Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

STƆDI ATIKUL 20

Udat Na “di Kiŋ na [di] Nɔt” Insay Wi Tɛm?

Udat Na “di Kiŋ na [di] Nɔt” Insay Wi Tɛm?

“I go rich in watalo ɛn nɔbɔdi nɔ go ɛp am.”—DAN. 11:​45.

SIŊ 95 Di Layt Jɔs De Brayt

WETIN WI GO LAN? *

1-2. Wetin wi go tɔk bɔt insay dis atikul?

BƆKU tin dɛn we de apin naw pas trade de sho se wi de na di las pat na di las dez. I nɔ go te igen, Jiova ɛn Jizɔs go dɔnawe wit ɔl gɔvmɛnt dɛn we de fɛt agens di Kiŋdɔm. Bɔt bifo da tɛm de rich, di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt go kɔntinyu fɔ fɛt agens dɛnsɛf ɛn agens Gɔd in pipul dɛn.

2 Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt di prɔfɛsi we de na Daniɛl 11:​40–12:​1. Wi go no udat na di kiŋ na di nɔt, ɛn wi go tɔk bɔt wetin mek wi fɔ abop pan Jiova fɔ se i go sev wi, ilɛk wetin apin.

WAN NYU KIŊ NA DI NƆT

3-4. Udat na di kiŋ na di nɔt? Ɛksplen.

3 Afta di Sɔviɛt Yuniɔn bin ɛnd insay 1991, Gɔd in pipul dɛn we bin de na di say dɛn we Sɔviɛt Yuniɔn bin de rul, bin gɛt smɔl “ɛp” bay we dɛn bin gɛt fridɔm fɔ sɔm tɛm. (Dan. 11:​34) Dat bin mek dɛn ebul fɔ prich fri wan, ɛn i nɔ te di pɔblisha dɛn we bin de na dɛn kɔntri dɛn de bin bɔku. Smɔl smɔl, Rɔshia ɛn di kɔntri dɛn we de sɔpɔt am bin kam fɔ bi di kiŋ na di nɔt. Lɛk aw wi bin dɔn lan na di atikul we de bifo dis wan, fɔ mek ɛni gɔvmɛnt bi kiŋ na di nɔt ɔ kiŋ na di sawt, i fɔ du tri tin dɛn: (1) i fɔ atak Gɔd in pipul dɛn, (2) di tin dɛn we i de du fɔ sho se i et Jiova ɛn in pipul dɛn, ɛn (3) di tu kiŋ dɛn go de fɛt dɛnsɛf.

4 Lɛ wi luk sɔm rizin dɛn wetin mek wi se na Rɔshia ɛn di kɔntri dɛn we de sɔpɔt am, na di kiŋ na di nɔt insay dis wi yon tɛm. (1) Dɛn dɔn atak Gɔd in pipul dɛn bay we dɛn ban di prichin wok, ɛn we dɛn mek bɔku pan wi brɔda ɛn sista dɛn we de ɔnda dɛn kɔntrol, de sɔfa. (2) Dɛn tin dɛn de we dɛn dɔn du sho se dɛn et Jiova ɛn in pipul dɛn. (3) Dɛn dɔn de fɛt wit di kiŋ na di sawt we na Amɛrika ɛn Briten. Lɛ wi si wetin Rɔshia ɛn di wan dɛn we de sɔpɔt am dɔn du, ɛn wetin mek dis sho se na dɛn na di kiŋ na di nɔt.

DI KIŊ NA DI NƆT ƐN DI KIŊ NA DI SAWT KƆNTINYU FƆ FƐT AGENS DƐNSƐF

5. Wetin Daniɛl 11:​40-43 tɔk bɔt? Wetin apin insay da tɛm de?

5 Rid Daniɛl 11:​40-43. Dis pat pan di prɔfɛsi mek wi no tin dɛn we apin di tɛm we di wɔl want fɔ dɔn. I sho bak aw di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt de fɛt agens dɛnsɛf. Lɛk aw Daniɛl bin dɔn tɔk, insay di tɛm we di wɔl want fɔ dɔn, di kiŋ na di sawt ɛn di kiŋ na di nɔt “go rɔsh” pan dɛnsɛf.—Dan. 11:​40.

