1. Uskayn famili Jems kɔmɔt?

JEMS, we na Jizɔs in brɔda, mɛn na famili we bin rili lɛk Gɔd biznɛs. In mama ɛn papa, we na Meri ɛn Josɛf, bin rili lɛk Jiova ɛn dɛn bin de du dɛn bɛst fɔ sav Am. Jems bin gɛt wan ɔda blɛsin. In big brɔda bin kam fɔ bi di Mɛsaya. Na big big ɔnɔ Jems bin gɛt fɔ de na da famili de!

2. Us rizin dɛn Jems bin gɛt fɔ luk ɔp to in big brɔda?

² Jems bin gɛt bɔku rizin fɔ luk ɔp to in big brɔda. (Mat. 13:​55) Fɔ ɛgzampul, we Jizɔs bin ol 12 ia, i bin so sabi di Skripchɔ dɛn dat di ticha dɛn na Jerusɛlɛm bin de rili kɔle am. (Lyuk 2:​46, 47) Sɔntɛm Jems bin du kapɛnta wok wit Jizɔs. If na so i bi, i go dɔn sabi in brɔda gud gud wan. Bɔku tɛm, Netan Nɔ bin de se: “Yu de no bɔku tin bɔt pɔsin we yu wok wit am.” * Jems go dɔn si aw “Jizɔs kɔntinyu fɔ gro ɛn gɛt sɛns mɔ ɛn mɔ; Gɔd bin lɛk am ɛn mɔtalman bin lɛk am.” (Lyuk 2:​52) Bikɔs ɔf dis, wi go tink se Jems go dɔn bi wan pan Jizɔs in fɔs disaypul dɛn. Bɔt nɔto dat bin apin.

3. Wetin Jems bin du we Jizɔs bigin in prichin wok?

³ Jems nɔ bin bi Jizɔs in disaypul di tɛm we Jizɔs bin de prich na di wɔl. (Jɔn 7:​3-5) Infakt, Jems go dɔn bi wan pan di fambul dɛn we bin tink se Jizɔs in “ed nɔ de.” (Mak 3:​21) Ɛn natin nɔ de we sho se Jems bin de wit dɛn mama, Meri, di tɛm we Jizɔs bin de day na di tik we i sɔfa pan.—Jɔn 19:​25-27.

4. Us lɛsin dɛn wi go lan?

 ⁴ Leta, Jems bin kam fɔ biliv pan Jizɔs, ɛn i bin bi wan pan di ɛlda dɛn we dɛn bin rɛspɛkt na di Kristian kɔngrigeshɔn. Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt tu lɛsin dɛn we wi kin lan frɔm Jems: (1) wetin mek wi fɔ kɔntinyu fɔ bi pɔsin we ɔmbul ɛn (2) aw wi kin bi gud ticha dɛn?

5. Wetin Jems bin du we Jizɔs apia to am afta Jizɔs gɛt layf bak?

⁵ Ustɛm Jems bi Jizɔs in disaypul? Afta Jizɔs bin gɛt layf bak, “i apia to Jems, ɛn i apia to ɔl di apɔsul dɛn.” (1 Kɔr. 15:​7) Na afta Jizɔs apia to am nain i kam fɔ bi in disaypul. I bin de wit di apɔsul dɛn na wan rum na Jerusɛlɛm we dɛn bin de wet fɔ di oli spirit we Jizɔs bin prɔmis dɛn. (Akt 1:​13, 14) Leta, Jems bin kam fɔ bi wan pan di gɔvnin bɔdi mɛmba dɛn insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm. (Akt 15:​6, 13-22; Gal. 2:​9) Ɛn bifo di ia 62, di oli spirit bin mek i rayt wan lɛta to di anɔyntɛd Kristian dɛn. Da lɛta de, de bɛnifit wisɛf tide, ilɛksɛf wi op na fɔ liv sote go na ɛvin ɔ na dis wɔl. (Jems 1:​1) Wan Ju istorian we nem Josifɔs bin rayt se di Ju Ay Prist Ananayas, we na Anas in bɔypikin, bin gi di ɔda fɔ lɛ dɛn kil Jems. Jems bin fetful to Jiova sote i dɔn in wok na dis wɔl.

