1. Aw di Baybul tɔk bɔt tru lɔv?

 LƆV tan lɛk “faya we de blez, faya we kɔmɔt frɔm Ja. Bɔku bɔku wata nɔ ebul fɔ ɔt lɔv, ɛn riva dɛn nɔ ebul fɔ kɛr am go.” b (Sɔl. in Siŋ 8:​6, 7, NWT) Dat na rili fayn we fɔ tɔk bɔt tru lɔv! Dɛn wɔd dɛn ya de ɛnkɔrej maredman ɛn in wɛf se: Una go ebul gɛt fɔ unasɛf lɔv we nɔ de fel.

2. Wetin maredman ɛn in wɛf nid fɔ du fɔ mek shɔ se dɛn kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf?

² Maredman ɛn in wɛf nid fɔ wok tranga wan fɔ mek dɛn go kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf. Fɔ ɛgzampul, faya de kɔntinyu fɔ kech if pɔsin de kɔntinyu fɔ put wud pan am. If nɔbɔdi nɔ du dat, as tɛm de go di faya go ɔt. Semweso, maredman ɛn in wɛf go kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf if dɛn kɔntinyu fɔ du tin dɛn we go mek dɛn lɛk dɛnsɛf. Sɔntɛnde, maredman ɛn in wɛf go fil se dɛn nɔ lɛk dɛnsɛf igen, mɔ we dɛn gɛt fɔ bia wit mɔni prɔblɛm, wɛlbɔdi prɔblɛm, ɔ di prɛzhɔ fɔ mɛn pikin dɛn. So if yu mared, aw yu go mek “di faya we kɔmɔt frɔm Ja” kɔntinyu fɔ blez na una mared? Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt tri tin dɛn we go ɛp una fɔ gɛt tayt padi biznɛs ɛn gɛt gladi-at na una mared-os. c

3. Aw tayt padi biznɛs wit Jiova go ɛp maredman ɛn in wɛf fɔ kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf? (Ɛkliziastis 4:​12) (Luk bak di pikchɔ.)

³ Fɔ mek “di faya we kɔmɔt frɔm Ja” kɔntinyu fɔ blez, maredman ɛn in wɛf fɔ tray tranga wan fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova. Aw dɛn padi biznɛs wit Jiova go ɛp dɛn na dɛn mared? We maredman ɛn in wɛf valyu dɛn padi biznɛs wit dɛn Papa we de na ɛvin, dɛn nɔ go westɛm fɔ fala in advays, ɛn dat go ɛp dɛn fɔ avɔyd ɛn fɛt agens prɔblɛm dɛn we go mek dɛn nɔ lɛk dɛnsɛf. (Rid Ɛkliziastis 4:​12.) Di wan dɛn we gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova de du dɛn bɛst bak fɔ falamakata am ɛn dɛn de tray fɔ gɛt ɛn sho kwaliti dɛn we i gɛt, lɛk fɔ du gud, fɔ peshɛnt, ɛn fɔ fɔgiv. (Ɛfi. 4:​32–5:​1) We maredman ɛn in wɛf de sho dɛn kayn kwaliti dɛn ya, i go izi fɔ mek dɛn kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf. Wan sista we nem Lena, we i dɔn pas 25 ia we i mared, tɔk se, “I izi fɔ lɛk ɛn rɛspɛkt pɔsin we gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova.”

4. Wetin mek Jiova bin pik Josɛf ɛn Meri fɔ bi di mama ɛn papa fɔ di Mɛsaya we bin fɔ kam?

⁴ Lɛ wi tɔk bɔt wan ɛgzampul na di Baybul. We Jiova bin gɛt fɔ pik us maredman ɛn in wɛf fɔ bi mama ɛn papa to di Mɛsaya we go kam, na Josɛf ɛn Meri I bin pik pan ɔl we bɔku pikin dɛn bin de na Devid in famili layn. Wetin mek? Na bikɔs dɛn ɔl tu bin gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova, ɛn Jiova bin no se dɛn go put am fɔs na dɛn mared. Maredman ɛn mareduman dɛn, wetin una kin lan frɔm Josɛf ɛn Meri?