6. Wetin sho se di tu kiŋ dɛn de fɛt dɛnsɛf?

6 Di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt de fɛt agens dɛnsɛf bikɔs dɛn want fɔ gɛt pawa pas ɔl di gɔvmɛnt dɛn na di wɔl. Fɔ ɛgzampul, tink bɔt wetin bin apin afta Wɔl Wɔ II we di Sɔviɛt Yuniɔn bigin fɔ kɔntrol bɔku pat dɛn na Yurop. Di tin dɛn we di kiŋ na di nɔt bigin fɔ du, mek di kiŋ na di sawt jɔyn wit ɔda kɔntri dɛn fɔ mek wan ɔganayzeshɔn we dɛn kɔl NATO (North Atlantic Treaty Organization). Di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt de spɛn bɔku mɔni fɔ mek dɛn gɛt pawaful ami. Di kiŋ na di nɔt de fɛt agens di kiŋ na di sawt bay we dɛn de sɔpɔt dɛn ɛnimi dɛn na Afrika, Eshia, ɛn Latin Amɛrika. Dis biɛn tɛm, Rɔshia ɛn di wan dɛn we de sɔpɔt am dɔn rili gɛt pawa na bɔku say dɛn na di wɔl. Dɛn ivin de yuz kɔmpyuta dɛn fɔ fɛt agens di kiŋ na di sawt. Di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt de blem dɛnsɛf se, dɛn de yuz kɔmpyuta program dɛn fɔ mek dɛn lɔs mɔni ɛn fɔ damej dɛn gɔvmɛnt. Lɛk aw Daniɛl bin dɔn tɔk, di kiŋ na di nɔt de kɔntinyu fɔ atak Gɔd in pipul dɛn.—Dan. 11:​41.

DI KIŊ NA DI NƆT ƐNTA NA “DI LAND WE DƐN DE PREZ PAS ƆL”

7. Wetin na “di land we dɛn de prez pas ɔl”?

7 Daniɛl 11:​41 se di kiŋ na di nɔt ɛnta na “di land we dɛn de prez pas ɔl.” Us land dis? Trade, di land na bin Izrɛl ɛn pipul dɛn bin de si am as di “land we fayn pas ɔl.” (Izi. 20:​6) Bɔt di tin we mek dis land rili spɛshal na bikɔs na de pipul dɛn bin de go wɔship Jiova. Bɔt frɔm Pɛntikɔst 33, di “land” nɔ de wan patikyula say igen. Ɛn dis mek sɛns bikɔs Jiova in pipul dɛn de ɔlsay na di wɔl. Bɔt tide, “di land we dɛn de prez pas ɔl” na Jiova in ɔganayzeshɔn we i dɔn gi wi usay wi de wɔship am, dat na fɔ go mitin dɛn ɛn fɔ prich.

8. Aw di kiŋ na di nɔt dɔn ɛnta “di land we dɛn de prez pas ɔl”?

8 Insay di las dez, di kiŋ na di nɔt dɔn ɛnta “di land we dɛn de prez pas ɔl” bɔku tɛm. Fɔ ɛgzampul, di tɛm we Nazi Jamani na bin kiŋ na di nɔt mɔ insay sɛkɔn wɔl wɔ, di kiŋ bin ɛnta “di land we dɛn de prez pas ɔl” bay we i bin de mek Gɔd in pipul dɛn sɔfa ɛn kil dɛn. Afta Wɔl Wɔ II we di Sɔviɛt Yuniɔn bin bi kiŋ na di nɔt, insɛf bin ɛnta “di land we dɛn de prez pas ɔl” bay we i bin mek Gɔd in pipul dɛn sɔfa ɛn fos dɛn fɔ kɔmɔt na dɛn os dɛn.