6. Aw Jems bin difrɛn frɔm di bigman dɛn pan Gɔd biznɛs insay in tɛm?

⁶ Jems bin ɔmbul. Wetin mek wi se so? Tink bɔt di difrɛns bitwin di we aw Jems bin biev afta Jizɔs bin apia to am ɛn di we aw bɔku pan di bigman dɛn pan Gɔd biznɛs bin biev. We Jems si klia wan se Jizɔs na Gɔd in Pikin, i ɔmbul insɛf ɛn biliv. Bɔt di edman dɛn fɔ di prist dɛn na Jerusɛlɛm nɔ bin du dat. Fɔ ɛgzampul, dɛn nɔ bin ebul fɔ dinay se Jizɔs bin gi Lazarɔs layf bak. Bɔt dɛn nɔ bin gri se Jizɔs na di wan we Jiova sɛn. Bifo dat, dɛn bin tray fɔ kil Jizɔs ɛn Lazarɔs. (Jɔn 11:​53; 12:​9-11) Leta, we Jizɔs insɛf bin gɛt layf bak, dɛn bin tray fɔ ayd di tru frɔm di pipul dɛn. (Mat. 28:​11-15) Bikɔs di bigman dɛn pan Gɔd biznɛs bin prawd, dɛn nɔ bin gri fɔ biliv se Jizɔs na di Mɛsaya.

7. Wetin mek wi nɔ fɔ bi pɔsin we prawd?

 ⁷ Di lɛsin: Nɔ bi pɔsin we prawd ɛn gri mek Jiova tich yu. Jɔs lɛk aw at prɔblɛm kin mek i nɔ izi fɔ mek pɔsin in at wok fayn, na so di prawd we pɔsin prawd kin mek i nɔ izi fɔ obe Jiova. Di Faresi dɛn bin so prawd dat dɛn nɔ bin gri fɔ biliv di klia pruf fɔ se Jizɔs bin gɛt Gɔd in spirit ɛn in na Gɔd in Pikin. (Jɔn 12:​37-40) Di prawd we dɛn bin prawd bin rili bad bikɔs dat go mek dɛn nɔ go gɛt layf we go de sote go. (Mat. 23:​13, 33) I rili impɔtant fɔ lɛ wi kɔntinyu fɔ alaw Gɔd in Wɔd ɛn in spirit fɔ chenj di we aw wi de biev ɛn afɛkt di we aw wi de tink ɛn di tin dɛn we wi de disayd fɔ du. (Jems 3:​17) Bikɔs Jems bin ɔmbul, i bin gri fɔ mek Jiova tich am. Ɛn, as wi go si, na bikɔs i bin ɔmbul na dat mek i bin bi gud ticha.

8. Wetin go ɛp wi fɔ bi gud ticha dɛn?

⁸ Jems nɔ bin lan bɔku buk. I go bi se di bigman dɛn pan Gɔd biznɛs insay in tɛm bin de si am di sem we aw dɛn bin de si apɔsul Pita ɛn Jɔn fɔ se “dɛn nɔ lan buk ɛn na ɔdinari man dɛn.” (Akt 4:​13) Bɔt Jems bin lan fɔ bi gud ticha, ɛn wi kin si dat we wi rid di Baybul buk we gɛt in nem. Lɛk Jems, i go bi se wisɛf nɔ lan bɔku buk. Bɔt pan ɔl dat, wisɛf kin bi gud ticha dɛn wit di ɛp we wi de gɛt frɔm Jiova in oli spirit ɛn di fayn trenin we wi de gɛt frɔm in ɔganayzeshɔn. Lɛ wi tɔk bɔt di ɛgzampul we Jems bin sɛt as ticha ɛn si us lɛsin dɛn wi kin lan.

