1-2. Aw wi go fala di advays we de na Prɔvabs 4:​25? Gi wan ɛgzampul.

TINK bɔt dɛn tri ɛgzampul dɛn ya. Wan ol sista de tink bɔt di fayn tin dɛn we bin de apin we i bin yɔŋ. Pan ɔl we layf nɔ izi fɔ am naw, i de kɔntinyu fɔ du ɔl wetin i ebul fɔ Jiova. (1 Kɔr. 15:​58) Ɛvride, i kin imajin aw layf go tan lɛk we i go de wit di wan dɛn we i lɛk na Paradays. Wan ɔda sista mɛmba se pɔsin na di kɔngrigeshɔn du sɔntin to am we mek i rili vɛks, bɔt i disayd se i nɔ go kip grɔj na in at. (Kol. 3:​13) Wan brɔda mɛmba di mistek dɛn we i bin dɔn mek, bɔt i de pe atɛnshɔn pan wetin i go du fɔ mek i kɔntinyu fɔ fetful to Jiova.—Sam 51:​10.

² Aw dɛn tri Kristian dɛn ya fiba? Dɛn ɔl kin mɛmba wetin bin dɔn apin to dɛn trade, bɔt dɛn nɔ de kɔntinyu fɔ tink bɔt am ɔltɛm. Bifo dat, dɛn de tink bɔt tumara bambay.—Rid Prɔvabs 4:​25.

3. Wetin mek wi nid fɔ de tink bɔt tumara bambay?

³ Wetin mek i impɔtant fɔ lɛ wi de tink bɔt tumara bambay? Pɔsin we de luk biɛn we i de waka, nɔ go ebul waka stret. Semweso, if wi de kɔntinyu fɔ tink bɔt di tin dɛn we bin dɔn apin to wi trade ɔ di tin dɛn we wi bin dɔn du, wi nɔ go ebul fɔ sav Jiova fayn wan.—Lyuk 9:​62.

4. Wetin wi go tɔk bɔt insay dis atikul?

⁴ Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt tri trap dɛn we go mek wi kɔntinyu fɔ pe atɛnshɔn pan tin dɛn we bin dɔn apin trade. Di trap dɛn na: (1) fɔ tink se yɛstade bɛtɛ pas tide, (2) fɔ kip grɔj, ɛn (3) fɔ fil gilti pasmak. As wi de tɔk bɔt ɛniwan pan dɛn trap ya, wi go si aw Baybul prinsipul dɛn go ɛp wi fɔ lɛ wi “fɔgɛt di tin dɛn we de biɛn” ɛn “strɛch fɔ gɛt di tin dɛn we de bifo.”—Fil. 3:​13.

5. Us trap we Ɛkliziastis 7:​10 wɔn wi se wi fɔ avɔyd?

⁵ Rid Ɛkliziastis 7:​10. Notis se dis vas nɔ se i bad fɔ aks se: “Wetin mek tin bin fayn fɔstɛm?” Fɔ mɛmba fayn tin we bin dɔn apin trade na gift frɔm Jiova. Bɔt di vas se: “Nɔ bigin aks se, ‘wetin du tin bin bɛtɛ fɔstɛm pas naw?’” So wi go se di trap na we wi de kɔmpia di tin dɛn we bin dɔn apin trade wit di tin dɛn we de apin naw, ɛn tɛl wisɛf se ɔltin we de apin naw rili bad. Wan ɔda Baybul se: “Nɔ ɛva aks se, ‘O-ya, wetin mek tin bin bɛtɛ trade?’” Da kwɛstyɔn de nɔ mek sɛns.