5. Wetin maredman dɛn kin lan frɔm Josɛf?

⁵ Josɛf bin rɛdi fɔ fala Jiova in advays, ɛn dat bin mek i bi gud maredman. Tri tɛm, Gɔd bin tɛl am wetin fɔ du we i kam to in famili. Ɔl dɛn tɛm dɛn de, i nɔ bin de westɛm fɔ obe Jiova, pan ɔl we i nɔ bin izi fɔ am. (Mat. 1:​20, 24; 2:​13-15, 19-21) Bikɔs Josɛf bin de fala Gɔd in advays, i bin ebul fɔ protɛkt Meri, i bin de sɔpɔt am, ɛn i bin de kia fɔ am. Imajin aw Meri bin lɛk ɛn rɛspɛkt Josɛf mɔ ɛn mɔ bikɔs ɔf di tin dɛn we i bin de du! Maredman dɛn, una go ebul fɔ falamakata Josɛf bay we una de luk fɔ advays dɛn na di Baybul bɔt aw fɔ kia fɔ una famili. d We una fala dis advays, ilɛksɛf i nɔ izi, una go ebul sho se una lɛk una wɛf ɛn una mared go strɔng mɔ ɛn mɔ. Wan sista we de na Vɛnuatu, we i dɔn pas 20 ia we i mared, tɔk se: “We mi man de luk fɔ Jiova in advays ɛn fala am, a de rɛspɛkt am mɔ. A de fil sef,  ɛn a gɛt kɔnfidɛns pan di tin dɛn we i de disayd.”

6. Wetin wɛf dɛn kin lan frɔm Meri?

⁶ Meri bin gɛt in yon padi biznɛs wit Jiova. I bin de du tin dɛn we go ɛp am fɔ gɛt strɔng fet. I bin sabi di Skripchɔ dɛn gud gud wan. (Luk di stɔdi not fɔ Lyuk 1:​46.) I bin de mek tɛm bak fɔ de tink gud gud wan bɔt di tin dɛn we i bin de lan. (Lyuk 2:​19, 51) Wan dawt nɔ de se, bikɔs Meri bin gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova, na dat mek i bin bi gud wɛf. Tide, bɔku mareduman dɛn de tray tranga wan fɔ falamakata Meri. Fɔ ɛgzampul, wan sista we nem Ɛmiko tɔk se: “We a nɔ bin mared, a bin de du tin dɛn we go ɛp mi fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova. Bɔt afta a mared, na mi man de pre fɔ wi ɛn na in kin de bifo fɔ du famili wɔship. So a bin kam fɔ notis se a dɔn stat fɔ abop pan am fɔ du dɛn tin dɛn ya fɔ mi. A kam fɔ si se na misɛf sɛf nid fɔ mek mi padi biznɛs wit Jiova tayt. So naw a dɔn sɛt tɛm fɔ de mi wangren wit mi Gɔd, we na tɛm fɔ pre, rid di Baybul, ɛn tink gud wan bɔt wetin i de se.” (Gal. 6:​5) Wɛf dɛn, as una de kɔntinyu fɔ du tin dɛn we go ɛp una fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova, una man dɛn go gɛt mɔ rizin fɔ prez ɛn lɛk una.—Prɔv. 31:​30.

7. Wetin maredman ɛn in wɛf kin lan frɔm Josɛf ɛn Meri bɔt fɔ wɔship Jiova togɛda?

⁷ Josɛf ɛn Meri bin wok tranga wan bak fɔ kɔntinyu fɔ gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova. Dɛn bin ɔndastand aw i impɔtant fɔ wɔship Jiova togɛda as famili. (Lyuk 2:​22-24, 41; 4:​16) I go bi se i nɔ bin izi fɔ du dat, mɔ we dɛn bin gɛt bɔku pikin dɛn, bɔt dɛn bin ebul fɔ du am. Dat na fayn ɛgzampul fɔ maredman ɛn mareduman dɛn tide! If yu gɛt pikin dɛn jɔs lɛk Josɛf ɛn Meri, sɔntɛm i nɔ go izi fɔ atɛnd di mitin dɛn ɔ fɔ mek tɛm fɔ famili wɔship. Sɔntɛm i nɔ go izi mɔ fɔ sɛt tɛm fɔ stɔdi ɔ fɔ pre togɛda as maredman ɛn mareduman. Bɔt, mɛmba se we una de wɔship Jiova togɛda, una go kam nia am ɛn unasɛf go gɛt tayt padi biznɛs. So una put una wɔship fɔs.

8. Wetin maredman ɛn mareduman we de gɛt prɔblɛm dɛn na dɛn mared go du fɔ mek dɛn bɛnifit gud gud wan frɔm famili wɔship?