9. Wetin yu go se bɔt di we aw Jems bin de tich?

⁹ Jems nɔ bin de yuz big big wɔd dɛn ɔ ɛksplen tin dɛn di we we at fɔ ɔndastand. Dat bin mek di wan dɛn we de lisin to am bin no wetin dɛn nid fɔ du ɛn aw fɔ du am. Fɔ ɛgzampul, tink bɔt di simpul we aw Jems bin tich Kristian dɛn se dɛn fɔ rɛdi fɔ bia we ɔda pipul dɛn de mek dɛn sɔfa ɛn nɔ kip grɔj fɔ dɛn. I bin rayt se: “Wi go se di wan dɛn we dɔn bia gɛt gladi-at. Una yɛri bɔt di kayn we aw Job bin bia ɛn  una si wetin Jiova du fɔ am, una si se Jiova rili lɛk wi ɛn i gɛt sɔri-at.” (Jems 5:​11) Notis se di lɛsin we Jems bin tich in brɔda dɛn bin kɔmɔt frɔm di Skripchɔ dɛn. I yuz Gɔd in Wɔd fɔ ɛp di wan dɛn we i de rayt to fɔ si se Jiova kin blɛs di wan dɛn we fetful to Am lɛk Job. Fɔ tich dis lɛsin, Jems bin yuz simpul wɔd dɛn ɛn ɛksplen am we we nɔ at fɔ ɔndastand. We i du dis, i bin mek pipul dɛn pe atɛnshɔn to Jiova ɛn nɔ pe atɛnshɔn to am.

10. Wetin na wan we aw wi kin falamakata Jems we wi de tich?

¹⁰ Di lɛsin: Yuz simpul wɔd dɛn, ɛn yuz Gɔd in Wɔd fɔ tich. We wi de tich ɔda pipul dɛn, wi fɔ tray nɔ fɔ sho dɛn se na wi sabi, bɔt wi fɔ sho dɛn se na Jiova sabi ɔltin ɛn i rili bisin bɔt dɛn. (Rom. 11:​33) Wi go ebul fɔ du dat bay we wi de yuz Gɔd in Wɔd fɔ tich ɔltɛm. Fɔ ɛgzampul, bifo wi tɛl wi Baybul stɔdi dɛn wetin wi go du if wi na bin dɛn, wi fɔ ɛp dɛn fɔ tink bɔt Baybul ɛgzampul dɛn ɛn fɔ ɔndastand aw Jiova de tink ɛn fil. Dat go mek dɛn du wetin dɛn de lan bikɔs dɛn want fɔ mek Jiova gladi, nɔto fɔ mek wi gladi.

11. Us prɔblɛm dɛn sɔm Kristian dɛn we bin de insay Jems in tɛm bin gɛt, ɛn us advays i bin gi dɛn? (Jems 5:​13-15)

¹¹ Jems bin ɔndastand di prɔblɛm dɛn we in brɔda ɛn sista dɛn bin gɛt. Frɔm in lɛta, wi si klia wan se Jems bin no di prɔblɛm dɛn we in kɔmpin Kristian dɛn bin de gɛt, ɛn i bin sho dɛn klia wan wetin dɛn nid fɔ du. Fɔ ɛgzampul, i bin tek tɛm fɔ lɛ sɔm Kristian dɛn fala di advays we dɛn bin de gi dɛn. (Jems 1:​22) Ɔda wan dɛn bin lɛk di wan dɛn we jɛntri pas di wan dɛn we po. (Jems 2:​1-3) Stil, ɔda wan dɛn nɔ bin ebul fɔ kɔntrol dɛn mɔt. (Jems 3:​8-10) Dɛn Kristian dɛn ya bin gɛt siriɔs prɔblɛm dɛn, bɔt Jems bin biliv se dɛn go chenj. I bin tek tɛm advays dɛn, bɔt i nɔ bin ayd di tru pan dɛn, ɛn i ɛnkɔrej di wan dɛn we nɔ bin gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova fɔ aks di ɛlda dɛn fɔ ɛp dɛn.—Rid Jems 5:​13-15.