9. Dis biɛn tɛm, aw Rɔshia ɛn di wan dɛn we de sɔpɔt am dɔn ɛnta na “di land we dɛn de prez pas ɔl”?

9 Dis biɛn tɛm, Rɔshia ɛn di wan dɛn we de sɔpɔt am dɔn ɛnta na “di land we dɛn de prez pas ɔl.” Aw dat apin? Insay 2017, Rɔshia bin ban di wok we Jiova in pipul dɛn de du ɛn put sɔm pan wi brɔda ɛn sista dɛn na prizin. I dɔn ban wi buk ɛn magazin dɛn bak, ivin di New World Translation. Dɔn, i dɔn tek wi branch ɔfis we de na Rɔshia ɛn wi Kiŋdɔm Ɔl dɛn, ɛn Asɛmbli Ɔl dɛn. Afta dɛn tin dɛn ya dɔn apin, insay 2018, di Gɔvnin Bɔdi dɔn kam fɔ no se di kiŋ na di nɔt na Rɔshia, ɛn di wan dɛn we de sɔpɔt am. Bɔt pan ɔl we dɛn de mek Jiova in pipul dɛn de sɔfa bad bad wan, Jiova in pipul dɛn nɔ de fɛt agens ɛni mɔtalman gɔvmɛnt ɔ tray fɔ chenj wetin dɛn de du. Bifo dat, dɛn de fala di Baybul in advays fɔ pre fɔ “ɔl dɛn bigman,” mɔ we dɛn bigman dɛn ya de tray fɔ disayd fɔ du sɔntin we go afɛkt di fridɔm we wi gɛt fɔ wɔship Jiova.—1 Tim. 2:​1, 2.

DI KIŊ NA DI NƆT GO DƆNAWE WIT DI KIŊ NA DI SAWT?

10. Di kiŋ na di nɔt go dɔnawe wit di kiŋ na di sawt? Ɛksplen.

10 Di prɔfɛsi na Daniɛl 11:​40-45 tɔk mɔ bɔt di tin we di kiŋ na di nɔt de du. Dat min se i go dɔnawe wit di kiŋ na di sawt? Nɔ. Di kiŋ na di sawt go stil de “layf wan” we Jiova ɛn Jizɔs go dɔnawe wit ɔl mɔtalman gɔvmɛnt di tɛm fɔ Amagɛdɔn. (Rɛv. 19:​20) Wetin mek wi shɔ bɔt dat? Lɛ wi si wetin di prɔfɛsi na Daniɛl ɛn Rɛvɛleshɔn se.

Di tɛm fɔ Amagɛdɔn, Gɔd in Kiŋdɔm we dɛn kɔmpia to ston, go dɔnawe wit mɔtalman gɔvmɛnt we tinap fɔ di big imej (Luk na paregraf 11)

11. Wetin Daniɛl 2:​43-45 min? (Luk di pikchɔ na di frɔnt pej.)

11 Rid Daniɛl 2:​43-45. Di prɔfɛt Daniɛl bin tɔk bɔt difrɛn mɔtalman gɔvmɛnt dɛn we bin de rul oba Gɔd in pipul dɛn. Dɛn gɔvmɛnt dɛn ya na di difrɛn pat dɛn pan wan big imej. Di las mɔtalman gɔvmɛnt we na di fut pan dis imej, miks wit ayɛn ɛn kle. Di fut tinap fɔ Briten ɛn Amɛrika. Da prɔfɛsi de sho se Briten ɛn Amɛrika go stil de rul we Gɔd in Kiŋdɔm go dɔnawe wit mɔtalman gɔvmɛnt dɛn.