⁸ Wetin fɔ du if una de gɛt prɔblɛm dɛn na una mared? Sɔntɛm, una nɔ go lɛk di aydia fɔ du famili wɔship togɛda. If na so i bi, una bigin bay we una stat wit sɔntin we shɔt ɛn we una go ɛnjɔy, sɔntin we una ɔl tu go gri fɔ tɔk bɔt. Dis go ɛp fɔ mek una kɔntinyu fɔ lɛk unasɛf mɔ ɛn mɔ ɛn i go mek una want fɔ du spirichwal tin dɛn togɛda as maredman ɛn mareduman.

9. Wetin mek maredman ɛn in wɛf fɔ spɛn tɛm togɛda?

⁹ Maredman ɛn mareduman dɛn, una go ebul bak fɔ kɔntinyu fɔ lɛk unasɛf bay we una de spɛn tɛm togɛda. We una de du dat, i go ɛp una fɔ no wetin di ɔda pɔsin de tink ɛn aw i de fil. (Jɛn. 2:​24) Notis wetin Lilia ɛn Ruslan bin kam fɔ no jɔs afta dɛn mared, i dɔn pas 15 ia we dis apin. Lilia tɔk se: “Wi bin kam fɔ no se wi nɔ go ebul fɔ spɛn mɔ tɛm togɛda lɛk aw wi bin de tink. Wi bin rili bizi wit wi wok na wokples, na os, ɛn leta wit di pikin dɛn. Wi bin kam fɔ no se if wi nɔ mek tɛm fɔ wisɛf as maredman ɛn mareduman, wi padi biznɛs nɔ go tayt igen.”

10. Aw maredman ɛn in wɛf go aplay di prinsipul we de na Ɛfishians 5:​15, 16?

 ¹⁰ Wetin maredman ɛn in wɛf go du fɔ mek shɔ se dɛn spɛn tɛm togɛda? Sɔntɛm una go nid fɔ sɛt tɛm fɔ de togɛda. (Rid Ɛfishians 5:​15, 16.) Wan brɔda we de na Nayjiria we nem Uzondu tɔk se: “We a de sɛt tɛm fɔ di tin dɛn we a go du, a de sɛt tɛm bak we mi ɛn mi wɛf go spɛn togɛda, ɛn a de mek da tɛm de impɔtant to mi.” (Fil. 1:​10) Tink bɔt aw Anasteshia, we na wan sakit ovasia we de na Mɔldova in wɛf, de yuz in tɛm di bɛst we. I tɔk se: “A kin tray fɔ du di tin dɛn we a nid fɔ du we mi man bizi de du in wok dɛn. Bay da we de, wi kin ebul fɔ spɛn tɛm togɛda leta.” Bɔt wetin fɔ du if di tin dɛn we una de du de mek i nɔ izi fɔ lɛ una spɛn tɛm togɛda?

11. Us tin dɛn Prisila ɛn Akwila bin de du togɛda?

¹¹ Maredman ɛn in wɛf kin lan frɔm Prisila ɛn Akwila dɛn ɛgzampul, we na mared pipul dɛn we bɔku fɔstɛm Kristian dɛn bin rili lɛk. (Rom. 16:​3,  4) Pan ɔl we di Baybul nɔ tɔk bɔku tin bɔt dɛn mared, i tɔk se dɛn bin de wok, prich, ɛn ɛp ɔda pipul dɛn togɛda. (Akt 18:​2, 3, 24-26) Infakt, ɛnitɛm di Baybul tɔk bɔt Prisila ɛn Akwila, i de tɔk bɔt dɛn togɛda ɔltɛm.

12. Wetin maredman ɛn in wɛf go du fɔ mek dɛn go ebul spɛn mɔ tɛm togɛda? (Luk bak di pikchɔ.)

¹² Aw maredman ɛn in wɛf go falamakata Prisila ɛn Akwila? Tink bɔt di bɔku tin dɛn we una tu nid fɔ du. I pɔsibul fɔ mek una ɔl tu du sɔm pan dɛn togɛda bifo wan pɔsin du ɔltin in wangren? Fɔ ɛgzampul, Prisila ɛn Akwila bin de prich togɛda. Una kin mek plan dɛn ɔltɛm fɔ du di sem tin? Prisila ɛn Akwila bin de wok togɛda. Sɔntɛm yu ɛn yu wɛf nɔ de du di sem wok, bɔt una kin du os wok dɛn togɛda? (Ɛkli. 4:​9) We una de ɛp unasɛf fɔ du wok, una go si unasɛf mɔ lɛk tim ɛn una go gɛt chans fɔ tɔk. Rɔbɔt ɛn Linda dɔn mared pas 50 ia. Rɔbɔt tɔk se: “Fɔ tɔk tru, wi nɔ gɛt bɔku tɛm fɔ spɛn togɛda fɔ ɛnjɔy wisɛf. Bɔt we a kin was di pan dɛn ɛn mi wɛf de wep dɛn ɔ we a de na do de rut gras ɛn i kɔmɔt na do fɔ wok wit mi, a kin rili gladi. We wi de du tin dɛn togɛda, dat de mek wi padi biznɛs tayt mɔ ɛn mɔ. Wi de kɔntinyu fɔ lɛk wisɛf.”