12. Aw wi go kɔntinyu fɔ tink di rayt we bɔt wi Baybul stɔdi dɛn we wi de ɛp dɛn?

¹² Di lɛsin: Tray fɔ ɔndastand di prɔblɛm dɛn we pipul dɛn gɛt, ɛn tink di rayt we bɔt dɛn. I nɔ kin izi fɔ bɔku pan wi Baybul stɔdi dɛn fɔ fala di advays we de na di Baybul. (Jems 4:​1-4) I go tek sɔm tɛm fɔ lɛ dɛn lɛf dɛn bad abit dɛn we dɛn bin gɛt ɛn gɛt kwaliti dɛn we Kristian dɛn fɔ gɛt. Lɛk Jems, wisɛf fɔ gɛt maynd fɔ tɛl wi Baybul stɔdi dɛn usay dɛn nid fɔ chenj. Dɔn bak, wi fɔ kɔntinyu fɔ tink di rayt we bɔt dɛn ɛn biliv se na Jiova de drɔ ɔmbul pipul dɛn to insɛf, ɛn i go ɛp dɛn fɔ mek di chenj dɛn we dɛn nid fɔ mek.—Jems 4:​10.

13. Akɔdin to Jems 3:​2, wetin Jems bin no?

¹³ Jems bin de tink di rayt we bɔt insɛf. Jems nɔ bin fil se i bɛtɛ pas ɔda Kristian dɛn bikɔs in na Jizɔs in brɔda ɔ bikɔs i gɛt impɔtant wok dɛn fɔ du. I bin de kɔl in kɔmpin Kristian dɛn “mi brɔda dɛn we a rili lɛk.” (Jems 1:​16, 19; 2:​5) I nɔ bin de mek lɛk se i pafɛkt. Bifo dat, i bin tɔk se: “Wi ɔl kin mek mistek bɔku tɛm.”—Rid Jems 3:​2.

14. Wetin mek wi fɔ tɔk se wi de mek mistek?

 ¹⁴ Di lɛsin: Mɛmba se wi ɔl de sin. Wi nɔ fɔ tink se wi bɛtɛ pas di wan dɛn we wi de tich. Wetin mek? If wi de mek wi Baybul stɔdi tink se wi nɔ de mek mistek, dat go mek in at pwɛl bikɔs i go de tink se i nɔ go ɛva ebul fɔ obe Gɔd pafɛkt wan. Bɔt we wi tɛl wi Baybul stɔdi klia wan se i nɔ kin izi ɔltɛm fɔ fala Baybul prinsipul dɛn, ɛn wi ɛksplen aw Jiova dɔn ɛp wi fɔ mek chenj dɛn na wi layf, wi go ɛp am fɔ si se insɛf kin sav Jiova.

15. Wetin yu go se bɔt di ɛgzampul dɛn we Jems bin de yuz? (Jems 3:​2-6, 10-12)

¹⁵ Jems bin yuz ɛgzampul dɛn we de tɔch pɔsin in at. Fɔ tru, di oli spirit go mɔs dɔn ɛp am, bɔt i go mɔs bi se i lan bɔku tin dɛn bɔt aw fɔ tich bay we i stɔdi di ɛgzampul dɛn we in big brɔda, Jizɔs, bin de yuz. Di ɛgzampul dɛn we Jems bin yuz na in lɛta bin simpul, ɛn di lɛsin dɛn izi fɔ ɔndastand.—Rid Jems 3:​2-6, 10-12.

16. Wetin mek wi fɔ yuz ɛgzampul dɛn we de tɔch pɔsin in at?

¹⁶ Di lɛsin: Yuz ɛgzampul dɛn we de tɔch pɔsin in at. We yu yuz di rayt ɛgzampul, di pipul dɛn nɔ go jɔs yɛri di lɛsin we yu want fɔ tich dɛn, bɔt dɛn go si am na dɛn maynd. We yu yuz di rayt ɛgzampul dɛn, yu kin ɛp di pipul dɛn fɔ imajin wetin yu de tich dɛn. Dat go mek di wan dɛn we de lisin to yu mɛmba di tru tin dɛn na di Baybul. Jizɔs bin rili sabi yuz ɛgzampul dɛn we de tɔch pipul dɛn at, ɛn in brɔda Jems bin falamakata am. Lɛ wi tɔk bɔt wan pan Jems in ɛgzampul dɛn ɛn tink bɔt wetin mek i rili fayn.