12. Wetin di ed we mek sɛvin pan di wayl animal tinap fɔ? Wetin mek i impɔtant fɔ no dis?

12 Di apɔsul Jɔn insɛf bin tɔk bɔt difrɛn gɔvmɛnt dɛn we dɔn rul oba Jiova in pipul dɛn. Jɔn se dɛn gɔvmɛnt dɛn ya tinap fɔ wan wayl animal we gɛt sɛvin ed dɛn. Di ed we mek sɛvin pan da wayl animal tinap fɔ Briten ɛn Amɛrika. Dis impɔtant bikɔs no ɔda ed dɛn nɔ de afta dis wan. Dis sho se di ed we mek sɛvin go stil de rul we Krays ɛn in ami we de na ɛvin go kam dɔnawe wit di ed ɛn di wan ol animal. *Rɛv. 13:​1, 2; 17:​13, 14.

WETIN DI KIŊ NA DI NƆT GO DU TUMARA BAMBAY?

13-14. Udat na “Gɔg we de na Megɔg”? Wetin go mek dɛn atak Gɔd in pipul dɛn?

13 Izikɛl bin rayt wan prɔfɛsi we mek wi no sɔm tin dɛn we sɔntɛm go apin bifo dɛn dɔnawe wit di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt. If i bi se di prɔfɛsi dɛn na Izikɛl 38:​10-23; Daniɛl 2:​43-45; 11:​44–12:​1; ɛn Rɛvɛleshɔn 16:​13-16, 21 de tɔk bɔt di sem tin, i tan lɛk na dɛn tin dɛn ya wi go ɛkspɛkt fɔ apin.

14 Smɔl tɛm afta di gret tribyuleshɔn bigin, “ɔl dɛn wan we de rul na di wɔl” go jɔyn togɛda fɔ mek wan grup. (Rɛv. 16:​13, 14; 19:​19) Dis grup we dɛn mek na in di Baybul kɔl “Gɔg we de na Megɔg.” (Izi. 38:​2, NWT) Dis grup go atak Gɔd in pipul dɛn ɛn tray fɔ dɔnawe wit dɛn kpatakpata. Wetin go mek dɛn atak dɛn? We Jɔn bin de tɔk bɔt dis prɔfɛsi, i bin se i si big big ren we fiba ays blɔk de fɔdɔm pan Gɔd in ɛnimi dɛn. I go bi se dis ren we fiba ays blɔk tinap fɔ di strɔng jɔjmɛnt mɛsej we Jiova in pipul dɛn go de prich. I go bi bak se na dis mɛsej go mek Gɔg we de na Megɔg go atak Gɔd in pipul dɛn ɛn tray fɔ dɔnawe wit dɛn ɔl.—Rɛv. 16:​21.

15-16. (a) Wetin Daniɛl 11:​44, 45 bin de tɔk bɔt? (b) Wetin go apin to di kiŋ na di nɔt ɛn Gɔg we de na Megɔg?

15 I go bi se dis strɔng mɛsej ɛn di las atak we Gɔd in ɛnimi dɛn go atak, na di sem tin dɛn Daniɛl 11:​44, 45. (Rid.) de tɔk bɔt. Insay de, Daniɛl bin se, “nyuz we go kɔmɔt na di ist ɛn na [di nɔt]” go ambɔg di kiŋ na di nɔt ɛn i go go wit “bad bad vɛksteshɔn.” Di kiŋ na di nɔt go want fɔ “kil ɛn nyakanyaka ɔmɔs i ebul.” I go bi se “ɔmɔs i ebul” tinap fɔ Jiova in pipul dɛn. * Daniɛl bin de tɔk bɔt di las atak we dɛn go atak Gɔd in pipul dɛn.

16 Dis atak we di kiŋ na di nɔt ɛn di ɔda gɔvmɛnt dɛn na di wɔl go atak, go mek di Ɔlmayti vɛks ɛn na da tɛm de Amagɛdɔn go bigin. (Rɛv. 16:​14, 16) Da tɛm de, dɛn go dɔnawe wit di kiŋ na di nɔt ɛn ɔl di gɔvmɛnt dɛn we mekɔp Gɔg we de na Megɔg ɛn “nɔbɔdi nɔ go ɛp am.”—Dan. 11:​45.