6. Wetin mek i nɔ mek sɛns fɔ lɛ wi kɔntinyu fɔ tink bɔt aw wi layf bin bɛtɛ trade? Gi wan ɛgzampul.

⁶ Wetin mek i nɔ mek sɛns fɔ lɛ wi kɔntinyu fɔ tink se wi layf bin bɛtɛ trade? Na bikɔs dat go mek wi jɔs de mɛmba di gud tin dɛn we bin de apin ɛn fɔgɛt bɔt di bad tin dɛn. Tink bɔt di Izrɛlayt dɛn ɛgzampul. Afta shɔt tɛm we dɛn lɛf Ijipt, dɛn fɔgɛt bɔt di we aw dɛn bin de sɔfa de. Bɔt dɛn bin de pe atɛnshɔn pan di fayn it we dɛn bin de ɛnjɔy. Dɛn bin se: “Dɛn mɛmba di fish, di kɔkumba, di wata mɛlɔn, di lif yabas, ɔdinari yabas, ɛn gyalik we dɛn bin de it na Ijipt we dɛn nɔ bin gɛt fɔ pe fɔ.” (Nɔm. 11:​5) Bɔt na tru se dɛn ‘nɔ pe fɔ’ dɛn tin dɛn de we dɛn bin de it? Nɔ. Di sɔfa we di Izrɛlayt dɛn bin de sɔfa as slev na Ijipt, na in na bin di pemɛnt fɔ dɛn tin dɛn de. (Ɛks. 1:​13, 14; 3:​6-9) Bɔt leta, dɛn fɔgɛt bɔt ɔl di sɔfa we dɛn bin de sɔfa, ɛn dɛn bin stil want fɔ go de bak. Dɛn bin disayd fɔ pe atɛnshɔn pan di gud tin dɛn we dɛn bin de ɛnjɔy trade, bifo dɛn pe atɛnshɔn pan di gud tin dɛn we Jiova bin jɔs dɔn du fɔ dɛn, ɛn Jiova nɔ bin gladi wit di we aw dɛn biev.—Nɔm. 11:​10.

7. Wetin bin ɛp wan sista fɔ lɛ i nɔ kɔntinyu fɔ tink se in layf bin bɛtɛ trade?

⁷ Aw wi go avɔyd di trap fɔ tink se yɛstade bɛtɛ pas tide? Lɛ wi tɔk bɔt wan  sista we bin stat fɔ wok na Bruklin Bɛtɛl insay 1945. Afta sɔm tɛm, i bin mared wan brɔda we insɛf na bin Bɛtɛlayt, ɛn dɛn ɔl tu kɔntinyu fɔ wok na Bɛtɛl fɔ lɔng tɛm. Bɔt insay 1976, in man bin sik. Di sista se we in man kam fɔ no se na smɔl tɛm dɔn lɛf fɔ am fɔ day, i bin gi am gud advays fɔ ɛp am afta we i go dɔn day. In man bin tɛl am se: “Wi bin ɛnjɔy wi mared. Bɔku pipul dɛn nɔ ɛva ɛnjɔy dat.” Bɔt i tɛl am bak se: “Na tru se yu nɔ go fɔgɛt di gud tin dɛn we wi bin ɛnjɔy togɛda, bɔt nɔ pe atɛnshɔn pan dɛn. As tɛm de go, na so yu go de gɛt gladi-at bak smɔl smɔl. Nɔ pwɛlat ɔ fil bad fɔ wetin dɔn apin to yu. Bifo dat, yu fɔ gladi fɔ di gud tin dɛn we wi bin ɛnjɔy we wi bin de sav Jiova togɛda. Mɛmba se di fayn tin dɛn we yu kin mɛmba bɔt trade na gift frɔm Gɔd.” Dis na fayn advays nɔto so?

8. Aw wi sista bin bɛnifit we i nɔ kɔntinyu fɔ pe atɛnshɔn to di tin dɛn we bin apin to am trade?

⁸ Wi sista bin fala in man in advays. I kɔntinyu fɔ sav Jiova fetful wan te i day we i bin ol 92 ia. Bifo dis wi sista day, i bin se: “We a tink bɔt di 63 ia we a yuz fɔ sav Jiova ful taym, a go se a rili ɛnjɔy mi layf we a liv.” Wetin mek? I bin ɛksplen se: “Wi kin ɛnjɔy wi layf bikɔs wi gɛt wɔndaful brɔda ɛn sista dɛn, ɛn wi gɛt di op fɔ de wit dɛn sote go na Paradays usay wi go de sav Jiova we na di Wan we mek wi ɛn di wangren tru Gɔd.” * Wi kin lan bɔku fayn ɛgzampul dɛn frɔm dis sista we bin pe atɛnshɔn pan Jiova in prɔmis dɛn.