17. Wetin mek di ɛgzampul we de na Jems 1:​22-25 rili fayn?

¹⁷ Rid Jems 1:​22-25. Bɔku rizin dɛn de we mek Jems in ɛgzampul bɔt di glas rili fayn. I bin de tich wan patikyula lɛsin, dat na, fɔ mek wi bɛnifit frɔm Gɔd in Wɔd, wi nɔ fɔ jɔs rid am, bɔt wi fɔ du wetin wi de rid. Jems bin yuz ɛgzampul we bin izi fɔ lɛ di wan  dɛn we de lisin to am ɔndastand, dat na di ɛgzampul bɔt pɔsin we de luk insɛf na glas. Us lɛsin i de tich? I nɔ go mek sɛns fɔ mek pɔsin luk insɛf na glas, si se i gɛt fɔlt, ɛn nɔ du natin fɔ kɔrɛkt am. Semweso, i nɔ go mek sɛns fɔ rid Gɔd in Wɔd, dɔn wi si sɔntin fɔ chenj bɔt di we aw wi de biev ɛn nɔ du natin bɔt am.

18. Us tri tin dɛn wi fɔ du we wi de yuz ɛgzampul fɔ tich?

¹⁸ We yu de yuz ɛgzampul fɔ tich, yu kin falamakata Jems bay we yu de du dɛn tri tin dɛn ya: (1) Mek shɔ se di ɛgzampul we yu de yuz go ɛp yu fɔ tich di lɛsin we yu de tɔk bɔt. (2) Yuz ɛgzampul we izi fɔ lɛ di wan dɛn we de lisin to yu ɔndastand wetin yu de tich. (3) Sho klia wan aw fɔ aplay di ɛgzampul. If i nɔ izi fɔ lɛ yu tink bɔt di rayt ɛgzampul, na fɔ wach na di Watch Tower Publications Index. Ɔnda di taytul we se “Illustrations,” yu go fɛn bɔku ɛgzampul dɛn we yu kin yuz. Bɔt mɛmba se di ɛgzampul dɛn we yu de yuz tan lɛk maykrofon, dat min se dɛn go mek di lɛsin dɛn we yu de tich klia. So mek shɔ se yu yuz ɛgzampul dɛn bɔt di men pɔynt dɛn nɔmɔ we yu want fɔ tich. Fɔ tru, di men rizin we mek wi want fɔ go bifo pan di we aw wi de tich nɔto fɔ mek dɛn pe atɛnshɔn to wi, bɔt na fɔ ɛp bɔku pipul dɛn fɔ kam na Jiova in famili we gɛt gladi-at.

19. Aw wi go sho se wi lɛk wi brɔda ɛn sista dɛn?

¹⁹ Jems bin gɛt big brɔda we pafɛkt bɔt wi nɔ gɛt. Pan ɔl dat, wi gɛt di ɔnɔ fɔ sav Jiova wit wan big famili we ful-ɔp wit wi Kristian brɔda ɛn sista dɛn. Wi kin sho se wi lɛk dɛn bay we wi de spɛn tɛm wit dɛn, lan frɔm dɛn, ɛn kɔntinyu fɔ sav Jiova wit dɛn na di prichin ɛn tichin wok. We wi tray tranga wan fɔ falamakata Jems in ɛgzampul we i kam pan di we aw wi de biev ɛn di we aw wi de tich, wi de briŋ ɔnɔ to Jiova ɛn dis de ɛp fɔ mek pipul dɛn we want fɔ lan kam nia wi Papa we de na ɛvin.