13. Fɔ mek maredman ɛn in wɛf go gɛt wanwɔd, wetin dɛn nid fɔ du?

¹³ Bɔt mɛmba se, i nɔ min se jɔs bikɔs una de togɛda dat go mek una gɛt wanwɔd. Wan mareduman we de na Brazil tɔk se: “Bikɔs bɔku tin dɛn de we kin tek wi atɛnshɔn insay dis wi tɛm, a kam fɔ si  se i go izi fɔ mek wi fɔdɔm na di trap fɔ tink se wi de spɛn tɛm togɛda bikɔs wi de na di sem os. A dɔn lan se wi nɔ jɔs fɔ de togɛda, wi fɔ du pas dat. Wi nid fɔ gi wi man ɔ wɛf di atɛnshɔn we i nid.” Notis aw Bruno ɛn in wɛf, Tays, mek shɔ se dɛn de gi dɛnsɛf di atɛnshɔn we dɛn nid. Bruno tɔk se: “Di fri tɛm we wi kin de togɛda, wi de put wi fon dɛn dɔŋ ɛn ɛnjɔy wi tɛm togɛda.”

14. If maredman ɛn in wɛf nɔ de ɛnjɔy fɔ spɛn tɛm togɛda, wetin dɛn go ebul du?

¹⁴ Bɔt, wetin yu go du if yu ɛn yu wɛf nɔ de ɛnjɔy fɔ spɛn tɛm togɛda? Sɔntɛm una lɛk difrɛn tin dɛn, ɔ sɔntɛm yu de se ɔ du sɔntin we de mek yu man ɔ wɛf vɛks. Wetin una go du? Tink bɔt di bɔnfaya we wi bin dɔn tɔk bɔt. I nɔ de bigin fɔ blez wantɛm wantɛm. Dɛn fɔ de put big wud dɛn pan di faya smɔl smɔl. Semweso, una kin bigin fɔ spɛn smɔl tɛm togɛda ɛvride. Una mek shɔ se una du tin we una ɔl tu go ɛnjɔy, nɔto tin we go mek una agyu. (Jems 3:​18) We una bigin fɔ spɛn smɔl tɛm, una go bigin fɔ lɛk unasɛf bak mɔ ɛn mɔ.

15. Wetin mek rɛspɛkt impɔtant fɔ mek maredman ɛn in wɛf kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf?

¹⁵ Rɛspɛkt rili impɔtant insay mared. I tan lɛk ɔksijɛn we de alaw bɔnfaya fɔ kech brayt wan. If ɔksijɛn nɔ de, faya de ɔt kwik. Semweso, if maredman ɛn in wɛf nɔ gɛt rɛspɛkt fɔ dɛnsɛf, i go izi fɔ mek dɛn nɔ lɛk dɛnsɛf. Bɔt maredman ɛn in wɛf we de tray tranga wan fɔ sho rɛspɛkt fɔ dɛnsɛf, go kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf. Bɔt, mɛmba se, nɔto yu fɔ tink se yu de sho rɛspɛkt, bɔt na yu man ɔ wɛf fɔ fil se yu de rɛspɛkt am. Pɛni ɛn Arɛt dɔn mared pas 25 ia. Pɛni tɔk se: “Bikɔs wi rɛspɛkt wisɛf, dat mek wi rili lɛk wisɛf. Wi de fil fri fɔ tɔk bɔt wetin de na wi maynd bikɔs wi no se wi ɔl tu valyu wetin di ɔda pɔsin de tink.” So, wetin yu go du fɔ mek yu man ɔ wɛf fil se yu de rɛspɛkt am? Tink bɔt Ebraam ɛn Sera dɛn ɛgzampul.

