔsin we ɔfɛn wi di we aw Jiova de si am. Jiova de disayd fɔ luk fɔ di fayn kwaliti dɛn we pipul dɛn gɛt. (2 Kro. 16:9; Sam 130:3) If wi de luk fɔ di fayn kwaliti dɛn we pipul dɛn gɛt, na dat wi go si, bɔt if wi de luk fɔ di bad abit dɛn we dɛn gɛt, na dat wi go si. We wi luk fɔ di fayn kwaliti dɛn we pipul dɛn gɛt, dat go mek i izi fɔ lɛ wi fɔgiv dɛn. Fɔ ɛgzampul, wan brɔda we nem Jarɔd tɔk se, “I kin izi fɔ mek a fɔgiv mi kɔmpin Kristian we a kɔmpia di bad tin we i du mi to di bɔku bɔku tin dɛn we a lɛk bɔt am.”
15. We yu dɔn fɔgiv pɔsin, wetin mek i fayn fɔ tɛl am?
15 Wan ɔda impɔtant tin we fayn fɔ du na fɔ tɛl di pɔsin se yu dɔn fɔgiv am. Wetin mek? Notis wetin Naomi we wi bin dɔn tɔk bɔt bin se. I tɔk se: “Mi man bin aks mi se, ‘Yu dɔn fɔgiv mi?’ We a opin mi mɔt fɔ tɔk se, ‘A dɔn fɔgiv yu,’ a bin chok. A bin kam fɔ no se a nɔ bin dɔn fɔgiv am yet wit ɔl mi at. As tɛm de go, a bin ebul fɔ tɛl am dɛn pawaful wɔd dɛn ya, ‘A dɔn fɔgiv yu.’ We a fɔgiv mi man, in yay bin ful-ɔp wit kray-wata. A bin sɔprayz we a si aw i bin gladi ɛn di kayn kolat we misɛf bin gɛt. Frɔm da tɛm de, a dɔn lan fɔ biliv am ɛn wi dɔn bi bɛst padi dɛn bak.”
16. Wetin wi dɔn lan bɔt fɔgivnɛs?
16 Jiova want lɛ wi de fɔgiv. (Kol. 3:13) Bɔt pan ɔl dat, i nɔ kin izi fɔ lɛ wi fɔgiv ɔda pipul dɛn. Bɔt wi go ebul fɔ fɔgiv if wi tray fɔ ɔndastand di we aw wi de fil ɛn du tin dɛn we go mek wi lɛf fɔ vɛks. We wi du dat, wi go bigin fɔ chenj di we aw wi de fil bɔt di pɔsin.—Luk di bɔks we gɛt di taytul “ Tri Tin dɛn we Go Ɛp Yu fɔ Fɔgiv.”
PE ATƐNSHƆN TO DI BƐNIFIT DƐN WE YU GO GƐT WE YU DE FƆGIV
17. Wetin mek wi fɔ fɔgiv ɔda pipul dɛn?
17 Wi gɛt bɔku rizin dɛn we mek wi fɔ de fɔgiv. Lɛ wi tɔk bɔt sɔm pan dɛn. Fɔs, wi de falamakata wi Papa Jiova we gɛt sɔri-at ɛn wi de mek i gladi. (Lyuk 6:36) Sɛkɔn, wi de sho se wi rili gladi fɔ di fɔgiv we Jiova de fɔgiv wi. (Mat. 6:12) Ɛn tɔd, wi go gɛt wɛlbɔdi ɛn wi padi biznɛs wit ɔda pipul dɛn go tayt.
18-19. Wetin sɔntɛm go apin we wi fɔgiv?
18 We wi fɔgiv ɔda pipul dɛn, wi go gɛt blɛsin dɛn we wi nɔ de ɛkspɛkt. Fɔ ɛgzampul, notis wetin bin apin to Dɛnis we wi bin dɔn tɔk bɔt. Pan ɔl we Dɛnis nɔ bin no da tɛm de, di man we bang dɛn bin plan fɔ kil insɛf afta di kɔt kes. Bɔt di fɔgiv we Dɛnis bin fɔgiv am bin rili tɔch in at ɛn dat bin mek i bigin fɔ stɔdi di Baybul wit Jiova Witnɛs dɛn.
19 Sɔntɛm wi go fil se fɔ fɔgiv pɔsin na wan pan di tin dɛn we rili at fɔ du, bɔt i kin bi bak wan pan di tin dɛn we kin rili bɛnifit wi. (Mat. 5:7) So lɛ wi ɔl du wetin wi ebul fɔ falamakata di we aw Jiova de fɔgiv.
SIŊ 125 Di Wan dɛn we Gɛt Sɔri-At Go Gladi!
a Dɛn dɔn chenj sɔm nem dɛn insay dis atikul.
b If da kayn tin de apin, ɔl Kristian dɛn nid fɔ disayd fɔ dɛnsɛf wetin dɛn go du.
c Luk di vidio dɛn fɔ di orijinal siŋ dɛn we gɛt di taytul “Fɔgiv Wisɛf,” “Ɛp Mi Mek A Fɔgiv,” ɛn “Bi Padi dɛn Bak” na jw.org
d Pan ɔl we fɔ wach rud rud pikchɔ ɔ fim dɛn na sin ɛn i kin mek di ɔda pɔsin fil bad, di Baybul nɔ tɔk se dat fɔ mek maredman ɛn in wɛf dayvɔs.