9. Akɔdin to Lɛvitikɔs 19:​18, ustɛm mɔ i nɔ kin izi fɔ lɛ wi fɔgiv pɔsin we du wi bad?

⁹ Rid Lɛvitikɔs 19:​18. Sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ lɛ wi fɔgiv pɔsin we du wi bad  if na wi kɔmpin Kristian, wi tayt padi, ɔ wi fambul. Fɔ ɛgzampul, wan sista bin lay pan wan ɔda sista se i tif in mɔni. Afta sɔm tɛm, di sista we lay pan in kɔmpin, bin tɛl am sɔri. Bɔt di sista we i lay pan bin kɔntinyu fɔ tink bɔt wetin bin apin. Yu dɔn ɛva fil da sem we de? Ilɛksɛf da kayn tin de nɔ ɛva apin to wi yet, i go mɔs bi se tɛm bin de we sɔm pan wi bin fil se wi nɔ go ɛva fɔgiv pɔsin we du wi bad.

10. Wetin go ɛp wi we wi kip grɔj na wi at fɔ pɔsin?

¹⁰ Wetin go ɛp wi if wi gɛt grɔj na wi at fɔ pɔsin? Wan tin we wi fɔ mɛmba na dat Jiova de si ɔltin. I no wetin de apin to wi, i ivin no we pipul dɛn nɔ trit wi fayn. (Ibru. 4:​13) I kin fil bad we wi de sɔfa. (Ayz. 63:​9) Ɛn i dɔn prɔmis wi se tɛm go kam we i go pul ɔl di pen we wi de fil fɔ we pipul dɛn nɔ trit wi fayn.—Rɛv. 21:​3, 4.

11. Us bɛnifit wi go gɛt we wi nɔ kip grɔj na wi at fɔ pɔsin?

¹¹ Lɛ wi mɛmba bak se wisɛf de bɛnifit we wi nɔ kip grɔj na wi at fɔ pɔsin. Di sista we wi bin dɔn tɔk bɔt we dɛn bin lay pan bin kam fɔ si se dis na tru. Afta sɔm tɛm, i bin fɔgiv di sista we bin lay pan am ɛn i nɔ kɔntinyu fɔ kip grɔj agens am. I bin kam fɔ no se na we wi fɔgiv ɔda pipul dɛn, nain Jiova go fɔgiv wi. (Mat. 6:​14) I nɔ bin mek ɛkskyuz ɔ mek lɛk se wetin di sista du nɔ bad, bɔt i bin disayd se i go fɔgiv ɛn fɔgɛt. Dat bin mek wi sista gladi mɔ ɛn i bin ebul fɔ pe atɛnshɔn pan in savis to Jiova.

12. Wetin wi lan frɔm 1 Jɔn 3:​19, 20?

¹² Rid 1 Jɔn 3:​19, 20. Sɔntɛnde, wi ɔl kin fil gilti bɔt sɔntin. Fɔ ɛgzampul, sɔm pipul dɛn kin fil gilti bikɔs ɔf di tin dɛn we dɛn bin dɔn du bifo dɛn lan bɔt Jiova. Ɔda wan dɛn kin fil gilti bikɔs ɔf di mistek dɛn we dɛn mek afta we dɛn baptayz. I nɔmal fɔ lɛ wi fil dɛn we dɛn de. (Rom. 3:​23) Na tru se wi want fɔ du wetin rayt, bɔt “wi ɔl kin mek mistek bɔku tɛm.” (Jems 3:​2; Rom. 7:​21-23) Pan ɔl we wi nɔ kin lɛk fɔ fil gilti bɔt sɔntin, sɔntɛnde i kin fayn we dat apin. Wetin mek? Na bikɔs we wi fil gilti, dat kin mek wi chenj ɛn wi kin mekɔp wi maynd nɔ fɔ ripit di sem mistek dɛn.—Ibru. 12:​12, 13.