Insay di wɔ fɔ Amagɛdɔn, Jizɔs Krays ɛn in ami we de na ɛvin go dɔnawe wit Setan in wikɛd wɔl ɛn sev Gɔd in pipul dɛn (Luk na paregraf 17)

17. Udat na Maykɛl “di pawaful akenjɛl” we Daniɛl 12:​1 tɔk bɔt? Wetin i go du?

17 Di nɛks vas na Daniɛl in prɔfɛsi tɔk mɔ bɔt aw dɛn go dɔnawe wit di kiŋ na di nɔt, ɛn di wan dɛn we de sɔpɔt am ɛn aw wi go sev. (Rid Daniɛl 12:​1.) Wetin dis vas min? Maykɛl na ɔda nem fɔ wi Kiŋ we de rul we na Jizɔs Krays. I dɔn de “kia fɔ” Gɔd in pipul dɛn frɔm 1914 we di Kiŋdɔm bigin fɔ rul na ɛvin. Tumara bambay, i go “grap” bay we i go dɔnawe wit in ɛnimi dɛn di tɛm fɔ Amagɛdɔn. Dis wɔ na in go bi di las tin insay mɔtalman istri, ɛn Daniɛl bin kɔl am “trɔbul.” Insay Jɔn in prɔfɛsi na Rɛvɛleshɔn, i bin kɔl di tɛm bifo Amagɛdɔn di “big trɔbul.”—Rɛv. 6:​2; 7:​14.

YU NEM GO “RAYT INSAY DI BUK”?

18. Wetin mek wi nɔ fɔ fred wetin go apin tumara bambay?

18 Wi nɔ go fred wetin go apin tumara bambay bikɔs Daniɛl ɛn Jɔn bin tɔk se Jiova ɛn Jizɔs go sev di wan dɛn we de sav dɛn insay di tɛm fɔ di big trɔbul. Daniɛl bin se na di wan dɛn we dɛn nem “rayt insay di buk” go sev. (Dan. 12:​1) Wetin wi go du fɔ mek wi nem rayt insay da buk de? Wi fɔ du tin we de sho se wi gɛt fet pan Jizɔs we na Gɔd in Ship. (Jɔn 1:​29) Wi nid fɔ gi wi layf to Gɔd ɛn baptayz. (1 Pit. 3:​21) Ɛn wi fɔ sho se wi de sɔpɔt Gɔd in Kiŋdɔm bay we wi de ɛp ɔda pipul dɛn fɔ lan bɔt Jiova.

19. Wetin wi fɔ du naw? Wetin mek?

19 Naw na tɛm fɔ lɛ wi abop mɔ pan Jiova ɛn in fetful savant dɛn we de na in ɔganayzeshɔn. Na naw wi fɔ sɔpɔt Gɔd in Kiŋdɔm. If wi du dat, wi go sev we Gɔd in Kiŋdɔm go dɔnawe wit di kiŋ na di nɔt ɛn di kiŋ na di sawt.

SIŊ 149 Viktri Siŋ

^ par. 5 Udat na “di kiŋ na di nɔt” insay wi tɛm, ɛn aw dɛn go dɔnawe wit am? If wi no di ansa to dɛn kwɛstyɔn dɛn ya, i go mek wi gɛt mɔ fet, ɛn i go ɛp wi fɔ pripia fɔ di prɔblɛm dɛn we go mit wi tumara bambay.

^ par. 12 Fɔ no mɔ bɔt Daniɛl 2:​36-45 ɛn Rɛvɛleshɔn 13:​1, 2, luk The Watchtower fɔ Jun 15, 2012, pej 7 to pej 19.