16. Wetin maredman dɛn kin lan frɔm Ebraam in ɛgzampul? (1 Pita 3:​7) (Luk bak di pikchɔ.)

¹⁶ Ebraam bin de trit Sera wit rɛspɛkt. I bin de lisin to Sera ɛn i bin de tink bɔt aw Sera bin de fil bɔt sɔm tin dɛn. Wantɛm, Sera bin strɛs, ɛn i bin tɛl Ebraam aw i de fil, i bin ivin blem am fɔ di prɔblɛm. Fɔ se Ebraam bin vɛks ɛn tɔk bad? Nɔ. Ebraam bin no se Sera na uman we rɛdi fɔ du wetin i de tɛl am ɛn we de sɔpɔt wetin i disayd. Ebraam bin lisin to am ɛn tray fɔ sɔlv di prɔblɛm. (Jɛn. 16:​5,  6) Wetin wi lan? Maredman dɛn, na una gɛt di pawa fɔ disayd tin dɛn fɔ una  famili. (1 Kɔr. 11:​3) Bɔt, di gud tin we una fɔ du na fɔ no wetin una wɛf tink bifo una disayd, mɔ if wetin una want fɔ disayd go afɛkt dɛn. (1 Kɔr. 13:​4,  5) Ɔda tɛm dɛn, sɔntɛm yu wɛf go strɛs ɛn i nid fɔ tɔk bɔt aw i de fil. Yu go sho se yu rɛspɛkt am bay we yu de tek tɛm lisin to am? (Rid 1 Pita 3:​7.) Anjɛla ɛn Dimitri dɔn mared fɔ ɔlmost 30 ia. I ɛksplen bɔt aw in man de rɛspɛkt am. I tɔk se: “Dimitri rɛdi ɔltɛm fɔ lisin to mi we a strɛs ɔ we a jɔs want fɔ tɔk. I de peshent wit mi, ivin we a de tɔk vɛks wan.”

17. Wetin wɛf dɛn go ebul lan frɔm Sera in ɛgzampul? (1 Pita 3:​5,  6)

¹⁷ Sera bin rɛspɛkt Ebraam bay we i bin de sɔpɔt di tin dɛn we Ebraam bin de disayd. (Jɛn. 12:​5) Wantɛm, Ebraam bin disayd fɔ du gud to strenja dɛn we dɛn nɔ bin de ɛkspɛkt. I bin tɛl Sera fɔ lɛf wetin i bin de du ɛn mek bɔku bred. (Jɛn. 18:​6) Sera nɔ bin westɛm fɔ du wetin Ebraam tɛl am ɛn fɔ sɔpɔt wetin i disayd. Wɛf dɛn, una go ebul falamakata Sera bay we una de sɔpɔt di tin dɛn we una man de disayd. We una du dat, una go mek una mared strɔng. (Rid 1 Pita 3:​5, 6.) Dimitri, we wi tɔk bɔt na di paregraf bifo dis wan, ɛksplen aw in wɛf de rɛspɛkt am. I tɔk se: “A gladi we Anjɛla de du in bɛst fɔ sɔpɔt di tin dɛn we a de disayd, ivin if i nɔ gri wit wetin a disayd. If tin nɔ kɔmɔt fayn, i nɔ de tɔk bad bɔt mi.” I rili izi fɔ lɛk pɔsin we rɛspɛkt yu!

18. Aw maredman ɛn in wɛf go bɛnifit we dɛn de wok tranga wan fɔ mek dɛn kɔntinyu fɔ lɛk dɛnsɛf?

¹⁸ Tide, Setan want Kristian dɛn we mared fɔ stɔp fɔ lɛk dɛnsɛf. I no se if maredman ɛn in wɛf nɔ lɛk dɛnsɛf igen, dɛn go bigin fɔ kɔmɔt nia Jiova. Bɔt, tru lɔv nɔ de day! So mek di lɔv we de na una mared bi di kayn lɔv we di Baybul tɔk bɔt na Sɔlɔmɔn In Siŋ. Una mekɔp una maynd fɔ put Jiova fɔs na una mared, una mek tɛm fɔ unasɛf, ɛn una rɛspɛkt di we aw di ɔda pɔsin de fil ɛn wetin i nid. We una du dat, una mared go mek Jiova gɛt ɔnɔ, di Wan we tru lɔv kɔmɔt frɔm, ɛn jɔs lɛk faya we dɛn de put wud pan fɔ mek i nɔ ɔt, na so una lɔv go kɔntinyu fɔ blez sote go.