13. Wetin mek wi nɔ fɔ fil gilti pasmak fɔ sɔntin we wi du?

¹³ Bɔt i pɔsibul fɔ lɛ wi fil gilti pasmak ivin afta we wi kin dɔn ripɛnt, ɛn we Jiova dɔn fɔgiv wi. We wi fil gilti da kayn we de, na in nɔ fayn. (Sam 31:​10; 38:​3, 4) Wetin mek? Lɛ wi tɔk bɔt wan sista we bin kɔntinyu fɔ fil gilti bikɔs ɔf di sin dɛn we i bin kɔmit. I bin se: “A bin de tɛl misɛf se na fɔ natin a de wok tranga wan fɔ Jiova, bikɔs i go mɔs bi se a nɔ go sev.” Sɔntɛm bɔku pan wi de fil lɛk dis sista, so wi fɔ tek tɛm lɛ wi nɔ fɔdɔm na di trap we na fɔ fil gilti pasmak. Wetin mek? Na bikɔs Setan go gladi pasmak if wi stɔp fɔ sav Jiova pan ɔl we Jiova go dɔn fɔgiv wi fɔ wetin wi du.—Luk 2 Kɔrintians 2:​5-7, 11.

14. Wetin mek wi shɔ se Jiova want fɔ fɔgiv wi?

¹⁴ Bɔt stil wi go de wɔnda, ‘Aw a go no se Jiova dɔn rili fɔgiv mi?’ If yu aks da kwɛstyɔn de, dat min se Jiova go fɔgiv yu. Trade, wan Wachtawa bin se: “Sɔntɛm wi go de mek di sem mistek bɔku tɛm. I go bi se na bikɔs wi nɔ ebul fɔ lɛf wan bad abit we wi bin gɛt bifo wi  stat fɔ sav Gɔd. Bɔt lɛ dat nɔ mek yu at pwɛl ɛn nɔ tink se yu dɔn kɔmit sin we Jiova nɔ go ɛva fɔgiv, bikɔs na da we de Setan want yu fɔ tink. We yu fil bad fɔ di mistek we yu mek, dat de sho se yu nɔto bad pɔsin ɛn Jiova go fɔgiv yu. Kɔntinyu fɔ put yusɛf dɔŋ ɛn pre to Gɔd fɔ lɛ i fɔgiv yu, lɛ i ɛp yu fɔ gɛt klin kɔnshɛns so dat yu nɔ go fil bad bɔt yusɛf igen, ɛn fɔ lɛ yu nɔ mek di sem mistek bak. Ilɛk ɔmɔs tɛm we smɔl pikin de gɛt di sem prɔblɛm, i de go to in papa ɔltɛm fɔ lɛ i ɛp am. So kɔntinyu fɔ aks Jiova lɛ i ɛp yu, ɛn i go ɛp yu bikɔs ɔf in spɛshal gudnɛs.” *

15-16. Aw sɔm brɔda ɛn sista dɛn kin fil we dɛn kam fɔ no se Jiova dɔn rili fɔgiv dɛn?

¹⁵ We Jiova in savant dɛn dɔn kam fɔ no se Jiova dɔn fɔgiv dɛn, dat kin rili kɔrej dɛn. Fɔ ɛgzampul, we wan brɔda bin rid wan ɛkspiriɛns we bin de insay di atikul we nem “The Bible Changes Lives,” i bin rili tɔch in at. I bin rid bɔt wan sista we bin se di bad tin dɛn we bin dɔn apin to am, bin mek i at fɔ lɛ i biliv se Jiova go lɛk am. Ɛn ivin afta sɔm tɛm we i bin dɔn baptayz, i bin stil de fil da we de. Bɔt i bin tink gud wan bɔt di day we Jizɔs day fɔ wi, ɛn dat bin mek i biliv se Jiova lɛk am. *

¹⁶ Aw dis sista in ɛkspiriɛns bin ɛp di brɔda? I bin rayt se: “We a bin smɔl, a bin de wach rud rud pikchɔ ɛn fim dɛn ɔltɛm, ɛn i bin at fɔ lɛ a lɛf fɔ du dat. Dis biɛn tɛm, a stat fɔ wach rud rud pikchɔ ɛn fim dɛn bak. A bin aks di ɛlda dɛn fɔ ɛp mi, ɛn a dɔn lɛf fɔ du da bad tin de. Di ɛlda dɛn ɛp mi fɔ biliv se Gɔd lɛk mi ɛn i want fɔ fɔgiv mi. Bɔt sɔntɛnde, a kin stil fil lɛk se a nɔ gɛt wan valyu ɛn Jiova nɔ go lɛk mi. Dis sista in ɛkspiriɛns bin rili ɛp mi. A dɔn kam fɔ no se ɛnitɛm we a tink se Gɔd nɔ go fɔgiv mi, i tan lɛk a de tɛl am se in Pikin in sakrifays nɔ du fɔ kɔba mi sin. A dɔn kɔt dis atikul so  dat a go de rid am ɛn tink gud wan bɔt am ɛnitɛm we a fil lɛk se a nɔ gɛt valyu.”

17. Aw apɔsul Pɔl bin avɔyd di trap we na fɔ fil gilti pasmak?

¹⁷ Dɛn kayn ɛkspiriɛns dɛn ya de mek wi mɛmba apɔsul Pɔl. Bifo i bi Kristian, i bin du bɔku bad tin dɛn. Pɔl bin de mɛmba wetin i bin dɔn du, bɔt i nɔ bin de pe atɛnshɔn pan dɛn tin dɛn de. (1 Tim. 1:​12-15) I bin biliv se di day we Jizɔs day fɔ wi, na gift we Gɔd gi am. (Gal. 2:​20) So Pɔl bin de avɔyd di trap we na fɔ fil gilti pasmak, ɛn i bin de pe atɛnshɔn fɔ du in bɛst fɔ Jiova.

18. Wetin wi dɔn lan na dis atikul?

¹⁸ Wetin wi dɔn lan bɔt di trap dɛn we wi dɔn tɔk bɔt na dis atikul? (1) We wi de mɛmba di gud tin dɛn we bin dɔn apin to wi, dat na gift frɔm Jiova. Bɔt ilɛk aw wi layf bin fayn trade, wi layf we wi go gɛt tumara bambay na di nyu wɔl go bɛtɛ pas am. (2) Ɔda pipul dɛn go du wi bad, bɔt we wi disayd fɔ fɔgiv dɛn dat go ɛp wi fɔ pe atɛnshɔn pan wi savis to Jiova. (3) We wi fil gilti pasmak, dat go mek wi nɔ sav Jiova wit gladi-at. So jɔs lɛk Pɔl, wi nid fɔ biliv se Jiova dɔn fɔgiv wi.

19. Aw wi no se insay di nyu wɔl wi nɔ go de mɛmba ɛnitin we go mek wi at pwɛl?

¹⁹ Wi gɛt op fɔ gɛt layf we go de sote go. Ɛn we wi go de na di nyu wɔl, wi nɔ go de mɛmba ɛnitin we go mek wi at pwɛl. We di Baybul de tɔk bɔt da tɛm de, i se: “Nɔbɔdi nɔ go mɛmba di fɔstɛm tin dɛm.” (Ayz. 65:​17) Jɔs tink bɔt dat: Sɔm pan wi dɔn sav Jiova te naw wi dɔn ol, bɔt insay di nyu wɔl, wi go yɔŋ bak. (Job 33:​25) So lɛ wi mekɔp wi maynd se wi nɔ go de pe atɛnshɔn to di tin dɛn we bin dɔn apin trade. Bɔt lɛ wi kɔntinyu fɔ tink bɔt di nyu wɔl ɛn du ɔl wetin wi ebul du naw so dat wi go de de!